پرش به محتوا

تنبیه الامة و تنزیه الملة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۰: خط ۴۰:
کتاب شامل مقدمه، پنج فصل و خاتمه است. در مقدمه مطالبی درباره حقیقت استبداد و مشروطیت، دولت، [[قانون اساسی]]، [[مجلس شورای ملی]]، [[حریت]] و [[مساوات]] آمده است. فصول پنج گانه کتاب عبارت‌اند از:
کتاب شامل مقدمه، پنج فصل و خاتمه است. در مقدمه مطالبی درباره حقیقت استبداد و مشروطیت، دولت، [[قانون اساسی]]، [[مجلس شورای ملی]]، [[حریت]] و [[مساوات]] آمده است. فصول پنج گانه کتاب عبارت‌اند از:
# پژوهش در بنیان سلطنت مجعوله در دین [[اسلام]] و توضیحِ اینکه نزد همه شرایع و [[حکیم|حکما]] و عقلا سلطنت استبدادی و «‌دل بخواهانه‌» پذیرفته نیست و سلطنت فقط به اقامه «‌وظایف و مصالح لازمه نوعیه‌» محدود است.<ref>رجوع کنید به: تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۸۲ ش، ص۳۸، ۴۱ـ۴۲، ۶۷ـ۷۳</ref>
# پژوهش در بنیان سلطنت مجعوله در دین [[اسلام]] و توضیحِ اینکه نزد همه شرایع و [[حکیم|حکما]] و عقلا سلطنت استبدادی و «‌دل بخواهانه‌» پذیرفته نیست و سلطنت فقط به اقامه «‌وظایف و مصالح لازمه نوعیه‌» محدود است.<ref>رجوع کنید به: تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۸۲ ش، ص۳۸، ۴۱ـ۴۲، ۶۷ـ۷۳</ref>
# بحث درباره اینکه در [[عصر غیبت]] چون دسترسی به صاحب مقام [[عصمت]] ممکن نیست و نایبان عام [[امام]] (فقیهان) نیز از «‌اقامه وظایفِ‌» حکومتی به دور مانده‌اند، [[واجب]] است سلطنت از شکل استبدادی به صورت «‌تحدید استیلای جَوْری‌» ارجاع گردد.<ref>رجوع کنید به: تنبیه الامة و تنزیه الملة، ص۶۸ـ۶۹، ۷۳ـ۸۱</ref>
# بحث درباره اینکه در [[عصر غیبت]] چون دسترسی به صاحب مقام [[عصمت]] ممکن نیست و نایبان عام [[امام]] (فقیهان) نیز از «‌اقامه وظایفِ‌» حکومتی به دور مانده‌اند، [[واجب]] است سلطنت از شکل استبدادی به صورت «‌تحدید استیلای جَوْری‌» ارجاع گردد.<ref>رجوع کنید به: تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۸۲ ش، ص۶۸ـ۶۹، ۷۳ـ۸۱</ref>
# کفایت حکومت [[مشروطه]] برای محدودساختن حاکمیت.<ref>نائینی، تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۵۸ش، ص۸۳ ـ۹۳.</ref>
# کفایت حکومت [[مشروطه]] برای محدودساختن حاکمیت.<ref>نائینی، تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۵۸ش، ص۸۳ ـ۹۳.</ref>
# بررسی شبهه‌ها و ایرادهایی که درباره تأسیس حکومت مشروطه مطرح شده است.<ref>نائینی، تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۵۸ش، ص۹۵ـ۱۲۱</ref>
# بررسی شبهه‌ها و ایرادهایی که درباره تأسیس حکومت مشروطه مطرح شده است.<ref>نائینی، تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۵۸ش، ص۹۵ـ۱۲۱</ref>
خط ۵۱: خط ۵۱:
==هدف کتاب==
==هدف کتاب==


هدف از نگارش این کتاب، چنانکه نائینی <ref>تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۸۲ ش، ص۳۸</ref> به صراحت بیان کرده، تنبیه امت به ضروریات شریعت و مبرّا کردن ساحَت دین (ملت) از [[زندقه]] و [[الحاد]] و [[بدعت]] (ظلم و استبداد) است.
هدف از نگارش این کتاب، چنانکه نائینی <ref>تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۸۲ش، ص۳۸</ref> به صراحت بیان کرده، تنبیه امت به ضروریات شریعت و مبرّا کردن ساحَت دین (ملت) از [[زندقه]] و [[الحاد]] و [[بدعت]] (ظلم و استبداد) است.


هدف اصلی کتاب، نفی [[استبداد]] و اقامه دلیل بر درستی حکومت مشروطه، بر اساس مکتب [[شیعه|تشیع]]، و پاسخ به اشکالات و شبهات مخالفان مشروطه است. نویسنده در سراسر کتاب، با دیدگاهی که [[اسلام]] را توجیه کننده استبداد و حاکمیت استبدادی می‌داند، به شدت مخالفت می‌کند. به عقیده او منکران و مخالفان آزادی، مساوات، شورا و قانون از قوای استبدادند، از این میان به ویژه افرادی را که در زیِّ روحانیت‌اند و از جهل مردم به سود خویش سوء استفاده می‌کنند، «‌شعبه استبداد دینی‌» در کنار «‌شعبه استبداد سیاسی‌» می‌داند.<ref>تنبیه الامة و تنزیه الملة، ص۵۶ ـ ۵۸، ۹۵، ۱۴۲ـ ۱۴۵، و جاهای دیگر</ref>
هدف اصلی کتاب، نفی [[استبداد]] و اقامه دلیل بر درستی حکومت مشروطه، بر اساس مکتب [[شیعه|تشیع]]، و پاسخ به اشکالات و شبهات مخالفان مشروطه است. نویسنده در سراسر کتاب، با دیدگاهی که [[اسلام]] را توجیه کننده استبداد و حاکمیت استبدادی می‌داند، به شدت مخالفت می‌کند. به عقیده او منکران و مخالفان آزادی، مساوات، شورا و قانون از قوای استبدادند، از این میان به ویژه افرادی را که در زیِّ روحانیت‌اند و از جهل مردم به سود خویش سوء استفاده می‌کنند، «‌شعبه استبداد دینی‌» در کنار «‌شعبه استبداد سیاسی‌» می‌داند.<ref>نائینی، تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۵۸ش، ص۵۶ ـ ۵۸، ۹۵، ۱۴۲ـ ۱۴۵، و جاهای دیگر</ref>


به عقیده مؤلف، [[استبداد دینی]] و قوای نفرین شده آن، از تمام جنبه‌های استبداد، برای جامعه خطرناک‌تر و مقابله با آن نیز مشکل‌تر و «‌در حدود امتناع است ».<ref>تنبیه الامة و تنزیه الملة، ص۱۶۱ـ۱۶۲</ref>
به عقیده مؤلف، [[استبداد دینی]] و قوای نفرین شده آن، از تمام جنبه‌های استبداد، برای جامعه خطرناک‌تر و مقابله با آن نیز مشکل‌تر و «‌در حدود امتناع است ».<ref>نائینی، تنبیه الامة و تنزیه الملة، ۱۳۵۸ش، ص۱۶۱ـ۱۶۲</ref>


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
خط ۹۷: خط ۹۷:
{{ستون-شروع|2}}
{{ستون-شروع|2}}
*تهرانى‌، شيخ آقا بزرگ، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، ایران: اسماعيليان قم و كتابخانه اسلاميه تهران‌، ۱۴۰۸ق.
*تهرانى‌، شيخ آقا بزرگ، الذريعة إلى تصانيف الشيعة، ایران: اسماعيليان قم و كتابخانه اسلاميه تهران‌، ۱۴۰۸ق.
* حرزالدین، محمد، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء، قم ۱۴۰۵ق.
* حمید عنایت، تفکر نوین سیاسی اسلام، ترجمة ابوطالب صارمی، تهران ۱۳۶۲ش.
* فریدون آدمیت، ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، تهران ۱۳۵۵ـ ۱۳۷۰ش.
* فریدون آدمیت، ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، تهران ۱۳۵۵ـ ۱۳۷۰ش.
* عبدالهادی حائری، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، تهران ۱۳۶۴ش.
* عبدالهادی حائری، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، تهران ۱۳۶۴ش.
* حرزالدین، محمد، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء، قم ۱۴۰۵ق.
* حمید عنایت، تفکر نوین سیاسی اسلام، ترجمة ابوطالب صارمی، تهران ۱۳۶۲ش.
* عنایت، حمید، سیری در اندیشه سیاسی عرب: از حملة ناپلئون به مصر تا جنگ جهانی دوم، تهران ۱۳۵۶ش.
* عنایت، حمید، سیری در اندیشه سیاسی عرب: از حملة ناپلئون به مصر تا جنگ جهانی دوم، تهران ۱۳۵۶ش.
* مطهری، مرتضی، بررسی اجمالی نهضتهای اسلامی در صد ساله اخیر، قم ۱۳۵۷ش.
* مطهری، مرتضی، بررسی اجمالی نهضتهای اسلامی در صد ساله اخیر، قم ۱۳۵۷ش.
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۱٬۸۹۰

ویرایش