کشتار دانش‌آموزان در دانشگاه تهران: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|مرتبط = | |مرتبط = | ||
}} | }} | ||
'''کشتار دانش‌آموزان در دانشگاه تهران''' حادثه‌ای است که در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] به‌دست مأموران [[پهلوی|حکومت پهلوی]] رخ داد و نقش بسیار مهمی در پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] | '''کشتار دانش‌آموزان در دانشگاه تهران''' حادثه‌ای است که در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] به‌دست مأموران [[پهلوی|حکومت پهلوی]] رخ داد و نقش بسیار مهمی در پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] داشت. معترضان که بیشتر آنها دانش‌آموز بودند، در این روز جهت بزرگداشت چهاردهمین سالگرد [[تبعید امام خمینی به ترکیه]] در محوطه [[دانشگاه تهران]] تجمع و اقدام به سردادن شعار نمودند؛ اما هنگام خروج، مأموران حکومت به سمت آنها تیراندازی کرده و ۶۵ نفر از آنها را کشتند. | ||
پس از این واقعه و پخش آن در تلویزیون ایران، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در پیامی مردم را دعوت به صبر و به آنها وعده پیروزی نهایی داد. وزیران وقت آموزش‌وپرورش و علوم و رئیس تلویزیون ملی ایران نیز استعفا | پس از این واقعه و پخش آن در تلویزیون ایران، [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در پیامی مردم را دعوت به صبر کرد و به آنها وعده پیروزی نهایی داد. در پی این حادثه، وزیران وقت آموزش‌وپرورش و علوم و رئیس تلویزیون ملی ایران نیز استعفا کرده و دولت شریف‌امامی سقوط کرد و دولت نظامی ازهاری جانشین او شد. پس از آن [[محمدرضاشاه پهلوی]] در پیامی تلویزیونی اعتراف کرد که صدای انقلاب مردم ایران را شنیده است. این روز در تقویم [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] به‌عنوان روز دانش‌آموز ثبت شده است. | ||
== اهمیت و جایگاه == | == اهمیت و جایگاه == | ||
حادثه کشتار دانش‌آموزان در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۷ش به‌عنوان بدترین حادثه بعد از واقعه [[کشتار ۱۷ شهریور]] در همان سال، | حادثه کشتار دانش‌آموزان در [[۱۳ آبان]] سال [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] به‌عنوان بدترین حادثه بعد از واقعه [[کشتار ۱۷ شهریور]] در همان سال، شناخته شده است.<ref>دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۵۴-۲۵۵.</ref> [[محمدرضاشاه پهلوی]] پس از این واقعه، در ۱۴ آبان ۱۳۵۷ش در نطق تلویزیونی اعتراف کرد که صدای انقلاب مردم ایران را شنیده است.<ref> منصوری، آشنایی با انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۹۰ش، ص۲۲۱-۲۲۲؛ [https://www.khabaronline.ir/news/255617/ «سیزده آبان، چگونه روز دانش‌آموز شد؟»]، خبر آنلاین.</ref> | ||
برخی معتقدند که | برخی معتقدند که روز ۱۳ آبان ۱۳۵۷ش، نقش بسیار مهمی در پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] داشته است.<ref>«نقش سیزدهم آبان در تاریخ انقلاب اسلامی ایران»، در نشریه جهاد، ص۵.</ref> جواد منصوری پژوهشگر سیاسی، این روز و حوادث پس از آن را موجب شتاب پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] ذکر کرده است.<ref> منصوری، آشنایی با انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۹۰ش، ص۲۲۱.</ref> | ||
این روز در تقویم جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان روز دانش‌آموز ثبت شده است.<ref>کرمی، «سرمقاله: استقامت ملی در فراموشخانه»، ص۴؛ «۱۳ آبان روز دانش آموز»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۰.</ref> | این روز در تقویم جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان روز دانش‌آموز ثبت شده است.<ref>کرمی، «سرمقاله: استقامت ملی در فراموشخانه»، ص۴؛ «۱۳ آبان روز دانش آموز»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۰.</ref> | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
به ادعای [[مرکز اسناد انقلاب اسلامی]]، پس از هجرت [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] از [[عراق]] به [[فرانسه]] در [[۱۶ مهر]] ۱۳۵۷ش، طی پیامی<ref>نگاه کنید به: خمینی، صحیفه امام خمینی، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۴۸۳-۴۸۸.</ref> به مناسبت آغاز سال تحصیلی، خطاب به دانش‌آموزان و دانشجویان، از آنها خواست که به مبارزه علیه [[پهلوی|حکومت پهلوی]] بپیوندند.<ref>[https://irdc.ir/fa/news/6508 «پیامدها و آثار ۱۳ آبان ۱۳۵۷، روز دانش‌آموزان و دانشجویان شهید»]، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> به گزارش برخی منابع، دانش‌آموزان معترض از روز ۲ آبان ۱۳۵۷ش مدارس را تعطیل و با تظاهرات به سمت [[دانشگاه تهران]] حرکت می‌کردند. پس از حضور در دانشگاه و سردادن شعار علیه حکومت نیز از دانشگاه خارج و به سمت خیابان‌های اطراف به تظاهرات ادامه می‌دادند.<ref>دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۲۱-۲۵۸.</ref> | به ادعای [[مرکز اسناد انقلاب اسلامی]]، پس از هجرت [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] از [[عراق]] به [[فرانسه]] در [[۱۶ مهر]] ۱۳۵۷ش، طی پیامی<ref>نگاه کنید به: خمینی، صحیفه امام خمینی، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۴۸۳-۴۸۸.</ref> به مناسبت آغاز سال تحصیلی، خطاب به دانش‌آموزان و دانشجویان، از آنها خواست که به مبارزه علیه [[پهلوی|حکومت پهلوی]] بپیوندند.<ref>[https://irdc.ir/fa/news/6508 «پیامدها و آثار ۱۳ آبان ۱۳۵۷، روز دانش‌آموزان و دانشجویان شهید»]، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> به گزارش برخی منابع، دانش‌آموزان معترض از روز ۲ آبان ۱۳۵۷ش مدارس را تعطیل و با تظاهرات به سمت [[دانشگاه تهران]] حرکت می‌کردند. پس از حضور در دانشگاه و سردادن شعار علیه حکومت نیز از دانشگاه خارج و به سمت خیابان‌های اطراف به تظاهرات ادامه می‌دادند.<ref>دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۲۱-۲۵۸.</ref> | ||
این حرکت دانش‌آموزان، دانشجویان و مردم در روزهای بعد نیز ادامه پیدا کرد؛ اما به خون‌ریزی و کشتار نرسید.<ref>دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۲۱-۲۵۸.</ref> حکومت نیز با تعطیل کردن مدارس و دانشگاه تهران و بستن دَر دانشگاه با معترضان درگیر شد و با آنها مقابله کرد؛ اما برخی از آنها از راه فرعی خود را به دانشگاه تهران | این حرکت دانش‌آموزان، دانشجویان و مردم در روزهای بعد نیز ادامه پیدا کرد؛ اما به خون‌ریزی و کشتار نرسید.<ref>دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، اسناد لانه جاسوسی آمریکا، ۱۳۸۶ش، ج۹، ص۲۲۱-۲۵۸.</ref> حکومت نیز با تعطیل کردن مدارس و دانشگاه تهران و بستن دَر دانشگاه با معترضان درگیر شد و با آنها مقابله کرد؛ اما برخی از آنها از راه فرعی خود را به دانشگاه تهران رسانده و با باز کردن دَر یا شکستن قفل‌ها وارد دانشگاه شدند. عده‌ای دیگر نیز در دانشگاه‌های مختلف تجمع کردند.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3916/ «جنایت رژیم پهلوی در ۱۳ آبان ۱۳۵۷/ خشم مردم از پخش فیلم کشتار دانش‌آموزان در ۱۳ آبان»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> | ||
=== کشتار دانش‌آموزان === | === کشتار دانش‌آموزان === | ||
در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] دانش‌آموزان جهت بزرگداشت چهاردهمین سالگرد [[تبعید امام خمینی به ترکیه]] در محوطه [[دانشگاه تهران]] تجمع و تظاهرات کردند.<ref>منصوری، آشنایی با انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۹۰ش، ص۲۲۱.</ref> مردم و دانشجویان نیز با شروع اعتراضات به دانش‌آموزان ملحق شدند. نیروهای نظامی نیز بعد از ساعت ۱۱ ظهر جهت جلوگیری از خروج تظاهرکنندگان به سمت خیابان و گسترش اعتراضات جلوی دَر دانشگاه مستقر شدند.<ref>[https://irna.ir/xjw6kf «درباره ۱۳ آبان| دانش آموزان حماسه‌سازان انقلاب»]، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).</ref> پس از حضور معترضان و سردادن شعار توسط معترضان جلوی دَر دانشگاه، مأموران ابتدا به سمت آنها گاز اشک‌آور و پس از چند شلیک هوایی، به سمت مردم تیراندازی کردند.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3916/ «جنایت رژیم پهلوی در ۱۳ آبان ۱۳۵۷/ خشم مردم از پخش فیلم کشتار دانش‌آموزان در ۱۳ آبان»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> | در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|۱۳۵۷ش]] دانش‌آموزان جهت بزرگداشت چهاردهمین سالگرد [[تبعید امام خمینی به ترکیه]] در محوطه [[دانشگاه تهران]] تجمع و تظاهرات کردند.<ref>منصوری، آشنایی با انقلاب اسلامی ایران، ۱۳۹۰ش، ص۲۲۱.</ref> مردم و دانشجویان نیز با شروع اعتراضات به دانش‌آموزان ملحق شدند. نیروهای نظامی نیز بعد از ساعت ۱۱ ظهر جهت جلوگیری از خروج تظاهرکنندگان به سمت خیابان و گسترش اعتراضات جلوی دَر دانشگاه مستقر شدند.<ref>[https://irna.ir/xjw6kf «درباره ۱۳ آبان| دانش آموزان حماسه‌سازان انقلاب»]، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا).</ref> پس از حضور معترضان و سردادن شعار توسط معترضان جلوی دَر دانشگاه، مأموران ابتدا به سمت آنها گاز اشک‌آور و پس از چند شلیک هوایی، به سمت مردم تیراندازی کردند.<ref>[https://www.irdc.ir/fa/news/3916/ «جنایت رژیم پهلوی در ۱۳ آبان ۱۳۵۷/ خشم مردم از پخش فیلم کشتار دانش‌آموزان در ۱۳ آبان»]، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.</ref> | ||