یزلهخوانی (آیین): تفاوت میان نسخهها
ویکیسازی و خلاصهسازی
(+ رده:آئینهای سوگواری (هاتکت)) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (ویکیسازی و خلاصهسازی) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ جعبه اطلاعات آئین ها | {{ جعبه اطلاعات آئین ها | ||
| عنوان | | عنوان = یزله خوانی | ||
| عرض | | عرض = | ||
| تصویر۱ | | تصویر۱ = | ||
| عرض تصویر۱ | | عرض تصویر۱ = | ||
| زیرنویس۱ | | زیرنویس۱ = | ||
| تصویر۲ | | تصویر۲ = | ||
| عرض تصویر۲ | | عرض تصویر۲ = | ||
| زیرنویس۲ | | زیرنویس۲ = | ||
| اطلاعات آئین | | اطلاعات آئین = اطلاعات آئین | ||
| زمان برگزاری = سوگواریها و جشنها و مراسم استقبال از میهمان | | زمان برگزاری = سوگواریها و جشنها و مراسم استقبال از میهمان | ||
| مکان برگزاری = | | مکان برگزاری = | ||
| گستره جغرافیایی | | گستره جغرافیایی = بخشهای جنوبی ایران مانند خوزستان | ||
| منشأ تاریخی | | منشأ تاریخی = | ||
| انواع | | انواع = | ||
| اشیاء و نمادها | | اشیاء و نمادها = | ||
| وجه نمادین | | وجه نمادین = | ||
| ادعیه | | ادعیه = | ||
| اوراد و اشعار= | | اوراد و اشعار= | ||
| مؤسسه وابسته = | | مؤسسه وابسته = | ||
| ثبت ملی | | ثبت ملی = | ||
| پانویس جعبه | | پانویس جعبه = | ||
}} | }} | ||
'''یَزْله''' یا '''هُوسه''' | '''یَزْله''' یا '''هُوسه''' آیینی که در [[سوگواری|سوگواریها]]، جشنها و استقبال از شخصیتها برگزار میشود. این مراسم در بخشهای جنوبی [[ایران]] مانند خوزستان و بندر بوشهر اجرا میشود و در این آیین مردان با پوشیدن لباس محلی گرد هم جمع میشوند و هر فرد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست میگیرد و افراد با هم زنجیرهای انسانی تشکیل میدهند و با ضربآهنگِ شعر یزله، بهآرامی قدم برداشته و جلو میروند. اشعار و حرکت یزلهخوانان متناسب با هر جلسه متفاوت است. | ||
==اهمیت و جایگاه== | ==اهمیت و جایگاه== | ||
«یَزْله» یا «هُوسه» نوعی | «یَزْله» یا «هُوسه» نوعی مراسمی آیینی همراه با موسیقی محلی که در جشنها، و مراسم استقبال از شخصیتها و «سوگواریها مانند [[سوگواری محرم|عزاداری محرم]] و برای ابراز قدرت و شجاعت اجرا میشود. در یزلهها متناسب با هر جلسه موسیقی و نحوه اجرای آن نیز متفاوت میشود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب؛ [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزلهخوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهایی و برسیم، «بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)»، ص۴.</ref> این موسیقی و مراسم محلی در بخشهای جنوبی ایران مانند بندر بوشهر و خوزستان برگزار میشود. برخی پژوهشگران معتقدند ریشه این مراسم به بندر بوشهر برمیگردد.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب.</ref> | ||
== زمان و شیوه برگزاری== | == زمان و شیوه برگزاری== | ||
یزله با اینکه کاربردی چندگانه دارد اما | یزله با اینکه کاربردی چندگانه دارد اما غالباً در جشنها اجرا میشود.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب.</ref> نحوه انجام «یزله» بدین صورت است که مردان عرب با پوشیدن لباس محلی گرد هم جمع میشوند و هر فرد، بازو یا کمر نفر بعدی را با دست میگیرد و افراد با هم زنجیرهای میسازند و با ضربآهنگِ شعر یزله، بهنرمی قدم برداشته و به جلو میروند.<ref>الهایی و برسیم، «بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)»، ص۴، [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 ««یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»] باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> | ||
یزله در | نحوه اجرای یزله در مراسم [[عزاداری]] چنین است که افراد بازو یا کمر نفر بعدی را با دست میگیرند و حلقه میزنند و در یک دایره میچرخند. آنان در حالی که خم شدهاند با نوای مداح (تکخوان) سینه میزنند و مقداری بهسمت مرکز دایره میروند و عقب میآیند. اشعار این مراسم با توجه به زمان و مناسبت آن تفاوت دارد.<ref>[https://www.yjc.news/fa/news/6751272 «یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان.</ref> امروزه گروهی که یزلهخوانی میکنند، سازهای سنج و دمام را نیز به کار میبرند.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب.</ref> | ||
یزله در جشنها با نوعی رقص و پایکوبی سنتی و دست زدن همراه است؛ البته گاهی با نواختن [[سنج و دمام (آیین)|دمام]] یا تنبک و دف نیز اجرا می شود، سپس شعرهای مخصوص یزله با آهنگی تند و بههمراه موسیقی خوانده میشود؛ به این صورت که فردی شعرهایی را میگوید و بقیه افراد بهصورت جمعی در پاسخ به او اشعاری را میخوانند.<ref>رمضانی، [https://blog.shab.ir/%DB%8C%D8%B2%D9%84%D9%87/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب؛ الهایی و برسیم، «بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)»، ص۴.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۴۶: | خط ۴۰: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 | * [https://www.yjc.news/fa/news/6751272 «یزله خوانی چیست»؟ /فلسفه رقص شمشیر و قهوه تلخ+ فیلم»]، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آذر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش. | ||
* رمضانی، احمد، [https://blog.shab.ir/یزله/ | * رمضانی، احمد، [https://blog.shab.ir/یزله/ «یزله چیست؟»]، وبلاگ شب، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش. | ||
* [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-2369/رسم-یزله-در-خوزستان | * [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-2369/رسم-یزله-در-خوزستان «رسم یزله در خوزستان»]، ایران هتل، تاریخ درج مطلب: ۴ فروردین ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ش. | ||
* الهایی، | * الهایی، هادی، و زهرا برسیم، «[http://ensani.ir/fa/article/356028 بررسی شعارهای عشایر عرب در واقعه جهاد عشایر خوزستان (با تأکید بر سنت یزله)]»، در فصلنامه علمی-تخصصی تاریخ نو، شماره ۱۰، بهار ۱۳۹۴ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{عزاداری محرم}} | {{عزاداری محرم}} | ||