پرش به محتوا

سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۴۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ اوت ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مرداد]]|روز=[[۹]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[مرداد]]|روز=[[۹]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=P.motahari  }}


'''سُنَّت''' گفتار، کردار و تقریر [[پیامبر]] و [[امامان شیعه|معصوم]] و از [[ادله اربعه]] است که پس از [[قرآن]]، دومین منبع [[اجتهاد]] شمرده می‌شود. سنت پیامبر به اجماع [[اسلام|مسلمانان]] حجت است و سنت [[امامان شیعه]]، به اعتقاد [[شیعه]] معتبر است. [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، سنت [[صحابه]] غیر معصوم را نیز معتبر می‌دانند.  
'''سُنَّت''' به گفتار، کردار و تقریر [[پیامبر|پیامبر اسلام(ص)]]، و به‌اعتقاد [[شیعه]]، علاوه بر او، [[امامان شیعه|امامان]] گفته می‌شود. سنت از [[ادله اربعه]] برای اثبات [[احکام شرعی]] است و پس از [[قرآن]]، دومین منبع [[اجتهاد]] شمرده می‌شود. عالمان مسلمان اعتبار بالایی برای سنت قائل‌اند و بسیاری از احکام شرعی را از آن استنباط می‌کنند.  


از نظر عالمان مسلمان، پیامبر معصوم از گناه، خطا و غفلت است و لذا هر آنچه از وی صادر شود، معتبر و پیروی از آن لازم است. آنان همچنین برای اثبات حجیت و اعتبار سنت پیامبر به ادله‌ای از [[قرآن]] و [[روایات]] استناد کرده‌اند.
به اجماع [[اسلام|مسلمانان]]، سنت پیامبر اسلام حجت است. از دلایل آنان این است که پیامبر [[عصمت|معصوم]] است و دچار خطا نمی‌شود. در نتیجه، هرچه از وی صادر شود، معتبر و پیروی از آن لازم است. همچنین این دلیل که برخی از آیات قرآن به پیروی از پیامبر دستور داده است.  


[[شاطبی]] از عالمان اهل سنت و دیگران [[عدالت صحابه]] را دلیلی بر حجیت و اعتبار سنت آنان دانسته‌اند و به ادله‌ای از قرآن و روایات استناد کرده‌اند که مورد نقد عالمان شیعه قرار گرفته است. امامیه نیز سنت امامان(ع) را به جهت معصوم‌بودن آنان، حجت و معتبر دانسته و علاوه بر آن به ادله‌ای از قرآن و [[حدیث ثقلین]] تمسک کرده‌اند.
از نظر شیعه، امامان نیز مانند پیامبر معصوم‌اند و بنابراین سنتشان حجیت دارد. افزون بر این دلیلی عقلی، به [[آیه|آیات]] و [[حدیث|روایاتی]] هم استناد می‌کنند؛ از جمله آن‌ها [[آیه تطهیر]] است که می‌گویند بر [[عصمت]] اهل‌بیت دلالت می‌کند؛ همچنین [[حدیث ثقلین|حدیث ثَقَلین]] که به پیروی از [[اهل‌بیت(ع)|اهل‌بیت]] فرمان می‌دهد.
 
عالمان اصولی سنت را از جهت سند به [[خبر واحد]] و [[متواتر]] و از جهت ارتباط آن با قرآن به سنت تأییدکننده قرآن (مُؤیده)، تبیین‌کننده آن (مُبَینه) و سنت مستقل تقسیم کرده‌اند. سنت به خودی خود و بدون در نظر گرفتن چیز دیگری، به سنت فعلی، قولی و تقریری تقسیم شده است.
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
سنت، نزد عالمان مسلمان، از منابع استنباط [[احکام شرعی]] است<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۶؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸؛ زرقا، المدخل الفقهی العام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۷۶.</ref> و منظور از آن در مذهب [[اهل سنت|اهل‌سنت]]، گفتار، رفتار و [[تقریر معصوم|تقریر]] پیامبر(ص)<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۵.</ref> و در [[شیعه]]، گفتار، رفتار و تقریر [[امامان معصوم(ع)|معصوم]] است.<ref>حکیم، االاصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۱۲۲؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸.</ref> به‌گفته [[محمدرضا مظفر]] منشأ اصطلاح «سنت»، روایاتی است که از [[پیامبر(ص)]] نقل شده که در آنها پیروانش را به تبعیت از سنت‌ خود دستور داده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۹۹.</ref> از نظر اصولیان، بحث از حجیت سنت به عنوان یکی از منابع احکام شرعی، مسئله‌ای است در حوزه دانش [[اصول فقه]].<ref>آخوند خراسانی، کفایة الاصول، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۲-۲۴.</ref>  
سنت، نزد عالمان مسلمان، از منابع استنباط [[احکام شرعی]] است<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۶؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸؛ زرقا، المدخل الفقهی العام، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۷۶.</ref> و منظور از آن در مذهب [[اهل سنت|اهل‌سنت]]، گفتار، رفتار و [[تقریر معصوم|تقریر]] پیامبر(ص)<ref>شوکانی، ارشاد الفحول، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹۵.</ref> و در [[شیعه]]، گفتار، رفتار و تقریر [[امامان معصوم(ع)|معصوم]] است.<ref>حکیم، االاصول العامه للفقه المقارن، ۱۹۷۹م، ص۱۲۲؛ بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۸.</ref> به‌گفته [[محمدرضا مظفر]] منشأ اصطلاح «سنت»، روایاتی است که از [[پیامبر(ص)]] نقل شده که در آنها پیروانش را به تبعیت از سنت‌ خود دستور داده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مالک بن انس، الموطأ، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۸۹۹.</ref> از نظر اصولیان، بحث از حجیت سنت به عنوان یکی از منابع احکام شرعی، مسئله‌ای است در حوزه دانش [[اصول فقه]].<ref>آخوند خراسانی، کفایة الاصول، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۲-۲۴.</ref>  
خط ۱۳: خط ۱۱:
اصطلاح «سنت» در ادبیات فقهی نیز کاربرد دارد که با معنای اصولی آن (به عنوان یکی از مصادر حکم شرعی)، اندکی متفاوت است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> برای مثال، گاه به اعمال [[مستحب]]، در مقابل افعال [[واجب]] گفته می‌شود. مثلاً به نماز نافله که مستحب است، سنت و به نمازهای واجب، «فریضه» می‌گویند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> همچنین گاه در مقابل [[بدعت]] به کار می‌رود. بدعت یعنی چیزی که به شریعت نسبت داده شده است، حال آنکه در واقع، در شریعت نیست.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۰.</ref>
اصطلاح «سنت» در ادبیات فقهی نیز کاربرد دارد که با معنای اصولی آن (به عنوان یکی از مصادر حکم شرعی)، اندکی متفاوت است.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> برای مثال، گاه به اعمال [[مستحب]]، در مقابل افعال [[واجب]] گفته می‌شود. مثلاً به نماز نافله که مستحب است، سنت و به نمازهای واجب، «فریضه» می‌گویند.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۷۹.</ref> همچنین گاه در مقابل [[بدعت]] به کار می‌رود. بدعت یعنی چیزی که به شریعت نسبت داده شده است، حال آنکه در واقع، در شریعت نیست.<ref>بحرانی، المعجم الاصولی، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۸۰.</ref>


=== سنت و حدیث ===
=== تفاوت سنت و حدیث ===
سنت، یعنی قول، فعل و تقریر پیامبر و معصوم، به‌واسطه حدیث، نقل و حکایت می‌شود؛ در عین حال گاهی مجازاً دو اصطلاح «سنت» و «حدیث» به‌جای هم به کار می‌روند.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۸.</ref>
سنت، یعنی قول، فعل و تقریر پیامبر و معصوم، به‌واسطه حدیث، نقل و حکایت می‌شود؛ در عین حال گاهی مجازاً دو اصطلاح «سنت» و «حدیث» به‌جای هم به کار می‌روند.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۵۸.</ref>


Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۰۹۹

ویرایش