آیه حفظ: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه حفظ (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۲۰

۱۳۰ بایت حذف‌شده ، ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۳

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Sultanmoradi

confirmed، templateeditor

۲٬۵۵۱

ویرایش

@@ خط ۳۳: / خط ۳۳: @@
 == منظور از حفظ ==
 مفسران مراد از حفاظت خداوند از [[قرآن]] را به چند صورت بیان کرده‌اند:
-# برخی مراد از حفظ را مراقبت از اضافه نشدن کلمات و عبارت‌های اضافی به قرآن و همچنین مواظبت در برابر نقص و کم شدن عبارتی از قرآن دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
+# برخی مراد از حفظ را مراقبت از اضافه نشدن کلمات و عبارت‌های اضافی به قرآن و همچنین مواظبت در برابر نقص و کم شدن عبارتی از قرآن دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛  ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref>
 # به گفته گروهی از مفسران منظور از حفظ قرآن جلوگیری از فناپذیری و نابودی است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
-# برخی نیز منظور از حفاظت را حفظ قرآن از منطق‌های گمراه کننده دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
+# برخی نیز منظور از حفاظت را حفظ قرآن از منطق‌های گمراه کننده دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛  ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref>
-# برخی نیز با تکیه بر اینکه مرجع ضمیر «له» به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] باز می‌گردد، بر این باورند که منظور از حفظ، محافظت از حضرت محمد(ص) است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛ فخر رازی، تقسیر کبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref> علامه طباطبایی و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] با این نظر مخالف بوده و معتقدند محتوای آیات قبل از آیه حفظ، با این نظریه همخوانی ندارد.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۷و ۱۸.</ref>
+# برخی نیز با تکیه بر اینکه مرجع ضمیر «له» به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] باز می‌گردد، بر این باورند که منظور از حفظ، محافظت از حضرت محمد(ص) است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، نشر فراهانی، ج۱۳، ص۱۷۰و ۱۷۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ق، ج۱۱، ص۱۷ و ۱۸؛  ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref> علامه طباطبایی و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم شیرازی]] با این نظر مخالف بوده و معتقدند محتوای آیات قبل از آیه حفظ، با این نظریه همخوانی ندارد.<ref>طباطبایی، المیران، ۱۳۷۴ق، ج۱۲، ص۱۴۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۱، ص۱۷و ۱۸.</ref>
 == مسئله تحریف ==
 اکثر متون اسلامی این آیه را به معنای حفاظت الهی از تحریف قرآن در نظر گرفته‌اند. بر اساس این دیدگاه، از نظر ادبی این آیه به صورت جمله اسمیه و با اِنّ و همراه با ضمیر منفصل «نحن» و لام تأكید بیان شده است تا تأكید كند که خود خداوند حافظ قرآن از تحریف است.<ref>جوان‌آراسته، درسنامه علوم قرآنى، ۱۳۹۷ش، ص۱۰.</ref> به گفتۀ [[محمدآصف محسنی قندهاری|محمدآصف محسنی]]، پيامبر(ص) نسبت به سرنوشت قرآن کریم نگران بود و خداوند براى تسلى خاطر او وعده داد كه قرآن را حفظ می‌كند.<ref>محسنی، خصائص خاتم النبیین، ۱۳۹۶ش، ص۱۱۸.</ref> با این حال اشکالاتی به دلالت این آیه بر عدم تحریف قرآن وارد شده است:
 * ایراد: برخی معتقدند، اگر واقعاً خداوند وعده عدم تحریف داده بود، نیازی نبود تا مسلمانان به ویژه [[صحابه|صحابه پیامبر(ص)]] تلاشی برای جمع‌آوری [[مصحف]] و حفظ آن انجام دهند.
-** [[فخر رازی]] معتقد است، خودِ همین تلاش‌های مسلمانان در حفظ قرآن نشان می‌دهد که خداوند به دنبال حفظ قرآن بوده و از این طریق به وعده‌اش عمل نموده است.‌<ref>رازی، تفسیر الرازی، ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref>
+** پاسخ: [[فخر رازی]] معتقد است، خودِ همین تلاش‌های مسلمانان در حفظ قرآن نشان می‌دهد که خداوند به دنبال حفظ قرآن بوده و از این طریق به وعده‌اش عمل نموده است.‌<ref>فخر رازی، تفسیر الرازی، ۱۴۲۳ق، ج۱۹، ص۱۶۹.</ref>
 * ایراد: برخی، استناد به این آیه برای اثبات عدم تحریف را «دور» داسته‌اند؛ زیرا اگر بخواهیم با این آیه به عدم تحریف قرآن استدلال کنیم، بایستی از قبل مطمئن باشیم که خود همین آیه بر اساس تحریف به قرآن اضافه نشده باشد.
 ** پاسخ: [[سید ابوالقاسم خویی|آیت‌الله خویی]] چنین پاسخ می‌دهند که، مسئله تحریف به طور تاریخی به آیات مشخصی اشاره دارد و درباره این آیه کسی ادعای تحریف یا اضافه شدن ندارد. بنا بر این این اشکال وارد نیست.<ref>خوئی، البیان فی تفسیر القرآن، ص۲۰۷</ref>