پرش به محتوا

حادثه افک: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
(←‏منابع: اصلاح ارقام)
خط ۲۸: خط ۲۸:
گزارش‌های مختلفی درباره فرد مورد اتهام وجود دارد.<ref>منتظری، پاسخ به پرسش‌های دینی، ۱۳۸۹ش، ص۴۲.</ref> در برخی گزارش‌های [[شیعه]]، [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] را به عنوان فرد مورد اتهام معرفی کرده‌اند، ولی در روایات [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]] و نیز در گزارش‌های دیگری از شیعه، [[عایشه]] فرد مورد اتهام دانسته شده است.<ref>منتظری، پاسخ به پرسش‌های دینی، ۱۳۸۹ش، ص۴۲.</ref> از کلام [[علی بن ابراهیم قمی]] مؤلف [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)|تفسیر القمی]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref>، چنین استفاده شده که گویا شیعیان در نزول آیات افک درباره ماریه اختلاف نظر ندارند و یا لااقل از نگاه شیعه نزول آیات افک درباره ماریه مشهورتر است.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۶.</ref> لکن به گفته برخی محققان، از نظر شیعه نازل شدن آیات افک درباره ماریه نه تنها مشهور نیست، بلکه در نزد علمای نخستین، نزول این آیات درباره عایشه مشهورتر است؛<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۸.</ref> چنان‌که [[علامه حلی]] فقیه و متکلم شیعه در قرن هشتم قمری، نزول آیات افک را مربوط به عایشه دانسته و از وجود نظریه دیگری بر خلاف آن، اظهار بی‌اطلاعی کرده است.<ref>علامه حلی، اجوبة المسائل المهنّائیة، ۱۴۰۱ق، ص۱۲۱.</ref>
گزارش‌های مختلفی درباره فرد مورد اتهام وجود دارد.<ref>منتظری، پاسخ به پرسش‌های دینی، ۱۳۸۹ش، ص۴۲.</ref> در برخی گزارش‌های [[شیعه]]، [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] را به عنوان فرد مورد اتهام معرفی کرده‌اند، ولی در روایات [[اهل سنت و جماعت|اهل‌تسنن]] و نیز در گزارش‌های دیگری از شیعه، [[عایشه]] فرد مورد اتهام دانسته شده است.<ref>منتظری، پاسخ به پرسش‌های دینی، ۱۳۸۹ش، ص۴۲.</ref> از کلام [[علی بن ابراهیم قمی]] مؤلف [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)|تفسیر القمی]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref>، چنین استفاده شده که گویا شیعیان در نزول آیات افک درباره ماریه اختلاف نظر ندارند و یا لااقل از نگاه شیعه نزول آیات افک درباره ماریه مشهورتر است.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۶.</ref> لکن به گفته برخی محققان، از نظر شیعه نازل شدن آیات افک درباره ماریه نه تنها مشهور نیست، بلکه در نزد علمای نخستین، نزول این آیات درباره عایشه مشهورتر است؛<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۸.</ref> چنان‌که [[علامه حلی]] فقیه و متکلم شیعه در قرن هشتم قمری، نزول آیات افک را مربوط به عایشه دانسته و از وجود نظریه دیگری بر خلاف آن، اظهار بی‌اطلاعی کرده است.<ref>علامه حلی، اجوبة المسائل المهنّائیة، ۱۴۰۱ق، ص۱۲۱.</ref>


برای هر یک از این دو گزارش اشکال‌هایی ذکر شده است؛ از‌این‌رو برخی مفسران مانند [[محمدحسین طباطبایی]]<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۵، ص۸۹.</ref>، [[سید محمدحسین فضل‌الله]]<ref>فضل‌الله، من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۲۵۲-۲۵۷.</ref>، [[مکارم شیرازی]]<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۳۹۱-۳۹۳.</ref> و [[جعفر سبحانی]] با توجه به این اشکالات، هر دو را رد کرده‌اند<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۹، ص۱۱۸.</ref>؛ ازاین‌رو گفته شده این احتمال وجود دارد که آیه درباره فرد سومی نازل شده باشد.<ref>جعفرنیا، «بررسی و نقد گزارش‌های حادثه افک»، ص۴۷.</ref> در مقابل برخی پژوهش‌گران بر این باورند این احتمال وجود دارد که هر دو واقعه صحیح باشد؛ به این توضیح که ماجرای عایشه واقع شده و [[اسباب نزول|سبب نزول]] آیات افک بوده است، ولی ماجرای ماریه واقع شده و در پی آن آیه‌ای نازل نشده است.<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۶۳.</ref> به باور برخی پژوهشگران، عایشه که ماجرای مربوط به خود را نقل می‌کند، بیش از حد به خود توجه دارد و برای خود فضیلت‌سازی کرده است و احتمالاً به همین دلیل است که شیعیان نتوانستند فضیلت‌سازی او برای خودش را بپذیرند و اصل این داستان را انکار کرده‌اند.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی - تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۱.</ref> ازاین‌رو گفته شده حتی اگر آیات افک درباره عایشه نازل شده باشد، این امر تنها بر پاکدامنی او دلالت دارد و فضیلیت دیگری را برای او ثابت نمی‌کند.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی - تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۰.</ref>
برای هر یک از این دو گزارش اشکال‌هایی ذکر شده است؛ از‌این‌رو برخی مفسران مانند [[محمدحسین طباطبایی]]<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۵، ص۸۹.</ref>، [[سید محمدحسین فضل‌الله]]<ref>فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۲۵۲-۲۵۷.</ref>، [[مکارم شیرازی]]<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۳۹۱-۳۹۳.</ref> و [[جعفر سبحانی]] با توجه به این اشکالات، هر دو را رد کرده‌اند<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۹، ص۱۱۸.</ref>؛ ازاین‌رو گفته شده این احتمال وجود دارد که آیه درباره فرد سومی نازل شده باشد.<ref>جعفرنیا، «بررسی و نقد گزارش‌های حادثه افک»، ص۴۷.</ref> در مقابل برخی پژوهش‌گران بر این باورند این احتمال وجود دارد که هر دو واقعه صحیح باشد؛ به این توضیح که ماجرای عایشه واقع شده و [[اسباب نزول|سبب نزول]] آیات افک بوده است، ولی ماجرای ماریه واقع شده و در پی آن آیه‌ای نازل نشده است.<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۶۳.</ref> به باور برخی پژوهشگران، عایشه که ماجرای مربوط به خود را نقل می‌کند، بیش از حد به خود توجه دارد و برای خود فضیلت‌سازی کرده است و احتمالاً به همین دلیل است که شیعیان نتوانستند فضیلت‌سازی او برای خودش را بپذیرند و اصل این داستان را انکار کرده‌اند.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی - تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۱.</ref> ازاین‌رو گفته شده حتی اگر آیات افک درباره عایشه نازل شده باشد، این امر تنها بر پاکدامنی او دلالت دارد و فضیلیت دیگری را برای او ثابت نمی‌کند.<ref>حسینیان مقدم، «بررسی تاریخی - تفسیری حادثه افک»، ص۱۶۰.</ref>


=== گزارش اول: تهمت به عایشه ===
=== گزارش اول: تهمت به عایشه ===
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۴٬۱۶۷

ویرایش