وسائل الشیعة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''تفصیلُ وَسائل الشیعة إلی تَحصیلِ مسائل الشّریعة''' معروف به '''وسائل الشیعه''' اثر [[شیخ حر عاملی]] متوفای ۱۱۰۴ ق است. این کتاب شامل احادیث منابع روایی [[شیعه]] مانند [[کتب اربعه]] و دیگر منابع حدیثی در مباحث [[فقه|فقهی]] می‌باشد. صاحب وسائل در این اثر ۳۶ هزار [[روایت]] را با سند آن در موضوعات متعدد فقهی تحت عنوان یک باب آورده است. این اثر به دلیل اهمیت و جایگاه آن دارای شروح، معاجم، تلخیص و ترجمه‌هایی است.

'''محمد بن حسن بن علی بن محمد بن حسین''' معروف به '''شیخ حُرّ عاملی''' از دانشمندان، [[محدث|محدثان]] و [[فقیه|فقهای]] [[امامیه]] در قرن یازدهم هجری و صاحب تألیفات گرانقدر و صاحب اثر گرانبهای «‌[[وسائل الشیعه]]‌» است. شیخ حر به «‌'''صاحب وسائل'''‌» نیز شهرت دارد. وی در شهر [[مشهد]] درگذشت و آرامگاهش در [[حرم رضوی]] است.

 

::«مدت‌ها در این اندیشه بودم که از کتاب‌های معتمد نزد عالمان، احادیث شرعی و نصوص احکام فرعی را گردآوری کنم چنان که اینگونه کتاب‌ها علاوه بر دراز نویسی و تکرار شامل احادیثی هستند که به کار [[فقه]] و فقیهان نیاید. از این روی گردآوری روایات مربوطه به مسائل شرعی را آغاز کرده و از هیچ کوششی فروگذار نکردم و جز از کتب مورد اعتماد و مشهور روایت نیاوردم.»<ref>مقدمه کتاب.</ref>

# فوائد ۱۲گانه معرفی مصادر و برخی مباحث علوم و رجال در پایان کتاب.<ref>نرم افزار جامع فقه اهل بیت.</ref>

[[علامه امینی]] نیز می‌نویسد: در هیچ کتاب رجال و تراجمی نامی از شیخ حر عاملی برده نشده مگر آنکه جملات مدح و ستایش فراوانی درباره کتاب گران بهایش یعنی وسائل الشیعة آن را فرا گرفته است.<ref>الغدیر، ج۱۱، ص۳۳۶.</ref>

# «‌تحریر وسائل الشیعه و تحبیر مسائل الشریعه‌» نوشته [[شیخ حر عاملی]].

# «‌تعلیقه‌ای بر وسائل الشیعه‌» نوشته شیخ حر عاملی.

# «‌[[هدایة الامة الی احکام الائمة‌|هدایة الأمة إلی أحکام الأئمة‌]]» نوشته شیخ حر عاملی.

# «‌شرح وسائل الشیعه‌» و «‌مجمع الاحکام‌» نوشته [[شیخ محمد مقابی بحرانی]].

# «‌شرح وسائل الشیعه‌» نوشته [[محمد رضی قزوینی]].

# «‌الاشارات و الدلائل الی ما تقدم او تأخر فی وسائل‌» نوشته شیخ عبدالصاحب جواهری معروف به [[صاحب جواهر]].

# «‌شرح وسائل الشیعه‌» نوشته [[سید محمد علی موحد ابطحی]].

# «‌شرح وسائل الشیعه‌» نوشته [[آیت الله خویی]].

# «‌[[مستدرک الوسائل]]‌» نوشته علامه [[محدث نوری]].

# «‌المعجم المفهرس لالفاظ وسائل الشیعه‌» ۱۰ جلدی، سید حسن طبیبی.

# «‌المعجم المفهرس لالفاظ احادیث وسائل الشیعه‌» ۷ جلدی، اشراف: علی رضا برازش.

# «‌مفتاح الوسائل‌» سید جواد مصطفوی. یک جلد آن به طبع رسیده و در بردارنده حرف الف می‌باشد.

# «‌تلخیص وسائل الشیعه‌» میرزا مهدی صادقی تبریزی. شش جلد از این مجموعه تا کنون به طبع رسیده.

# «‌ترجمه جهاد النفس وسائل الشیعه‌» علی صحت دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، [[قم]]. این ترجمه به همراه متن روایات می‌باشد.

# نسخه‌ای در کتابخانه [[آستان قدس رضوی]] در [[مشهد]]. این نسخه، اولین نسخه وسائل الشیعه و به خط مؤلف کتاب نگاشته شده و تاریخ نگارش آن ربیع الاول سال ۱۰۷۲ ق است.

# نسخه‌ای در کتابخانه [[آیت الله مرعشی نجفی]] در [[قم]]. این نسخه، دومین نسخه وسائل الشیعه و به خط مؤلف بوده که تاریخ نگارش آن ۱۰۸۲ ق است.

این کتاب نخستین بار با تصحیح آیت الله [[شهید]] [[شیخ فضل الله نوری]] در ۶ جلد رحلی چاپ شد و سپس با تعلیقات [[عبدالرحیم ربانی شیرازی]] در سال ۱۴۰۳ ق در ۲۰ جلد به چاپ رسید.

چاپ دیگر این کتاب به وسیله انتشارات آل البیت لإحیاء التراث [[قم]] در سال ۱۴۱۴ ق در ۳۰ جلد چاپ و منتشر شده است.

{{پانویس}}