پرش به محتوا

چاووش‌خوانی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
  | زیرنویس۲    =  
  | زیرنویس۲    =  
  | اطلاعات آئین  = اطلاعات آئین
  | اطلاعات آئین  = اطلاعات آئین
  | زمان برگزاری = هنگام بدرقه و استقبال حجاج و زائران
  | زمان برگزاری = هنگام بدرقه و استقبال [[حج|حجاج]] و [[زیارت|زائران]]
  | مکان برگزاری = اکثر شهرها
  | مکان برگزاری = اکثر شهرها
  | گستره جغرافیایی  = [[ایران]]
  | گستره جغرافیایی  = [[ایران]]
خط ۲۲: خط ۲۲:
  | پانویس جعبه  =
  | پانویس جعبه  =
}}
}}
'''چاووش‌خوانی‌'''، رسم شعرخوانی به آواز با آدابی خاص در بدرقه و استقبال حج‌گزاران و زائران. چاووشان در ایام خاص موسم [[حج]] یا [[زیارت]] [[عتبات]] [[عراق]] و [[حرم امام رضا]]، میان شهرها و روستاهای ایران می‌چرخیدند و با آداب و رسومی خاص مردم را از سفر و حرکت کاروان باخبر و به حج یا زیارت ترغیب و تشویق می‌کردند. آنان افزون بر چاووشی‌خوانی، کارها و وظایف دیگری نیز بر عهده داشتند. مهم‌ترین و معروف‌ترین مضمون اشعار چاووشی دعوت مردم به سفر زیارتی است که معمولاً برای زیارت مزار [[امام حسین(ع)]] با این مصراع آغاز می‌شود: «هر که دارد هوس کرب و بلا بسم‌اللّه» و به یک تا چهار مصراعِ صلوات ختم می‌شود.
'''چاووش‌خوانی‌'''، رسم شعرخوانی به آواز با آدابی خاص در بدرقه و استقبال حج‌گزاران و زائران. چاووشان در ایام خاص موسم [[حج]] یا [[زیارت]] [[عتبات]] [[عراق]] و [[حرم امام رضا]]، میان شهرها و روستاهای [[ایران]] می‌چرخیدند و با آداب و رسومی خاص مردم را از سفر و حرکت کاروان باخبر و به حج یا زیارت ترغیب و تشویق می‌کردند. آنان افزون بر چاووشی‌خوانی، کارها و وظایف دیگری نیز بر عهده داشتند. مهم‌ترین و معروف‌ترین مضمون اشعار چاووشی دعوت مردم به سفر زیارتی است که معمولاً برای زیارت [[حرم امام حسین(ع)|مزار امام حسین(ع)]] با این مصراع آغاز می‌شود: «هر که دارد هوس کرب و بلا بسم‌اللّه» و به یک تا چهار مصراعِ [[صلوات]] ختم می‌شود.
==تاریخچه==
==تاریخچه==
از پیشینه این رسم اطلاع چندانی در دست نیست‌. برخی<ref>عناصری‌، ص۱۶۴؛ یوسفی‌، ص۸</ref> کوشیده‌اند میان این رسم با آیین سوگ سیاوش شباهتی بیابند. گزارش‌هایی که از اجرای این رسم در [[ایران]] در دست است‌، قدمت چندانی ندارند. ظاهراً رسم چاووش‌خوانی برای زائران [[کربلا]] یا [[مشهد]] از دوره [[صفویه]] (حدود۹۰۶-۱۱۳۵ش) مرسوم شده و به‌ویژه در دوره [[قاجار]] (۱۲۱۰-۱۳۴۴ش) به آن توجه ویژه شده است‌.<ref>روزنامه وقایع اتفاقیه، ص۲؛ ادیب الملک‌، ص۳۹؛ پولاک، ص۲۳۰؛ حمیدی‌، ۲۰۰۴</ref>
از پیشینه این رسم اطلاع چندانی در دست نیست‌. برخی<ref>عناصری‌، ص۱۶۴؛ یوسفی‌، ص۸</ref> کوشیده‌اند میان این رسم با آیین سوگ سیاوش شباهتی بیابند. گزارش‌هایی که از اجرای این رسم در [[ایران]] در دست است‌، قدمت چندانی ندارند. ظاهراً رسم چاووش‌خوانی برای زائران [[کربلا]] یا [[مشهد]] از دوره [[صفویه]] (حدود۹۰۶-۱۱۳۵ش) مرسوم شده و به‌ویژه در دوره [[قاجار]] (۱۲۱۰-۱۳۴۴ش) به آن توجه ویژه شده است‌.<ref>روزنامه وقایع اتفاقیه، ص۲؛ ادیب الملک‌، ص۳۹؛ پولاک، ص۲۳۰؛ حمیدی‌، ۲۰۰۴</ref>
خط ۱۲۵: خط ۱۲۵:
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101128173502-%DA%86%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B4%20%D9%88%20%DA%86%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B4%20%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%8A%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A%20%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%8A.pdf چاووش و چاووش خوانی در سفرهای زیارتی]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101128173502-%DA%86%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B4%20%D9%88%20%DA%86%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B4%20%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%8A%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%B3%D9%81%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A%20%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%8A.pdf چاووش و چاووش خوانی در سفرهای زیارتی]
{{عزاداری محرم}}
{{عزاداری محرم}}
{{هنر آئینی}}


[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:آئین‌های سوگواری شیعی]]
[[رده:آئین‌های سوگواری شیعی]]
[[رده:آئین‌های عبادی شیعی]]
[[رده:آئین‌های عبادی شیعی]]
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۲۶

ویرایش