Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۷۰
ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
با وجود تصریح منابع بر دفن بزرگان [[صحابه]] و [[تابعین]] و اولیا در این محل و به رغم قداست و اهمیت معنوی حَجون و نقل فضیلتهای [[دعا]] و [[زیارت]] در آنجا، هویت و محل دقیق قبور بسیاری از صحابه در این محل شناخته نیست<ref>ر.ک: ابن جبیر؛ رحلة ابن جبیر، ۱۹۸۶م، ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۹۶۴م، همانجاها؛ فاسی، شفاء الغرام، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۴۵۶.</ref> در حالی که در قرن هفتم فیروزآبادی در رساله «إثارَةُ الحجون لزیارةِ الحجون» از ۳۸ مرد و هفت زن از صحابه، که در حجون دفن بودهاند، نام برده است.<ref>جاسر، «اماکن تاریخی اسلامی در مکه مکرمه»، ص۱۱۳ـ۱۱۴.</ref> | با وجود تصریح منابع بر دفن بزرگان [[صحابه]] و [[تابعین]] و اولیا در این محل و به رغم قداست و اهمیت معنوی حَجون و نقل فضیلتهای [[دعا]] و [[زیارت]] در آنجا، هویت و محل دقیق قبور بسیاری از صحابه در این محل شناخته نیست<ref>ر.ک: ابن جبیر؛ رحلة ابن جبیر، ۱۹۸۶م، ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۹۶۴م، همانجاها؛ فاسی، شفاء الغرام، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۴۵۶.</ref> در حالی که در قرن هفتم فیروزآبادی در رساله «إثارَةُ الحجون لزیارةِ الحجون» از ۳۸ مرد و هفت زن از صحابه، که در حجون دفن بودهاند، نام برده است.<ref>جاسر، «اماکن تاریخی اسلامی در مکه مکرمه»، ص۱۱۳ـ۱۱۴.</ref> | ||
دیگر مدفونان سرشناسِ این گورستان عبارتاند از: [[عبدالله بن عمر|عبدالله بن عمر بن خطاب]]؛ [[فضیل بن عیاض]]، عارف قرن دوم؛ گروهی از سادات، به ویژه [[سادات حسنی]]؛ و [[منصور دوانیقی|منصور]] خلیفه [[بنی عباس|عباسی]].<ref>ازرقی، «کتاب اخبار مکه»، ص۴۳۲؛ | دیگر مدفونان سرشناسِ این گورستان عبارتاند از: [[عبدالله بن عمر|عبدالله بن عمر بن خطاب]]؛ [[فضیل بن عیاض]]، عارف قرن دوم؛ گروهی از سادات، به ویژه [[سادات حسنی]]؛ و [[منصور دوانیقی|منصور]] خلیفه [[بنی عباس|عباسی]].<ref>ازرقی، «کتاب اخبار مکه»، ص۴۳۲؛ قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرّمه و مدینه منوّره، ۱۳۸۴ش، ص۱۳۶.</ref> | ||
ابن فهد، مؤلف قرن نهم، نیز بخشی از کتابش را به زنان و مردان سرشناس مکی، از قضات و محدّثان و قاریان و شُرَفا و اُمَرا و نُوّاب، اختصاص داده است که در همان زمان در حجون و اغلب در آرامگاههای خانوادگی به خاک سپرده شده بودند.<ref>برای نمونه ر.ک: قسم ۱، ص۴۹، ۷۶، ۲۲۸، ۲۳۴، ۴۲۴ و جاهای دیگ.ر</ref>. بسیاری از علمای شیعه نیز که در مکه درگذشته یا به شهادت رسیده اند در همین قبرستان مدفونند؛ از جمله: [[محمد بن حسن بن زینالدین عاملی]] (نوه [[شهید ثانی]])، سید زین العابدین کاشانی شهادت ۱۰۴۵ق.که از بانیان تجدید بنای کعبه در سال ۱۳۰۹ق بوده است. همچنین برخی از چهرههای زاهد و صوفی همچون شیخ علی کرمانی، و شیخ اسماعیل شیروانی نیز در آن جا مدفون هستند. | ابن فهد، مؤلف قرن نهم، نیز بخشی از کتابش را به زنان و مردان سرشناس مکی، از قضات و محدّثان و قاریان و شُرَفا و اُمَرا و نُوّاب، اختصاص داده است که در همان زمان در حجون و اغلب در آرامگاههای خانوادگی به خاک سپرده شده بودند.<ref>برای نمونه ر.ک: قسم ۱، ص۴۹، ۷۶، ۲۲۸، ۲۳۴، ۴۲۴ و جاهای دیگ.ر</ref>. بسیاری از علمای شیعه نیز که در مکه درگذشته یا به شهادت رسیده اند در همین قبرستان مدفونند؛ از جمله: [[محمد بن حسن بن زینالدین عاملی]] (نوه [[شهید ثانی]])، سید زین العابدین کاشانی شهادت ۱۰۴۵ق.که از بانیان تجدید بنای کعبه در سال ۱۳۰۹ق بوده است. همچنین برخی از چهرههای زاهد و صوفی همچون شیخ علی کرمانی، و شیخ اسماعیل شیروانی نیز در آن جا مدفون هستند. | ||
در قرن یازدهم، [[اولیا چلبی]]<ref>چلبی، ج۹، ص۷۸۵ـ۷۹۰.</ref> از وجود ۷۵ مقبره گنبدپوش در حجون، از جمله مقابر عبدالمطلب، [[ابوطالب]]، [[میمونه دختر حارث بن حزن|میمونه]] (همسر پیامبر اسلام) و شیخ علاءالدین نقشبندی گزارش داده است. | در قرن یازدهم، [[اولیا چلبی]]<ref>چلبی، اولیا چلبی سیاحتنامهسی، استانبول، ج۹، ص۷۸۵ـ۷۹۰.</ref> از وجود ۷۵ مقبره گنبدپوش در حجون، از جمله مقابر عبدالمطلب، [[ابوطالب]]، [[میمونه دختر حارث بن حزن|میمونه]] (همسر پیامبر اسلام) و شیخ علاءالدین نقشبندی گزارش داده است. | ||
[[پرونده:مزار حضرت خدیجه.jpg|بندانگشتی|200px|مزار [[حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها|حضرت خدیجه]] (مربع کوچک سمت راست) و فرزندش [[قاسم پسر رسول خدا|قاسم]] (مربع کوچک سمت چپ)]] | [[پرونده:مزار حضرت خدیجه.jpg|بندانگشتی|200px|مزار [[حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها|حضرت خدیجه]] (مربع کوچک سمت راست) و فرزندش [[قاسم پسر رسول خدا|قاسم]] (مربع کوچک سمت چپ)]] | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
* اقامت پیامبر (ص) در حجون به هنگام [[فتح مکه]] نیز بر اعتبار این گورستان افزود.<ref>ازرقی، «کتاب اخبار مکه»، ص۳۸۹.</ref> | * اقامت پیامبر (ص) در حجون به هنگام [[فتح مکه]] نیز بر اعتبار این گورستان افزود.<ref>ازرقی، «کتاب اخبار مکه»، ص۳۸۹.</ref> | ||
* در قرن اول هجری، حجون گاه کارکردهای سیاسی نیز مییافت، از آن جمله سکونت [[ابو موسی اشعری]] در آن، پس از سرخوردگی از [[حکمیت|واقعه تحکیم]]، بود.<ref>ر.ک: همان، ص۴۸۱.</ref>[[پرونده:نمای قدیمی قبرستان ابوطالب.jpg|بندانگشتی|نمای قدیمی قبرستان ابوطالب]] | * در قرن اول هجری، حجون گاه کارکردهای سیاسی نیز مییافت، از آن جمله سکونت [[ابو موسی اشعری]] در آن، پس از سرخوردگی از [[حکمیت|واقعه تحکیم]]، بود.<ref>ر.ک: همان، ص۴۸۱.</ref>[[پرونده:نمای قدیمی قبرستان ابوطالب.jpg|بندانگشتی|نمای قدیمی قبرستان ابوطالب]] | ||
* [[ابن جبیر]] در قرن ششم بقایای بنایی را در حجون دیده بود که به یاد [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و به دار آویخته شدن او در آن محل ساخته بودند. به گفته او، اهل [[طائف]] آن بنا را ویران کرده بودند، زیرا در آنجا همشهری و هم قبیله آنان، [[حجاج بن یوسف ثقفی]]، [[لعن]] میشد.<ref>همانجا؛ نیز ر.ک: ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۹۶۴م، همانجا؛ قس یعقوبی، تاریخ | * [[ابن جبیر]] در قرن ششم بقایای بنایی را در حجون دیده بود که به یاد [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و به دار آویخته شدن او در آن محل ساخته بودند. به گفته او، اهل [[طائف]] آن بنا را ویران کرده بودند، زیرا در آنجا همشهری و هم قبیله آنان، [[حجاج بن یوسف ثقفی]]، [[لعن]] میشد.<ref>همانجا؛ نیز ر.ک: ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطه، ۱۹۶۴م، همانجا؛ قس یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، بیتا، ج۲، ص۲۶۷ که از به دار آویختن ابن زبیر در تنعیم سخن گفته است.</ref> | ||
==ویرانی به دست وهابیان== | ==ویرانی به دست وهابیان== | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
* ازرقی، محمدبن عبدالله، کتاب اخبار مکة شرفها الله تعالی و ما جاء فیها من الآثار، روایة اسحاق بن احمد خزاعی، در اخبار مکة المشرفة، ج۱، غتنغه ۱۲۷۵ق. | * ازرقی، محمدبن عبدالله، کتاب اخبار مکة شرفها الله تعالی و ما جاء فیها من الآثار، روایة اسحاق بن احمد خزاعی، در اخبار مکة المشرفة، ج۱، غتنغه ۱۲۷۵ق. | ||
* امین، محسن، تجدید کشف الارتیاب فی اتباع محمدبن عبدالوهاب، چاپ حسن امین، بیروت، ۱۳۸۲/۱۹۶۲. | * امین، محسن، تجدید کشف الارتیاب فی اتباع محمدبن عبدالوهاب، چاپ حسن امین، بیروت، ۱۳۸۲/۱۹۶۲. | ||
* اولیا چلبی. | * اولیا چلبی، محمدظلی بن درویش، اولیا چلبی سیاحتنامهسی، استانبول، ۱۹۳۵-۱۹۳۸م. | ||
* بلادی، عاتق، معالم مکة التاریخیة و الاثریة، مکه، ۱۴۰۰/۱۹۸۰. | * بلادی، عاتق، معالم مکة التاریخیة و الاثریة، مکه، ۱۴۰۰/۱۹۸۰. | ||
* بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جُمَل من انساب الاشراف، چاپ سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، ۱۴۱۷/۱۹۹۶. | * بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جُمَل من انساب الاشراف، چاپ سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، ۱۴۱۷/۱۹۹۶. | ||
خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
* فراهانی، محمدحسین بن مهدی، سفرنامه میرزا محمدحسین حسینی فراهانی، چاپ مسعود گلزاری، تهران، ۱۳۶۲ش. | * فراهانی، محمدحسین بن مهدی، سفرنامه میرزا محمدحسین حسینی فراهانی، چاپ مسعود گلزاری، تهران، ۱۳۶۲ش. | ||
* قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرّمه و مدینه منوّره، تهران، ۱۳۸۴ش. | * قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرّمه و مدینه منوّره، تهران، ۱۳۸۴ش. | ||
* محبی، محمدامین بن فضلالله، خلاصةالاثر فی اعیان القرن الحادی عشر، بیروت، دارصادر، بیتا. | * محبی، محمدامین بن فضلالله، خلاصةالاثر فی اعیان القرن الحادی عشر، بیروت، دارصادر، بیتا. | ||
* هیکل، محمدحسین، فی منزل الوحی، قاهره، ۱۹۵۲م. | * هیکل، محمدحسین، فی منزل الوحی، قاهره، ۱۹۵۲م. | ||
* یاقوت حموی. | * یاقوت حموی. | ||
* یعقوبی، تاریخ | * یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بیتا. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||