پرش به محتوا

یزله‌خوانی (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

ویکی‌سازی و خلاصه‌سازی
(ویکی‌سازی و خلاصه‌سازی)
خط ۱: خط ۱:
{{ جعبه اطلاعات آئین ها
{{ جعبه اطلاعات آئین ها
  | عنوان       = یزله‌ خوانی
  | عنوان = یزله‌ خوانی
  | عرض         =  
  | عرض =  
  | تصویر۱       =  
  | تصویر۱ =  
  | عرض تصویر۱   =  
  | عرض تصویر۱ =  
  | زیرنویس۱     =  
  | زیرنویس۱ =  
  | تصویر۲       =  
  | تصویر۲ =  
  | عرض تصویر۲   =  
  | عرض تصویر۲ =  
  | زیرنویس۲     =  
  | زیرنویس۲ =  
  | اطلاعات آئین = اطلاعات آئین
  | اطلاعات آئین = اطلاعات آئین
  | زمان برگزاری = سوگواری‌ها و جشن‌ها و مراسم استقبال از میهمان
  | زمان برگزاری = سوگواری‌ها و جشن‌ها و مراسم استقبال از میهمان
  | مکان برگزاری =  
  | مکان برگزاری =  
  | گستره جغرافیایی = بخش های جنوبی ایران مانند خوزستان  
  | گستره جغرافیایی = بخش‌های جنوبی ایران مانند خوزستان  
  | منشأ تاریخی =  
  | منشأ تاریخی =  
  | انواع       =  
  | انواع =  
  | اشیاء و نمادها =  
  | اشیاء و نمادها =  
  | وجه نمادین   =  
  | وجه نمادین =  
  | ادعیه       =  
  | ادعیه =  
  | اوراد و اشعار=  
  | اوراد و اشعار=  
  | مؤسسه وابسته =  
  | مؤسسه وابسته =  
  | ثبت ملی     =  
  | ثبت ملی =  
  | پانویس جعبه =
  | پانویس جعبه =
}}
}}


'''یَزْله''' یا '''هُوسه''' نوعی آیین است که در [[سوگواری‏|سوگواری‏‌ها]]، جشن‎‏‌ها و استقبال از شخصیت‏‌ها برگزار می‌شود. این مراسم در بخش‌های جنوبی [[ایران]] مانند خوزستان و بندر بوشهر اجرا می‌شود و در این آیین مردان با پوشیدن لباس محلی گرد هم جمع می‌شوند و هر فرد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست می‌گیرد و افراد با هم یک زنجیره انسانی ر تشکیل می‌دهند و با ضرب‌آهنگِ شعر یزله، به آرامی قدم برداشته و به جلو می‌روند. اشعار و حرکت یزله‌خوانان متناسب با هر جلسه متفاوت گزارش شده است.
'''یَزْله''' یا '''هُوسه''' آیینی که در [[سوگواری‏|سوگواری‏‌ها]]، جشن‎‏‌ها و استقبال از شخصیت‏‌ها برگزار می‌شود. این مراسم در بخش‌های جنوبی [[ایران]] مانند خوزستان و بندر بوشهر اجرا می‌شود و در این آیین مردان با پوشیدن لباس محلی گرد هم جمع می‌شوند و هر فرد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست می‌گیرد و افراد با هم زنجیره‌ای انسانی تشکیل می‌دهند و با ضرب‌آهنگِ شعر یزله، به‌آرامی قدم برداشته و جلو می‌روند. اشعار و حرکت یزله‌خوانان متناسب با هر جلسه متفاوت است.


==اهمیت و جایگاه==  
==اهمیت و جایگاه==  
«یَزْله» یا «هُوسه» نوعی مراسم آیینی و موسیقی محلی است که در جشن‎‏‌ها، و مراسم استقبال از شخصیت‏‌ها و «سوگواری‏‌ها مانند [[سوگواری محرم|عزاداری‏ محرم]] و برای ابراز قدرت و شجاعت اجرا می‌شود. در یزله‌ها متناسب با هر جلسه موسیقی و نحوه اجرای آن نیز متفاوت می‌شود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب. [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان. الهایی و برسیم، بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان(باتأکید بر سنت یزله)، ص۴.</ref> این موسیقی و مراسم محلی در بخش‌های جنوبی ایران مانند بندر بوشهر و خوزستان برگزار می‌شود. برخی پژوهشگران معتقد‌اند ریشه این مراسم به بندر بوشهر بر می‌گردد.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب.</ref>
«یَزْله» یا «هُوسه» نوعی مراسمی آیینی همراه با موسیقی محلی که در جشن‎‏‌ها، و مراسم استقبال از شخصیت‏‌ها و «سوگواری‏‌ها مانند [[سوگواری محرم|عزاداری‏ محرم]] و برای ابراز قدرت و شجاعت اجرا می‌شود. در یزله‌ها متناسب با هر جلسه موسیقی و نحوه اجرای آن نیز متفاوت می‌شود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب؛ [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله‌خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهایی و برسیم، «بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)»، ص۴.</ref> این موسیقی و مراسم محلی در بخش‌های جنوبی ایران مانند بندر بوشهر و خوزستان برگزار می‌شود. برخی پژوهشگران معتقد‌ند ریشه این مراسم به بندر بوشهر برمی‌گردد.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب.</ref>


== زمان و شیوه برگزاری==
== زمان و شیوه برگزاری==
یزله با اینکه کاربردی چند‌گانه دارد اما غالبا در جشن‌ها اجرا می‌شود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب.</ref> نحوه انجام «یزله» بدین صورت است که مردان عرب با پوشیدن لباس محلی گرد هم جمع می‌شوند و هر فرد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست می‌گیرد و افراد با هم یک زنجیره را می‌سازند و با ضرب‌آهنگِ شعر یزله، به نرمی قدم برداشته و به جلو می‌روند.<ref> الهایی و برسیم، بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (باتأکید بر سنت یزله)، ص۴، [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»] باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> چیزی که در این میان قابل توجه می‌باشد این است که علاوه بر اینکه در یزله‌ها اشعارشان فرق می‌کند نحوه اجرایشان نیز با هم متفاوت است.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب</ref>.
یزله با اینکه کاربردی چند‌گانه دارد اما غالباً در جشن‌ها اجرا می‌شود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب.</ref> نحوه انجام «یزله» بدین صورت است که مردان عرب با پوشیدن لباس محلی گرد هم جمع می‌شوند و هر فرد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست می‌گیرد و افراد با هم زنجیره‌ای می‌سازند و با ضرب‌آهنگِ شعر یزله، به‌نرمی قدم برداشته و به جلو می‌روند.<ref>الهایی و برسیم، «بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)»، ص۴، [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»] باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>


یزله در جشن‌ها با نوعی رقص و پایکوبی سنتی و دست زدن همراه است؛ البته گاهی با نواختن [[سنج و دمام (آیین)|دمام]] یا تنبک و دف نیز اجرا می‌ شود، سپس با آهنگی تند، شعرهای مخصوص یزله را می‌خوانند و موسیقی نیز آنها را همراهی می‌کند، به این صورت که فردی شعرهایی را می‌گوید و بقیه افراد، به صورت جمعی در پاسخ به او اشعاری را می‌خوانند.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب. باشگاه خبرنگاران جوان. الهایی و برسیم، بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان(باتأکید بر سنت یزله)، ص۴.</ref>
نحوه اجرای یزله در مراسم [[عزاداری]] چنین است که افراد بازو یا کمر نفر بعدی را با دست می‌گیرند و حلقه می‌زنند و در یک دایره می‌چرخند. آنان در حالی که خم شد‏ه‌‏اند با نوای مداح (تک‌خوان) سینه می‌زنند و مقداری به‌سمت مرکز دایره می‌روند و عقب می‌آیند. اشعار این مراسم با توجه به زمان و مناسبت آن تفاوت دارد.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6751272 «یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> امروزه گروهی که یزله‌خوانی می‌کنند، سازهای سنج و دمام را نیز به کار می‌برند.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب.</ref>  


نحوه اجرای یزله در مراسم [[عزاداری]] چنین است که افراد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست می‌گیرند و حلقه می‌زنند و در یک دایره می‌چرخند. آنان در حالی که خم شد‏ه‌‏اند با نوای مداح (تک‌خوان)، سینه می‌زنند و مقداری به سمت مرکز دایره می‌روند و عقب می‌آیند. اشعار این مراسم با توجه به زمان و مناسبت آن تفاوت دارد.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>امروزه گروهی که یزله‌خوانی می‌کنند، سازهای سنج و دمام را نیز به کار می‌برند تا موسیقی محزونی ایجاد شود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب.</ref>
یزله در جشن‌ها با نوعی رقص و پایکوبی سنتی و دست زدن همراه است؛ البته گاهی با نواختن [[سنج و دمام (آیین)|دمام]] یا تنبک و دف نیز اجرا می‌ شود، سپس شعرهای مخصوص یزله با آهنگی تند و به‌همراه موسیقی خوانده می‌شود؛ به این صورت که فردی شعرهایی را می‌گوید و بقیه افراد به‌صورت جمعی در پاسخ به او اشعاری را می‌خوانند.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب؛ الهایی و برسیم، «بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)»، ص۴.</ref>
 
گاهی اجراکنندگان این آیین، شمشیر یا تفنگ نیز به دست می‌گیرند. فسلفه این کار برای ابراز قدرت، شجاعت، شادی و استقبال از میهمان است. هم‏چنین پیامش این است که این نوع وسایل، فقط برای جنگ نیستند و برای مراسم شادی نیز به کار می‌روند.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»] باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>
==پذیرایی در مراسم یزله==
عرب‌های خوزستان در زمان برگزاری رسم یزله دانه‌های قهوه را تفت می‌دهند و سپس آن را دم می‌‌کنند در نتیجه قهوه‌ای تلخ و غلیظ آماده کرده و ابتدا با آن از مهمان پذیرایی می‌کنند. آنها بعد از خوردن قهوه‌ی تلخ، برای مهمان چای شیرین می‌آورند و با این کار قصد دارند اعلام کنند که تا تلخی نباشد شیرینی هیچ معنایی ندارد.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref>
 
در مراسم یزله مهمان باید بدون زمین گذاشتن فنجان، قهوه را سر بکشد. اگر بعد از خوردن قهوه فنجان را تکان دهد به این معناست که دیگر قهوه نمی‌‌خواهد، اما اگر آن را به لبه‌ قوری بزند یعنی دوباره درخواست قهوه دارد. پذیرایی در مراسم یزله با اشاره انجام می‌شود و صحبت و تعارفی در این میان نمی‌شود. برخی دلیل این نحوه مراسم را اینطور گفته‌اند که اگر کسی در مجلس در حال صحبت کردن است باید به احترام او سکوت کرد و حتی در زمان پذیرایی هیچ حرفی زده نشود.<ref>[https://www.iranhotelonline.com/blog/post-2369/%D8%B1%D8%B3%D9%85-%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 رسم یزله در خوزستان]، ایران هتل.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۴۶: خط ۴۰:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آذر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 «یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آذر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* رمضانی، احمد، [https://blog.shab.ir/یزله/ یزله چیست؟]، وبلاگ شب، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* رمضانی، احمد، [https://blog.shab.ir/یزله/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-2369/رسم-یزله-در-خوزستان رسم یزله در خوزستان]، ایران هتل، تاریخ درج مطلب: ۴ فروردین ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-2369/رسم-یزله-در-خوزستان «رسم یزله در خوزستان»]، ایران هتل، تاریخ درج مطلب: ۴ فروردین ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* الهایی، هادی و زهرا برسیم، «[http://ensani.ir/fa/article/356028 بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان(باتأکید بر سنت یزله)]»، در فصلنامه علمی ـ تخصصی تاریخ نو، شماره ۱۰، بهار ۱۳۹۴ش.
* الهایی، هادی، و زهرا برسیم، «[http://ensani.ir/fa/article/356028 بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)]»، در فصلنامه علمی-تخصصی تاریخ نو، شماره ۱۰، بهار ۱۳۹۴ش.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{عزاداری محرم}}
{{عزاداری محرم}}


۳۵۱

ویرایش