confirmed، templateeditor
۱۱٬۳۹۸
ویرایش
محمد بن عثمان عمری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| مدت نیابت = چهل سال | | مدت نیابت = چهل سال | ||
| مدفن = بغداد | | مدفن = بغداد | ||
| از یاران =[[امام عسکری(ع)]]،[[امام زمان( | | از یاران =[[امام عسکری(ع)]]،[[امام زمان(عج)]] | ||
| فعالیت‌های اجتماعی =دومین نائب از [[نواب اربعه]] | | فعالیت‌های اجتماعی =دومین نائب از [[نواب اربعه]] | ||
| مشایخ = | | مشایخ = | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''محمد بن عثمان بن سعید عَمری'''، (متوفای [[سال ۳۰۵ هجری قمری|۳۰۵ق]]) دومین نایب از [[نواب اربعه|نُواب اربعهٔ]] امام دوازدهم شیعیان پس از پدرش [[عثمان بن سعید]] است. او ابتدا وکیل [[امام زمان]] و از دستیاران پدر بود و پس از وفات پدر، قریب به چهل سال ([[سال ۲۶۵ هجری قمری|۲۶۵]]-۳۰۵ق) نیابت امام زمان را در عصر [[غیبت صغری]] بر عهده داشت. با اینکه در روایت [[امام عسکری(ع)]] و نامه [[امام زمان( | '''محمد بن عثمان بن سعید عَمری'''، (متوفای [[سال ۳۰۵ هجری قمری|۳۰۵ق]]) دومین نایب از [[نواب اربعه|نُواب اربعهٔ]] امام دوازدهم شیعیان پس از پدرش [[عثمان بن سعید]] است. او ابتدا وکیل [[امام زمان]] و از دستیاران پدر بود و پس از وفات پدر، قریب به چهل سال ([[سال ۲۶۵ هجری قمری|۲۶۵]]-۳۰۵ق) نیابت امام زمان(عج) را در عصر [[غیبت صغری]] بر عهده داشت. با اینکه در روایت [[امام عسکری(ع)]] و نامه [[امام زمان(عج)]]، به نیابت محمد بن عثمان تصریح شده بود، برخی از وکلای [[سازمان وکالت|سازمان وکالت ائمه]] در نیابت او تردید و بعضی ادعای نیابت کردند. محمد بن عثمان دستیارانی داشت که در اداره سازمان وکالت با او همکاری می‌کردند. او دارای تألیفاتی در [[فقه]] بود و از وی روایاتی درباره حضرت مهدی(عج) [[روایت]] شده است. ادعیه مشهوری چون [[دعای سمات|سمات]]، [[دعای افتتاح|افتتاح]] و [[زیارت آل‌یاسین]] نیز توسط او نقل شده است. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
درباره تاریخ ولادت محمد بن عثمان عمری، زمانی مشخص نشده است. نام او در منابع دینی، محمد فرزند [[عثمان بن سعید]] (نایب اول [[امام مهدی]]) ذکر شده و [[کنیه|کنیه‌اش]] «ابوجعفر» است. او از قبیله [[بنی اسد]] بود.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۳۴۴.</ref> هیچ [[کنیه]] دیگری در کتاب‌های [[حدیث|حدیثی]] و [[رجال|رجالی]] برای او ذکر نشده است.<ref>غفارزاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۹ش، ص۱۵۵.</ref> | درباره تاریخ ولادت محمد بن عثمان عمری، زمانی مشخص نشده است. نام او در منابع دینی، محمد فرزند [[عثمان بن سعید]] (نایب اول [[امام مهدی(عج)]]) ذکر شده و [[کنیه|کنیه‌اش]] «ابوجعفر» است. او از قبیله [[بنی اسد]] بود.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۳۴۴.</ref> هیچ [[کنیه]] دیگری در کتاب‌های [[حدیث|حدیثی]] و [[رجال|رجالی]] برای او ذکر نشده است.<ref>غفارزاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۹ش، ص۱۵۵.</ref> | ||
چند لقب برای او بیان شده است: گاهی او را «عَمْری»<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۰۸.</ref> گفته‌اند که در بیشتر کتاب‌های رجالی و روایی آمده است. گاهی نیز لقب وی را «اسدی»<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۴۹.</ref> نوشته‌اند و گاهی او را «کوفی»<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۴۹.</ref> خوانده‌اند. «سمان»<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۵۴. </ref> و «عسکری»<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۶ق، ج۸، ص۱۰۹.</ref> نیز از القاب او ذکر شده است. او در [[عراق]] به «خلّانی» معروف است.<ref>[https://www.rafed.net/moamal/index.php?option=com_content&view=article&id=276:2010-04-21-07-07-51&catid=94:2010-04-21-07-08-22&Itemid=1&PageSpeed=noscript سایت المومّل - سفراء ونواب الإمام المهدی]</ref> | چند لقب برای او بیان شده است: گاهی او را «عَمْری»<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۴۰۸.</ref> گفته‌اند که در بیشتر کتاب‌های رجالی و روایی آمده است. گاهی نیز لقب وی را «اسدی»<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۴۹.</ref> نوشته‌اند و گاهی او را «کوفی»<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۴۹.</ref> خوانده‌اند. «سمان»<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۵۴. </ref> و «عسکری»<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۶ق، ج۸، ص۱۰۹.</ref> نیز از القاب او ذکر شده است. او در [[عراق]] به «خلّانی» معروف است.<ref>[https://www.rafed.net/moamal/index.php?option=com_content&view=article&id=276:2010-04-21-07-07-51&catid=94:2010-04-21-07-08-22&Itemid=1&PageSpeed=noscript سایت المومّل - سفراء ونواب الإمام المهدی]</ref> | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
بنابر نقل روایات، محمد بن عثمان زمان مرگ خویش را پیشگویی کرد و دو ماه پیش از وفات خود، از آن خبر داد. راوی، در دیداری که با او داشته، از محمد بن عثمان پرسیده که چرا برای خود قبر حفر کرده‌ای؟ و او گفته است که من مأمورم کارهای خود را جمع کنم و دو ماه بعد از دنیا خواهم رفت.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۴.</ref><ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۳۵۱.</ref> | بنابر نقل روایات، محمد بن عثمان زمان مرگ خویش را پیشگویی کرد و دو ماه پیش از وفات خود، از آن خبر داد. راوی، در دیداری که با او داشته، از محمد بن عثمان پرسیده که چرا برای خود قبر حفر کرده‌ای؟ و او گفته است که من مأمورم کارهای خود را جمع کنم و دو ماه بعد از دنیا خواهم رفت.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۴.</ref><ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۳۵۱.</ref> | ||
وفات نائب دوم در روز آخر جمادی الاول سال ۳۰۵ق رخ داد.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۶.</ref> پیکرش در [[بغداد]]، [[تشییع]] و در کنار مقبره پدرش به خاک سپرده شد.<ref>ره‌توشه عتبات عالیات، ص۳۷۸.</ref> طبق وصیت محمد بن عثمان و بر اساس دستور [[امام زمان]]، [[حسین بن روح نوبختی]] در دارالنیابه [[بغداد]] حضور یافت و جانشین او شد.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ۱۴۱۳ق، ص۲۲۳.</ref> | وفات نائب دوم در روز آخر جمادی الاول سال ۳۰۵ق رخ داد.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۶.</ref> پیکرش در [[بغداد]]، [[تشییع]] و در کنار مقبره پدرش به خاک سپرده شد.<ref>ره‌توشه عتبات عالیات، ص۳۷۸.</ref> طبق وصیت محمد بن عثمان و بر اساس دستور [[امام زمان(عج)]]، [[حسین بن روح نوبختی]] در دارالنیابه [[بغداد]] حضور یافت و جانشین او شد.<ref>ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ۱۴۱۳ق، ص۲۲۳.</ref> | ||
==وکالت و نیابت امام زمان== | ==وکالت و نیابت امام زمان== | ||
[[امام حسن عسکری(ع)]] به وکالت و [[نیابت خاصه|نیابت]] محمد بن عثمان از امام مهدی( | [[امام حسن عسکری(ع)]] به وکالت و [[نیابت خاصه|نیابت]] محمد بن عثمان از امام مهدی(عج) تصریح کرده بود. هنگامی که گروهی از شیعیان [[یمن]] در شهر [[سامرا]] نزد امام عسکری حاضر شدند، امام(ع)، عثمان بن سعید پدر محمد بن عثمان را احضار کرد و بر [[وکالت]] و وثاقت محمد شهادت داد و او را وکیل مهدی(عج) خواند.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۵۶.</ref> | ||
[[شیخ طوسی]] در کتاب [[کتاب الغیبة (طوسی)|الغیبه]]، روایتی نقل کرده که بر اساس آن، محمد بن عثمان و پدرش، عثمان بن سعید، هر دو [[ثقه]] و مورد اعتماد امام حسن عسکری(ع) بوده‌اند. بنابر این روایت، امام حسن عسکری(ع) تصریح کرده است: هر چه برسانند از طرف من می‌رسانند و هر چه گویند از من است. به حرف آنان گوش بده و از آنان پیروی کن که آنان ثقه و امین من هستند.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۴۳.</ref> | [[شیخ طوسی]] در کتاب [[کتاب الغیبة (طوسی)|الغیبه]]، روایتی نقل کرده که بر اساس آن، محمد بن عثمان و پدرش، عثمان بن سعید، هر دو [[ثقه]] و مورد اعتماد امام حسن عسکری(ع) بوده‌اند. بنابر این روایت، امام حسن عسکری(ع) تصریح کرده است: هر چه برسانند از طرف من می‌رسانند و هر چه گویند از من است. به حرف آنان گوش بده و از آنان پیروی کن که آنان ثقه و امین من هستند.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۴۳.</ref> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
=== مدت نیابت=== | === مدت نیابت=== | ||
شیخ طوسی در [[الغیبة شیخ طوسی|الغیبة]] تصریح کرده که مدت نیابت محمد بن عثمان، نزدیک به پنجاه سال بوده،<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۶.</ref> اما [[سید محمد صدر]] این ادعا را نادرست دانسته، چون به باور او، وفات محمد بن عثمان در سال ۳۰۵ق اتفاق افتاده و با | شیخ طوسی در [[الغیبة شیخ طوسی|الغیبة]] تصریح کرده که مدت نیابت محمد بن عثمان، نزدیک به پنجاه سال بوده،<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۶.</ref> اما [[سید محمد صدر]] این ادعا را نادرست دانسته، چون به باور او، وفات محمد بن عثمان در سال ۳۰۵ق اتفاق افتاده و با شهادت امام حسن عسکری(ع) ۴۵ سال فاصله دارد و از آنجا که نایب اول (پدر او) حدود ۵ سال نیابت داشته، نیابت نایب دوم، حدود چهل سال خواهد بود، نه پنجاه سال.<ref>صدر، تاریخ الغیبة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۰۴.</ref> | ||
===مخالفان=== | ===مخالفان=== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
===وضعیت دوره نیابت=== | ===وضعیت دوره نیابت=== | ||
از حوادث مهم دوران نیابت محمد بن عثمان، [[قیام صاحب زنج]] و ظهور [[قرامطه]] بود. از آنجا که صاحب زنج، نسب خود را به [[زید بن علی|زید]]، فرزند [[ | از حوادث مهم دوران نیابت محمد بن عثمان، [[قیام صاحب زنج]] و ظهور [[قرامطه]] بود. از آنجا که صاحب زنج، نسب خود را به [[زید بن علی|زید]]، فرزند [[امام سجاد(ع)]] می‌رساند، بخشی از [[علویان]] به او پیوستند.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۷۵و۱۷۶.</ref> محققان معتقدند صاحب زنج به دروغ خود را علوی معرفی کرد و در نسب و عمل به دور از اهل بیت بوده است.<ref name=":11">مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۶۳، ص۱۹۷.</ref> [[امام حسن عسکری(ع)]] نیز صاحب زنج را به دور از اهل بیت دانست.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل أبی طالب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۴۲۹.</ref> | ||
فرقه قرامطه به عنوان شاخه‌ای از فرقه [[اسماعیلیه]]، نیز به شیعه ارتباط داشت و این ارتباط می‌توانست مشکلاتی را برای [[امامیه]] ایجاد کند. به نقل جاسم حسین، تبلیغات قرامطه در رابطه با قیام [[قائم]]، حکومت را تحریک می‌کرد تا فعالیت‌های آنها را با [[غیبت امام دوازدهم]] مرتبط بداند و آن را به عنوان مرحله آمادگی برای قیام مهدی تلقی کند. وی معتقد است [[توقیعات امام زمان|توقیعی]] که از سوی امام زمان در لعن [[ابوالخطاب]] برای محمد بن عثمان صادر شد، ناظر به خطر قرامطه و برای نهی شیعیان از هر گونه ارتباط با آنان بوده است.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۷۷و۱۷۸.</ref> | فرقه قرامطه به عنوان شاخه‌ای از فرقه [[اسماعیلیه]]، نیز به شیعه ارتباط داشت و این ارتباط می‌توانست مشکلاتی را برای [[امامیه]] ایجاد کند. به نقل جاسم حسین، تبلیغات قرامطه در رابطه با قیام [[قائم]]، حکومت را تحریک می‌کرد تا فعالیت‌های آنها را با [[غیبت امام دوازدهم]] مرتبط بداند و آن را به عنوان مرحله آمادگی برای قیام مهدی تلقی کند. وی معتقد است [[توقیعات امام زمان(عج)|توقیعی]] که از سوی امام زمان در لعن [[ابوالخطاب]] برای محمد بن عثمان صادر شد، ناظر به خطر قرامطه و برای نهی شیعیان از هر گونه ارتباط با آنان بوده است.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۷۷و۱۷۸.</ref> | ||
===شیوه فعالیت === | ===شیوه فعالیت === | ||
محمد بن عثمان برای آنکه بتواند وظایف سفارت را به دور از هرگونه حساسیت‌زایی برای مخالفان انجام دهد، [[تقیه]] می‌کرد. او چنین وانمود می‌کرد که تصور حکومت عباسی درباره جانشین نداشتن امام عسکری درست است و به وکلای خود سفارش می‌کرد که فعالیت‌های خود را با رعایت تقیه انجام دهند و مبادا اسم امام دوازدهم به میان آید، تا بدین وسیله ذهنیت حکومت به حال خود باقی بماند. این موضع‌گیری محمد بن عثمان برای آن بود تا حکومت آسوده‌خاطر باشد که شیعیان رهبر ندارند و قیام نمی‌کنند.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۹.</ref><ref>غفار زاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۷.</ref> | محمد بن عثمان برای آنکه بتواند وظایف سفارت را به دور از هرگونه حساسیت‌زایی برای مخالفان انجام دهد، [[تقیه]] می‌کرد. او چنین وانمود می‌کرد که تصور حکومت عباسی درباره جانشین نداشتن امام عسکری(ع) درست است و به وکلای خود سفارش می‌کرد که فعالیت‌های خود را با رعایت تقیه انجام دهند و مبادا اسم امام دوازدهم به میان آید، تا بدین وسیله ذهنیت حکومت به حال خود باقی بماند. این موضع‌گیری محمد بن عثمان برای آن بود تا حکومت آسوده‌خاطر باشد که شیعیان رهبر ندارند و قیام نمی‌کنند.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۹.</ref><ref>غفار زاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۹ش، ص۲۲۷.</ref> | ||
===کارگزاران و یاران=== | ===کارگزاران و یاران=== | ||
در دوران نیابت محمد، افرادی در دستگاه وکالت با او همکاری می‌کردند. برخی نماینده او در بعضی مناطق و عده‌ای هم شاگرد او بودند و از او حدیث نقل می‌کردند. گفته شده که در [[بغداد]]، ده نفر زیر نظر او امور را اداره می‌کردند که یکی از آنان [[حسین بن روح]] بود که بعدها سومین نائب امام زمان شد.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۷۰.</ref> اسامی برخی از آنها از این قرار است: | در دوران نیابت محمد، افرادی در دستگاه وکالت با او همکاری می‌کردند. برخی نماینده او در بعضی مناطق و عده‌ای هم شاگرد او بودند و از او حدیث نقل می‌کردند. گفته شده که در [[بغداد]]، ده نفر زیر نظر او امور را اداره می‌کردند که یکی از آنان [[حسین بن روح]] بود که بعدها سومین نائب امام زمان(عج) شد.<ref>جاسم حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۱۷۰.</ref> اسامی برخی از آنها از این قرار است: | ||
{{ستون-شروع|۴}} | {{ستون-شروع|۴}} | ||
#[[اسحاق بن یعقوب]] | #[[اسحاق بن یعقوب]] | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
==جایگاه علمی و روایی== | ==جایگاه علمی و روایی== | ||
شیخ طوسی در کتاب‌های [[رجال الطوسی|رجال]] و الغیبه، محمد و پدرش را وکیل امام زمان دانسته که دارای منزلتی بزرگ بودند و سخنان آنها را مورد وثوق و اطمینان دانسته است.<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۱۵ق، ص۴۴۷.</ref><ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۴۳.</ref> [[علامه حلی]] هم در [[خلاصة الاقوال|کتاب رجالی]] خود، انتصاب محمد بن عثمان به سمت نیابت امام زمان را به معنای جایگاه والای او دانسته است.<ref>حلی، خلاصة الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۵۰.</ref> [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] در [[تنقیح المقال]]، جایگاه والای او را چنان مشهور دانسته که احتیاج به توضیح یا اقامه برهان ندارد.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۴۹.</ref> [[سید ابوالقاسم خویی]] نیز در [[معجم رجال الحدیث]]، روایاتی را که در شأن و عظمت او آمده کافی می‌داند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۷، ص۲۹۴.</ref> | شیخ طوسی در کتاب‌های [[رجال الطوسی|رجال]] و الغیبه، محمد و پدرش را وکیل امام زمان(عج) دانسته که دارای منزلتی بزرگ بودند و سخنان آنها را مورد وثوق و اطمینان دانسته است.<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۱۵ق، ص۴۴۷.</ref><ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۲۴۳.</ref> [[علامه حلی]] هم در [[خلاصة الاقوال|کتاب رجالی]] خود، انتصاب محمد بن عثمان به سمت نیابت امام زمان را به معنای جایگاه والای او دانسته است.<ref>حلی، خلاصة الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۵۰.</ref> [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] در [[تنقیح المقال]]، جایگاه والای او را چنان مشهور دانسته که احتیاج به توضیح یا اقامه برهان ندارد.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۳، ص۱۴۹.</ref> [[سید ابوالقاسم خویی]] نیز در [[معجم رجال الحدیث]]، روایاتی را که در شأن و عظمت او آمده کافی می‌داند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۷، ص۲۹۴.</ref> | ||
=== روایات و آثار === | === روایات و آثار === | ||
از محمد بن عثمان، روایاتی درباره امام زمان نقل شده است؛ از جمله درباره تولد حضرت مهدی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۱۶.</ref>، حرام بودن ذکر نام او در عصر [[غیبت صغری]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۸۳.</ref> <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۳۳.</ref> و ملاقات‌ها و دیدارهای او با امام مهدی،<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۵.</ref><ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۵۲.</ref> [[دعای سمات]]، [[دعای افتتاح]] و [[زیارت آل یاسین]]، هم ادعیه‌ای هستند که از طریق محمد بن عثمان نقل شده است.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۱۷.</ref> او همچنین برخی روایات را از پدرش [[عثمان بن سعید عمری|عثمان بن سعید]] نقل کرده است. | از محمد بن عثمان، روایاتی درباره امام زمان(عج) نقل شده است؛ از جمله درباره تولد حضرت مهدی(عج)<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۱۶.</ref>، [[حرام]] بودن ذکر نام او در عصر [[غیبت صغری]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۸۳.</ref> <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۱، ص۳۳.</ref> و ملاقات‌ها و دیدارهای او با امام مهدی،<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۳۵.</ref><ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۵۲.</ref> [[دعای سمات]]، [[دعای افتتاح]] و [[زیارت آل یاسین]]، هم ادعیه‌ای هستند که از طریق محمد بن عثمان نقل شده است.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۱۷.</ref> او همچنین برخی روایات را از پدرش [[عثمان بن سعید عمری|عثمان بن سعید]] نقل کرده است. | ||
محمد بن عثمان، تألیفاتی هم در [[فقه]] داشته که حاوی احادیثی از امام عسکری و حضرت مهدی است. از جمله این کتاب‌ها، «کتاب الاشربة» بود. به گفته ام کلثوم دختر ابوجعفر، این کتاب در وقت وصیت محمد بن عثمان، به [[حسین بن روح]] (نایب سوم) رسید و در دست او بود. چنانکه ابونصر گفته، این کتاب پس از حسین بن روح به [[علی بن محمد سمری|ابوالحسن سَمَری]] (نایب چهارم) رسید.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۳.</ref> | محمد بن عثمان، تألیفاتی هم در [[فقه]] داشته که حاوی احادیثی از امام عسکری(ع) و حضرت مهدی(عج) است. از جمله این کتاب‌ها، «کتاب الاشربة» بود. به گفته ام کلثوم دختر ابوجعفر، این کتاب در وقت وصیت محمد بن عثمان، به [[حسین بن روح]] (نایب سوم) رسید و در دست او بود. چنانکه ابونصر گفته، این کتاب پس از حسین بن روح به [[علی بن محمد سمری|ابوالحسن سَمَری]] (نایب چهارم) رسید.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۶۳.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||