عمار یاسر: تفاوت میان نسخه‌ها

| مهاجر/انصار  =مهاجر

| تاریخ و مکان شهادت =[[ربیع الثانی]] [[سال ۳۷ هجری قمری|۳۷ق]]

| نقش‌های برجسته    =فرمانده قسمتی از سپاه امام علی در جنگ‌های جمل و صفین

در دوران خلافت [[عمر بن خطاب|عمر]] فرماندار [[کوفه|شهر کوفه]] و فرمانده سپاه مسلمانان در این شهر شد.<ref>طبری، تاریخ الأمم، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۱۴۴.</ref> در دوران فرماندهی او [[جنگ نهاوند]] روی داد و بخشی از مناطق داخلی [[ایران]] فتح شد؛<ref>ابن قتیبه، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۱۲۸.</ref> اما بعد از چندی از این منصب عزل شد. برخی گزارش‌ها از نارضایتی مردم و درخواست آنان از [[عمر بن خطاب]] برای عزل عمار خبر داده‌اند. در یکی از این گزارش‌ها اعتراض مردم به ضعف عمار و بی‌اطلاعی وی از سیاست نسبت داده شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۴ق، ج۲، ص۲۷۴.</ref>

در زمان [[عثمان بن عفان|خلیفه سوم]] مشاجراتی میان وی و عمار درگرفت. یکی از این موارد اعتراض عمار به تبعید [[ابوذر غفاری]] به [[ربذه]] بود که به مشاجره بین عمار و [[عثمان بن عفان|عثمان]] انجامید و عمار به دستور عثمان به سختی کتک خورد. عثمان قصد داشت عمار را نیز از [[مدینه]] تبعید کند؛ اما با اعتراض بنی‌مخزوم و [[امام علی(ع)]] از این کار منصرف شد.<ref>یعقوبی،‌ تاریخ یعقوبی، ۱۳۷۸ش، ج۲، ص۱۷۳.</ref> برخی گزارش‌ها ماجرای برخورد، مشاجره و ضرب و شتم عمار را، زمانی دانسته‌اند که او و سایر [[کوفه|کوفیان]] به [[شراب‌خواری]] و بی‌قیدی [[ولید بن عقبه]] که از سوی عثمان حاکم کوفه بود، اعتراض کردند.<ref>ابن قتیبه، اخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ج۱، ص۵۱.</ref> گزارش دیگر ضرب و شتم عمار را زمانی ذکر کرده است که عمار به نحوه تقسیم [[بیت المال]] از سوی عثمان اعتراض و به این سخن [[خلافت|خلیفه]]  که نحوه مصرف بیت‌المال را از اختیارات خود می‌دانست، انتقاد کرد.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ،‌ مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۲۰۲.</ref>

عمار یاسر از طرفداران خلافت علی(ع) بود. پس از کشته شدن [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] و ماجرای تشکیل [[شورای شش‌نفره|شورای تعیین خلیفه]]، در گفتگویی با [[عبدالرحمن بن عوف]] به او توصیه کرد علی(ع) را انتخاب کند تا مردم دچار تفرقه نشوند.<ref>مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیة، ج۵، ص۱۹۱.</ref> بعد از کشته شدن [[عثمان بن عفان|عثمان]]، عمار از جمله افرادی بود که مردم را به [[بیعت]] با [[امام علی(ع)]] دعوت می‌کردند.<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۷۲۸.</ref>

شهادت عمار در جنگ صفین به دست سپاهیان [[معاویه]]، همواره از عوامل سرزنش معاویه و از دلایل حقانیت علی(ع) در این نبرد دانسته شده است. دلیل این مسئله، [[حدیث|حدیثی]] از [[پیامبر(ص)]] بود که قاتل عمار را، گروهی [[بغی|باغی]] (یعنی گروه خارج از اطاعت امام عادل) معرفی می‌کرد.{{یادداشت|ابن سعد، الطبقات الکبری، دار صادر، ج۳، ص۲۵۱-۲۵۳. ابن سعد، جمله مذکور را با اندکی تغییر در عبارت ولی با همان مضمون که «عمار را گروه باغی می‌کشد» با اسناد گوناگون نقل کرده است.}} ابن عبدالبر این حدیث را [[حدیث متواتر|متواتر]] و از صحیح‌ترین احادیث دانسته است.<ref>ابن عبدالبرّ، الاستعیاب فی معرفة الاصحاب، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۲۳۱.</ref> گفته‌اند که [[خزیمه بن ثابت]]، در [[جنگ جمل]] و [[جنگ صفین|صفین]] حاضر شد ولی شمشیر از غلاف بیرون نیاورد؛ ولی در جنگ صفین هنگامی که دید عمار به دست لشکر [[معاویه]] کشته شده گفت: اکنون گروه گمراه برای من مشخص شد و شروع به جنگ در رکاب [[امام علی علیه السلام|امام علی(ع)]] کرد تا اینکه به [[شهادت]] رسید.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، دار صادر، ج۳، ص۲۵۹.</ref>

قبر عمار در محل شهادتش در استان رقه در [[سوریه]] قرار دارد.<ref>حرزالدین، مراقد المعارف، ۱۹۹۲م، ج۲، ص۱۰۰.</ref> که بر فراز آن، [[گنبد|گنبدی]] از بتون و سیمان قرار داشت.<ref>قائدان، اماکن زیارتی سیاحتی سوریه، ۱۳۸۱ش، ص۱۹۸.</ref> در کنار مقبره عمار یاسر، قبر چند تن از شهیدان [[جنگ صفین]] از جمله [[اویس قرنی]] و [[ابی بن قیس|اُبَی بن قیس]]  قرار دارد. قبل از [[انقلاب اسلامی ایران]]، قبر عمار و اویس در اتاقی کوچک و محقر قرار داشت؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به توصیه [[امام خمینی]] و با موافقت [[حافظ اسد]]، رئیس جمهور وقت سوریه، زمین اطراف مقبره خریداری شد و در سال ۱۳۸۲ش با پشتیبانی دولت وقت ایران، [[زیارتگاه|زیارتگاهی]] بر روی آن بنا نهاده شد.<ref> خامه‌یار،‌ «زیارتگاه‌های اهل بیت و اصحاب در سوریه»، ص۴۰.</ref>

در [[۲۱ رمضان]] سال [[سال ۱۴۳۴ هجری قمری|۱۴۳۴ق]] برابر با [[۶ مرداد|ششم مرداد]] سال [[سال ۱۳۹۲ هجری شمسی|۱۳۹۲ش]]، همزمان با [[شب قدر]]، گروه‌های تکفیری در [[سوریه]] که کنترل استان رقه را به دست گرفته بودند، با حمله خمپاره‌ای به حرم عمار یاسر و [[اویس قرنی]]، صحن آنرا تخریب و با شلیک پیاپی موشک به دیوارهای حرم، بخش‌های از آن را منهدم کردند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/296384/داعش-مرقد-عمار-یاسر-و-اویس-قرنی-را-منفجر-کرد-تصاویر داعش مرقد عمار یاسر و اویس قرنی را منفجر کرد، خبرگزاری مشرق.]</ref>

در  [[۲۴ جمادی الاولی]] سال [[سال ۱۴۳۵ هجری قمری|۱۴۳۵ق]] برابر با  [[۶ فروردین]] سال [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|۱۳۹۳ش]]، [[داعش]] با کارگذاشتن مواد منفجره، دو مناره مقبره عمار یاسر و اویس قرنی را تخریب کردند. داعش در [[۱۵ رجب]] سال [[سال ۱۴۳۵ هجری قمری|۱۴۳۵ق]] برابر با [[۲۵ اردیبهشت]] سال [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|۱۳۹۳ش]] این زیارتگاه را به طور کامل تخریب کرد.<ref>[http://hajj.ir/14/49416 زيارتگاه عمار ياسر در سوريه تخريب شد، خبرگزاری حج و زیارت.]</ref>