انصاف: تفاوت میان نسخه‌ها

انصاف (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۱

۲۴ بایت حذف‌شده ، ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'

Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin

۹٬۴۳۸

ویرایش

@@ خط ۱۸: / خط ۱۸: @@
 انصاف به عنوان یک خصلت اخلاقی در [[آیات]] و [[روایات]] زیادی مورد توجه قرار گرفته شده است. این واژه به صورت صریح در [[قرآن]] نیامده ولی [[مفسران]] از مضمون چندین آیه رعایت انصاف در روابط اجتماعی را استنباط کرده‌اند.
 <br />
-[[طبرسی]] از واژه «المیزان» در آیه ۱۷ [[سوره شوری]] و آیه ۹ [[سوره الرحمن]] به عنوان وسیله انصاف و رعایت مساوات میان مردم تعبیر کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۴۰، ۳۰۰.</ref> وی ذیل آیه ۲۸۲ [[سوره بقره]] عدل در این فراز از آیه ( وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ ) را به قسط، انصاف و حق  تفسیر کرده است و  شرط نویسنده قرارداد اقتصادی(دادوستد و قرض ) را داشتن انصاف دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۸۲.</ref>{{یادداشت|ليكتب كتاب المداينة، أو البيع بين المتعاقدين، كاتب بالقسط والإنصاف والحق، لا يزيد فيه، ولا ينقص منه في صفة ولا مقدار، ولا يستبدل، ولا يكتب شيئا يضر بأحدهما إلا بعلمه.}}
+[[طبرسی]] از واژه «المیزان» در آیه ۱۷ [[سوره شوری]] و آیه ۹ [[سوره الرحمن]] به عنوان وسیله انصاف و رعایت مساوات میان مردم تعبیر کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۴۰، ۳۰۰.</ref> وی ذیل آیه ۲۸۲ [[سوره بقره]] عدل در این فراز از آیه ( وَلْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ ) را به قسط، انصاف و حق  تفسیر کرده است و  شرط نویسنده قرارداد اقتصادی(دادوستد و قرض ) را داشتن انصاف دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۸۲.</ref>{{یاد|ليكتب كتاب المداينة، أو البيع بين المتعاقدين، كاتب بالقسط والإنصاف والحق، لا يزيد فيه، ولا ينقص منه في صفة ولا مقدار، ولا يستبدل، ولا يكتب شيئا يضر بأحدهما إلا بعلمه.}}
 <br />
 مفسران ذیل آیه ۹۰ [[سوره نحل]] منظور از کلمه [[عدل]] را رعایت انصاف در مناسبات اجتماعی دانسته<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۲، ص۳۳۰-۳۳۱، ۳۵۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۶، ص۵۸۶؛ هاشمی رفسنجانی، تفسیر راهنما، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۳۶۳.</ref> و کلمه [[قسط]] را در آیات متعددی از قرآن<ref>سوره نساء، آیه ۱۳۵؛ سوره مائده، آیه۸، ۴۲؛ سوره انعام، آیه۱۵۲، سوره هود، آیه۸۵.</ref> به عدالت قسطی یا مساواتی که همان انصاف است، تعبیر کرده‌اند.<ref>طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۲، ص۳۱۲؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۲، ص۱۱۰؛ مراغی، تفسیر مراغی، بیروت، ج۵، ص۱۷۸.</ref>
 <br />
-انصاف‌ورزی در [[روایات]] با اوصافی همچون برترین ارزش‌ها،<ref>لیثی واسطی، عیون الحکم، ۱۳۷۶ش، ص۵۱.</ref> از [[سپاهیان عقل]]،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۱.</ref>{{یادداشت|در روایت مشهور امام صادق(ع) درباره جنود(لشگریان) عقل و جهل «انصاف» از لشگریان عقل و نقطه مقابلش «حَمیّت» (جانبداری باطل) از لشگریان جهل معرفی شده است.}} {{یادداشت |الْإِنْصَافُ وَ ضِدَّهُ الْحَمِيَّةَ}} برترین [[ایمان|ایمان‌ها]]،<ref>لیثی واسطی، عیون الحکم، ۱۳۷۶ش، ص۱۴۲.</ref> سرور (سید)اعمال،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref>{{یادداشت|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‌ سَيِّدُ الْأَعْمَالِ إِنْصَافُ النَّاسِ مِنْ نَفْسِكَ }} سخت‌ترین تکالیف<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۴۵.</ref> و از نشانه‌های [[مؤمن]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۴۷.</ref> شناسانده شده و از توصیه‌های [[امام علی(ع)]] به [[مالک اشتر]] هنگام فرستادن به فرمانداری [[مصر]] است.<ref>ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۱۳۵.</ref>
+انصاف‌ورزی در [[روایات]] با اوصافی همچون برترین ارزش‌ها،<ref>لیثی واسطی، عیون الحکم، ۱۳۷۶ش، ص۵۱.</ref> از [[سپاهیان عقل]]،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۱.</ref>{{یاد|در روایت مشهور امام صادق(ع) درباره جنود(لشگریان) عقل و جهل «انصاف» از لشگریان عقل و نقطه مقابلش «حَمیّت» (جانبداری باطل) از لشگریان جهل معرفی شده است.}} {{یادداشت |الْإِنْصَافُ وَ ضِدَّهُ الْحَمِيَّةَ}} برترین [[ایمان|ایمان‌ها]]،<ref>لیثی واسطی، عیون الحکم، ۱۳۷۶ش، ص۱۴۲.</ref> سرور (سید)اعمال،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۴۴.</ref>{{یاد|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‌ سَيِّدُ الْأَعْمَالِ إِنْصَافُ النَّاسِ مِنْ نَفْسِكَ }} سخت‌ترین تکالیف<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۴۵.</ref> و از نشانه‌های [[مؤمن]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۴۷.</ref> شناسانده شده و از توصیه‌های [[امام علی(ع)]] به [[مالک اشتر]] هنگام فرستادن به فرمانداری [[مصر]] است.<ref>ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۱۳۵.</ref>
 رعایت انصاف در حق خود،<ref>تمیمی آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ۱۳۶۶ش، ص۳۹۴.</ref> خداوند،<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۵۴.</ref> دشمنان،<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۱۴۷.</ref> همراهان و همسفران،<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۷۱، ص۱۷.</ref> ضعیفان<ref>ابن حیون، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۶۶.</ref> و انصاف حاکمان در حق شهروندان،<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۷، ص۴۶.</ref> انصاف در حق مظلومان<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۴۹.</ref> و انصاف در [[دعا]]<ref>ورام، مجموعة ورّام، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۱۰.</ref> از مواردی است که در روایات بر آن سفارش شده است.