پرش به محتوا

شاه سلطان حسین صفوی: تفاوت میان نسخه‌ها

شاه سلطان حسین صفوی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ مهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۰:۳۹

۴۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ مهٔ ۲۰۱۴
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
دیداریویکی‌متن
imported>A.atashinsadaf
imported>Mahboobi
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
اگر تمامى علل انقراض [[صفویه]] را به سلطان حسین نسبت دهیم، منصفانه نخواهد بود، زیرا مجموعه‌اى از عوامل داخلى و خارجى و علل دراز مدت و كوتاه مدت، دولت صفوى را به انقراض كشاندند، اما آنچه به سلطان حسین و دوره او مربوط می‌شود،علاوه ‌بر شخصیت ضعیف‌ و تسلیم‌پذیر او، بی‌توجهی‌اش به اوضاع مملكت بوده است. به گفته وارد،<ref>ص 99</ref> سلطان حسین، فاضل و خداترس، اما برعكس نیاكانش، به اوضاع سپاه بی‌اعتنا بود تا جایى كه حقوق دو سال سپاهیان [[تركمان]] را نپرداخت و در نتیجه آنان به [[آذربایجان]] گریختند و به قتل و غارت دست زدند. از دیگر موارد ضعف حكومت سلطان حسین، تعدد مراكز تصمیم‌گیرى در امور مملكت بود كه در [[جنگ گلناباد]] و عقب‌نشینى نابهنگام سپاهیان صفوى از [[فرح‌آباد]]، خود را نشان داد. افزون بر آن، خلع سلاح ارمنیان [[جلفا]] و یارى نرساندن به ایشان در مقابله با افغان ها، برخورد نادرست با والى [[گرجستان]] و سرانجام بالا گرفتن دعواى [[متشرعه]] و [[متصوفه]] و نیز غفلت از تحولاتى كه در دنیاى پیرامون روى داده بود، همراه با كنار گذاشتن [[احكام شرع]] و بی‌اعتنایى و بی‌حرمتى به صوفیانى كه حامى اولیه و اصلى صفویان بودند، همه در سقوط دولت صفوى كارساز بودند.<ref>نیریزى، ص 33ـ35؛كروسنیسكى، ج 1، ص 72ـ76؛ گاهنامه كرملیها در ایران، ج 1، ص 471ـ472؛علل بر افتادن صفویان، ص 19ـ37؛رومر، ص 312ـ313</ref>
اگر تمامى علل انقراض [[صفویه]] را به سلطان حسین نسبت دهیم، منصفانه نخواهد بود، زیرا مجموعه‌اى از عوامل داخلى و خارجى و علل دراز مدت و كوتاه مدت، دولت صفوى را به انقراض كشاندند، اما آنچه به سلطان حسین و دوره او مربوط می‌شود،علاوه ‌بر شخصیت ضعیف‌ و تسلیم‌پذیر او، بی‌توجهی‌اش به اوضاع مملكت بوده است. به گفته وارد،<ref>ص 99</ref> سلطان حسین، فاضل و خداترس، اما برعكس نیاكانش، به اوضاع سپاه بی‌اعتنا بود تا جایى كه حقوق دو سال سپاهیان [[تركمان]] را نپرداخت و در نتیجه آنان به [[آذربایجان]] گریختند و به قتل و غارت دست زدند. از دیگر موارد ضعف حكومت سلطان حسین، تعدد مراكز تصمیم‌گیرى در امور مملكت بود كه در [[جنگ گلناباد]] و عقب‌نشینى نابهنگام سپاهیان صفوى از [[فرح‌آباد]]، خود را نشان داد. افزون بر آن، خلع سلاح ارمنیان [[جلفا]] و یارى نرساندن به ایشان در مقابله با افغان ها، برخورد نادرست با والى [[گرجستان]] و سرانجام بالا گرفتن دعواى [[متشرعه]] و [[متصوفه]] و نیز غفلت از تحولاتى كه در دنیاى پیرامون روى داده بود، همراه با كنار گذاشتن [[احكام شرع]] و بی‌اعتنایى و بی‌حرمتى به صوفیانى كه حامى اولیه و اصلى صفویان بودند، همه در سقوط دولت صفوى كارساز بودند.<ref>نیریزى، ص 33ـ35؛كروسنیسكى، ج 1، ص 72ـ76؛ گاهنامه كرملیها در ایران، ج 1، ص 471ـ472؛علل بر افتادن صفویان، ص 19ـ37؛رومر، ص 312ـ313</ref>


==فهرست شاهان صفوی==
==جستارهای وابسته==
[[صفویه]]
== پانویس ==
{{پانویس|2}}
 
== منابع ==
* احسان اشراقى، «شاه سلطان حسین در تحفةالعالم»، تاریخ: نشریه گروه آموزشى تاریخ دانشكده ادبیات و علوم انسانى دانشگاه تهران، دوره 1، ش 1 (1355).
* جووانى فرانچسكو جملى كاررى، سفرنامه كاررى، ترجمه عباس نخجوانى و عبدالعلى كارنگ، (تبریز) 1348ش.
* محمدعلی‌بن ابی‌طالب حزین‌لاهیجى، تاریخ و سفرنامه حزین، چاپ على دوانى، تهران 1375ش.
* عبدالحسین خاتون‌آبادى، وقایع السنین و الاعوام، یا، گزارشهاى سالیانه از ابتداى خلقت تا سال 1195 هجرى، چاپ محمدباقر بهبودى، تهران 1352ش.
* ژان آنتوان دوسرسو، سقوط شاه سلطان حسین، ترجمه ولی‌اللّه شادان، تهران 1364ش.
* محمد طاهری‌شهاب، «سفارت دری‌افندى از طرف سلطان محمدخان غازى بدربارشاه سلطانحسین صفوى»، وحید، سال 6، ش 7 (تیر 1348).
* علل برافتادن صفویان، مكافات‌نامه، تصحیح و تألیف رسول جعفریان، (تهران): سازمان تبلیغات اسلامى، 1372ش
* گریگوریو پرئیرا فیدالگو، گزارش سفیر كشور پرتغال در دربار شاه سلطان حسین صفوى، ترجمه از زبان پرتغالى و حواشى از ژان اوبن، ترجمه (به فارسى از) پروین حكمت، تهران 1357ش.
* پطرس دى سركیس گیلاننتز، سقوط اصفهان: گزارشهاى گیلاننتز درباره حمله افغانان و سقوط اصفهان، ترجمه محمد مهریار، اصفهان 1371 ش، محمدخلیل‌بن داوود مرعشى صفوى، مجمع‌التواریخ، چاپ عباس اقبال آشتیانى، تهران 1362 ش.
* محمدكاظم مروى، عالم آراى نادرى، چاپ محمدامین ریاحى، تهران 1364ش.
* محمدمحسن ‌بن محمدكریم مستوفى، زبدةالتواریخ، چاپ بهروز گودرزى، تهران 1375ش.
* عبدالرضا هوشنگ مهدوى، تاریخ روابط خارجى ایران از ابتداى دوران صفویه تا پایان جنگ جهانى دوم (1500ـ1945)، تهران 1355ش.
* محمدابراهیم‌بن زین‌العابدین نصیرى، دستور شهریاران: سالهاى 1105 تا 1110ه . ق
* پادشاهى شاه سلطان حسین صفوى، چاپ محمدنادر نصیری‌مقدم، تهران 1373ش.
* قطب‌الدین محمد نیریزى، رساله سیاسى در تحلیل علل سقوط دولت صفویه و راه حل بازگشت آن به قدرت، چاپ رسول جعفریان، قم 1371ش.
* محمد شفیع وارد، مرآت واردات: تاریخ سقوط صفویان، پیامدهاى آن و فرمانروایى ملك محمود سیستانى، چاپ منصور صفت گل، تهران 1383ش.
=== منابع انگلیسی ===
{{چپ‌چین}}
* A Chronicle of the Carmelites in Persia and the Papal mission of the XVII th and XVIII th centuries, London: Eyre and Spottiswoode, 1939;
* Judasz Tadeusz Krusinski, The history of the late revolutions of Persia, New York 1973;
* Laurence Lockhart, The fall of the Safavi dynasty and the Afghan occupation of Persia, Cambridge 1958;
* H.R. Roemer, "The Safavid Period", in The Cambridge history of Iran, vol. 6, ed. Peter Jackson and Laurence Lockhart, Cambridge 1986.
{{پایان چپ‌چین}}
==پیوند به بیرون==
* منبع مقاله:[http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6229 دانشنامه جهان اسلام]
 
'''فهرست شاهان صفوی'''
[[پرونده:Safavid dynasty timeline.svg|چپ|180px|نمودار زمانی - تواریخ بر حسب هجری قمری است]]
[[پرونده:Safavid dynasty timeline.svg|چپ|180px|نمودار زمانی - تواریخ بر حسب هجری قمری است]]
<onlyinclude>
<onlyinclude>
خط ۱۷۲: خط ۲۰۴:
|-
|-
|۷
|۷
|[[شاه سلیمان|شاه سلیمان اول]]
|[[شاه سلیمان]]
|
|
|۱۶۴۵-۱۶۹۴
|۱۶۴۵-۱۶۹۴
خط ۱۸۴: خط ۲۱۶:
|۱۶۶۸-۱۷۲۶
|۱۶۶۸-۱۷۲۶
|۱۶۹۴-۱۷۲۲
|۱۶۹۴-۱۷۲۲
|پسر شاه سلیمان اول
|پسر شاه سلیمان
|توسط [[محمود افغان]] عزل شد و سپس به دست او به قتل رسید
|توسط [[محمود افغان]] عزل شد و سپس به دست او به قتل رسید
|}
|}
 
{| align="center" cellpadding="2" border="۲"
==جستارهای وابسته==
|-
[[صفویه]]
| width="30%" align="center" | پادشاه پیشین:{{سخ}}'''[[شاه سلیمان]]'''
== پانویس ==
| width="40%" align="center" style="background:#32CD32; color: white;" |'''آخرین شاه صفوی'''{{سخ}}'''[[شاه سلطان حسین]]'''{{سخ}}'''
{{پانویس|2}}
۱۶۹۴ – ۱۷۲۲
 
| width="30%" align="center" | جانشین:{{سخ}}'''انقراض سلسله توسط'''{{سخ}}'''[[محمود افغان]]'''
== منابع ==
|}
* احسان اشراقى، «شاه سلطان حسین در تحفةالعالم»، تاریخ: نشریه گروه آموزشى تاریخ دانشكده ادبیات و علوم انسانى دانشگاه تهران، دوره 1، ش 1 (1355).
* جووانى فرانچسكو جملى كاررى، سفرنامه كاررى، ترجمه عباس نخجوانى و عبدالعلى كارنگ، (تبریز) 1348ش.
* محمدعلی‌بن ابی‌طالب حزین‌لاهیجى، تاریخ و سفرنامه حزین، چاپ على دوانى، تهران 1375ش.
* عبدالحسین خاتون‌آبادى، وقایع السنین و الاعوام، یا، گزارشهاى سالیانه از ابتداى خلقت تا سال 1195 هجرى، چاپ محمدباقر بهبودى، تهران 1352ش.
* ژان آنتوان دوسرسو، سقوط شاه سلطان حسین، ترجمه ولی‌اللّه شادان، تهران 1364ش.
* محمد طاهری‌شهاب، «سفارت دری‌افندى از طرف سلطان محمدخان غازى بدربارشاه سلطانحسین صفوى»، وحید، سال 6، ش 7 (تیر 1348).
* علل برافتادن صفویان، مكافات‌نامه، تصحیح و تألیف رسول جعفریان، (تهران): سازمان تبلیغات اسلامى، 1372ش
* گریگوریو پرئیرا فیدالگو، گزارش سفیر كشور پرتغال در دربار شاه سلطان حسین صفوى، ترجمه از زبان پرتغالى و حواشى از ژان اوبن، ترجمه (به فارسى از) پروین حكمت، تهران 1357ش.
* پطرس دى سركیس گیلاننتز، سقوط اصفهان: گزارشهاى گیلاننتز درباره حمله افغانان و سقوط اصفهان، ترجمه محمد مهریار، اصفهان 1371 ش، محمدخلیل‌بن داوود مرعشى صفوى، مجمع‌التواریخ، چاپ عباس اقبال آشتیانى، تهران 1362 ش.
* محمدكاظم مروى، عالم آراى نادرى، چاپ محمدامین ریاحى، تهران 1364ش.
* محمدمحسن ‌بن محمدكریم مستوفى، زبدةالتواریخ، چاپ بهروز گودرزى، تهران 1375ش.
* عبدالرضا هوشنگ مهدوى، تاریخ روابط خارجى ایران از ابتداى دوران صفویه تا پایان جنگ جهانى دوم (1500ـ1945)، تهران 1355ش.
* محمدابراهیم‌بن زین‌العابدین نصیرى، دستور شهریاران: سالهاى 1105 تا 1110ه . ق
* پادشاهى شاه سلطان حسین صفوى، چاپ محمدنادر نصیری‌مقدم، تهران 1373ش.
* قطب‌الدین محمد نیریزى، رساله سیاسى در تحلیل علل سقوط دولت صفویه و راه حل بازگشت آن به قدرت، چاپ رسول جعفریان، قم 1371ش.
* محمد شفیع وارد، مرآت واردات: تاریخ سقوط صفویان، پیامدهاى آن و فرمانروایى ملك محمود سیستانى، چاپ منصور صفت گل، تهران 1383ش.
=== منبع انگلیسی ===
{{چپ‌چین}}
* A Chronicle of the Carmelites in Persia and the Papal mission of the XVII th and XVIII th centuries, London: Eyre and Spottiswoode, 1939;
* Judasz Tadeusz Krusinski, The history of the late revolutions of Persia, New York 1973;
* Laurence Lockhart, The fall of the Safavi dynasty and the Afghan occupation of Persia, Cambridge 1958;
* H.R. Roemer, "The Safavid Period", in The Cambridge history of Iran, vol. 6, ed. Peter Jackson and Laurence Lockhart, Cambridge 1986.
{{پایان چپ‌چین}}
==پیوند به بیرون==
این مقاله با تلخیص از [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=6229 دانشنامه جهان اسلام]


[[رده:شاهان صفوی]]
[[رده:شاهان صفوی]]
کاربر ناشناس
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/108093»