ناصر مکارم شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ناصر مَکارِم شیرازی''' (زاده [[سال ۱۳۰۵ هجری شمسی|۱۳۰۵ش]]) [[مرجع تقلید]] و استاد درس [[خارج فقه]] و [[اصول]] در [[حوزه علمیه قم]] است. او یکی از هفت [[مرجع]] معرفی‌شده از سوی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] در [[سال ۱۳۷۳ هجری شمسی|سال ۱۳۷۳ش]] بعد از درگذشت [[آیت‌الله محمدعلی اراکی]] بود.   

مکارم شیرازی از جوانی تألیفاتی داشته و تا دهه ۱۳۹۰ش، نزدیک به یک‌صد اثر از وی منتشر شده است. وی از مدیران [[مجله مکتب اسلام]] به‌ویژه پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] بود. [[تفسیر نمونه]]، یکی از مهم‌ترین [[تفسیر|تفاسیر]] معاصر [[قرآن]]، حاصل کار گروهی به سرپرستی اوست. مکارم شیرازی، صاحب فتاوایی است که در [[فقه شیعه]] کم‌سابقه است؛ از جمله [[حرمت]] سیگار کشیدن و عدم [[نجاست]] ذاتی کفار. مدارس علمیه مانند [[مدرسه فقهی امام کاظم(ع)]]، مؤسسات پژوهشی مانند [[مرکز تخصصی شیعه‌شناسی]] و همچنین شبکه ماهواره‌ای ولایت از جمله مراکزی است که از سوی دفتر وی اداره می‌شود.  

ناصر مکارم شیرازی، از روحانیان فعال و یکی از سخنرانان انقلابی بوده که پیش از [[انقلاب اسلامی]] در نقاط مختلف [[ایران]] دست به فعالیت زده و زندانی و تبعید شده است. او عضو [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] [[جمهوری اسلامی ایران]] بوده است. در [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|سال ۱۳۹۳ش]]، همایشی با مدیریت وی در [[قم]] و با عنوان «کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری از دیدگاه علمای اسلام» در واکنش به تحرکات گروه [[داعش]] برگزار شد و عالمانی از ۸۰ کشور جهان در آن حضور داشتند.

ناصر مکارم شیرازی، در [[سال ۱۳۰۵ شمسی|سال ۱۳۰۵ش]] در [[شیراز]] متولد شد. پدر او بازرگان و فروشنده بود. تحصیلات دبستان و دبیرستان را در شیراز گذراند و در ۱۴ سالگی دروس دینی خود را در [[مدرسه آقا بابا خان شیراز]] آغاز کرد و در ۱۸ سالگی ([[سال ۱۳۲۳ هجری شمسی|۱۳۲۳ش]]) وارد [[حوزه علمیه قم]] شد. در [[سال ۱۳۲۹ش]] به [[نجف]] رفت، اما پس از یک سال اقامت و تحصیل، در [[سال ۱۳۳۰ هجری شمسی|سال ۱۳۳۰ش]] به [[قم]] بازگشت.<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/116-makareme-shiraze-naser/3763-2014-05-26-06-34-42.html «زندگینامه آیت‌الله مکارم شیرازی»]، سایت جامعه مدرسین.</ref>  

مکارم شیرازی، در درس [[آیت‌الله بروجردی]]، [[سید محمد حجت کوه‌کمره‌ای]] و [[سید محمد محقق داماد]] در [[قم]] شرکت می‌کرد. در [[نجف]]، در درس [[آیت‌الله خویی]] و [[سید محسن حکیم]] حاضر شد و در بازگشت از نجف، در ۲۴ سالگی، از [[محمدباقر اصطهباناتی]] و [[محمدحسین کاشف الغطاء]] [[اجازه اجتهاد]] دریافت کرد.<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/116-makareme-shiraze-naser/3763-2014-05-26-06-34-42.html «زندگینامه آیت‌الله مکارم شیرازی»]، سایت جامعه مدرسین.</ref>

[[شهید بهشتی|سید محمد حسینی بهشتی]] و [[سید موسی صدر|امام موسی صدر]]، از [[مباحثه|هم‌‌مباحثه‌‌های]] مکارم شیرازی بوده‌اند.<ref>[http://www.jameehmodarresin.org/azae-jameeh/azae-kononi/116-makareme-shiraze-naser/3763-2014-05-26-06-34-42.html «زندگینامه آیت‌الله مکارم شیرازی»]، سایت جامعه مدرسین.</ref>

ناصر مکارم شیرازی یکی از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] شناخته‌شده در [[جمهوری اسلامی ایران]] و یکی از هفت فقیهی است که پس از درگذشت [[آیت‌الله اراکی]] در [[آذر]] [[۱۳۷۳ش]]، از سوی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، واجد شرایط [[مرجعیت]] شناخته و اعلام رسمی شد.<ref>اکبری، «آشنایی با تشکل‌های روحانی (۳) جامعه مدرسین حوزه علمیه قم»، ص۱۵۰.</ref>

مکارم شیرازی، از ابتدای جوانی دست به تألیف و تحقیق زد و علاوه بر [[نظام درسی حوزه|تحصیلات حوزوی]] مرسوم، اقدامات فرهنگی را هم با جدیت دنبال کرد. این فعالیت‌های او در شرایطی بوده که تعداد نویسندگان حوزوی در آن دوره بسیار اندک بود.<ref>پیشوایی، «مجله درسهایی از مکتب اسلام»، ص۵۸.</ref> برخی از فعالیت‌های او از این قرار است:

آیت‌الله مکارم شیرازی و جمعی دیگر از حوزویان، [[مکتب اسلام (ماهنامه)|مجله درس‌هایی از مکتب اسلام]] را در سال [[سال ۱۳۳۷ هجری شمسی|۱۳۳۷ش]] پایه‌گذاری کردند و یک سال پس از راه‌اندازی آن، در پی جدایی برخی اعضا، صاحب امتیازی و مدیرمسئولی این نشریه را عهده‌دار شد<ref>نگاه کنید به: «زمینه‌های انقلاب اسلامی به روایت خاطره: تأسیس مکتب اسلام و مکتب تشیع»، ص۴۰-۶۰.</ref> و این مسئولیت را تا سال ۱۳۶۶ش بر عهده داشت.<ref>«نیم‌نگاهی به مکتب اسلام نشریه‌ای با سابقه درخشان دینی»، ص۶.</ref> برخی از کتاب‌های منتشر شده از سوی ناصر مکارم شیرازی اولین بار به‌صورت مقاله‌های متناوب در نشریه مکتب اسلام چاپ شده است؛ کتاب‌هایی از جمله «''معاد و جهان پس از مرگ''»، «''مشرق‌زمین به پا خیزد''» و «''مهدی، انقلابی بزرگ''».<ref>پیشوایی، «مجله درس‌هایی از مکتب اسلام»، ص۶۴.</ref> سرمقاله‌های آیت‌الله مکارم شیرازی در مجله مکتب اسلام، موضعی انتقادی و معترضانه در برابر حکومت [[پهلوی]] داشت و به توقیف چندباره این مجله انجامید.<ref>پیشوایی، «مجله درس‌هایی از مکتب اسلام»، ص۶۹.</ref>

آیت‌الله مکارم شیرازی، یکی از اعضای اصلی هیئتی بود که در زمان حیات [[آیت‌الله بروجردی]] برای ساماندهی وضعیت [[حوزه علمیه|حوزه‌های علمیه]] شکل گرفت<ref>روابط عمومی جامعه مدرسین، «جامعه مدرسین»، ص۱۸ و ۱۹.</ref> و پس از درگذشت او در سال ۱۳۴۰ش نیز ادامه یافت.<ref>اکبری، «آشنایی با تشکل‌های روحانی (۳) جامعه مدرسین حوزه علمیه قم» ص۱۳۷.</ref> این هیئت در سال ۱۳۳۷ش برای رسیدگی به امور حوزه علمیه<ref>روابط عمومی جامعه مدرسین، «جامعه مدرسین»، ص۱۸.</ref> با نظر [[آیت‌الله بروجردی]] که در آن زمان، مرجع عام و زعیم حوزه علمیه بود تشکیل شد و علاوه بر مکارم شیرازی چهره‌های حوزوی‌ای از جمله [[حسینعلی منتظری]]، [[ربانی شیرازی]]، [[سید مهدی روحانی]]، [[سید موسی شبیری زنجانی|سید موسی زنجانی]]، [[احمد آذری قمی]]، [[مهدی حائری تهرانی]]، [[محسن حرم‌پناهی]] و [[جعفر سبحانی]]، عضو آن بودند.<ref>روابط عمومی جامعه مدرسین، «جامعه مدرسین»، ص۱۸ و ۱۹.</ref> ادامه کار این هیئت، موجب شکل‌گیری جامعه مدرسین در سال ۱۳۴۴ش شد.<ref>روابط عمومی جامعه مدرسین، «جامعه مدرسین»، ص۱۹.</ref> مکارم شیرازی همچنان یکی از اعضای [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] است.<ref>اکبری، «آشنایی با تشکل‌های روحانی (۳) جامعه مدرسین حوزه علمیه قم»، ص۱۴۰ و ۱۴۱.</ref>

آیت‌الله مکارم شیرازی در طول سال‌های [[مرجعیت]] خود، مدارس علمیه، مراکز آموزشی و رفاهی و مؤسسات رسانه‌ای را راه‌اندازی کرده است.

این مدرسه، محل دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی در شهر [[قم]] است و دیدارهای عمومی در آن برگزار می‌شود. کتاب [[تفسیر نمونه]] در این مدرسه تألیف شده و سال‌ها محل برگزاری درس [[خارج فقه]] و [[اصول]] و عقاید او بوده است.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=252747 «مدرسه امام امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>  

مدرسه امام حسن(ع) در سال [[۱۳۶۸ش]] تأسیس شد و تا [[۱۳۷۵ش]]، خوابگاه طلاب غیرایرانی بوده است. از سال ۱۳۷۵ش، این مدرسه تبدیل به مدرسه علمیه آموزشی خوابگاهی شد و هم‌اکنون ۹۰ نفر از طلاب پایه‌های اول تا سوم در آن مشغول به تحصیل هستند.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=252746 «مدرسه امام حسن مجتبی (علیه‌السلام)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>  

مرکز تخصصی شیعه‌شناسی در سال [[۱۳۸۷ش]] با هدف دفاع عملی از تشیع، پاسخ‌دهی در راستای حفظ اسلام، شناخت کامل در دفاع از تشیع و شناخت جامع سایر مذاهب و مکاتب، راه‌اندازی شد.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=252743 «مرکز آموزش تخصصی شیعه‌شناسی»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>  

این بنیاد از سال ۱۳۸۱ش در مدرسه امام سجاد(ع) آغاز به کار کرده و دو موضوع [[دائرة المعارف فقه مقارن]] (از سال ۱۳۸۱ش) و تهیه و تنظیم آیات الاحکام (از سال ۱۳۸۶ش) در آن پیگیری می‌شود.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=342755 «بنیاد فقه اهل بیت (علیه‌السلام)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>  

مؤسسه مذکور از سال [[۱۳۷۹ش]] با هدف تأسیس مدارسی در مناطق بسیار محروم کشور مخصوصا در شرق خراسان و منطقه [[سیستان و بلوچستان]] آغاز به کار کرد. مدارس ساخته‌شده، عموما «الغدیر» یا «امیرالمؤمنین» نامگذاری می‌شوند. تعدادی از خیرین در ساخت این مدارس مشارکت می‌کنند.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=342764 «مؤسسه ۱۱۰ مدرسه»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>  

مدرسه امام حسین(ع) محل استقرار [[مرکز تخصصی تفسیر قرآن کریم]]، و محل موقت [[مرکز تخصصی شیعه‌شناسی]] است.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=342749 «مدرسه امام حسین (علیه‌السلام)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>  

'''[[شبکه ماهواره‌ای الولایة]]'''، در سال [[۱۳۹۲ش]] برای مخاطبان عرب‌زبان تأسیس شد و هدف آن، جلوگیری از نفوذ تفکر تکفیری-سلفی اعلام شد. برنامه‌های این شبکه به وقت [[نجف]] پخش می‌شود و دفتر رسمی آن در ایران است.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=341930 «قناة الولایة الفضائیة».]</ref> پیش از این شبکه، [[شبکه ماهواره‌ای ولایت]] از سال ۱۳۸۹ به زبان فارسی راه‌اندازی شده است. اهداف این شبکه، نشر معارف مکتب اهل بیت و دفاع از مبانی نظری اندیشه‌های اسلامی با روش‌های عقلانی و منطقی اعلام شده است.<ref>[http://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=36&catid=0&pageindex=0&mid=341928 «شبکه جهانی ولایت»]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله مکارم شیرازی.</ref>

[[اخلاق در قرآن (کتاب)]]، نام کتابی به قلم آیت‌الله مکارم شیرازی و با ملاحظات جمعی از محققان که به روش  [[تفسیر موضوعی]]، مسائل اخلاقی قرآن را مورد توجه قرار داده است. این کتاب بعد از انتشار [[پیام قرآن (کتاب)|پیام قرآن]] كه پيرامون معارف و عقايد اسلامى به سبك تفسير موضوعى بود، به سراغ بحث [[اخلاق اسلامی]] در قرآن به عنوان دوره دوم پيام قرآن می‌پردازد.<ref>مکارم شیرازی،اخلاق در قرآن، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۱۶.</ref>

مفاتیح نوین نوشته آیت‌الله مکارم شیرازی و جمعی از همکاران بوده و با ترجمه [[هاشم رسولی محلاتی]]، در سال ۱۳۸۷ش منتشر شد. این کتاب که شباهت‌هایی به [[مفاتیح الجنان]] دارد و نویسندگان آن معتقدند که نسخه‌ای روزآمد و مناسب عصر و زمان و مخصوصا مناسب جوانان است<ref>مکارم شیرازی و همکاران، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۲۱.</ref> در ده بخش مختلف، حاوی سوره‌هایی از قرآن کریم، [[ادعیه]]، زیارات، اعمال ماه‌های اسلامی، اعمال شب و روز و ایام هفته، آداب و [[تعقیبات نماز]]، [[نمازهای مستحب]]، دعاهای مخصوص حل مشکلات معنوی و مادی، آداب [[استخاره]] و احکام و آداب مرتبط با مردگان است.<ref>مکارم شیرازی و همکاران، مفاتیح نوین، ۱۳۸۷ش، ص۲.</ref>