سوره شمس: تفاوت میان نسخه‌ها
←سوره‌ای با یازده سوگند
(←محتوا: اصلاح نشانی وب) |
|||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] سوره شمس گفته شده است [[قسم|سوگندهای]] پی در پی در آغاز این [[سوره]] که یازده سوگند می‌شود، بیشترین تعداد سوگندهای [[قرآن]] را در خود جای داده و به خوبی نشان می‌دهد که مطلب مهمی در اینجا مطرح است، مطلبی به عظمت آسمان‌ها و زمین و خورشید و ماه. در مورد سوگندهای قرآن گفته شده است این سوگندها عموماً دو هدف دارند: نخست نشان دادن اهمیت مطلبی که سوگند برای آن یاد شده (مثلاً تزکیه نفس در سوره حاضر) و دیگری اهمیت اموری که به آنها سوگند یاد شده است (مثلاً خورشید و ماه در این سوره).<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۸-۳۹.</ref>[[محسن قرائتی|قرائتی]] از مفسران معاصر در [[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] درباره اهمیت تهذیب نفس و این ۱۱ سوگند می‌گوید: در [[قرآن]]، بعضى مطالب با یک [[سوگند]] آمده است: «وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ» گاهى دو سوگند پشت سرهم آمده است. «وَ الضُّحى وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى» گاهى سه سوگند در پى هم آمده است: «وَ الْعادِياتِ ضَبْحاً، فَالْمُورِياتِ قَدْحاً، فَالْمُغِيراتِ صُبْحاً»گاهى چهار سوگند: «وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ وَ طُورِ سِينِينَ وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ»گاهى پنج سوگند: «وَ الْفَجْرِ، وَ لَيالٍ عَشْرٍ، وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ، وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ»ولى خداوند در اين سوره، ابتدا يازده سوگند ياد كرده و سپس به اهميّت [[تهذیب نفس|تزكيه نفس]] اشاره كرده است. <ref>قرائتی، تفسیرنور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۵۰۰. | در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] سوره شمس گفته شده است [[قسم|سوگندهای]] پی در پی در آغاز این [[سوره]] که یازده سوگند می‌شود، بیشترین تعداد سوگندهای [[قرآن]] را در خود جای داده و به خوبی نشان می‌دهد که مطلب مهمی در اینجا مطرح است، مطلبی به عظمت آسمان‌ها و زمین و خورشید و ماه. در مورد سوگندهای قرآن گفته شده است این سوگندها عموماً دو هدف دارند: نخست نشان دادن اهمیت مطلبی که سوگند برای آن یاد شده (مثلاً تزکیه نفس در سوره حاضر) و دیگری اهمیت اموری که به آنها سوگند یاد شده است (مثلاً خورشید و ماه در این سوره).<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۸-۳۹.</ref>[[محسن قرائتی|قرائتی]] از مفسران معاصر در [[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] درباره اهمیت تهذیب نفس و این ۱۱ سوگند می‌گوید: در [[قرآن]]، بعضى مطالب با یک [[سوگند]] آمده است: «وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ» گاهى دو سوگند پشت سرهم آمده است. «وَ الضُّحى وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى» گاهى سه سوگند در پى هم آمده است: «وَ الْعادِياتِ ضَبْحاً، فَالْمُورِياتِ قَدْحاً، فَالْمُغِيراتِ صُبْحاً»گاهى چهار سوگند: «وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ وَ طُورِ سِينِينَ وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ»گاهى پنج سوگند: «وَ الْفَجْرِ، وَ لَيالٍ عَشْرٍ، وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ، وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ»ولى خداوند در اين سوره، ابتدا يازده سوگند ياد كرده و سپس به اهميّت [[تهذیب نفس|تزكيه نفس]] اشاره كرده است. <ref>قرائتی، تفسیرنور، ۱۳۸۳ش، ج۱۰، ص۵۰۰. | ||
</ref> | </ref> | ||
==نکته تفسیری ، نقد دیدگاه زمخشری== | |||
معروف میان مفسران این است که در برابر این یازده سوگند جواب قسم ﴿قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاها ٭ وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها﴾ است ولی زمخشری فکر می‌کند جواب قسم این است که خدای سبحان همواره بر این است که ظالم را سر جایش بنشاند چه اینکه نسبت به قوم ثمود فرمود ﴿فَدَمْدَمَ عَلَیْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاها﴾؛ این ﴿فَدَمْدَمَ﴾ یعنی عذاب مستمر و مداوم به حیات هر ظالمی خاتمه می‌بخشد. جوای آملی در نقد سخن زمخشری می‌گوید: سخن جناب زمخشری نمی‌تواند تام باشد و تناسب ایجاد می‌کند که مسئله اخلاق ﴿قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاها ٭ وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها﴾ نتیجه و جواب قسم‌های یازده گانه باشد زیرا اخلاق مهم‌ترین رکن تمدن‌سازی یک ملت است و تمدن یک ملت در تدیّن او است و مدنیت را اسلام آورد و یثرب را مدینه کرد، و جهان جاهلی را عقلانی، و ایران زرتشتی را موحّدکرد. | |||
==مصادیق خورشید، ماه، شب و روز== | ==مصادیق خورشید، ماه، شب و روز== | ||