۱۶٬۵۵۴
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''آیَتُالله''' یا '''آیةالله''' (بهمعنای نشانه خدا)، عنوانی برای نشان دادن جایگاه علمی [[مجتهد|فقیهان]] طراز اول و دوم [[شیعه]] است. استفاده از آیتالله بهعنوان لقبی برای فقهای درجه اول، از اوایل [[قرن چهاردهم هجری قمری|قرن چهاردهم قمری]] رواج یافت. پیش از آن لقب آیتالله برای [[علامه حلی]] بهکار رفته بود. در اوایل قرن چهاردهم این عنوان برای فقیهانی چون [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]]، [[سید عبدالله بهبهانی]] و [[محمدکاظم خراسانی |آخوند خراسانی]] به کار برده شد. پس از تشکیل [[حوزه علمیه قم]] بهدست [[عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری]] و مرکزیت یافتن آن، شماری از فقهای بزرگ که در آن گرد آمدند، آیتالله لقب یافتند. امروزه «آیت الله»، به روحانیانی گفته میشود که به درجه [[اجتهاد]] رسیدهاند؛ اما عبارت «آیتالله العظمی» مختص مجتهدانی است که به درجه [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیده باشند. | '''آیَتُالله''' یا '''آیةالله''' (بهمعنای نشانه خدا)، عنوانی برای نشان دادن جایگاه علمی [[مجتهد|فقیهان]] طراز اول و دوم [[شیعه]] است. استفاده از آیتالله بهعنوان لقبی برای فقهای درجه اول، از اوایل [[قرن چهاردهم هجری قمری|قرن چهاردهم قمری]] رواج یافت. پیش از آن لقب آیتالله برای [[علامه حلی]] بهکار رفته بود. در اوایل قرن چهاردهم این عنوان برای فقیهانی چون [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]]، [[سید عبدالله بهبهانی]] و [[محمدکاظم خراسانی |آخوند خراسانی]] به کار برده شد. پس از تشکیل [[حوزه علمیه قم]] بهدست [[عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری]] و مرکزیت یافتن آن، شماری از فقهای بزرگ که در آن گرد آمدند، آیتالله لقب یافتند. امروزه «آیت الله»، به روحانیانی گفته میشود که به درجه [[اجتهاد]] رسیدهاند؛ اما عبارت «آیتالله العظمی» مختص مجتهدانی است که به درجه [[مرجع تقلید|مرجعیت]] رسیده باشند. | ||
==مفهوم و کاربرد== | ==مفهوم و کاربرد== | ||
خط ۸: | خط ۷: | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
لقب آیتالله را نخستین بار [[شهید ثانی]] در قرن دهم قمری و برای توصیف [[شهید اول]] (متوفای ۷۸۶ق) بهکار گرفته است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۵، ص۱۳۵.</ref> پس از او، این عنوان در [[اجازه روایت|اجازهنامههای روایی]] دوران صفویه بهکار رفته است. بر اساس اجازاتی که [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] جمعآوری کرده است، [[شرفالدین شولستانی]] (قرن ۱۱ق)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۳۶</ref>، [[شیخ بهائی |شیخ بهایی]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۶، ص۱۴۶</ref> و [[محمدتقی مجلسی|مجلسی اول]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۷۹.</ref> در [[اجازه روایت|اجازه نامه]]هایی که برای شاگردان خود نوشتهاند، از [[علامه حلی]] به عنوان «''آیتالله فی العالَمین''» یاد کردهاند. در همین دوران، ابوالقاسم جُرفادقانی (قرن ۱۱ق) همین تعبیر را برای [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق) بهکار برده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۱۰۰.</ref> | لقب آیتالله را نخستین بار [[شهید ثانی]] در قرن دهم قمری و برای توصیف [[شهید اول]] (متوفای ۷۸۶ق) بهکار گرفته است.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۵، ص۱۳۵.</ref> پس از او، این عنوان در [[اجازه روایت|اجازهنامههای روایی]] دوران صفویه بهکار رفته است. بر اساس اجازاتی که [[محمدباقر مجلسی|مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]] جمعآوری کرده است، [[شرفالدین شولستانی]] (قرن ۱۱ق)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۳۶</ref>، [[شیخ بهائی |شیخ بهایی]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۶، ص۱۴۶</ref> و [[محمدتقی مجلسی|مجلسی اول]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۷۹.</ref> در [[اجازه روایت|اجازه نامه]]هایی که برای شاگردان خود نوشتهاند، از [[علامه حلی]] به عنوان «''آیتالله فی العالَمین''» یاد کردهاند. در همین دوران، ابوالقاسم جُرفادقانی (قرن ۱۱ق) همین تعبیر را برای [[شیخ صدوق]] (متوفای ۳۸۱ق) بهکار برده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۷، ص۱۰۰.</ref> | ||
پیش از دوران صفویه، القابی مانند [[ثقةالاسلام |ثِقَةُ الاسلام]]، [[حجتالاسلام|حُجَّةُ الاسلام]] و نیز آیتالله برای بزرگداشت چند فرد خاص بهکار میرفت و تا قرنها نیز مختص به همان افراد باقی ماند. در [[قرن چهارم هجری قمری|قرن چهارم قمری]] عنوان ثقةالاسلام برای [[محمد بن یعقوب کلینی|محمدبن یعقوب کلینی]] و در [[قرن هفتم هجری قمری|قرن هفتم]] عنوان محقق برای [[محقق حلی|جعفر بن حسن حلی]] بهکار رفت. | پیش از دوران صفویه، القابی مانند [[ثقةالاسلام |ثِقَةُ الاسلام]]، [[حجتالاسلام|حُجَّةُ الاسلام]] و نیز آیتالله برای بزرگداشت چند فرد خاص بهکار میرفت و تا قرنها نیز مختص به همان افراد باقی ماند. در [[قرن چهارم هجری قمری|قرن چهارم قمری]] عنوان ثقةالاسلام برای [[محمد بن یعقوب کلینی|محمدبن یعقوب کلینی]] و در [[قرن هفتم هجری قمری|قرن هفتم]] عنوان محقق برای [[محقق حلی|جعفر بن حسن حلی]] بهکار رفت. | ||
ویرایش