Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸
ویرایش
علی حبه جنه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (ویرایش جزئی) |
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
مضمون مصرع اول یعنی مصونیت از آتش به سبب محبت امام علی(ع) در روایاتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] در منابع [[شیعه|شیعی]]<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۶۵۷؛ طبری آملی، بشارة المصطفی، ۱۳۸۳ق، ص۷۵؛ علامه حلی، کشف الیقین، ۱۴۱۱ق، ص۲۲۵–۲۲۶.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۸۰؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۲۴۳-۲۴۴؛ ابن‌حجر عسقلانی، لسان المیزان، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۴۹۷.</ref> نقل شده است. البته این مطلب به نقل از [[عمر بن خطاب]] هم بیان شده است<ref>دیلمی، الفردوس بمأثور، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۲.</ref> و در برخی از مصادر، شعری را بدین مضمون به خلیفه دوم منتسب ساخته‌اند.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۰۰.</ref> | مضمون مصرع اول یعنی مصونیت از آتش به سبب محبت امام علی(ع) در روایاتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] در منابع [[شیعه|شیعی]]<ref>شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۶۵۷؛ طبری آملی، بشارة المصطفی، ۱۳۸۳ق، ص۷۵؛ علامه حلی، کشف الیقین، ۱۴۱۱ق، ص۲۲۵–۲۲۶.</ref> و [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]]<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۸۰؛ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۲۴۳-۲۴۴؛ ابن‌حجر عسقلانی، لسان المیزان، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۴۹۷.</ref> نقل شده است. البته این مطلب به نقل از [[عمر بن خطاب]] هم بیان شده است<ref>دیلمی، الفردوس بمأثور، ۱۴۰۶ق، ج۲، ص۱۴۲.</ref> و در برخی از مصادر، شعری را بدین مضمون به خلیفه دوم منتسب ساخته‌اند.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۰۰.</ref> | ||
تقسیم بهشت و جهنم توسط امام علی(ع) نیز در احادیث رسول خدا(ص) درباره امام علی(ع)<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۸۹–۳۹۰؛ خزاز، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۱۵۱؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱، ۴۶، ۸۹، ۳۶۱، ۶۷۱.</ref> و در گفته‌های خود امام علی<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۹۱، ۱۹۲، ۱۹۹، ۲۰۰، ۲۰۱، ۴۱۵، ۴۱۶؛ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۱۷–۱۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۶–۱۹۸.</ref> و دیگر [[امامان شیعه|ائمه]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۴؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۱۵؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۸۵–۸۶.</ref> نقل شده است. چنان‌که این مطلب در منابع اهل‌سنت نیز انعکاس یافته<ref>برای اطلاعات بیشتر نگاه کنید به: طباطبایی، أهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ق، ص۵۶۱–۵۶۷.</ref> و برخی همچون [[ابن ابی‌الحدید|ابن‌ابی‌الحدید]] در [[شرح نهج البلاغه (ابن‌ابی‌الحدید)|شرح نهج‌البلاغه]] آن را [[خبر مستفیض|مستفیض]] دانسته‌اند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۱۶۵.</ref> و گفته شده که [[احمد بن حنبل|ابن‌حنبل]] از این مسئله دفاع کرده است.<ref>ابن‌ابی یعلی، طبقات الحنابلة، بیروت، ج۱، ص۳۱۹–۳۲۰؛ ابن‌فوطی، مجمع الآداب، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۳۵۲.</ref>{{ | تقسیم بهشت و جهنم توسط امام علی(ع) نیز در احادیث رسول خدا(ص) درباره امام علی(ع)<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۸۹–۳۹۰؛ خزاز، کفایة الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۱۵۱؛ شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱، ۴۶، ۸۹، ۳۶۱، ۶۷۱.</ref> و در گفته‌های خود امام علی<ref>صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۹۱، ۱۹۲، ۱۹۹، ۲۰۰، ۲۰۱، ۴۱۵، ۴۱۶؛ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۱۷–۱۸؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۹۶–۱۹۸.</ref> و دیگر [[امامان شیعه|ائمه]]<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۴؛ صفار، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۴۱۵؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۸۵–۸۶.</ref> نقل شده است. چنان‌که این مطلب در منابع اهل‌سنت نیز انعکاس یافته<ref>برای اطلاعات بیشتر نگاه کنید به: طباطبایی، أهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ق، ص۵۶۱–۵۶۷.</ref> و برخی همچون [[ابن ابی‌الحدید|ابن‌ابی‌الحدید]] در [[شرح نهج البلاغه (ابن‌ابی‌الحدید)|شرح نهج‌البلاغه]] آن را [[خبر مستفیض|مستفیض]] دانسته‌اند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۱۶۵.</ref> و گفته شده که [[احمد بن حنبل|ابن‌حنبل]] از این مسئله دفاع کرده است.<ref>ابن‌ابی یعلی، طبقات الحنابلة، بیروت، ج۱، ص۳۱۹–۳۲۰؛ ابن‌فوطی، مجمع الآداب، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۳۵۲.</ref>{{یاد|در گزارشی احمد بن حنبل این روایت را به‌خاطر یکی از افراد حاضر در [[اسناد|سلسله سند]] تضعیف کرده است اما حدیث دیگری مشابه با همین مضمون که پیامبر اسلام، حب و بغض نسبت به امام علی(ع) را نشان‌دهنده [[ایمان]] و [[منافق|نفاق]] می‌داند، تأیید کرده و با استناد به آیه قرآن نساء، ۱۴۵ جایگاه منافق را در آتش می‌داند. ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۳۰۱.}} | ||
{{همچنین ببینید|حدیث قسیم النار و الجنة}} | {{همچنین ببینید|حدیث قسیم النار و الجنة}} | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
برخی قدیمی‌ترین شعر مشابه را از [[سید اسماعیل حمیری|سید حمیری]] می‌دانند که چنین سروده‌است: | برخی قدیمی‌ترین شعر مشابه را از [[سید اسماعیل حمیری|سید حمیری]] می‌دانند که چنین سروده‌است: | ||
{{شعر۲|ذاکَ قَسیمُ النّارِ مِن قیلِه | خُذی عَدُوّی و ذَری ناصِری |ذاک علیِّ بنُ أبی طالب| صِهرُ النبیِّ المصطفی الطاهرِ<ref>طباطبایی، أهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ق، ص۵۶۶؛ امین، أعیان الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۴۲۳. برای دیدن دیگر اشعار منتسب به سید حمیری در این‌باره نگاه کنید به: ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۵۹؛ ابن‌طاوس، طرف من الأنباء و المناقب، ۱۴۲۰ق، ص۲۹۳.</ref> {{ | {{شعر۲|ذاکَ قَسیمُ النّارِ مِن قیلِه | خُذی عَدُوّی و ذَری ناصِری |ذاک علیِّ بنُ أبی طالب| صِهرُ النبیِّ المصطفی الطاهرِ<ref>طباطبایی، أهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ق، ص۵۶۶؛ امین، أعیان الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۴۲۳. برای دیدن دیگر اشعار منتسب به سید حمیری در این‌باره نگاه کنید به: ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۵۹؛ ابن‌طاوس، طرف من الأنباء و المناقب، ۱۴۲۰ق، ص۲۹۳.</ref> {{یاد|ایشان [امیرمؤمنان(ع)] تقسیم‌کننده [بهشت] و جهنم است و [به آتش] می‌فرماید دشمن من را بگیر و دوست مرا رها کن.<br> | ||
ایشان علی بن ابی‌طالب است داماد نبی برگزیده پاکیزه.}} |}} | ایشان علی بن ابی‌طالب است داماد نبی برگزیده پاکیزه.}} |}} | ||
همچنین به [[صاحب بن عباد]] در همین زمینه، شعر زیر نسبت داده شده است. | همچنین به [[صاحب بن عباد]] در همین زمینه، شعر زیر نسبت داده شده است. | ||
{{شعر۲|أبا حسنٍ لُو کانَ حُبُّکَ مُدخِلی | جهنمَ کانَ الفوزَ عندی جحیمُها |و کیف یَخافُ النارَ مَن هُوَ موقنٌ | بِأنکُ مُولاهُ و أنتَ قسیمُها<ref>شبر، أدب الطف، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۶.</ref> {{ | {{شعر۲|أبا حسنٍ لُو کانَ حُبُّکَ مُدخِلی | جهنمَ کانَ الفوزَ عندی جحیمُها |و کیف یَخافُ النارَ مَن هُوَ موقنٌ | بِأنکُ مُولاهُ و أنتَ قسیمُها<ref>شبر، أدب الطف، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۴۶.</ref> {{یاد| ای اباالحسن اگر محبت تو سبب ورود من به جهنم باشد، شعله آتش برای من رستگاری است<br> | ||
و چطور از آتش بترسد کسی که یقین دارد تو مولای او هستی و تو تقسیم‌کننده دوزخ [و بهشت] هستی.}} |}} | و چطور از آتش بترسد کسی که یقین دارد تو مولای او هستی و تو تقسیم‌کننده دوزخ [و بهشت] هستی.}} |}} | ||
[[دعبل بن علی خزاعی|دعبل]] نیز به این موضوع در شعر خود اشاره کرده است: | [[دعبل بن علی خزاعی|دعبل]] نیز به این موضوع در شعر خود اشاره کرده است: | ||
{{شعر۲|قسیمُ الجحیمِ فَهذا له | و هذا لها باعتدال القسمِ<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۶۰؛ طباطبایی، أهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ق، ص۵۶۶.</ref> {{ | {{شعر۲|قسیمُ الجحیمِ فَهذا له | و هذا لها باعتدال القسمِ<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۲، ص۱۶۰؛ طباطبایی، أهل البیت فی المکتبة العربیة، ۱۴۱۷ق، ص۵۶۶.</ref> {{یاد|[امام علی(ع)] تقسیم‌کننده [بهشت و] جهنم است و می‌فرماید که این فرد برای او و این فرد برای آتش است. درحالی‌که با عدالت به تقسیم می‌پردازد.}}|}} | ||
مضمون شعر علی حبه جنة در توصیف [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] توسط نویسندگان بعدی به‌کار رفته است<ref>قلقشندی، صبح الأعشی، ۱۹۸۷م، ج۸، ص۲۴۰ – ۲۴۱؛ مدرسی طباطبایی، برگی از تاریخ قزوین، ۱۳۶۱ش، ص۱۳۶.</ref> و بعدها برخی از شعرا مانند [[عطار نیشابوری]]<ref>رادفر، مناقب علوی در آئینه شعر فارسی، ۱۳۸۱ش، ص۳۲.</ref> و موسی بن جعفر حسینی طالقانی<ref>سماوی، الطلیعة من شعراء الشیعة، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۳۶–۳۳۷.</ref> از دو بیت این شعر یا مطلع آن در اشعار خود بهره برده‌اند. | مضمون شعر علی حبه جنة در توصیف [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] توسط نویسندگان بعدی به‌کار رفته است<ref>قلقشندی، صبح الأعشی، ۱۹۸۷م، ج۸، ص۲۴۰ – ۲۴۱؛ مدرسی طباطبایی، برگی از تاریخ قزوین، ۱۳۶۱ش، ص۱۳۶.</ref> و بعدها برخی از شعرا مانند [[عطار نیشابوری]]<ref>رادفر، مناقب علوی در آئینه شعر فارسی، ۱۳۸۱ش، ص۳۲.</ref> و موسی بن جعفر حسینی طالقانی<ref>سماوی، الطلیعة من شعراء الشیعة، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۳۶–۳۳۷.</ref> از دو بیت این شعر یا مطلع آن در اشعار خود بهره برده‌اند. | ||