غرر الحکم و درر الکلم (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''غُرَرُ الحِکَم و دُرَرُ الکَلِم''' (اندرزهای برتر و سخنان چون دُر) کتابی (تک جلدی) مشتمل بر ۱۰۷۶۰ سخن از سخنان کوتاه [[امیرالمؤمنین(ع)]]، تألیف [[ابوالفتح آمدی|ابوالفَتح آمِدی]] از دانشمندان قرن پنجم هجری. ''غرر الحکم'' از کتاب‌های معروف [[حدیث]]ی [[شیعه]] است و آمِدی احادیث آن را بر اساس حروف الفبا تنظیم کرده است. هم‌اکنون چندین ترجمه، تلخیص و فهرست  موضوعی از این کتاب در دست است.

برخی با استناد به اینکه وی در آغاز شرح خود، [[علی(ع)]] را با «‌کرم ‏الله وجهه‌» می‌ستاید، او را غیر شیعی دانسته‌اند؛ اما [[میرزا عبدالله افندی]]،<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۲۸۱.</ref> [[ابن شهر آشوب]]<ref>ابن شهر آشوب، معالم العلماء، ۱۳۸۰ق، ص۸۱.</ref> و [[علامه مجلسی]]<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج‏۱، ص۳۴.</ref> او را [[محدث|مُحدِّث]] [[شیعه دوازده امامی]] می‌دانند.

میرزا عبدالله افندی آن عبارت را ناشی از [[تقیه]]، یا تصرف کاتبان و ناسخان می‌داند.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۲۸۱.</ref> [[محدث نوری]] با چند دلیل اثبات می‌کند که وی [[شیعه]] است. <ref>نوری، خاتمة المستدرک، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۹۱-۹۶.</ref>

نخستین روایت غررالحکم این است  (ألدّين يَعصِم) دین نگاه می دارد. <ref>آمدی، غرر الحکم، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص ۱۷.</ref> [[آقا جمال خوانساری]] در شرح این حدیث گفته که  رعایت کردن دین و همت گماردن به امور دین انسان را ازحسرت و پشیمانی روز [[قیامت]] و از ذلت و خواری  در دنیا مصون نگاه می‌دارد؛ زیرا دیندار در نزد مردمان عزیز و محترم است واگر هم به وی آزار و اذیتی هم برسد نه تنها در نظرها خوار نمی‌شود بلکه در نزد افراد حقیقت بین محترم تر و بلندمرتبه‌تر شود. <ref>خوانساری، شرح غرر الحکم، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۱۰.</ref>آخرین روایت غرر الحکم در حرف یاء این است  يحتاج ذو النّائل إلى السّائل <ref>آمدی، غرر الحکم، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص ۸۲۴.

مؤلف آن‌گونه که در آغاز کتاب می‌گوید، پس از آنکه کتاب ''[[مائه کلمه]]'' (صد کلمه) [[جاحظ]] را می‌بیند، تصمیم می‌گیرد کتابی مشتمل بر سخنان [[امیرالمؤمنین(ع)]] تدوین کند. مؤلف همچنین جاحظ را به سبب اینکه فقط همین تعداد اندک (صد کلمه) را گرد آورده، نکوهش می‌کند و سپس می‌گوید:

{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول =  '''[[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]''': {{عربی| بِحُسنِ الاَخلاقِ يَطيبُ العَيشُ|ترجمه=به اخلاق نیکوست که زندگی نیکو می‌شود.}}  |تاریخ بایگانی |

#نسخه کتابخانه [[مدرسه عالی شهید مطهری]] که تاریخ اتمامش [[رمضان]] ۹۹۵ ق. است.

{{جعبه نقل قول | عنوان = | نقل‌قول =  '''[[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]''': {{عربی| تَهويِنُ الذَّنبِ اَعظَمُ مِن رُكُوبِ الذِّنبِ|ترجمه=کوچک انگاشتن گناه، از ارتکاب گناه بزرگ‌تر است. }} |تاریخ بایگانی |

# 'شرح صد کلمه قصار تألیف [[شیخ عباس قمی]].

# شکوفه ‏های خرد یا سخنان علی ‏علیه‌السلام نوشته ابوالقاسم حالت{{یادداشت|۱۲۹۳ـ۱۳۷۲ش. شاعر، مترجم و طنزپرداز ایرانی }}وی احادیثی از حضرت علی‏ علیه‌السلام را به فارسی و انگلیسی ترجمه کرده و هر کدام را در قالب یک رباعی درآورده است. این کتاب، در [[تهران]] به چاپ رسیده است.