عام الحزن

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه

عامُ الحُزْن یا سال غم و اندوه، بر اساس نقل مشهور دهمین سال بعثت است[۱] که در آن حضرت خدیجه(ع) همسر پیامبر(ص) و ابوطالب عموی پیامبر(ص) وفات یافتند.[یادداشت ۱] نام‌گذاری این سال به عام الحزن به پیامبر(ص) نسبت داده شده که بیانگر جایگاه و مقام این دو شخصیت در نزد ایشان است. در این سال قبل از وفات خدیجه و ابوطالب، محاصره مسلمانان در شعب ابی طالب پایان یافته بود.[۲][یادداشت ۲] میان مورخین در روز و ماه وفات این دو شخصیت و نیز فاصلۀ زمانی بین وفات آن‌ها و تقدم و تأخر روز وفاتشان اختلاف وجود دارد؛ در منابع روایی و تاریخی از سه روز متفاوت به عنوان تاریخ وفات ابوطالب یاد شده است:

درباره وفات حضرت خدیجه نیز چند تاریخ ذکر شده است:

  • سه روز پس از تاریخ وفات ابوطالب[۶]
  • ۳۰ روز پس از وفات ابوطالب[۷]
  • ۳۵ روز پس از درگذشت ابوطالب[۸]
  • ۵۵ روز پس از زمان وفات ابوطالب.

عده‌­ای نیز وفات ابوطالب را پس از وفات خدیجه(س) دانسته‌اند.[نیازمند منبع]

پانویس

  1. مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵؛ دیار بکری، تاریخ الخمیس، بیروت، ج۱، ص۳۰۱.
  2. مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.
  3. دیار بکری، تاریخ الخمیس، بیروت، ج۱، ص۲۹۹.
  4. ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۷.
  5. شیخ مفید، مسار الشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۲۲-۲۳.
  6. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۲۳۶.
  7. مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۴۵.
  8. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۱۶۴.

یادداشت

  1. با این حال گزارش‌های معدودی از وقوع این اتفاق در سال‌های ششم تا نهم بعثت وجود دارد.
  2. سمّاه «عام الحزن» و قال: ما نالت قريش مني شيئا أكرهه حتى مات أبو طالب پیامبر این سال را عام الحزن(سال اندوه نامید) و گفت تا ابوطالب زنده بود قریش قصد سوئی نسبت به من نداشت.

منابع

  • ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
  • ابن‌سعد، محمدبن‎‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ دوم، ۱۴۱۸ق.
  • بلاذری، احمدبن یحیی، انساب الاشراف، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق.
  • دیار بکری، شیخ حسین، تاریخ الخمیس فی أحوال انفس النفیس، بیروت، دارصادر.
  • شیخ مفید، مسار الشیعه فی مختصر تواریخ الشریعه، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
  • مقریزی، تقی‌الدین، إمتاع الأسماع به ما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و امتاع، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.