محمد مصدق: تفاوت میان نسخه‌ها

{{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = محمد مصدق در مقابل درخواست [[جمعیت فدائیان اسلام]] برای اجرای احکام اسلام در دولت گفت: «من نه مرد مدعی حکومت اسلامی هستم و نه می‌خواهم همیشه حاکم و نخست‌وزیر شما باشم، مجال دهید و بگذارید تا قضیه نفت را حل کنم».<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران، ص۲۲۹.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

مصدق و [[سید مجتبی نواب صفوی]] در ابتدا به هم نزدیک بودند اما در ادامه با بروز اختلافات، مسیرشان از هم جدا شد. با اوج‌گیری مبارزات برای ملی شدن صنعت نفت ایران، کاشانی، مصدق و یارانشان، حاجعلی رزم‌آرا، نخست وزیر وقت، را مهم‌ترین مانع تحقق آن می‌دانستند.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران، ص۲۲۷.</ref> بنابر روایت برخی نزدیکان به جمعیت فدائیان اسلام، در آن روزها نواب صفوی با برخی از سران جبهه ملی از جمله حسین فاطمی و حسین مکی ملاقاتی ترتیب داده و از آنان درباره اجرای احکام اسلام در صورت به قدرت رسیدن جبهه ملی عهد می‌گیرد. با قبول این پیمان از جانب نمایندگان جبهه ملی، نواب نیز قول حذف فیزیکی رزم‌آرا به عنوان مانع اصلی ملی شدن صنعت نفت و اداره حکومت بر اساس موازین اسلام را به آنان می‌دهد.<ref>کرباسچیان، داستان یک عهد شکنی، ص۱۹؛ همچنین با کمی تفاوت در خسروشاهی، فدائیان اسلام: تاریخ، عملکرد، اندیشه،ص۹۳.</ref> رزم‌آرا در ۱۶ بهمن ۱۳۲۹ش کشته شد.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران، ص۲۲۷.</ref>

با آغاز دوران نخست‌وزیری مصدق، وی اختلافاتی با نواب پیدا کرد و دستگیری‌های متعدد اعضای فدائیان اسلام از جانب دولت، اعتراض‌های نواب به این بازداشت‌ها<ref>خسروشاهی، فدائیان اسلام: تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص۱۱۱-۱۱۸؛ جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران،ص۲۲۸.</ref> و صدور بیانیه‌هایی از جانب نواب که در آن خواستار اداره کشور توسط پیشوای مسلمین شده بود به این اختلافات دامن زد.<ref>واسعی، [http://ensani.ir/fa/article/239981/دکتر-مصدق-از-پس-ابرهای-تیره «دکتر مصدق از پس ابرهای تیره»]، ص۱۱.</ref> وی همچنین اختلافاتی با سید ابوالقاسم کاشانی و جبهه ملی درباره انتخابِ نخست‌وزیرِ بعد از رزم‌آرا داشت.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران، ص۲۲۸-۲۳۰.</ref> این کشمکش‌ها به اختلاف میان فدائیان اسلام و سید ابوالقاسم کاشانی نیز منجر شد.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران، ص۲۳۰.</ref>

با ادامه این روند، نواب در [[۱۲ خرداد]] ۱۳۳۰ شمسی دستگیر و به زندان قصر منتقل شد.<ref>خسروشاهی، فدائیان اسلام: تاریخ، عملکرد، اندیشه، ص۱۱۱-۱۱۸</ref>. وی تا ۱۴ بهمن ۱۳۳۱ش در زندان بود و تنها زندانی سیاسی دوره نخست‌وزیری مصدق است.<ref>جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی و سیاسی ایران، ص۲۳۰.</ref>