برهان فطرت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''برهان فِطرَت''' از براهین اثبات وجود [[خدا|خداوند]] است که خداجویی [[فطرت|فطری]] انسان را نشانه وجود خداوند می‌داند. گفته شده ویژگی این برهان درک مفهوم فطرت (مفهوم بنیادین برهان فطرت) توسط تمام بشر است. این برهان چندگونه مختلف تقریر شده که همگی آنها فطرت را نشانه‌ای بر وجود خداوند دانسته‌اند. انتقاداتی به این برهان وارد شده که مهمترین آنها عدم گرایش همه مردم به خداوند، در صورت وجود فطرت در تمامی انسان‌هاست. گفته شده آیه ۵۳ [[سوره نحل]] و آیات ۷۴ تا ۷۶ [[سوره انعام]] به برهان فطرت اشاره دارد.

برهان فطرت از براهین خداشناسی است که درصدد اثبات [[خدا]]، از طریق وجود [[فطرت]] خداجویی در نهاد انسان است.<ref>موسوی فراز، «برهان فطرت»، ص۳۸.</ref> گفته شده ویژگی این برهان، این است که تمام انسان‌ها آن را به گونه‌ای ساده و بدون دشواری درک می‌کنند.<ref name=":0">الیاسی، «بررسی تطبیقی برهان فطرت»، ص۷۵.</ref> همچنین گفته شده برهان‌هایی نظیر [[برهان صدیقین]]، [[برهان وجودی]]، برهان شهودی و [[برهان اخلاقی|اخلاقی]] از فطرت و در پس آن برهان فطرت سرچشمه می‌گیرند.<ref name=":0" />

گفته شده در جهان اندیشه غرب، برهانی که به برهان فطرت نزدیک است، برهان اجماع عام نام دارد.<ref>عبدلی مهرجردی و دهقانی محمودآبادی،«بررسی تطبیقی برهان فطرت و اجماع عام در اثبات وجودخدا»، ص۱۷۰.</ref> توماس آکویناس،<ref>موسوی فراز، «برهان فطرت»، ص۴۰.</ref> ویلیام جیمز، چارلز هاج، جیمز جویس، پل تیلیخ و سِنِکا از این برهان در اثبات وجود [[خدا]] استفاده کرده‌اند.<ref>عبدلی مهرجردی و دهقانی محمودآبادی،«بررسی تطبیقی برهان فطرت و اجماع عام در اثبات وجودخدا»، ص۱۷۱.</ref> سنکا فیلسوف رومی سده اول میلادی این برهان را اینگونه تقریر می‌کند:الف. اعتقاد به«خدا وجود دارد» امری فطری و غریزی است. ب. هر اعتقادی که فطری باشد درست و مطابق با واقع است. نتیجه: باور به اینکه «خدا وجود دارد» درست و مطابق با واقع است.<ref>عبدلی مهرجردی و دهقانی محمودآبادی،«بررسی تطبیقی برهان فطرت و اجماع عام در اثبات وجودخدا»، ص۱۸۲.</ref>سنکا اولین کسی بود که برهان اجماع عام را مطرح کرد.<ref>عبدلی مهرجردی و دهقانی محمودآبادی،«بررسی تطبیقی برهان فطرت و اجماع عام در اثبات وجودخدا»، ص۱۸۱.</ref>