ام ایمن: تفاوت میان نسخه‌ها

|اطلاعات صحابه =

| تصویر       =

| توضیح تصویر =

| نام کامل     = بَرَکة دختر ثعلبة بن عمرو

| کنیه         = اُمِّ اَیمَن

| لقب         =

| محل زندگی     =

| مهاجر/انصار =

| نسب/قبیله   =

| خویشاوندان سرشناس   = مادر [[اسامة بن زید]] {{سخ}} همسر [[زید بن حارثه]]

| هجرت به       = [[مدینه]] و [[حبشه]]

| دلیل شهرت   =

| نقش‌های برجسته   =

| دیگر فعالیت‌ها   = [[شهادت (در دادگاه)|شهادت]] بر اعطای [[فدک]] توسط پیامبر اسلام(ص) به [[فاطمه زهرا(س)]]

| آثار             =

'''بَرَکة دختر ثعلبة بن عمرو'''،  مشهور به '''اُمِّ‌اَیمَن''' از زنان [[صحابی]]، آزاد شده [[پیامبر(ص)]] و مادر [[اسامه بن زید]].

بَرَکة دختر ثعلبة بن عمرو، مشهور به‌ ام‌ایمن، کنیز [[حبشه|حبشی]]<ref>زهری، المغازی النبویة، ۱۷۷؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲۵، ص۸۶.</ref> [[عبدالله بن عبدالمطلب]] (پدر [[پیامبر اکرم]]) یا همسرش [[آمنه بنت وهب|آمنه ]] بود. پس از درگذشت عبدالله و سپس آمنه، این کنیز به [[پیامبر(ص)]] به ارث رسید.<ref>نک: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۲۲۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۹۶.</ref>

پس از درگذشت آمنه در [[ابواء]]، او محمد(ص) را تا ورود به [[مکه]] مراقبت کرد<ref>ابن قتیبه، المعارف، ص۱۵۰.</ref> و همچنان تا مدت‌ها در خدمت پیامبر(ص) بود<ref>بلاذری، انساب الاشراف،‌ج۱، ص۴۷۲.</ref> و نگهداری از حضرت محمد(ص) را تا بزرگ شدنش بر عهده گرفت.<ref>ابن حجر، الاصابة، ج۸، ص۳۶۰.</ref> عبدالمطلب به ام ایمن گفته بود که از پسرم غفلت نکن، اهل کتاب گمان می‌کنند که پسرم [[پیامبر]] این امت است.<ref>ابن کثیر، البدایة والنهایة، ج۲، ص۳۴۳.</ref>

پیامبر (ص) به هنگام [[ازدواج]] با [[خدیجه کبری|خدیجه]]، ام ایمن را آزاد کرد و او به همسری [[عبید بن زید خزرجی ]] درآمد و [[ایمن بن عبید بن زید خزرجی|ایمن ]] را از او به دنیا آورد و به همین سبب به «ام ایمن» شهرت یافت. او پس از چندی که عبید درگذشت، با [[زید بن حارثه]] که آزاد شده و سپس فرزند خوانده پیامبر بود، ازدواج کرد و [[اسامه بن زید]] از او متولد شد.<ref>ابن سعد، الطبقات، ج۴، ص۶۱، ج۸، ص۲۲۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۷۲.</ref>

ام ایمن از نخستین گروندگان به [[اسلام]] بود و بعدها به [[مدینه]] [[هجرت به مدینه|هجرت ]] کرد.<ref>نک: بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۶۹؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۹۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۵، ص۵۶۷.</ref> همچنین گفته شده است که وی از مهاجران به [[حبشه]] نیز بوده است.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۹۳، ابن اثیر، اسد الغابه، ج۵، ص۵۶۷.</ref>

ام ایمن در [[جنگ احد]] حضور داشت و جنگجویان را سیراب و مجروحان را مداوا می‌کرد. وی در [[جنگ خیبر|خیبر]] نیز همراه پیامبر(ص) بود.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۲۴۱، ۲۵۰، ج۲، ص۶۸۵؛ ابن سعد، الطبقات، ج۸، ص۲۲۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۳۲۰.</ref>

[[پیامبر(ص)]] به ام ایمن علاقه بسیاری داشت و حتی گفته‌اند گاه او را مادر خطاب می‌کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات، ج۸، ص۲۲۳.</ref> احادیثی از منزلت بلند او نزد پیامبر(ص) نقل شده است.<ref>نک: ابن سعد، الطبقات، ج۸، ۲۲۳-۲۲۶؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۲، ص۲۲۴.</ref> پیامبر(ص) ام ایمن را در خانه‌اش دیدار می‌کرد و پس از او [[ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]] نیز به پیروی از پیامبر، چنین می‌کردند.<ref>مسلم، صحیح، ج۲، ص۱۹۰۷؛ ابن ماجه، سنن، ج۲، ۵۲۳-۵۲۴؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۷۹۴.</ref> از این رو، در برخی منابع حدیثی، بابی به عنوان فضایل ام ایمن آمده است.<ref>نک: مسلم، صحیح، ج۲، ص۱۹۰۷- ۱۹۰۸.</ref> در برخی منابع [[شیعی ]] نیز، با احترام از او یاد شده است.<ref>مثلاً نک: کلینی، کافی، ج۲، ص۴۰۵؛ ابن بابویه، امالی، ص۷۶.</ref>

پیامبر(ص) او را از زنان [[بهشت|بهشتی]] معرفی کرده است. ام ایمن به همراه [[امام علی(ع)]] تنها کسانی بودند که پس از درگذشت پیامبر(ص) و غصب [[فدک]] توسط [[ابوبکر]]، شهادت دادند که پیامبر(ص)، فدک را به [[فاطمه زهرا|فاطمه]] بخشیده است.<ref>الطبرسی، الاحتجاج، ج۱، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref>

از ام ایمن چند [[حدیث]] روایت شده است.<ref>احمد بن حنبل، مسند، ج۶، ص۴۲۱؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲۵، ص۸۷-۹۱؛ ابن ماجه، سنن، ج۲، ص۱۱۰۷.</ref> کسانی چون [[انس بن مالک]]، [[ابو یزید مدنی ]] و [[حنش بن عبدالله صنعانی]] نیز از او روایت کرده‌اند.<ref>ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج۱۲، ص۴۵۹.</ref>

تاریخ دقیق درگذشت ام ایمن روشن نیست. برخی گفته‌اند که او حدود ۵ ماه پس از رحلت پیامبر درگذشت،<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲۵، ص۸۶، به نقل از زهری.</ref> اما بنا بر نقل ابن سعد،<ref>ابن سعد، ج۸، ص۲۲۶.</ref> وی تا اوایل [[خلافت ]] [[عثمان]] زنده بوده است.<ref>نیز نک: طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲۵، ص۸۶؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۲، ص۲۲۷.</ref>

* ابن اثیر، علی، اسدالغابة، قاهره، ۱۲۸۰ق.

*الطبرسی، الاحتجاج، ج ۱، تعلیق و ملاحظات: السیدمحمدباقر الخرسان، النجف الاشرف: دارالنعمان، ۱۳۸۶-۱۹۶۶م.