جهنم: تفاوت میان نسخه‌ها
←گونه‌های عذاب
| خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
*'''دیگر عذاب‌ها''': در وصف دیگر عذاب‌ها در [[قرآن کریم]] از غل و زنجیر<ref>حاقه، آیه ۳۰؛ غافر، آیه ۷۱</ref> مقامع آتشین،<ref>حج، آیه ۲۱</ref> تازیانه‌های عذاب،<ref>فجر، آیه ۱۳</ref> صداهای ناهنجار جهنم<ref> هود، آیه ۱۰۶؛ انبیاء، آیه ۱۰۰</ref> ضیق مکان و احساس فشار<ref> فرقان، آیه ۱۲؛ مطففین آیه ۷-۸ نیز ابن مبارک، الزهد، آیه ۸۶</ref> سایه‌هایی که به جای آرامیدن از آتش خود آتشین‌ترند.<ref>زمر، آیه ۱۶؛ واقعه، آیه ۴۳؛ مرسلات، آیه ۳۰-۳۱</ref> و عذاب‌هایی فراتر که به وضوح از آن‌ها یاد نشده<ref> ص، آیه ۵۸</ref> بیان گردیده است. | *'''دیگر عذاب‌ها''': در وصف دیگر عذاب‌ها در [[قرآن کریم]] از غل و زنجیر<ref>حاقه، آیه ۳۰؛ غافر، آیه ۷۱</ref> مقامع آتشین،<ref>حج، آیه ۲۱</ref> تازیانه‌های عذاب،<ref>فجر، آیه ۱۳</ref> صداهای ناهنجار جهنم<ref> هود، آیه ۱۰۶؛ انبیاء، آیه ۱۰۰</ref> ضیق مکان و احساس فشار<ref> فرقان، آیه ۱۲؛ مطففین آیه ۷-۸ نیز ابن مبارک، الزهد، آیه ۸۶</ref> سایه‌هایی که به جای آرامیدن از آتش خود آتشین‌ترند.<ref>زمر، آیه ۱۶؛ واقعه، آیه ۴۳؛ مرسلات، آیه ۳۰-۳۱</ref> و عذاب‌هایی فراتر که به وضوح از آن‌ها یاد نشده<ref> ص، آیه ۵۸</ref> بیان گردیده است. | ||
{{سخ}} در روایات شقوق بیشتری دیده می‌شود: در وصف زندان‌های جهنم از زندان‌هایی با عذاب‌های خاص مانند زندان بولس<ref>ابن ابی شیبه، المصنف، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۳۲۹؛ بخاری، ادب المفرد، ۱۴۰۹ق، ص۱۹۶.</ref> یا زندان فلق<ref> طبری، تفسیر، ۱۴۰۵ق، ج۳۰، ص۳۴۹؛ دیلمی، الفردوس بمأثور الخطاب، ۱۹۸۶م، ج۳، ص۲۱۷؛ متقی هندی، کنزالعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، آیه ۱۵.</ref> به خصوص یاد شده است. وصفی هم درباره مارها و عقربهای جهنم آمده است<ref> حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۴، ص۶۳۵؛ ابن مبارک، الزهد، دارالکتب العلمیه، ص۱۷۸.</ref> که گاه برای منتقدان سؤال انگیز هم بوده است.<ref> طبرسی، احمد، الاحتجاج، ج۲، ص۹۹ </ref> حتی مارهایی با نام معرفی شده‌اند<ref>. طبرانی، المعجم الاوسط، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۲؛ خطیب بغدادی، موضّح اوهام الجمع و التفریق، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۲۲.</ref> در شمار نوشیدنی‌ها «طینة | {{سخ}} در روایات شقوق بیشتری دیده می‌شود: در وصف زندان‌های جهنم از زندان‌هایی با عذاب‌های خاص مانند زندان بولس<ref>ابن ابی شیبه، المصنف، ۱۴۰۹ق، ج۵، ص۳۲۹؛ بخاری، ادب المفرد، ۱۴۰۹ق، ص۱۹۶.</ref> یا زندان فلق<ref> طبری، تفسیر، ۱۴۰۵ق، ج۳۰، ص۳۴۹؛ دیلمی، الفردوس بمأثور الخطاب، ۱۹۸۶م، ج۳، ص۲۱۷؛ متقی هندی، کنزالعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، آیه ۱۵.</ref> به خصوص یاد شده است. وصفی هم درباره مارها و عقربهای جهنم آمده است<ref> حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۴، ص۶۳۵؛ ابن مبارک، الزهد، دارالکتب العلمیه، ص۱۷۸.</ref> که گاه برای منتقدان سؤال انگیز هم بوده است.<ref> طبرسی، احمد، الاحتجاج، ج۲، ص۹۹ </ref> حتی مارهایی با نام معرفی شده‌اند<ref>. طبرانی، المعجم الاوسط، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۲؛ خطیب بغدادی، موضّح اوهام الجمع و التفریق، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۲۲.</ref> در شمار نوشیدنی‌ها «طینة الخبال» (سرشت تباهی) یاد شده که عصاره خود اهل آتش است.<ref>مسلم، صحیح مسلم، ۱۹۵۵م، ج۳، ص۱۵۸۷؛ ترمذی، سنن، ۱۳۵۷ق، ج۴، ص۶۵۵؛ سیوطی، الاتقان، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص۳۳۳.</ref> روایاتی هم درباره افزودن حس تنفر از خورد و آشام جهنم آمده است.<ref> ترمذی،سنن، ۱۳۵۷ق، ج۴، ص۷۰۶؛ ابن ماجه، سنن، ۱۹۵۲-۱۹۵۳م، ج۲، ص۱۴۴۶؛ احمد بن حنبل، مسند، ۱۳۱۳ق، ج۳، ص۲۸ و ۸۳.</ref> | ||
همچنین سخن از آسیابی است که عالمان بدعمل را خرد می‌کند<ref>شیخ صدوق، عقاب الاعمال، ۱۳۶۴ش، ص۲۵۴؛ ابن عدی، الکامل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۲۷.</ref> [[زمهریر]] که خود واژه‌ای قرآنی در کاربردی دیگر است<ref>انسان، آیه ۱۳.</ref> در روایات به عنوان سرزمینی با سرمای هراسناک ترسیم شده که خود بخشی از جهنم است؛ سرمایی که بدن مجرمان را قطعه قطعه می‌کند<ref> سهمی، تاریخ جرجان، ۱۴۰۷ق، ص۴۸۶؛ ابن رجب، التخویف من النار، ۱۳۹۹ق، ص۷۱.</ref> در روایتی آمده است: جهنمیان برای گریز از آتش به زمهریر پناه می‌برند که عذابش سخت‌تر است<ref>سمعانی،منصور، تفسیر، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۱۹۵؛ ابن رجب، التخویف من النار، ۱۳۹۹ق، ص۷۱ . </ref> و سپس درخواست دارند که به آتش بازگردند<ref> ثعلبی، تفسیر الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۳۶؛ ابن رجب، التخویف من النار، ۱۳۹۹ق، ص۷۱.</ref> نزد برخی مفسران، استثنای یاد شده در قرآن<ref>انعام، آیه ۱۲۸.</ref> برای بقای آتش مربوط به جابه جایی به زمهریر است<ref>نک: زمخشری، الکشاف، ۱۳۶۶ق، ج۲، ص۶۵؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۴۳؛ زیلعی، نصب الرایة، ۱۳۵۷ق، ج۲، ص۱۴۸.</ref> | همچنین سخن از آسیابی است که عالمان بدعمل را خرد می‌کند<ref>شیخ صدوق، عقاب الاعمال، ۱۳۶۴ش، ص۲۵۴؛ ابن عدی، الکامل، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۴۲۷.</ref> [[زمهریر]] که خود واژه‌ای قرآنی در کاربردی دیگر است<ref>انسان، آیه ۱۳.</ref> در روایات به عنوان سرزمینی با سرمای هراسناک ترسیم شده که خود بخشی از جهنم است؛ سرمایی که بدن مجرمان را قطعه قطعه می‌کند<ref> سهمی، تاریخ جرجان، ۱۴۰۷ق، ص۴۸۶؛ ابن رجب، التخویف من النار، ۱۳۹۹ق، ص۷۱.</ref> در روایتی آمده است: جهنمیان برای گریز از آتش به زمهریر پناه می‌برند که عذابش سخت‌تر است<ref>سمعانی،منصور، تفسیر، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۱۹۵؛ ابن رجب، التخویف من النار، ۱۳۹۹ق، ص۷۱ . </ref> و سپس درخواست دارند که به آتش بازگردند<ref> ثعلبی، تفسیر الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۳۶؛ ابن رجب، التخویف من النار، ۱۳۹۹ق، ص۷۱.</ref> نزد برخی مفسران، استثنای یاد شده در قرآن<ref>انعام، آیه ۱۲۸.</ref> برای بقای آتش مربوط به جابه جایی به زمهریر است<ref>نک: زمخشری، الکشاف، ۱۳۶۶ق، ج۲، ص۶۵؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷، ص۱۴۳؛ زیلعی، نصب الرایة، ۱۳۵۷ق، ج۲، ص۱۴۸.</ref> | ||