ایمان نیاکان پیامبر: تفاوت میان نسخه‌ها

این که پدران [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام]] و نیز سایر انبیاء موحد و خداپرست بوده یا ممکن است مشرک بوده باشند جزو موضوعات اختلافی بین فرقه‌های مختلف اسلامی است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۲.</ref> در این زمینه چندین کتاب و مقاله نوشته شده یا در کتاب‌های مفصل بخش‌هایی به این بحث اختصاص یافته است.<ref>مدنی بجستانی، ایمان اجداد رسول‌خدا، ص۱۸۸.</ref>

 

[[شیخ صدوق]] (م۳۸۰ق) می‌گوید اعتقاد ما آن است که پدران پیامبر از [[آدم (پیامبر)|حضرت آدم]] تا عبدالله همه مسلمان بوده‌اند. <ref>شیخ صدوق، الاعتقادات، ۱۴۱۴ق، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، ص۱۱۰.</ref> {{یاد|بر اساس دیدگاه قرآن دین در پیش‌گاه خدای متعال، اسلام است: «ان الدین عندالله الاسلام» و به تمام ادیان الاهی اسلام اطلاق می‌شود بنابر این همه‌ی کسانی که دین [[خدا]] را در زمان خودشان پذیرفته باشند و مطیع دستورات الاهی باشند مسلمان‌ به شمار می‌آیند و پیروان حضرت [[موسی (پیامبر)|موسی]] و مسیح،  و ... تا زمانی که دینشان( یا به تعبیر دقیق‌تر شریعتشان. المیزان، ج۵، ص۳۵۰) به سبب دین جدید نسخ نشده بود، مسلمان بودند؛ چرا که تسلیم پروردگار بودند و اگر یهودی یا مسیحی به آنها گفته می‌شد به اعتبار پیامبرانشان بود. طباطبایی، المیزان، ج۸، ص۲۹۹. در نتیجه هر کسی که نوعی وحی الهی را می‌پذیرد مسلمان به معنای عام کلمه یعنی تسلیم خداوند است، خواه یهودی، مسیحی و یا [[زرتشت|زرتشتی]] باشد مانند پدران پیامبر(ص) و مسلمان به معنایی خاص‌تر کسی است که تابع اسلام یعنی آخرین شریعت الهی است که بوسیله [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم]] (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به مردم ابلاغ شد.}}

[[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]] در ذیل آیه ۲۱۹ سوره شعراء و عبارت «تقلبک فی الساجدین»، بر اساس یک برداشت ساجد بودن را صفت پدران پیامبر می‌داند <ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۷، ص۳۵۶.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی |نصیر الدین طوسی]] و [[علامه حلی]] در [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] و [[کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (کتاب)|شرح آن]] معتقدند پدران پیامبران باید از هر گونه پَستی به‌دور باشند.<ref>علامه حلی، کشف المراد، مؤسسة النشر الاسلامی، ص۴۷۲.</ref>

در میان علمای اهل سنت برخی بر مؤمن بودن اجداد پیامبر اسلام تأکید دارند. [[آلوسی بغدادی]] در روح المعانی،<ref>آلوسی، روح المعانی، دار الکتب العلمیة، ج۱۰، ص۱۳۵.</ref> این باور را پذیرفته و هم‌چنین اختصاص این عقیده به [[شیعه]] را نفی کرده و می‌گوید فخر رازی که این باور را مختص به شیعیان دانسته تحقیق کافی نکرده است.<ref>آلوسی، روح المعانی، دار الکتب العلمیة، ج۴، ص۱۸۴.</ref> در حالی که [[فخر رازی]] قبول نمی‌کند که همه پدران پیامبر موحد بوده‌اند.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، ج۱۳، ص۳۱-۳۵.</ref> متکلم معروف اشعری، [[علاءالدین قوشچی]] در شرح خود بر [[تجرید الاعتقاد (کتاب)|تجرید الاعتقاد]] می‌پذیرد که پدران پیامبران نباید آلوده به شرک باشند.<ref>قوشچی، شرح تجرید العقائد، منشورات رضی، ص۳۵۹</ref> [[جلال‌الدین سیوطی]] نیز که خود موافق ایمان اجداد پیامبران است در این راستا کتاب‌هایی تألیف کرده‌است.<ref>مدنی بجستانی، «ایمان اجداد رسول‌خدا»، ص۱۶۶.</ref>

علاوه بر آیات قرآن عالمان شیعه به چندین حدیث نیز استدلال کرده‌اند از جمله حدیثی در [[الکافی (کتاب)|الکافی]] که می‌گوید جهنم بر پشت و شکم و دامنی که پیامبر را به دنیا آورده و کفالت کرده حرام است. <ref>کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، ج۱، ص۴۴۶، ح۲۱</ref> و نیز حدیثی در [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]] که پیامبر فرموده است نطفه من از صلب آدم تا جدم دائم در پشت و رحم‌هایی پاک قرار گرفت و هرگز ناپاکی جاهلیت مرا آلوده نکرد.<ref>شیخ طوسی، الأمالی، ص۵۰۰، ح۱۰۹۵</ref> در کتاب‌های اهل سنت مثل المعجم الکبیر <ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ج۱۱، ص۳۶۲</ref> و السیرة الحلبیة، <ref>الحلبی، السیرة الحلبیة،دار الکتب العلمیه، ج۱، ص۴۴</ref> و مجمع الزوائد<ref>الهیثمی، مجمع الزوائد، مکتبة القدسی، ج۷، ص۸۶</ref> نیز چند حدیث برای اثبات این مدعا نقل شده است.  

* فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.