confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
جز (ویکی سازی) |
(ویکی سازی) |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| نحوه درگذشت = | | نحوه درگذشت = | ||
| نحوه شهادت = | | نحوه شهادت = | ||
| مدفن = مدائن | | مدفن = [[مدائن]] | ||
| زمان اسلام آوردن = جزو نخستین اسلامآورندگان | | زمان اسلام آوردن = جزو نخستین اسلامآورندگان | ||
| نحوه اسلام آوردن = | | نحوه اسلام آوردن = | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| هجرت به = | | هجرت به = | ||
| دلیل شهرت = | | دلیل شهرت = | ||
| نقشهای برجسته = | | نقشهای برجسته = [[صحابه]]، راوی، [[صاحب سر|صاحب سِرّ]] پیامبر (ص)، از ارکان اربعه [[اصحاب امام علی (ع)]]، فرمانده سپاه در جنگ نهاوند، والی مدائن | ||
| دیگر فعالیتها = پیشنهاد تدوین [[قرآن]] واحد به [[عثمان]] | | دیگر فعالیتها = پیشنهاد تدوین [[قرآن]] واحد به [[عثمان]] | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
{{الگو:کتابشناسی ناقص}} | {{الگو:کتابشناسی ناقص}} | ||
'''حُذَیفة بن یمان'''، [[صحابه | '''حُذَیفة بن یمان'''، [[صحابه]] و [[صاحب سر|صاحب سرّ]] [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] و از نخستین [[اسلام|اسلامآورندگان]] که در بسیاری از [[غزوه|جنگهای صدر اسلام]] پیامبر(ص) را همراهی کرد. وی از اصحاب و [[شیعه|شیعیان]] خاص [[امام علی علیهالسلام|حضرت علی(ع)]] بود. در برخی از [[حدیث|روایات]] به عنوان یکی از [[ارکان اربعه|ارکان چهارگانه]] صحابی امام علی (ع) از او یاد شده است. | ||
از حذیفه روایاتی در شأن و منزلت [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] و [[ | از حذیفه روایاتی در شأن و منزلت [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] و [[اهلبیت(ع)]] نقل کردهاند. وی در [[فتوحات]] دوره [[خلفای سهگانه|خلفا]] از جمله جنگ نهاوند شرکت کرد. او از راویان [[حدیث غدیر]] است. | ||
== نسب == | == نسب == | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
عمر وی را در [[جنگ نهاوند]]، جانشین فرمانده سپاه نمود و او پس از کشته شدنِ [[نعمان بن مقرن]]، فرماندهی سپاه را برعهده گرفت و نهاوند را گشود.<ref>ابن كثير الدمشقى٬ البداية و النهاية، ۱۴۰۷ق٬ ج۷ ٬ ص۱۰۸</ref> سپس دینور٬ ری و همدان را نیز فتح کرد.<ref> الزركلى٬ الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، ۱۹۸۹م٬ ج۲ ٬ ص۱۷۱ </ref> | عمر وی را در [[جنگ نهاوند]]، جانشین فرمانده سپاه نمود و او پس از کشته شدنِ [[نعمان بن مقرن]]، فرماندهی سپاه را برعهده گرفت و نهاوند را گشود.<ref>ابن كثير الدمشقى٬ البداية و النهاية، ۱۴۰۷ق٬ ج۷ ٬ ص۱۰۸</ref> سپس دینور٬ ری و همدان را نیز فتح کرد.<ref> الزركلى٬ الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، ۱۹۸۹م٬ ج۲ ٬ ص۱۷۱ </ref> | ||
او در [[خلافت]] [[عمر بن خطاب|عمر]]، والی [[مدائن]] شد که در زمان عثمان نیز همانجا بود و در زمان خلافت علی(ع) رحلت کرد.<ref>ابن حجر عسقلاني، الإصابة، ۱۴۱۵ق٬ ج۲، ص۳۹</ref> | او در [[خلافت]] [[عمر بن خطاب|عمر]]، والی [[مدائن]] شد که در زمان [[عثمان بن عفان|عثمان]] نیز همانجا بود و در زمان [[خلافت امام علی(ع)]] رحلت کرد.<ref>ابن حجر عسقلاني، الإصابة، ۱۴۱۵ق٬ ج۲، ص۳۹</ref> | ||
===پیشنهاد تدوین قرآن واحد=== | ===پیشنهاد تدوین قرآن واحد=== | ||
حذیفه در دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]] در خاکسپاری [[ابوذر غفاری|ابوذر]] شرکت کرد<ref> یعقوبی، تاریخ، دار صادر٬ ج۲، ص۱۷۳</ref> نقل شده او پس از آگاهی از اختلاف مصاحف، تدوین [[قرآن]] واحد را به عثمان پیشنهاد داد.<ref> رجوع کنید به ابنشبّه نمیری، تاریخالمدینةالمنورة، ۱۳۹۹ق٬ ج ۳، ص۹۹۲؛ ابنندیم، الفهرست٬ دار المعرفه٬ ص۳۷.</ref> | حذیفه در دوره [[عثمان بن عفان|عثمان]] در خاکسپاری [[ابوذر غفاری|ابوذر]] شرکت کرد<ref> یعقوبی، تاریخ، دار صادر٬ ج۲، ص۱۷۳</ref> نقل شده او پس از آگاهی از اختلاف مصاحف، تدوین [[قرآن]] واحد را به عثمان پیشنهاد داد.<ref> رجوع کنید به ابنشبّه نمیری، تاریخالمدینةالمنورة، ۱۳۹۹ق٬ ج ۳، ص۹۹۲؛ ابنندیم، الفهرست٬ دار المعرفه٬ ص۳۷.</ref> | ||
== حذیفه در زمان امام علی(ع) == | == حذیفه در زمان امام علی(ع) == | ||
وی در میان [[اصحاب حضرت علی(ع)]]، یکی از ارکان چهارگانه یاد شده است.<ref> طوسی، ۱۴۱۵ق٬ رجال الطوسی، ص۶۰ ؛ کشی٬اختیار معرفةالرجال،۱۳۴۸ق٬ ص ۶ـ۷</ref> در خبری، حذیفه را در زمره هفتتنی دانسته که بهسبب ایشان، عنایتهای خدا بر مردم ارزانی میشده است و همانها با وصیت خود [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا(س)]] در [[نماز]] بر پیکر و خاکسپاری او حضور داشتهاند. <ref>نوری٬ مستدرك الوسائل٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۲ ٬ ص۱۸</ref> | وی در میان [[اصحاب حضرت علی(ع)]]، یکی از ارکان چهارگانه یاد شده است.<ref> طوسی، ۱۴۱۵ق٬ رجال الطوسی، ص۶۰ ؛ کشی٬اختیار معرفةالرجال،۱۳۴۸ق٬ ص ۶ـ۷</ref> در خبری، حذیفه را در زمره هفتتنی دانسته که بهسبب ایشان، عنایتهای [[خدا]] بر مردم ارزانی میشده است و همانها با [[وصیت]] خود [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا(س)]] در [[نماز]] بر پیکر و خاکسپاری او حضور داشتهاند. <ref>نوری٬ مستدرك الوسائل٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۲ ٬ ص۱۸</ref> | ||
هنگامی که حرکت علی(ع) برای شرکت در [[جنگ جمل]] به منطقه [[ذوقار]] به گوش حذیفه رسید، به یاران خود گفت: خود را به [[امام علی علیهالسلام|امیرالمؤمنین(ع)]] و وصی سید المرسلین برسانید که حق در یاری دادن اوست.<ref> ابنابیالحدید، شرح نهجالبلاغة، ۱۴۰۴ق٬ ج ۲، ص۱۸۸.</ref> | هنگامی که حرکت علی(ع) برای شرکت در [[جنگ جمل]] به منطقه [[ذوقار]] به گوش حذیفه رسید، به یاران خود گفت: خود را به [[امام علی علیهالسلام|امیرالمؤمنین(ع)]] و وصی سید المرسلین برسانید که حق در یاری دادن اوست.<ref> ابنابیالحدید، شرح نهجالبلاغة، ۱۴۰۴ق٬ ج ۲، ص۱۸۸.</ref> | ||
از او روایاتی در [[فضایل امام علی(ع)|شأن و منزلت امام علی(ع)]]<ref> رجوع کنید به مفید، ج ۱، ص۹۱</ref> و [[ | از او روایاتی در [[فضایل امام علی(ع)|شأن و منزلت امام علی(ع)]]<ref> رجوع کنید به مفید، ج ۱، ص۹۱</ref> و [[اهلبیت(ع)]] رسول خدا(ص)<ref> رجوع کنید به اربلی، کشف الغمه فی معرفةالائمة،۱۴۰۵ق٬ ج۲، ص۹۵، ۲۱۹</ref> نقل شده است. | ||
حذیفه در روایتی، تصریح پیامبر(ص) بر [[امامان شیعه|امامان دوازدهگانه]] پس از خود را نقل کرده است.<ref> رک: خزاز رازی، کفایة الاثر فی النص علیالائمة الاثنیعشر، ۱۴۰۱ق٬ ص۱۳۶</ref> | حذیفه در روایتی، تصریح پیامبر(ص) بر [[امامان شیعه|امامان دوازدهگانه]] پس از خود را نقل کرده است.<ref> رک: خزاز رازی، کفایة الاثر فی النص علیالائمة الاثنیعشر، ۱۴۰۱ق٬ ص۱۳۶</ref> | ||
==رحلت== | ==رحلت== | ||
حذیفه در سال ۳۶ در [[مدائن]] درگذشت. <ref>ابنعبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> اما برخی گزارش ها در مورد رسیدن خبر شهادت [[عمار]] به او٬ حکایت از زنده بودن وی در [[ماه صفر]] سال ۳۷ دارد.<ref> شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۶۲ش٬ ص۴۹۰؛ فتال نیشابوری، ۱۳۸۶ق٬ ج ۲، ص۲۸۶</ref> | حذیفه در [[سال ۳۶ هجری قمری|سال ۳۶]] در [[مدائن]] درگذشت. <ref>ابنعبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> اما برخی گزارش ها در مورد رسیدن خبر شهادت [[عمار]] به او٬ حکایت از زنده بودن وی در [[ماه صفر]] [[سال ۳۷ هجری قمری|سال ۳۷]] دارد.<ref> شیخ صدوق، الامالی، ۱۳۶۲ش٬ ص۴۹۰؛ فتال نیشابوری، ۱۳۸۶ق٬ ج ۲، ص۲۸۶</ref> | ||
== نقل حدیث غدیر == | == نقل حدیث غدیر == | ||
{{اصلی|حدیث غدیر}} | {{اصلی|حدیث غدیر}} | ||
حذیفه بن یمان از راویان حدیث غدیر از [[رسول اکرم(ص)]] است. [[علامه امینی]] نام و مشخصات ۱۱۰ [[صحابی]] راوی حدیث غدیر را مشخص کرده که یکی از آنان، حذیفه است.<ref>امینی، الغدير فى الكتاب و السنه و الادب٬ ج۱ ٬ ص۷۱</ref> | حذیفه بن یمان از راویان [[خطبه غدیر|حدیث غدیر]] از [[رسول اکرم(ص)]] است. [[علامه امینی]] نام و مشخصات ۱۱۰ [[صحابی]] راوی حدیث غدیر را مشخص کرده که یکی از آنان، حذیفه است.<ref>امینی، الغدير فى الكتاب و السنه و الادب٬ ج۱ ٬ ص۷۱</ref> | ||
==امام زمان در پیش گویی حذیفه== | ==امام زمان در پیش گویی حذیفه== | ||
ابن خلدون به نقل از ''سنن ابو داود'' آورده است که [[اسامه بن زید]] از ابن لقیطه و او از پدرش نقل میکند که حذیفه بن یمان گفت: به خدا سوگند نمیدانم آيا يارانم فراموش كردهاند يا خود را به فراموشى میزنند؟ به خداى سوگند پيامبر(ص) نام هيچ امیر گروهى را فرونگذاشت تا آن امیری که هنگام انقضاى دنيا میآید و همراهان او به سيصد و بيشتر میرسند٬ جز اينكه نام خود و نام پدر و قبيلهاش را به ما باز گفت.<ref>ابن خلدون٬ ديوان المبتدأ و الخبر٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۱ ٬ ص۴۱۴۳۱</ref> | ابن خلدون به نقل از ''سنن ابو داود'' آورده است که [[اسامه بن زید]] از ابن لقیطه و او از پدرش نقل میکند که حذیفه بن یمان گفت: به خدا سوگند نمیدانم آيا يارانم فراموش كردهاند يا خود را به فراموشى میزنند؟ به خداى سوگند [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پيامبر(ص)]] نام هيچ امیر گروهى را فرونگذاشت تا آن امیری که هنگام انقضاى دنيا میآید و همراهان او به سيصد و بيشتر میرسند٬ جز اينكه نام خود و نام پدر و قبيلهاش را به ما باز گفت.<ref>ابن خلدون٬ ديوان المبتدأ و الخبر٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۱ ٬ ص۴۱۴۳۱</ref> | ||
==حسن و حسین دو سرور جوانان بهشت== | ==حسن و حسین دو سرور جوانان بهشت== | ||
حذیفه نقل کرده است روزی از پشت سر پیامبر میرفتم که حالتی خاص به او روی داد. لحظاتی بعد از من پرسد آیا متوجه حال من شدی؟ عرض کردم بلی. فرمود: فرشته ای از خداوند اذن خواسته نزد من آمد تا برایم سلام کند و بشارتم دهد که [[حسن(ع)|حسن]] و [[حسین(ع)|حسین]] دو سرور جوانان بهشت هستند و [[فاطمه(س)|فاطمه]] سیده اهل جنت است.<ref>البيهقى٬ دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشريعة، ۱۴۰۵ق٬ ج۷ ٬ ص۷۸</ref> | حذیفه نقل کرده است روزی از پشت سر پیامبر میرفتم که حالتی خاص به او روی داد. لحظاتی بعد از من پرسد آیا متوجه حال من شدی؟ عرض کردم بلی. فرمود: [[فرشته]] ای از [[خدا|خداوند]] اذن خواسته نزد من آمد تا برایم سلام کند و بشارتم دهد که [[حسن(ع)|حسن]] و [[حسین(ع)|حسین]] دو سرور جوانان بهشت هستند و [[فاطمه(س)|فاطمه]] سیده اهل جنت است.<ref>البيهقى٬ دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشريعة، ۱۴۰۵ق٬ ج۷ ٬ ص۷۸</ref> | ||
==فرزندان== | ==فرزندان== | ||
* '''[[سعد بن حذیفة بن یمان|سعد]]'''؛ او به توصیه پدر با علی بیعت کرد<ref>ابنعبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> و در رکاب آن حضرت در [[جنگ صفین|جنگ صفّین]] به شهادت رسید.<ref> مروج الذهب٬ ۱۴۰۹ق٬ ج ۲، ص ۳۸۳ ؛ ابن عبد البرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> برخی نیز گفتهاند او در مدائن بود که [[سلیمان بن صرد]] بدو نامه نوشت و خواست به آنها ملحق شود. سعد پذیرفت لیکن قبل از آن که با یارانش به آنها برسد٬ شکست خورده بودند لذا سعد از میانه راه بازگشت.<ref>ابن كثير الدمشقى٬ البداية و النهاية، ۱۴۰۷ق٬ ج۸ ٬ ص۲۴۷</ref> بعدها [[مختار بن ابوعبید ثقفی|مختار]] او را والی '''[[حلوان|حُلوان]]''' نمود و به جنگ اکراد و ایمن ساختن راهها فرستاد.<ref>ابن خلدون٬ ديوان المبتدأ و الخبر٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۳ ٬ ص۳۱</ref> | * '''[[سعد بن حذیفة بن یمان|سعد]]'''؛ او به توصیه پدر با [[امام علی علیهالسلام|علی(ع)]] [[بیعت]] کرد<ref>ابنعبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> و در رکاب آن حضرت در [[جنگ صفین|جنگ صفّین]] به [[شهادت]] رسید.<ref> مروج الذهب٬ ۱۴۰۹ق٬ ج ۲، ص ۳۸۳ ؛ ابن عبد البرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> برخی نیز گفتهاند او در [[مدائن]] بود که [[سلیمان بن صرد]] بدو نامه نوشت و خواست به آنها ملحق شود. سعد پذیرفت لیکن قبل از آن که با یارانش به آنها برسد٬ شکست خورده بودند لذا سعد از میانه راه بازگشت.<ref>ابن كثير الدمشقى٬ البداية و النهاية، ۱۴۰۷ق٬ ج۸ ٬ ص۲۴۷</ref> بعدها [[مختار بن ابوعبید ثقفی|مختار]] او را والی '''[[حلوان|حُلوان]]''' نمود و به جنگ اکراد و ایمن ساختن راهها فرستاد.<ref>ابن خلدون٬ ديوان المبتدأ و الخبر٬ ۱۴۰۸ق٬ ج۳ ٬ ص۳۱</ref> | ||
*[[صفوان بن حذیفه|'''صفوان''']]؛ او نیز در سپاه حضرت علی در [[جنگ صفین|جنگ صفّین]] بود و به شهادت رسید.<ref> مسعودی٬ مروج الذهب٬ ۱۴۰۹ق٬ ج۲، ص ۳۸۳ ؛ ابنعبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> | *[[صفوان بن حذیفه|'''صفوان''']]؛ او نیز در سپاه حضرت علی(ع) در [[جنگ صفین|جنگ صفّین]] بود و به شهادت رسید.<ref> مسعودی٬ مروج الذهب٬ ۱۴۰۹ق٬ ج۲، ص ۳۸۳ ؛ ابنعبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۲ق٬ ج۱ ٬ ص۳۳۵</ref> | ||
خبری که از پیشگویی [[سلمان فارسی]] در مورد شهادت فرزند حذیفه نقل شده است٬ این گزراشها را تایید میکند. <ref>كشي٬ رجال٬ ۱۳۴۸ق٬ ص۲ </ref> | خبری که از پیشگویی [[سلمان فارسی]] در مورد شهادت فرزند حذیفه نقل شده است٬ این گزراشها را تایید میکند. <ref>كشي٬ رجال٬ ۱۳۴۸ق٬ ص۲ </ref> | ||
برخی به جای صفوان٬ از عمران نام بردهاند که از تابعان بود و از یاران مختار. بعد از [[مختار ثقفی|مختار]]٬ [[مصعب بن زبیر|مصعب]] او را کشت.<ref> الزركلى٬ الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، ۱۹۸۹م٬ ج۵ ٬ ص۷۰ </ref> | برخی به جای صفوان٬ از عمران نام بردهاند که از [[تابعین|تابعان]] بود و از یاران مختار. بعد از [[مختار ثقفی|مختار]]٬ [[مصعب بن زبیر|مصعب]] او را کشت.<ref> الزركلى٬ الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، ۱۹۸۹م٬ ج۵ ٬ ص۷۰ </ref> | ||
فرزندزادگان حذیفه تا [[قرن سوم]] [[هجری قمری]] در مدائن برجای بودند.<ref> ابنسعد،الطبقات الکبری، ج ۷، ص۳۱۷.</ref> | فرزندزادگان حذیفه تا [[قرن سوم]] [[هجری قمری]] در [[مدائن]] برجای بودند.<ref> ابنسعد،الطبقات الکبری، ج ۷، ص۳۱۷.</ref> | ||
==گزارشی از کشف جنازه سالم وی== | ==گزارشی از کشف جنازه سالم وی== | ||
هادی الجبوری تولیت مقبره [[سلمان فارسی]] در مصاحبهای چنین میگوید: «حذیفه ابتدا در فاصله دو کیلومتری سلمان و در کنار رودخانه دجله دفن شده بود. در سال ۱۹۳۱ میلادی آب رودخانه دجله به قبر وی نزدیک شد، به همین دلیل | هادی الجبوری تولیت مقبره [[سلمان فارسی]] در مصاحبهای چنین میگوید: «حذیفه ابتدا در فاصله دو کیلومتری سلمان و در کنار رودخانه دجله دفن شده بود. در سال ۱۹۳۱ میلادی آب رودخانه دجله به قبر وی نزدیک شد، به همین دلیل [[آیتالله]] [[سید ابوالحسن اصفهانی]] دستور دادند که جسد وی منتقل شود. هنگامی که قبر باز شد مشاهد گردید که جسد وی پس از سیزده قرن همچنان سالم است.»<ref>[http://shafaqna.com/persian/services/islam-world/item/14174-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D9%82%D8%A8%D8%B1%D9%87-%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85-%D8%AD%D8%B0%DB%8C%D9%81%D9%87-%D9%88-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%84%D8%AA-%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%B3-%DA%A9%D9%87-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AF-%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D8%A8%DB%8C%D8%AA%D8%B9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA تولیت مقبره سلمان فارسی از سلمان و پیکر سالم حذیفه و عبدالله جابر انصاری می گوید]</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == |