پرش به محتوا

قصاص: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ ژوئن ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|'
جز (اصلاح نشانی وب)
جز (جایگزینی متن - '{{یادداشت|' به '{{یاد|')
خط ۴۵: خط ۴۵:
* '''مماثلت یا همسانی در سلامت؛''' یعنی اگر جانی برای مثال دست معیوب شخصی را قطع کند، در صورتی قصاص می‌شود که دست خودش معیوب باشد؛ در غیر این صورت باید [[دیه]] بپردازد.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۶، ص۵۹۹.</ref>
* '''مماثلت یا همسانی در سلامت؛''' یعنی اگر جانی برای مثال دست معیوب شخصی را قطع کند، در صورتی قصاص می‌شود که دست خودش معیوب باشد؛ در غیر این صورت باید [[دیه]] بپردازد.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۶، ص۵۹۹.</ref>
* '''مماثلت یا همسانی در عضو؛''' به این معنا که اگر جانی دست راست کسی را قطع کرده است، باید دست راستش قصاص شود؛ مگر آنکه دست راست نداشته باشد که در این فرض طبق دیدگاه مشهور، دست چپش  قصاص می‌شود.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۶، ص۶۰۰.</ref>
* '''مماثلت یا همسانی در عضو؛''' به این معنا که اگر جانی دست راست کسی را قطع کرده است، باید دست راستش قصاص شود؛ مگر آنکه دست راست نداشته باشد که در این فرض طبق دیدگاه مشهور، دست چپش  قصاص می‌شود.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۶، ص۶۰۰.</ref>
* '''متضررنشدن جانی؛''' یعنی قصاص به [[مرگ]] جانی یا صدمه‌دیدن دیگر اعضای او منجر نشود. بر اساس این شرط، قصاص درصورت خطرآفرین‌بودن، ساقط و دیه یا [[ارش|اَرش]]{{یادداشت| ارش مقدار مالى است که به عنوان جبران خسارت مالى یا بدنى که در شریعت براى آن اندازه‌اى مشخص نشده از خسارت زننده دریافت مى‌شود و از آن در باب تجارت و [[دیه|دیات]] سخن رفته است. موسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامي، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۸۱.}}جایگزین آن می‌شود.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۶، ص۶۰۰.</ref>
* '''متضررنشدن جانی؛''' یعنی قصاص به [[مرگ]] جانی یا صدمه‌دیدن دیگر اعضای او منجر نشود. بر اساس این شرط، قصاص درصورت خطرآفرین‌بودن، ساقط و دیه یا [[ارش|اَرش]]{{یاد| ارش مقدار مالى است که به عنوان جبران خسارت مالى یا بدنى که در شریعت براى آن اندازه‌اى مشخص نشده از خسارت زننده دریافت مى‌شود و از آن در باب تجارت و [[دیه|دیات]] سخن رفته است. موسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامي، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۸۱.}}جایگزین آن می‌شود.<ref>مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۶، ص۶۰۰.</ref>


==شرایط اثبات==
==شرایط اثبات==
خط ۵۴: خط ۵۴:


==فلسفه قصاص==
==فلسفه قصاص==
از مواردی چون تأمین عدالت کیفری، حفظ امنیّت اجتماعی و پیش‌گیری از انتقام فردی به عنوان دلایل جایزبودن قصاص در [[اسلام]] یاد شده است.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref> به باور برخی، قانون قصاص با ایجاد تناسب میان جرم و مجازات عدالت کیفری را تحقق می‌بخشد.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref> همچنین وجود چنین مجازاتی باعث بازدارندگی از جرم درخصوص کسانی می‌شود که قصد جنایت دارند و بدین جهت امنیت اجتماعی را موجب می‌شود.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref> فایده سوم آن نیز این است که با اعطای حق قصاص به فردی که جنایتی بر او انجام شده است یا خانواده او، از رفتارهای انتقام‌جویانه آنان جلوگیری می‌کند.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref>[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مفسر بزرگ شیعی در [[المیزان]] تصریح دارد براین که هر چند به جای قصاص دیه و عفو هم هست و در عفو مهربانی و گذشت و ایثار جلوه گر است ولی آن چه تأمین کننده مصلحت عمومی و جامعه است و حیات اجتماعی را تثبیت می‌کند همان قصاص است نه عفو و دیه و چیزی غیر از این دو. <ref>طباطبایی، المیزان، ج۱، ص۴۳۲.</ref>{{یادداشت| لكن المصلحة العامة قائمة بالقصاص فإن الحيوة لا يضمنها إلا القصاص دون العفو والدية ولا كل شئ مما عداهما }}
از مواردی چون تأمین عدالت کیفری، حفظ امنیّت اجتماعی و پیش‌گیری از انتقام فردی به عنوان دلایل جایزبودن قصاص در [[اسلام]] یاد شده است.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref> به باور برخی، قانون قصاص با ایجاد تناسب میان جرم و مجازات عدالت کیفری را تحقق می‌بخشد.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref> همچنین وجود چنین مجازاتی باعث بازدارندگی از جرم درخصوص کسانی می‌شود که قصد جنایت دارند و بدین جهت امنیت اجتماعی را موجب می‌شود.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref> فایده سوم آن نیز این است که با اعطای حق قصاص به فردی که جنایتی بر او انجام شده است یا خانواده او، از رفتارهای انتقام‌جویانه آنان جلوگیری می‌کند.<ref>[http://wiki.fmaroof.ir/index.php/کتابخانه:فلسفه_قصاص_از_دیدگاه_اسلام#.D9.81.D8.B5.D9.84.E2.80.8C.D9.BE.D9.86.D8.AC.D9.85_:.D9.86.D9.82.D8.B4_.D9.82.D8.B5.D8.A7.D8.B5_.D8.AF.D8.B1_.D8.AA.D8.A3.D9.85.DB.8C.D9.86_.D8.A7.D9.87.D8.AF.D8.A7.D9.81_.D8.AD.D9.82.D9.88.D9.82_.DA.A9.DB.8C.D9.81.D8.B1.DB.8C_.D8.A7.D8.B3.D9.84.D8.A7.D9.85 نگاه کنید به خسروشاهی، فلسفه قصاص، ۱۳۸۰ش.]</ref>[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مفسر بزرگ شیعی در [[المیزان]] تصریح دارد براین که هر چند به جای قصاص دیه و عفو هم هست و در عفو مهربانی و گذشت و ایثار جلوه گر است ولی آن چه تأمین کننده مصلحت عمومی و جامعه است و حیات اجتماعی را تثبیت می‌کند همان قصاص است نه عفو و دیه و چیزی غیر از این دو. <ref>طباطبایی، المیزان، ج۱، ص۴۳۲.</ref>{{یاد| لكن المصلحة العامة قائمة بالقصاص فإن الحيوة لا يضمنها إلا القصاص دون العفو والدية ولا كل شئ مما عداهما }}


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
Image-reviewer، abusefilter، autopatrolled، botadmin، دیوان‌سالاران، eliminator، import، مدیران رابط کاربری، ipblock-exempt، movedable، oversight، patroller، reviewer، rollbacker، مدیران، translationadmin
۹٬۴۳۸

ویرایش