confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۱۴۵
ویرایش
حادثه افک: تفاوت میان نسخه‌ها
←گزارش دوم: تهمت به ماریه قبطیه
(←منابع) |
|||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
مرتبط دانستن نزول آیات افک به ماجرای ماریه، نخستین‌بار در کتاب [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی]] نقل شده است.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۶.</ref> بر اساس روایتی که [[علی بن ابراهیم قمی]] از [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر(ع)]] نقل کرده، [[عایشه]] به [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] تهمت زد که با فردی به نام جَریح قبطی ارتباط نامشروع برقرار کرده است.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> مطابق این گزارش هنگامی که پیامبر(ص) از مرگ فرزندش [[ابراهیم فرزند پیامبر|ابراهیم]] غمگین بود، با این سخن عایشه روبه‌رو شد که «از مرگ ابراهیم ناراحت نباش، چرا که او فرزند جریح بوده است».<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> به همین دلیل پیامبر(ص)، از امام علی(ع) خواست که جریح را به قتل برساند.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> جریح که از قصد امام علی آگاه شده بود به بالای درختی فرار کرد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> در آن هنگام لباس او کنار رفت و علی(ع) متوجه شد که او آلت تناسلی ندارد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> بدین ترتیب تهمت ارتباط نامشروع از ماریه برداشته و آیات افک نازل شد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> | مرتبط دانستن نزول آیات افک به ماجرای ماریه، نخستین‌بار در کتاب [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی]] نقل شده است.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۶.</ref> بر اساس روایتی که [[علی بن ابراهیم قمی]] از [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر(ع)]] نقل کرده، [[عایشه]] به [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] تهمت زد که با فردی به نام جَریح قبطی ارتباط نامشروع برقرار کرده است.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> مطابق این گزارش هنگامی که پیامبر(ص) از مرگ فرزندش [[ابراهیم فرزند پیامبر|ابراهیم]] غمگین بود، با این سخن عایشه روبه‌رو شد که «از مرگ ابراهیم ناراحت نباش، چرا که او فرزند جریح بوده است».<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> به همین دلیل پیامبر(ص)، از امام علی(ع) خواست که جریح را به قتل برساند.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> جریح که از قصد امام علی آگاه شده بود به بالای درختی فرار کرد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> در آن هنگام لباس او کنار رفت و علی(ع) متوجه شد که او آلت تناسلی ندارد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> بدین ترتیب تهمت ارتباط نامشروع از ماریه برداشته و آیات افک نازل شد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> | ||
گفته شده از علمای شیعه، تنها عالمان دوره‌های اخیر آیه افک را مربوط به ماجرای ماریه دانسته‌اند.<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۸.</ref> از جمله این عالمان می‌توان به [[سید ابوالقاسم خویی]]<ref>خویی، صراط النجاة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۶۳.</ref>، [[سید جعفر مرتضی عاملی]]<ref>عاملی، حدیث الافک، ۱۴۳۹ق، ص۳۸۱-۳۸۲.</ref> و [[سید مرتضی عسکری]] اشاره کرد.<ref>عسکری، احادیث ام‌المؤمنین عایشة، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۷.</ref> [[شیخ مفید]] که رساله مستقلی در موضوع حدیث ماریه، با نام [[رسالة حول خبر ماریة (کتاب)|رسالة حول خبر ماریة]]، نوشته است، این حدیث را مسلّم دانسته و معتقد است همه علما این روایت را ثابت می‌دانند<ref>شیخ مفید، رسالة حول خبر ماریة، ص۱۸.</ref>، ولی در حدیثی که او نقل کرده، به نازل شدن آیات افک اشاره نشده است؛<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۴.</ref> چنان‌که در منابع متعدد دیگری ماجرای ماریه بدون اشاره به نزول آیات افک بیان شده است؛ از جمله این منابع می‌توان به [[الامالی (سید مرتضی)|امالی سید مرتضی]]<ref>سید مرتضی، أمالی المرتضی، ۱۹۹۸م، ج۱، ص۷۷.</ref>، [[الهدایة الکبری (کتاب)|الهدایة الکبری]]<ref>خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref>، [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]]<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۳۸۶-۳۸۷.</ref> و [[مناقب آل ابی‌طالب (کتاب)|المناقب]] اشاره کرد.<ref>ابن‌شهر آشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۲۵.</ref> اگر چه علمای اهل‌تسنن ذیل آیات افک، روایت مربوط به تهمت‌زدن منافیان به عایشه را نقل کرده‌اند، اما با این حال اتهام به ماریه در منابع اهل‌تسنن نیز آمده است؛ از جمله این منابع می‌توان به [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]<ref>مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۲۱۳۹.</ref>، الطبقات الکبری<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۷۲.</ref>، انساب الأشراف<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۴۵۰.</ref>، [[المستدرک علی الصحیحین]]<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق ج۴، ص۴۱.</ref> و صفوة الصفوة اشاره کرد.<ref>ابن‌جوزی، صفوة الصفوة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۴۵.</ref> | گفته شده از علمای شیعه، تنها عالمان دوره‌های اخیر آیه افک را مربوط به ماجرای ماریه دانسته‌اند.<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۸.</ref> از جمله این عالمان می‌توان به [[سید ابوالقاسم خویی]]<ref>خویی، صراط النجاة، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۶۳.</ref>، [[سید جعفر مرتضی عاملی]]<ref>عاملی، حدیث الافک، ۱۴۳۹ق، ص۳۸۱-۳۸۲.</ref> و [[سید مرتضی عسکری]] اشاره کرد.<ref>عسکری، احادیث ام‌المؤمنین عایشة، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۱۸۶-۱۸۷.</ref> [[شیخ مفید]] که رساله مستقلی در موضوع حدیث ماریه، با نام [[رسالة حول خبر ماریة (کتاب)|رسالة حول خبر ماریة]]، نوشته است، این حدیث را مسلّم دانسته و معتقد است همه علما این روایت را ثابت می‌دانند<ref>شیخ مفید، رسالة حول خبر ماریة، ۱۴۱۳ق، ص۱۸.</ref>، ولی در حدیثی که او نقل کرده، به نازل شدن آیات افک اشاره نشده است؛<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۴.</ref> چنان‌که در منابع متعدد دیگری ماجرای ماریه بدون اشاره به نزول آیات افک بیان شده است؛ از جمله این منابع می‌توان به [[الامالی (سید مرتضی)|امالی سید مرتضی]]<ref>سید مرتضی، أمالی المرتضی، ۱۹۹۸م، ج۱، ص۷۷.</ref>، [[الهدایة الکبری (کتاب)|الهدایة الکبری]]<ref>خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۲۹۷-۲۹۸.</ref>، [[دلائل الامامة (کتاب)|دلائل الامامة]]<ref>طبری، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۳۸۶-۳۸۷.</ref> و [[مناقب آل ابی‌طالب (کتاب)|المناقب]] اشاره کرد.<ref>ابن‌شهر آشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۲۲۵.</ref> اگر چه علمای اهل‌تسنن ذیل آیات افک، روایت مربوط به تهمت‌زدن منافیان به عایشه را نقل کرده‌اند، اما با این حال اتهام به ماریه در منابع اهل‌تسنن نیز آمده است؛ از جمله این منابع می‌توان به [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح مسلم]]<ref>مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۲۱۳۹.</ref>، الطبقات الکبری<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۷۲.</ref>، انساب الأشراف<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ۱۹۵۹م، ج۱، ص۴۵۰.</ref>، [[المستدرک علی الصحیحین]]<ref>حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق ج۴، ص۴۱.</ref> و صفوة الصفوة اشاره کرد.<ref>ابن‌جوزی، صفوة الصفوة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۴۵.</ref> | ||
==== اشکال‌های گزارش دوم ==== | ==== اشکال‌های گزارش دوم ==== | ||