صفات ذاتی خدا: تفاوت میان نسخه‌ها

صفات ذاتی خدا (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ مهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۱:۱۰

۳۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۶ مهٔ ۲۰۱۴

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Sama

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''صفات ذات و صفات فعل''' یکی از تقسیم بندی های صفات حق تعالی است.
+'''صفات ذات و صفات فعل''' یکی از تقسیم‌بندی‌های صفات حق تعالی است.
 در تقسیم صفات الهی به «صفات ذات» و «صفات فعل» دو اصطلاح وجود دارد:
 ==اصطلاح رایج==
-هر گاه برای انتزاع صفتی از [[ذات]] و وصف كردن ذات به آن صفت، تصور ذات كافی باشد و تصور فاعلیت خداوند لازم نباشد، آن صفت، صفت ذات یا ذاتی خواهد بود. مانند صفت حیات و حی، اراده و مرید، علم و عالم، قدرت و قادر. و هر گاه تصور فاعلیت خداوند لازم باشد، آن را صفت فعل یا فاعل گویند، مانند خلق و خالق، رزق و رازق، اماته و ممیت، احیاء و محیی، مغفرت و غافر، ‌انتقام و منتقم، و مانند آن. صفات ذاتى عین ذات و همچون ذات، قدیم و نامحدودند.
+هر گاه برای انتزاع صفتی از [[ذات]] و وصف کردن ذات به آن صفت، تصور ذات کافی باشد و تصور فاعلیت خداوند لازم نباشد، آن صفت، صفت ذات یا ذاتی خواهد بود. مانند صفت حیات و حی، اراده و مرید، علم و عالم، قدرت و قادر. و هر گاه تصور فاعلیت خداوند لازم باشد، آن را صفت فعل یا فاعل گویند، مانند خلق و خالق، رزق و رازق، اماته و ممیت، احیاء و محیی، مغفرت و غافر، انتقام و منتقم، و مانند آن. صفات ذاتی عین ذات و همچون ذات، قدیم و نامحدودند.
-این اصطلاح  در كتب [[فلسفه]] و [[كلام]] رایج‌تر است.
+این اصطلاح  در کتب [[فلسفه]] و [[کلام]] رایج‌تر است.
 ===صفات ذاتی حقیقی و اضافی===
-صفات ذات را به دو گونۀ حقیقی و اضافی تقسیم كرده‎اند. صفات ذاتی حقیقی آن است كه حقیقتاً ذات به آن وصف می‎گردد مانند علم و قدرت، و صفت اضافی آن است كه از صفات حقیقی انتزاع می‎شود ولی خود حقیقتاً از صفات ذات نیست، مانند صفت عالمیت و قادریت، كه از در نظر گرفتن نسبت علم و قدرت با ذات انتزاع شده‎اند و ورای ذات و صفت علم و قدرت، حقیقتی ندارند.
+صفات ذات را به دو گونهٔ حقیقی و اضافی تقسیم کرده‌اند. صفات ذاتی حقیقی آن است که حقیقتاً ذات به آن وصف می‌گردد مانند علم و قدرت، و صفت اضافی آن است که از صفات حقیقی انتزاع می‌شود ولی خود حقیقتاً از صفات ذات نیست، مانند صفت عالمیت و قادریت، که از در نظر گرفتن نسبت علم و قدرت با ذات انتزاع شده‌اند و ورای ذات و صفت علم و قدرت، حقیقتی ندارند.
-صفت ذاتی حقیقی را به حقیقی محض و حقیقی ذات الاضافه تقسیم نموده‎اند. حقیقی محض آن است كه به چیزی جز ذات خداوند تعلق ندارد، مانند صفت حیات، و حقیقی ذات الاضافه آن است كه به غیر ذات متعلق می‎شود مانند علم و قدرت.
+صفت ذاتی حقیقی را به حقیقی محض و حقیقی ذات الاضافه تقسیم نموده‌اند. حقیقی محض آن است که به چیزی جز ذات خداوند تعلق ندارد، مانند صفت حیات، و حقیقی ذات الاضافه آن است که به غیر ذات متعلق می‌شود مانند علم و قدرت.
 ==اصطلاح قدیم==
-هر صفتی كه بتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف كرد، صفت فعل است، و هر صفتی را كه نتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف كرد، صفت ذات است. بنابراین قدرت، علم و حیات از صفات ذاتی الهی‎اند، چون خداوند به مقابل و ضد آنها وصف نمی‎شود، زیرا مقابل آنها نقص وجودی است، ولی اراده از صفات ذات نخواهد بود، ‌زیرا وصف خداوند به مقابل آن محال نیست، مثلاً گفته می‎شود خداوند ظلم به بندگان خود را اراده نكرده است. بر این اساس، عدل از صفات ذات الهی خواهد بود، ولی بنابر اصطلاح نخست از صفات فعل است.
+هر صفتی که بتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف کرد، صفت فعل است، و هر صفتی را که نتوان خداوند را به مقابل و ضد آن وصف کرد، صفت ذات است. بنابراین قدرت، علم و حیات از صفات ذاتی الهی‌اند، چون خداوند به مقابل و ضد آن‌ها وصف نمی‌شود، زیرا مقابل آن‌ها نقص وجودی است، ولی اراده از صفات ذات نخواهد بود، زیرا وصف خداوند به مقابل آن محال نیست، مثلاً گفته می‌شود خداوند ظلم به بندگان خود را اراده نکرده است. بر این اساس، عدل از صفات ذات الهی خواهد بود، ولی بنابر اصطلاح نخست از صفات فعل است.
-این اصطلاح محدث [[کلینی]] در كتاب [[اصول کافی]] بوده <ref> محدث كلینی، اصول كافی، ج 1، باب اراده، ص 86.</ref>  و بر این اساس روایاتی که «اراده» را از صفات فعل دانسته‎اند تعیین كرده است. سید شریف گرگانی نیز در كتاب تعریفات همین اصطلاح را آورده است. <ref> سید شریف گرگانی، التعریفات، ص 95.</ref>
+این اصطلاح محدث [[کلینی]] در کتاب [[اصول کافی]] بوده <ref> محدث کلینی، اصول کافی، ج ۱، باب اراده، ص ۸۶.</ref>  و بر این اساس روایاتی که «اراده» را از صفات فعل دانسته‌اند تعیین کرده است. سید شریف گرگانی نیز در کتاب تعریفات همین اصطلاح را آورده است. <ref> سید شریف گرگانی، التعریفات، ص ۹۵.</ref>
 ==پانویس==
@@ خط ۲۲: / خط ۲۲: @@
 ==منابع==
-* سعیدی مهر، محمد، آموزش كلام اسلامی، قم، طه، چاپ اول، 1377
+* سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، قم، طه، چاپ اول، ۱۳۷۷
-* سبحانی، جعفر و محمدرضایی، محمد،‌ اندیشه اسلامی، قم،‌ معارف، چاپ هیجدهم، 1386
+* سبحانی، جعفر و محمدرضایی، محمد،‌ اندیشه اسلامی، قم،‌ معارف، چاپ هجدهم، ۱۳۸۶
-* سبحانی، جعفر، الالهیات،  قم، موسسه امام صادق (ع)، 1423چاپ ششم، 1384
+* سبحانی، جعفر، الالهیات،  قم، موسسه امام صادق (ع)، ۱۴۲۳چاپ ششم، ۱۳۸۴
-* مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش فلسفه، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، 1365ش
+* مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش فلسفه، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، ۱۳۶۵ش
-* مطهری، ‌مرتضی، مجموعه آثار،‌ تهران، صدرا، چاپ پنجم، 1376، ج6
+* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار،‌ تهران، صدرا، چاپ پنجم، ۱۳۷۶، ج۶
 * شهرستانی، الملل و النحل