پرش به محتوا

امامزاده هاشم: تفاوت میان نسخه‌ها

امامزاده هاشم (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۶ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۱۱

۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ مارس ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
دیداریویکی‌متن
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:


==معرفی و جایگاه==
==معرفی و جایگاه==
امامزاده هاشم(ع) از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی(ع)]] است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> بنای این امامزاده در جاده هراز و در گردنه‌ای به همین نام واقع شده است و دشت مُشاء در کوهپایه این گردنه قرار دارد. فاصله این امامزاده تا تهران، ۶۰ کیلومتر و تا آمل، ۱۰۵ کیلومتر است. این امامزاده، از امامزاده زین‌العابدین(ع) روستای مُشاء، ۲۱۶۰متر و از امامزاده دو برادر (هادی و حارث) دشت مشاء، ۲۵۳۰متر فاصله دارد.<ref>پازوکی طرودی، آثار تاریخی دماوند، ۱۳۸۱ش. ؛«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref>
امامزاده هاشم(ع) از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی(ع)]] است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> بنای این امامزاده در جاده هراز و در گردنه‌ای به همین نام واقع شده است و دشت مُشاء در کوهپایه این گردنه قرار دارد. فاصله این امامزاده تا تهران، ۶۰ کیلومتر و تا آمل، ۱۰۵ کیلومتر است. این امامزاده، از امامزاده زین‌العابدین(ع) روستای مُشاء، ۲۱۶۰متر و از امامزاده دو برادر (هادی و حارث) دشت مشاء، ۲۵۳۰متر فاصله دارد.<ref>پازوکی طرودی، آثار تاریخی دماوند، ۱۳۸۱ش. ؛«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref>


این بنا با قرار گرفتن در مسیر پرتردد جاده هراز، تأثیرات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی زیادی بر محیط اطراف خود گذاشته‌ است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> این امامزاده با توجه به نوع زائران که بیشتر آنها مسافر هستند، خدماتی را برای مردم انجام می‌دهد که پارکینگ، زائرسرایی با ۱۶ اتاق، اورژانس، مخابرات، هتل و رستوران، بازارچه، نانوایی، سایت کایت پروازی، خدمات خودرویی و سرویس بهداشتی از جمله آن‌ها است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> برگزاری مراسم مذهبی در مناسبت‌های مختلف مانند [[روز عاشورا|عاشورا]] و [[روز تاسوعا|تاسوعا]]، [[بعثت|عید مبعث]]، [[عید قربان]]، [[عید غدیر]] و همچنین [[شب قدر|شب‌های قدر]] از جمله برنامه‌های امامزاده هاشم است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref>
این بنا با قرار گرفتن در مسیر پرتردد جاده هراز، تأثیرات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی زیادی بر محیط اطراف خود گذاشته‌ است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> این امامزاده با توجه به نوع زائران که بیشتر آنها مسافر هستند، خدماتی را برای مردم انجام می‌دهد که پارکینگ، زائرسرایی با ۱۶ اتاق، اورژانس، مخابرات، هتل و رستوران، بازارچه، نانوایی، سایت کایت پروازی، خدمات خودرویی و سرویس بهداشتی از جمله آن‌ها است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> برگزاری مراسم مذهبی در مناسبت‌های مختلف مانند [[روز عاشورا|عاشورا]] و [[روز تاسوعا|تاسوعا]]، [[بعثت|عید مبعث]]، [[عید قربان]]، [[عید غدیر]] و همچنین [[شب قدر|شب‌های قدر]] از جمله برنامه‌های امامزاده هاشم است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref>


برای امامزاده هاشم، [[زیارت‌نامه|زیارت‌نامه‌ای]] مخصوص نقل نشده و تنها زیارت‌نامه عامی که برای همه امامزادگان بیان گردیده، در آن‌جا خوانده می‌شود.<ref>«[https://imamzadeh.blog.ir/post/3/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86 زیارتنامه امامزادگان]»، وبگاه شوق زیارت.</ref>
برای امامزاده هاشم، [[زیارت‌نامه|زیارت‌نامه‌ای]] مخصوص نقل نشده و تنها زیارت‌نامه عامی که برای همه امامزادگان بیان گردیده، در آن‌جا خوانده می‌شود.<ref>«[https://imamzadeh.blog.ir/post/3/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86 زیارتنامه امامزادگان]»، وبگاه شوق زیارت.</ref>


==نَسَب==
==نَسَب==
امامزاده هاشم آرامگاه «هاشم بن حسن بن یحیی بن حسین بن طباطبا بن ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم بن حسن مثنی بن حسن مجتبی بن علی بن ابیطالب»، از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن مجتبی(ع)]]، امام دوم [[شیعه|شیعیان]] است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۶۱.</ref> هاشم یکی از ۱۴ فرزند حسن بن یحیی در زمان [[عبدالملک بن مروان]] به همراه برادران خویش از [[بغداد]] به [[ایران]] آمده و از طریق کوه‌های دماوند به سمت [[مشهد]] حرکت کردند. حارث و هادی دو برادر هاشم در مُشاء کشته و [[دفن]] شدند که بعدها مقبره آنها به‌ امامزاده‌ دو بِرار (دو برادر) شهرت یافت. هاشم با جراحت زیادی، خود را با اسب به گردنه مشاء رساند و در همان‌جا از دنیا رفت و دفن شد.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۳۶۹؛ ابن عنبه، عمدة الطالب، ۲۰۰۶م، ص۸۹؛ «[https://tarood.ir/%d9%be%db%8c%d8%b4%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%da%af%d8%b1%d8%af%d9%86%d9%87-%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%85%d8%b2%d8%a7%d8%af%d9%87-%d9%87%d8%a7%d8%b4%d9%85/ پیشینه تاریخی گردنه امامزاده هاشم(ع) یا بژم موشا]»،وبگاه تارود.</ref>
امامزاده هاشم آرامگاه «هاشم بن حسن بن یحیی بن حسین بن طباطبا بن ابراهیم بن اسماعیل بن ابراهیم بن حسن مثنی بن حسن مجتبی بن علی بن ابیطالب»، از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن مجتبی(ع)]]، امام دوم [[شیعه|شیعیان]] است.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۶۱.</ref> هاشم یکی از ۱۴ فرزند حسن بن یحیی در زمان [[عبدالملک بن مروان]] به همراه برادران خویش از [[بغداد]] به [[ایران]] آمده و از طریق کوه‌های دماوند به سمت [[مشهد]] حرکت کردند. حارث و هادی دو برادر هاشم در مُشاء کشته و [[دفن]] شدند که بعدها مقبره آنها به‌ امامزاده‌ دو بِرار (دو برادر) شهرت یافت. هاشم با جراحت زیادی، خود را با اسب به گردنه مشاء رساند و در همان‌جا از دنیا رفت و دفن شد.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۳۶۹؛ ابن عنبه، عمدة الطالب، ۲۰۰۶م، ص۸۹؛ «[https://tarood.ir/%d9%be%db%8c%d8%b4%db%8c%d9%86%d9%87-%d8%aa%d8%a7%d8%b1%db%8c%d8%ae%db%8c-%da%af%d8%b1%d8%af%d9%86%d9%87-%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%85%d8%b2%d8%a7%d8%af%d9%87-%d9%87%d8%a7%d8%b4%d9%85/ پیشینه تاریخی گردنه امامزاده هاشم(ع) یا بژم موشا]»،وبگاه تارود.</ref>


{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = سفرنامه هنریش بروگشن خاورشناس و نویسنده آلمانی که در سال ۱۸۶۱م به ایران سفر کرد، دربارۀ امامزاده هاشم:<br>
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = سفرنامه هنریش بروگشن خاورشناس و نویسنده آلمانی که در سال ۱۸۶۱م به ایران سفر کرد، دربارۀ امامزاده هاشم:<br>
خط ۳۸: خط ۳۸:
(کارل بروگشن، سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه کردبچه.)|تاریخ بایگانی| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
(کارل بروگشن، سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه کردبچه.)|تاریخ بایگانی| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
==تاریخچه بنا و معماری==
==تاریخچه بنا و معماری==
بنای اولیۀ [[امامزاده]] در [[صفویان|دوره صفویه]]، در زمان [[شاه عباس اول]] (۹۷۸-۱۰۳۸ق)، پنجمین پادشاه [[صفویان]]، با دو رباط سنگی متصل به‌هم ساخته شد. این بنا در سال [[سال ۱۳۴۴ هجری شمسی|۱۳۴۴ش]] مرمت و بازسازی گردید.<ref>پازوکی طرودی، آثار تاریخی دماوند، ۱۳۸۱ش.</ref> بنای امامزاده هاشم در [[۲۳ اسفند]] [[سال ۱۳۴۵ هجری شمسی|۱۳۴۵ش]] با شمارهٔ ثبت ۶۱۷ به‌ عنوان یکی از آثار ملی [[ایران]] به ثبت رسید.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> به‌گفته پازوکی، در اواخر دههٔ چهل شمسی، به مرور بناهای دیگری که در اطراف امامزاده بود، تخریب و فضای آن توسعه داده شد به‌‌گونه‌ای که امروزه بنای امامزاده بیش از هزار متر فضای مناسب دارد.<ref>پازوکی طرودی، آثار تاریخی دماوند، ۱۳۸۱ش.</ref>
بنای اولیۀ [[امامزاده]] در [[صفویان|دوره صفویه]]، در زمان [[شاه عباس اول]] (۹۷۸-۱۰۳۸ق)، پنجمین پادشاه [[صفویان]]، با دو رباط سنگی متصل به‌هم ساخته شد. این بنا در سال [[سال ۱۳۴۴ هجری شمسی|۱۳۴۴ش]] مرمت و بازسازی گردید.<ref>پازوکی طرودی، آثار تاریخی دماوند، ۱۳۸۱ش.</ref> بنای امامزاده هاشم در [[۲۳ اسفند]] [[سال ۱۳۴۵ هجری شمسی|۱۳۴۵ش]] با شمارهٔ ثبت ۶۱۷ به‌ عنوان یکی از آثار ملی [[ایران]] به ثبت رسید.<ref>«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.</ref> به‌گفته پازوکی، در اواخر دههٔ چهل شمسی، به مرور بناهای دیگری که در اطراف امامزاده بود، تخریب و فضای آن توسعه داده شد به‌‌گونه‌ای که امروزه بنای امامزاده بیش از هزار متر فضای مناسب دارد.<ref>پازوکی طرودی، آثار تاریخی دماوند، ۱۳۸۱ش.</ref>


آرامگاه امامزاده هاشم و [[حسینیه]] مجاور آن، ساختمانی سنگی است و داخل آرامگاه، آینه‌کاری شده است و دو منبّتِ معرّق شده نیز در ضلع شمالی و جنوبی آن قرار دارد. گنبد بیرونی بقعه، به‌صورت هشت ترک و گنبد داخلی آن به‌صورت مُدوَّر بوده که با سنگ ساخته شده است.<ref> سروقدی، بقاع متبرکه استان تهران، ۱۳۸۴ش.</ref> مقبره امامزاده، در زیر گنبد بوده و دارای صندوق چوبی و کتیبه است که روی آن تاریخ [[سال ۱۰۸۹ هجری قمری|۱۰۸۹ق]] نوشته شده است. ضریح طلایی‌رنگی در میانه حرم قرار دارد که چهار وجهی است و تزئینات و کتیبه‌هایی از [[آیه|آیات قرآن]] در قاب‌های میناکاری دارد. ورودی اصلی رو به جاده و در قسمت شمال شرقی بناست. محوطهٔ پشت امامزاده، محل اسکان خادمان و مدیران بقعه و اتاقی نیز به‌عنوان کشتارگاه قرار دارد.<ref>سروقدی، بقاع متبرکه استان تهران،۱۳۸۴ش.</ref>
آرامگاه امامزاده هاشم و [[حسینیه]] مجاور آن، ساختمانی سنگی است و داخل آرامگاه، آینه‌کاری شده است و دو منبّتِ معرّق شده نیز در ضلع شمالی و جنوبی آن قرار دارد. گنبد بیرونی بقعه، به‌صورت هشت ترک و گنبد داخلی آن به‌صورت مُدوَّر بوده که با سنگ ساخته شده است.<ref> سروقدی، بقاع متبرکه استان تهران، ۱۳۸۴ش.</ref> مقبره امامزاده، در زیر گنبد بوده و دارای صندوق چوبی و کتیبه است که روی آن تاریخ [[سال ۱۰۸۹ هجری قمری|۱۰۸۹ق]] نوشته شده است. ضریح طلایی‌رنگی در میانه حرم قرار دارد که چهار وجهی است و تزئینات و کتیبه‌هایی از [[آیه|آیات قرآن]] در قاب‌های میناکاری دارد. ورودی اصلی رو به جاده و در قسمت شمال شرقی بناست. محوطهٔ پشت امامزاده، محل اسکان خادمان و مدیران بقعه و اتاقی نیز به‌عنوان کشتارگاه قرار دارد.<ref>سروقدی، بقاع متبرکه استان تهران،۱۳۸۴ش.</ref>
خط ۵۶: خط ۵۶:
*«[https://imamzadeh.blog.ir/post/3/زیارتنامه-امامزادگان زیارتنامه امامزادگان]»، وبگاه شوق زیارت.
*«[https://imamzadeh.blog.ir/post/3/زیارتنامه-امامزادگان زیارتنامه امامزادگان]»، وبگاه شوق زیارت.
*«[https://tarood.ir/پیشینه-تاریخی-گردنه-امامزاده-هاشم/ پیشینه تاریخی گردنه امامزاده هاشم(ع) یا بژم موشا]»،وبگاه تارود.
*«[https://tarood.ir/پیشینه-تاریخی-گردنه-امامزاده-هاشم/ پیشینه تاریخی گردنه امامزاده هاشم(ع) یا بژم موشا]»،وبگاه تارود.
*«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»،سازمان اوقاف و امور خیریه.
*«[https://web.archive.org/web/20190222222051/http://www.emamzadegan.ir/emamzadehbank/show-10896.aspx آستان مقدس امامزاده هاشم (علیه‌السلام) جاده هراز]»، سازمان اوقاف و امور خیریه.
*ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، قم، انصاریان، ۲۰۰۶م.
*ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، قم، انصاریان، ۲۰۰۶م.
*پازوکی‌طرودی، ناصر، آثار تاریخی دماوند، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور، ۱۳۸۱ش.
*پازوکی‌طرودی، ناصر، آثار تاریخی دماوند، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور، ۱۳۸۱ش.
Roohish
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۱۷۹

ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/1074520»