پرش به محتوا

حلیة المتقین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
خط ۹: خط ۹:
| طراح جلد =
| طراح جلد =
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| مجموعه = 1 جلد
| مجموعه = ۱ جلد
| موضوع = اخلاق
| موضوع = اخلاق
| سبک = روایی
| سبک = روایی
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''حِلْیةُ الْمُتَّقین'''، کتابی فارسی و همه‌فهم درباره [[اخلاق]]، آداب و سنن اسلامی، اثر [[علامه محمدباقر مجلسی]] (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق). چنانکه علامه مجلسی گفته، کتاب، ترجمه روان روایات معتبر [[شیعه]] است. حلیة المتقین در ۱۴ باب و یک خاتمه تنظیم شده و آداب لباس پوشیدن، آداب خوردن و آشامیدن، [[ازدواج]] و معاشرت با زنان و فرزندان و مردم، آداب تجارت کردن و سفر، از جمله مطالب کتاب است.
'''حِلْیةُ الْمُتَّقین'''، کتابی فارسی و همه‌فهم درباره [[اخلاق]]، آداب و سنن اسلامی، اثر [[علامه محمدباقر مجلسی]] (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق). چنانکه علامه مجلسی گفته، کتاب، ترجمه روان روایات معتبر [[شیعه]] است. حلیة المتقین در ۱۴ باب و یک خاتمه تنظیم شده و آداب لباس پوشیدن، آداب خوردن و آشامیدن، [[ازدواج]] و معاشرت با زنان و فرزندان و مردم، آداب تجارت کردن و سفر، از جمله مطالب کتاب است.


[[علامه مجلسی]]، کتاب حلیة المتقین را در [[سال ۱۰۸۱ قمری|سال ۱۰۸۱ق]]، در ۴۴ سالگی نوشته است. این کتاب بارها چاپ و به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است. محمدتقی بهار، مهمترین کار علامه مجلسی پس از تألیف [[بحار الانوار]] را نوشتن آثاری به زبان فارسی دانسته است.
علامه مجلسی، کتاب حلیة المتقین را در [[سال ۱۰۸۱ قمری|سال ۱۰۸۱ق]]، در ۴۴ سالگی نوشته است. این کتاب بارها چاپ و به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده است. محمدتقی بهار، مهمترین کار علامه مجلسی پس از تألیف [[بحار الانوار]] را نوشتن آثاری به زبان فارسی دانسته است.
   
   
==نویسنده==
==نویسنده==
{{اصلی|محمد باقر مجلسی}}
{{اصلی|محمد باقر مجلسی}}
محمدباقر اصفهانی‌ (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق)، مشهور به [[علامه مجلسی]] و مجلسی دوم، فرزند [[محمدتقی مجلسی]]، مشهور به مجلسی اول است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۲.</ref> علامه مجلسی، در ۱۰۳۷ قمری در اصفهان متولد شد.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۲.</ref> مجموعه عظیم روایی بحارالانوار و همچنین کتاب [[مرآة العقول]] در شرح [[اصول کافی]] از مهمترین آثار او دانسته شده است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۳.</ref>
محمدباقر اصفهانی‌ (۱۰۳۷-۱۱۱۰ق)، مشهور به علامه مجلسی و مجلسی دوم، فرزند [[محمدتقی مجلسی]]، مشهور به مجلسی اول است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۲.</ref> علامه مجلسی، در ۱۰۳۷ قمری در اصفهان متولد شد.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۲.</ref> مجموعه عظیم روایی بحارالانوار و همچنین کتاب [[مرآة العقول]] در شرح [[اصول کافی]] از مهمترین آثار او دانسته شده است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۳.</ref>


علامه مجلسی، در دوره [[شاه سلیمان صفوی]]، عهده‌دار [[منصب شیخ الاسلامی]] شد و تا پایان عمر این مسئولیت را به عهده داشت.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۴.</ref> [[حرّ عاملی‌|شیخ حرّ عاملی]]، هم‌عصر علامه مجلسی، او را محقق، فقیه، متکلم، محدث ثقه و دارای تألیفات سودمند بسیار خوانده است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۶-۲۷.</ref> مجلسی دوم، از معدود عالمانی بوده که آثاری به زبان فارسی نگاشته است تا قابل استفاده عموم باشد؛ از جمله [[حیات القلوب]]، حلیة المتقین و [[جلاء العیون]].<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۳۱.</ref> بیش از ۵۰ اثر فارسی به وی نسبت داده شده است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۳۴-۳۶.</ref> محمدتقی بهار، شاعر و ادیب برجسته معاصر در ایران، مهمترین کار علامه مجلسی پس از تألیف بحار الانوار را تالیف آثاری به زبان فارسی دانسته که به گفته او، اهل علم تا آن روز چنان کاری نکرده بوده‌اند.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۱۷-۱۸.</ref>
علامه مجلسی، در دوره [[شاه سلیمان صفوی]]، عهده‌دار [[منصب شیخ الاسلامی]] شد و تا پایان عمر این مسئولیت را به عهده داشت.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۴.</ref> [[حرّ عاملی‌|شیخ حرّ عاملی]]، هم‌عصر علامه مجلسی، او را محقق، فقیه، متکلم، محدث ثقه و دارای تألیفات سودمند بسیار خوانده است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۲۶-۲۷.</ref> مجلسی دوم، از معدود عالمانی بوده که آثاری به زبان فارسی نگاشته است تا قابل استفاده عموم باشد؛ از جمله [[حیات القلوب]]، حلیة المتقین و [[جلاء العیون]].<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۳۱.</ref> بیش از ۵۰ اثر فارسی به وی نسبت داده شده است.<ref>دوانی، «شرح حال علامه مجلسی»، ص۳۴-۳۶.</ref> محمدتقی بهار، شاعر و ادیب برجسته معاصر در ایران، مهمترین کار علامه مجلسی پس از تألیف بحار الانوار را تالیف آثاری به زبان فارسی دانسته که به گفته او، اهل علم تا آن روز چنان کاری نکرده بوده‌اند.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۱۷-۱۸.</ref>
خط ۳۸: خط ۳۸:
چنانکه علامه مجلسی در مقدمه کتاب حلية المتقين گفته، این کتاب را به درخواست عده‌ای نوشته که از او رساله‌ای مختصر و همه‌فهم خواسته‌اند درباره آدابی که با سند معتبر از ائمه نقل شده است.<ref>علامه مجلسی، حلیة المتقین، ۱۳۶۹ش، ص۳ و ۴.</ref>
چنانکه علامه مجلسی در مقدمه کتاب حلية المتقين گفته، این کتاب را به درخواست عده‌ای نوشته که از او رساله‌ای مختصر و همه‌فهم خواسته‌اند درباره آدابی که با سند معتبر از ائمه نقل شده است.<ref>علامه مجلسی، حلیة المتقین، ۱۳۶۹ش، ص۳ و ۴.</ref>


بنابر نوشته [[آقابزرگ تهرانی]]، تألیف حلیة المتقین در ۲۶ [[ذی الحجه]] سال ۱۰۸۱ق به پایان رسیده است؛<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دار الأضواء، ج۷، ص۸۳. </ref> یعنی در ۴۴ سالگی علامه مجلسی.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۲۷.</ref>
بنابر نوشته [[آقابزرگ تهرانی]]، تألیف حلیة المتقین در [[۲۶ ذی الحجه]] سال ۱۰۸۱ق به پایان رسیده است؛<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دار الأضواء، ج۷، ص۸۳. </ref> یعنی در ۴۴ سالگی علامه مجلسی.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۲۷.</ref>


== محتوای کتاب ==
== محتوای کتاب ==
حلیة المتقین، کتابی است به زبان فارسی، درباره اخلاق، آداب و سنن اسلامی که چنانکه مجلسی گفته، ترجمه روان روایات شیعه است.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۲۷.</ref>
حلیة المتقین، کتابی است به زبان فارسی، درباره اخلاق، آداب و سنن اسلامی که چنانکه [[علامه مجلسی|مجلسی]] گفته، ترجمه روان روایات شیعه است.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۲۷.</ref>


کتاب، ۱۴ باب و یک خاتمه دارد و هر فصل حاوی ۱۲ فصل است. هر کدام از بخش‌های کتاب، در بیان آدابی است؛ از جمله در بیان آداب لباس، آداب زیور پوشیدن و خضاب کردن، خوردن و آشامیدن، ازدواج و معاشرت با زنان و تربیت فرزندان، مسواک کردن و تراشیدن سر، آداب بوی خوش داشتن، حمام رفتن و غسل کردن، خوابیدن و بیدار شدن، معاشرت با مردم، سلام کردن، آداب داخل شدن در خانه و بیرون رفتن از آن، آداب پیاده رفتن و سوار شدن و تجارت کردن و سرانجام در آداب سفر.<ref>صدرایی خویی، میراث مشترک ایران و هند، قم، ج۲، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> عناوین ابواب مختلف کتاب عبارتند از:
کتاب، ۱۴ باب و یک خاتمه دارد و هر فصل حاوی ۱۲ فصل است. هر کدام از بخش‌های کتاب، در بیان آدابی است؛ از جمله در بیان آداب لباس، آداب زیور پوشیدن و خضاب کردن، خوردن و آشامیدن، ازدواج و معاشرت با زنان و تربیت فرزندان، مسواک کردن و تراشیدن سر، آداب بوی خوش داشتن، حمام رفتن و غسل کردن، خوابیدن و بیدار شدن، معاشرت با مردم، سلام کردن، آداب داخل شدن در خانه و بیرون رفتن از آن، آداب پیاده رفتن و سوار شدن و تجارت کردن و سرانجام در آداب سفر.<ref>صدرایی خویی، میراث مشترک ایران و هند، قم، ج۲، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> عناوین ابواب مختلف کتاب عبارتند از: