پرش به محتوا

نظریه تکامل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۶: خط ۶:


==جایگاه و اهمیت==
==جایگاه و اهمیت==
پیشینه نظریه‌ تکامل‌ به قرن هجدهم میلادی در اروپا بر می‌گردد و بیشتر به نام لامارک زیست‌شناس [[فرانسه|فرانسوی]] شناخته می‌شد،<ref>دنتون، تکامل: نظریه‌ای در بحران، ۱۴۰۱ش، ص۴۵-۴۶..</ref> آما آنچه نخستین‌بار طبیعی‌دان [[انگلیس|انگلیسی]] چارلز داروین <small>(Charles Robert Darwin) (۱۸۰۹-۱۸۸۲م)</small> در کتاب منشاء گونه‌ها<ref>The Origin Of Spices</ref> مطرح کرد<ref>سوییتمن، تکامل، تصادف، و خدا، ۱۳۹۹ش، ص۶۴.</ref> به یکی از مناقشه‌برانگیزترین مباحث در حوزه [[رابطه علم و دین|علم و دین]] تبدیل شد.<ref>سوییتمن، تکامل، تصادف، و خدا، ۱۳۹۹ش، ص۱۳.</ref> به‌گفته پژوهش‌گران، این نظریه موجی از سوءظن به عقاید دینی را برانگیخت<ref>سبحانی، مدخل مسائل جدید در علم کلام، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۲۰۴.</ref> و ضربه هولناکی به اندیشه دینی در اروپا وارد ساخت و موج آن جهان اسلام را نیز دربرگرفت و بیش از یک قرن است که دو جبهه‌ از اندیشه‌ها را مقابل هم قرار داده است.<ref>خسروپناه، کلام جدید، ۱۳۷۹ش، ص۳۹۵.</ref> پیروزی تکامل به معنای پایان‌یافتن این تلقی دیرینه بود که عالم را به مثابه نظام خلق‌شده هدفمند تصور می‌کرد.<ref>دنتون، تکامل: نظریه‌ای در بحران، ۱۴۰۱ش، ص۱۰.</ref> در دو قرن اخیر بیشترین بهره‌برداری از این نظریه را آتئیست‌ها (ملحدان) کرده‌اند<ref>حسینی، الهیات و تکامل داروینی، ۱۳۹۷ش، ص۹.</ref> و در این میان مذهبی‌هایی که هم‌چون علم‌گرایان، داروینیسم را با ماده‌گرایی همراه می‌دیدند، نیز نقش مؤثری داشتند.<ref>هات، «داروین، طراحی و عنایت الهی»، ص۲۴.</ref> هرچند گروهی از خداباوران نیز در همسو کردن فرایند تکامل زیستی با خداباوری استدلال‌های متنوعی مطرح کرده‌اند.<ref>حسینی، الهیات و تکامل داروینی، ۱۳۹۷ش، ص۹.</ref>
پیشینه نظریه‌ تکامل‌ به قرن هجدهم میلادی در اروپا بر می‌گردد و بیشتر به نام لامارک زیست‌شناس [[فرانسه|فرانسوی]] شناخته می‌شد،<ref>دنتون، تکامل: نظریه‌ای در بحران، ۱۴۰۱ش، ص۴۵-۴۶..</ref> آما آنچه نخستین‌بار طبیعی‌دان [[بریتانیا|انگلیسی]] چارلز داروین <small>(Charles Robert Darwin) (۱۸۰۹-۱۸۸۲م)</small> در کتاب منشاء گونه‌ها<ref>The Origin Of Spices</ref> مطرح کرد<ref>سوییتمن، تکامل، تصادف، و خدا، ۱۳۹۹ش، ص۶۴.</ref> به یکی از مناقشه‌برانگیزترین مباحث در حوزه [[رابطه علم و دین|علم و دین]] تبدیل شد.<ref>سوییتمن، تکامل، تصادف، و خدا، ۱۳۹۹ش، ص۱۳.</ref> به‌گفته پژوهش‌گران، این نظریه موجی از سوءظن به عقاید دینی را برانگیخت<ref>سبحانی، مدخل مسائل جدید در علم کلام، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۲۰۴.</ref> و ضربه هولناکی به اندیشه دینی در اروپا وارد ساخت و موج آن جهان اسلام را نیز دربرگرفت و بیش از یک قرن است که دو جبهه‌ از اندیشه‌ها را مقابل هم قرار داده است.<ref>خسروپناه، کلام جدید، ۱۳۷۹ش، ص۳۹۵.</ref> پیروزی تکامل به معنای پایان‌یافتن این تلقی دیرینه بود که عالم را به مثابه نظام خلق‌شده هدفمند تصور می‌کرد.<ref>دنتون، تکامل: نظریه‌ای در بحران، ۱۴۰۱ش، ص۱۰.</ref> در دو قرن اخیر بیشترین بهره‌برداری از این نظریه را آتئیست‌ها (ملحدان) کرده‌اند<ref>حسینی، الهیات و تکامل داروینی، ۱۳۹۷ش، ص۹.</ref> و در این میان مذهبی‌هایی که هم‌چون علم‌گرایان، داروینیسم را با ماده‌گرایی همراه می‌دیدند، نیز نقش مؤثری داشتند.<ref>هات، «داروین، طراحی و عنایت الهی»، ص۲۴.</ref> هرچند گروهی از خداباوران نیز در همسو کردن فرایند تکامل زیستی با خداباوری استدلال‌های متنوعی مطرح کرده‌اند.<ref>حسینی، الهیات و تکامل داروینی، ۱۳۹۷ش، ص۹.</ref>


در عرصه اجتماعی و فرهنگی نیز نظریه تکامل باعث توجه به الف) نقش و جایگاه شواهد علمی در اندیشه و الهیات اسلامی، ب) جایگاه و وضعیت دانش علمی و ارجاعات به متون دینی در فرهنگ عمومی، ج) اصول (و متعاقبا محتوای) آموزشی که مسلمانان امروزه دریافت می‌کنند (یا باید دریافت کنند)، شد.<ref>گوسوم، «دیدگاه‌های مذهبی اسلامی درباره فرگشت داروینی»، پایگاه اینترتی صدانت.</ref>
در عرصه اجتماعی و فرهنگی نیز نظریه تکامل باعث توجه به الف) نقش و جایگاه شواهد علمی در اندیشه و الهیات اسلامی، ب) جایگاه و وضعیت دانش علمی و ارجاعات به متون دینی در فرهنگ عمومی، ج) اصول (و متعاقبا محتوای) آموزشی که مسلمانان امروزه دریافت می‌کنند (یا باید دریافت کنند)، شد.<ref>گوسوم، «دیدگاه‌های مذهبی اسلامی درباره فرگشت داروینی»، پایگاه اینترتی صدانت.</ref>
confirmed، templateeditor
۲٬۰۶۵

ویرایش