سوره نبأ: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سوره نبأ''' یا '''عَمَّ''' یا '''تسائُل''' هفتاد و هشتمین [[سوره]] و از [[سوره‌های مکی و مدنی|سوره‌های مکی قرآن]] است که [[جزء]] سی‌ام [[قرآن]] با آن آغاز می‌شود؛ به همین دلیل این جزء را «عَمّ جزء» نامیده‌اند. این [[سوره]] را به این مناسبت نَبَأ‌ می‌نامند که [[آیه]] دوم آن از «نبأ عظیم» سخن می‌گوید.

سوره نبأ درباره [[قیامت|روز قیامت]] و حوادث آن سخن می‌گوید و جایگاه و حالات گنهکاران و نیکوکاران در آن روز را توصیف می‌کند. از آیات مشهور آن، آیات ۳۱ به بعد است که سرگذشت «متقین» را در قیامت بیان می‌کند. در روایات، مراد از متقین در این آیه [[امیرالمؤمنین (ع)]] معرفی شده است.  

در فضیلت [[تلاوت]] سوره نبأ آمده است هر کس آن را بخواند و حفظ کند، حساب او در قیامت [چنان سریع انجام می‌شود که] به مقدار خواندن یک [[نماز]] خواهد بود.

این [[سوره]] را به این مناسبت '''نَبَأ‌''' می‌نامند که [[آیه]] دوم آن از «نبأ عظیم» سخن می‌گوید. نبأ به معنای خبر<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه نبأ.</ref> یا خبر مفید است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۷۸۸.</ref> نام‌های دیگر آن '''عَمَّ‌''' (به معنای از چه چیزی) و '''تَسائُل‌''' (از یکدیگر پرسیدن) است؛ زیرا با «‌عم یتسائلون‌» آغاز می‌شود. نام چهارم آن '''مُعصِرات‌''' (به معنای ابرهای متراکم) است؛ زیرا این کلمه در آیه چهاردهم این سوره، به کار رفته است.<ref>خرمشاهی، «سوره نبأ»، ج۲، ص۱۲۶۰-۱۲۶۱</ref> مجموعه‌ای که در بردارنده سوره‌های جزء سی‌ام قرآن است با عنوان «عمّ جز» شناخته می‌شود. و در مکتب‌ خانه‌های سنتی آموزش قرآن از آن استفاده می‌شد. دهخدا در تعریف عم جزء می‌نویسد: (جزء سی ام ، یعنی قسمتی از [[قرآن]] از سوره ٔ عم یتسائلون (سوره ٔ ۷۸)تا پایان آن (سوره ٔ ۱۱۴). این جزء معمولاً برای آموزانیدن اطفال نوشته یا چاپ می‌شد. <ref>دهخدا، لغت نامه، ذیل عم جز</ref>

[[شیخ طوسی]] در [[تفسیر تبیان]] می‌نویسد: درباره [[سبب نزول]] این سوره گفته‌اند [[رسول خدا(ص)]] با [[قریش]] سخن می‌گفت و اخبار امت‌های گذشته را برایشان بازگو می‌کرد و آنان را پند می‌داد؛ اما آنان حضرت را [[تمسخر|مسخره]] می‌کردند. پس [[خداوند]] پیامبر(ص) را از سخن گفتن با آنان نهی کرد. [روزی] رسول خدا(ص) با اصحابش سخن می‌گفت که یکی از [[مشرک|مشرکان]] جلو آمد و حضرت سکوت کرد. پس مشرکان جمع شدند و گفتند ای محمد! سخن تو عجیب است و ما دوست داریم سخن تو را بشنویم. اما پیامبر(ص) فرمود خداوند مرا از سخن گفتن با شما نهی کرده است. پس خداوند «عَمَّ يَتَساءَلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ» را نازل کرد.<ref>طوسی، التبیان، دار احیاء التراث، ج۱۰، ص۲۳۸.</ref>

آیات ۳۱ تا ۴۰ سوره نبأ از آیات مشهور این سوره است. [[تلاوت مجلسی قرآن|تلاوت مجلسی]] این آیات با صدای عبدالباسط (قاری مشهور [[مصر]]ی) در میان [[ایرانیان]] شناخته شده است. در این [[آیه|آیات]] [[خداوند]] عاقبت [[تقوا|پرهیزکاران]] را در [[قیامت]] بیان می‌کند.<ref>[http://telavat.ir/fa/content/47707/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%B7-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%A3#tab-latest تلاوت مجلسی ده آیه آخر سوره نبأ]</ref>