ویکی شیعه:گزیدن مقاله‌های خوب/جمع‌بندی بحث

از ویکی شیعه


مراحل جمع‌بندی:

  1. اعلام نتیجه در صفحهٔ نامزدی با استفاده از الگوی {{بسته|متن=}} و الگوی {{خوب شد}} برای اعلام نتیجه در مقاله‌های موفق و الگوی {{خوب نشد}} برای مقاله‌های ناموفق. در مقاله‌های ناموفق دلایل عدم موفقیت ذکر شود و در هر دو صورت توسط جمع‌بند امضا شود.
  2. گذاشتن الگوی {{مقاله خوب}} در مقالهٔ موفق
  3. درج نشان «مقالهٔ خوب» در ویکی‌داده در صورت موفقیت
  4. گذاشتن الگوی {{پیشینه خوبیدگی|~~~~~}} در صفحهٔ بحث مقالهٔ موفق و الگوی {{پیشینه خوبیدگی|نتیجه=به عنوان مقالهٔ خوب انتخاب '''نشود'''}} در مقاله‌های ناموفق. اگر نظرخواهی برای بار دوم انجام می‌گیرد یا احتمال می‌رود نام مقاله در آینده تغییر کند، لطفاً حتماً پارامتر |صفحه= را پر کنید. توضیحات بیشتر در {{پیشینه خوبیدگی}} آمده‌است.
  5. دادن مقدار خوب به پارامتر |کلاس= در هر یک از ویکی‌پروژه‌های الگوی {{پتوپ}} در صفحهٔ بحث مقاله
  6. درج نام مقاله در ویکی‌شیعه:گزیدن مقاله‌های خوب/بایگانی
  7. درج نام مقالهٔ خوب در ویکی‌شیعه:مقاله‌های خوب
  8. حذف مقاله از ویکی‌شیعه:گزیدن مقاله‌های خوب و ویکی‌شیعه:قهوه‌خانه/خوب و برگزیده
  9. فرستادن تبریک خوبیدگی (معمولاً برای کاربرانی که اولین بار است که مقاله‌شان خوب می‌شود، فرستاده می‌شود.)

معیارهای ذکر شده

  1. نثر خوب: از لحاظ املائی، دستور زبان و نثر، خوب باشد. با شیوه‌نامه مطابق باشد، یعنی بخش آغازین، صفحه‌بندی، واژگان تخصصی و دیگر موارد را رعایت کند.
  2. اثبات پذیری و درستی: تمام مطالب آن اثبات‌پذیر بوده و از مصادیق طفره نباشد. از منابع معتبری استفاده کرده‌ باشد که این موضوع برای زندگان اهمیت بیشتری دارد. شامل تحقیق دست‌اول نباشد.
  3. شمول: بخش‌های اصلی موضوع را پوشش داده باشد؛ بخش‌هایی از آن دارای اطلاعات بدون ارزش نباشد.
  4. دیدگاه بی‌طرف: دیدگاه بی‌طرف را رعایت کند.
  5. پایداری: مقاله به‌خاطر جنگ ویرایشی یا اختلاف میان کاربران روزبه‌روز تغییرات اساسی نکند.
  6. طراحی، در صورت امکان با تصاویر: وضعیت حق تکثیر پرونده‌های به‌کاررفته در مقاله با برچسب‌های مناسب مشخص باشد؛ تصاویر با موضوع مرتبط باشند، و توضیحات مناسبی داشته باشند.

سنجش مقاله‌های خوب

نکاتی که در زیر ذکر شده‌است، مجموعه‌ای است از روش‌های سنجش مقاله و انتقادات و راهنمایی‌هایی که عملاً تاکنون در گزیدن مقاله‌های خوب توسط کاربران مطرح شده‌ و توسط جمع‌کننده در نظر گرفته شده‌است. هدف این است که چنین اطلاعاتی در جایی جمع‌آوری و موجود باشد تا کاربران مجبور نباشد، تک تک این موارد را در بایگانی گزیدن مقاله‌های خوب و برگزیده جستجو کنند.

اشکالات اصلی

در صورت تیک خوردن گزینه‌های اصلی جدول پیشاخوبیدگی، ملاک‌های اصلی زیر بررسی شود:

  1. روان بودن نثر و سهولت فهم مطالب توسط خوانندگان معمولی
  2. عدم وجود مطلب بدون منبع در مقاله
  3. پیدا کردن ارجاع آنلاینی که باز نمی‌شود
  4. بررسی منابع از نظر اعتبار برای مثال ویکی‌شیعههای زبان‌های دیگر، دانشنامه رشد، دانشنامه طهور و ... منابع معتبر به شمار نمی‌آیند. تشخیص برخی از موارد نیاز به تخصص دارد.
  5. کنترل ارجاع‌ها و یادکردها از نظر صحت.
  6. کنترل و مطابقت مطالب مقاله و منابع

اشکالات رایج غیر اصلی

  1. کار بررسی مقاله بهتر است با خواندن جمله به جمله و پیدا کردن غلط‌های تایپی آغاز شود. باقی ماندن غلط‌های تایپی پس از اعلام خوبیدگی، ممکن است نشاندهندهٔ این باشد که مقاله توسط کاربران و یا جمع‌کننده بطور کامل و با دقّت کافی خوانده نشده‌است.
  2. آرایش و ترتیب بخش‌های صفحه باید مطابق با ویکی‌شیعه:راهنمای طرح‌بندی و آرایش مقاله باشد.
  3. طبق شیوه‌نامه فقط باید عبارت موجود در بخش آغازین که به عنوان مقاله اشاره دارد را پررنگ کرد.
  4. دربارهٔ ایجاد زیربخش جدید بخش‌بندی کمتر توصیه می‌شود. به خاطر یک پاراگراف نباید بخش جدید ساخت.
  5. مکان تصاویر در حالت عادی باید سمت چپ باشد؛ هر از گاهی سمت راست گذشته می‌شود که چشم خسته نشود.
  6. فاصلهٔ مجازی بعد از های ناملفوظ (مانند خانه‌ها)، بعد از می در فعل‌ها (مانند می‌شود) یا قبل از است (مانند شده‌است) و دیگر موارد رعایت شود.
  7. طرر نوشتن واژه‌ها یکسان باید باشد (مانند نوشتن عیلام و ایلام به تناوب و با معنای یکسان).
  8. لازم است بخش آغازین یا دیباچه یا لید کل مطالب اصلی و کلیدی داخل مقاله را به طور خلاصه در بر داشته باشد.
  9. لازم است عنوان در اولین باری که بکار برده شده پیونددار شود.
  10. در مورد منبع‌دار کردن مطالب و جملات نباید افراط کاری شود.
  11. پیوندهای تکراری نباید در متن اصلی دیده شوند (بهتر است نامتعارف بودن برخی واژه‌ها و همچنین متن اصلی بدون جدول و جعبه‌ها در نظر گرفته ‌شود).
  12. وپ:خط تیره رعایت شود.
  13. مطالب HowToیی (مثل توصیه‌ها و مطالبی که دربارهٔ شیوهٔ عمل بحث می‌کنند نه واقعیت‌ها) جایش ویکی‌کتاب است نه دانشنامهٔ ویکی‌شیعه.
  14. عنوان مقاله در بخش‌بندی‌ها تکرار نشود. آوردن عنوان بخش بالاتر در زیربخش‌ها غلط است.
  15. هرگاه عبارت درون نشانه نقل قول پایان جمله اصلی باشد، نقطه پایان جمله بیرون نشانه نقل قول (گیومه) قرار می‌گیرد، مثال:«آفرین بر دست و بر بازوت باد».
  16. نوشتار اصلی‌ مقاله‌های موجود هستند و نباید بصورت پیوندهای قرمز (مقاله‌های ناموجود) آورده شوند.
  17. مقاله‌های خوب و برگزیده معمولاً به نگارخانه نیازی ندارند.
  18. <ref></ref> در جای صحیح قرار بگیرد. بنابر شیوه‌نامه ویکی ارجاع‌ها باید به نقطه، ویرگول، پرانتز یا کامای ماقبل خود بچسبند و از ابتدای جمله بعدی یا ادامهٔ عبارت به اندازه یک اسپیس فاصله داشته باشند. آوردن نقطه پس از الگوی ارجاع اشتباه ‌است.
  19. با کلیک کردن بر روی ارجاع باید پک به پانویس و پانویس به منابع وصل شود.
  20. در جستارهای وابسته نباید همان عنوان‌های پیونددار داخل مقاله و پیوندهای قرمز (مقاله‌های ناموجود) آورده شود. درگاه‌ها، یکی از صفحات ویکی‌شیعه هستند و باید در تاپیک جستارهای وابسته ذکر شود.
  21. در داخل مقاله برای ذکر ارجاع کتاب از الگوی {{پک}} (الگو:پانویس کوتاه‌شده/توضیحات) استفاده شود. اصل خلاصه و کوتاه‌بودن ارجاع است. در توضیحات الگوی {{پک}} ذکر شده‌است که عنوان کتاب به‌خصوص اگر طولانی‌ است (طبق پیشنهاد شیوه‌نامهٔ شیکاگو، اگر بیش از چهار کلمه‌ است) باید خلاصه شود. عنوان فرعی (یعنی همانی که پس از دونقطه «:» می‌آید) نباید ذکر شود. کوتاه کردن عنوان کتاب در پک ارتباطی به عنوان کتاب در منبع ندارد و نیازی نیست این دو یکی باشند. پیوند از ارجاع‌کوتاه‌شده در بخش «پانویس» به یادکرد کامل بخش «منابع» فقط بر اساس نام خانوادگی نویسندگان و سال انتشار اثر ایجاد می‌شود و عنوان کتاب یا فصل ربطی به آن ندارند.
  22. در داخل مقاله برای ذکر ارجاع به منابع بر خط از {{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= |نشانی= |بازبینی= |اثر= |تاریخ= |ناشر= |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان= }} استفاده شود. در ذکر منابع بر خط تا جایی که امکان دارد باید ناشر اصلی مطالب، ناشر اینترنتی مطلب، تاریخ دقیق درج مطلب در اینترنت، تاریخ دقیق درج مطلب در منبع مکتوب اصلی و پیوند بایگانی و تاریخ بایگانی ذکر شود.
  23. یادکردهای کامل در بخش «منابع» ذکر شود. زبان یادکردهای فارسی، به فارسی و انگلیسی به انگلیسی و دیگر زبان‌ها به همان زبان اصلی باید باشد. این شامل تمامی پارامترهای ذکر شده در الگوی یادکرد می‌شود.
  24. کتاب‌ها و انتشاراتی که سرشناس هستند، باید بصورت پیوند آورده شوند همانند فرهنگ فارسی معین یا Billboard. در صورتی ناشر خارجی در ویکی فارسی مقاله دارد به این ترتیب عمل می‌شود که پیوند به مقالهٔ فارسی داده می‌شود اما حروف به انگلیسی نوشته می‌شوند. بدین ترتیب در الگوی یادکرد حروف فارسی دیده نمی‌شود. مانند ([[بیلبورد (مجله)|Billboard]]).
  25. پرکردن کد زبان= در صورتی که الگوی یادکرد فارسی برای منابع خارجی بکار برده می‌شود، لازم‌ است. ارقام شابک و غیره باید به انگلیسی درج شود چون در صورت فارسی‌سازی ارقام حتی اگر کد زبان هم انگلیسی شود این ارقام به فارسی باقی خواهند ماند و باعث نازیبایی یادکرد خواهند شد.
  26. بخش‌بندی‌های منابع نباید بر اساس ذکر زبان و منابع بر اساس نوع (مثلاً کتاب یا ژورنال) صورت بگیرد. (یک دلیلش اینکه یافتن آثار از یک نویسندهٔ خاص دشوار می‌شود). منابع از چپ به راست مانند انگلیسی باید در حدفاصل دو الگوی {{چپ‌چین}} {{پایان چپ‌چین}} قرار بگیرند.
  27. منابع بر اساس الفبای نام خانوادگی نویسنده مرتب شوند (در ترتیب آوردن منابع نخست موارد فارسی می‌آید، بعد زبان‌هایی که به خط عربی نوشته می‌شوند (مثلاً اردو)، بعد زبان‌هایی که راست‌به‌چپ نوشته می‌شوند (مثلاً عبری)، و بعد بقیه به ترتیب حروف الفبایی کد ایزوی زبان. از بین هرکدام از این دسته‌ها (زبان‌ها) نخست نمادها می‌آیند، بعد ارقام، بعد حروف عادی آن الفبا بعد حروف حالت گسترش‌یافتهٔ آن الفبا، این آخری یعنی مثلاً Ệ در لاتین یا ڈ در عربی و الخ).
  28. چاپ اگر چاپ نخست است نیاز نیست ذکر شود. پارامترهای خالی، به‌خصوص آن‌هایی که قرار نیست بعداً پر شوند، حذف شود. این حذف هم حجم صفحه را کم می‌کند، هم کد را تمیز نگه می‌دارد و نیز هم از بار محاسباتی سرور می‌کاهد.
  29. منابع مکتوب مربوطی که از آنها در مقاله استفاده نشده، قبل از پیوند به بیرون و در زیر تاپیکی با عنوان (=== برای مطالعه بیشتر ===) درج گردند.
  30. بخش «پیوند به بیرون» باید آخرین بخش باشد. همچنین دقت شود که هدف از بخش پیوند به بیرون این است که اگر خواننده آنچه را که می‌خواست در این مقاله نیافت به پیوندهایی که گذاشته می‌شود برود. بنابراین پیوندهایی که در منابع هستند دیگر نباید در بخش پیوند به بیرون ذکر شوند. پیوندهایی که به پروژه‌های دیگر ویکی‌مدیا هستند در بخش پیوند به بیرون می‌آیند؛ به جز ویکی‌واژه و ویکی‌نبشته و منظور این است که به ویکی واژه و ویکی نبشته در متن مقاله هم می‌توان پیوند داد. بخش «پیوند به بیرون» نباید محتوای انگلیسی داشته باشد. باید عنوان پیوندها بازگردانی شود و حتالامکان اینکه کاربر به کجا هدایت خواهد شد نیز ذکر شود. در بخش پیودن به بیرون، نباید نوشت: «...به زبان انگلیسی» بلکه باید از الگوهای آیکون زبان برای ذکر زبان استفاده کرد. پیوند به بیرون نباید معرفی مطالب HowToیی (مثل توصیه‌ها و مطالبی که دربارهٔ شیوهٔ عمل بحث می‌کنند نه واقعیت‌ها) باشد.
  31. وقتی نام مقاله مشابه نام یکی از رده‌ها است، آن رده می‌بایست اولین رده نوشته شود.

نتیجه اجماع

  1. در صورتی که گزینه‌های اصلی جدول پیشاخوبیدگی مانند ۱. منبع‌دارکردن همهٔ مطالب (به شکل بارز و چشم گیر) ۲. جایگزینی منابع نامعتبر (به‌خصوص منابع ویکیایی) با منابع معتبر ۳. استانداردسازی منابع با الگوهای یادکرد یا بدون الگو و به طرز صحیح ۴. بررسی تک‌تک منابع توسط کاربر به درستیضربدر خورده یا در حال انجام است یا ضربدر نخوره ولی در واقع این موارد انجام نشده، مقاله از فهرست بخش خوبیدگی حذف شود. اما روی جزییات (شرایط موردنیاز) اجماع وجود نداشت.
  2. نیازی به تعیین ناظر نیست.
  3. پس از گذشت دو هفته از عدم فعالیت (بدون داشتن دلیل موجه) نامزد برای خوبیدگی، جمع‌بندی به این علت قانونی است.
  4. صورت ظاهری یادکرد باید به زبان اصلی چه انگلیسی چه زبان ییدیش باقی بماند. لازم نیست الگوهای ارجاع یک مقاله از الگوهای انگلیسی به الگوهای فارسی تغییر داده شوند اما تاریخ بازبینی‌ها چه در یادکردهای فارسی و چه انگلیسی باید به درستی یاد شده باشد.
  5. منابع نباید بر اساس زبان یا نوعشان طبقه‌بندی شوند.

در مواردی که بررسی تک‌تک منابع توسط کاربر تیک خورده‌است اما ناظر شک دارد که به راستی منابع چک شده‌است یا خیر، طبق وپ:فحن اینگونه در نظر گرفته می‌شود که کاربری که منبع را گذاشته بررسی‌اش هم کرده‌است مگر اینکه خود کاربر خلافش را بگوید.

مسئولیت جمع‌بندی‌کننده

باید توجه داشت که شرکت‌کنندگان در بحث خوبیدگی راجع به موضوعی نظر می‌دهند که قابلیت تغییر در جهت مثبت یا منفی را دارد. تعداد آرای مثبت و منفی و یا تأیید و رد کاربران پرتجربه در نوشتن مقاله‌های خوب برگزیده معیار اصلی جمع بندی نیست و شرکت‌کنندگان در بحث خوبیدگی مسئولیتی در قبال رأی نهایی ندارند. جمع کننده باید با مسئولیت خود و تنها با تکیه به قوانین و ضوابط یک مقالهٔ خوب، نتیجه را اعلام کند.