کاربر ناشناس
تربت: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi |
imported>Mahboobi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''تربت'' در فرهنگ شیعی به خاکی که از اطراف قبر امام حسین(ع) برداشته می شود، اطلاق می گردد. و در احادیث، فضيلت، آثار و بركاتى برای آن ذکر شده است. | ''تربت'' در فرهنگ شیعی به خاکی که از اطراف قبر [[امام حسین]](ع) برداشته می شود، اطلاق می گردد. و در احادیث، فضيلت، آثار و بركاتى برای آن ذکر شده است. | ||
==در لغت== | ==در لغت== | ||
تربت در لغت به معنای «خاک » است<ref>ابن منظور؛ فیروزآبادی ، ذیل «ترب »</ref> و در فرهنگ شیعی صرفاً به خاکی که از اطراف قبر امام حسین(ع) برداشته می شود، اطلاق می گردد. برخی احتمال داده اند که به خاکی که از اطراف هر قبر مقدّسی، همچون قبر [[امامان شیعه|امامان]]، پیامبران، شهیدان و صالحان، برداشته می شود، تربت می گویند، ولی معنای شایع یا منحصر آن خاک قبر [[امام حسین(ع)]] است و مراد از کلمه «الطین » یا «طین القبر» هم در روایات [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] همین معناست<ref>شهیدثانی، الفوائد الملیّة لشرح الرسالة النفلیّة،ص 211</ref><ref>بحرانی،الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة،ج 7، ص 261</ref>.ابوریحان بیرونی<ref>بیرونی، آثارالباقیه،ص 329</ref>از مزار [[امام حسین(ع)]] با تعبیر «تربت مسعوده » یاد کرده است . تربت همواره نزد [[شیعیان]] محترم، مقدّس و «شعار» آنان بوده است<ref>آل کاشف الغطاء، الارض و التربة الحسینیة،ص 32</ref>. | تربت در لغت به معنای «خاک » است<ref>ابن منظور؛ فیروزآبادی ، ذیل «ترب »</ref> و در فرهنگ شیعی صرفاً به خاکی که از اطراف قبر [[امام حسین]](ع) برداشته می شود، اطلاق می گردد. برخی احتمال داده اند که به خاکی که از اطراف هر قبر مقدّسی، همچون قبر [[امامان شیعه|امامان]]، پیامبران، شهیدان و صالحان، برداشته می شود، تربت می گویند، ولی معنای شایع یا منحصر آن خاک قبر [[امام حسین(ع)]] است و مراد از کلمه «الطین » یا «طین القبر» هم در روایات [[امامان شیعه|ائمه(ع)]] همین معناست<ref>شهیدثانی، الفوائد الملیّة لشرح الرسالة النفلیّة،ص 211</ref><ref>بحرانی،الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة،ج 7، ص 261</ref>.ابوریحان بیرونی<ref>بیرونی، آثارالباقیه،ص 329</ref>از مزار [[امام حسین(ع)]] با تعبیر «تربت مسعوده » یاد کرده است . تربت همواره نزد [[شیعیان]] محترم، مقدّس و «شعار» آنان بوده است<ref>آل کاشف الغطاء، الارض و التربة الحسینیة،ص 32</ref>. | ||
==در احادیث== | ==در احادیث== | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
در برخی منابع ، مُفاد این احادیث از جمله [[معجزات پیامبر]] به شمار آمده است<ref>ابونعیم ، ص 553؛ بیهقی ، ج 6، ص 468ـ470</ref>. برطبق این احادیث، که بیشتر آنها از طریق [[ام سَلَمه]] نقل شده<ref>موحد ابطحی اصفهانی ، ج 4، ص 218ـ242</ref>، [[محمد(ص)|پیامبر]] تربتی را که [[جبرائیل]] برای وی آورد، به [[ام سلمه]] داد و او آن را در شیشه ای (یا پیراهن یا روسری خود) نهاد، آنگاه [[پیامبر اکرم]] خونْ رنگ شدن تربت را در روز [[عاشورا]] نشانه [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] معرفی کرد<ref>ابویعلی موصلی، ج 6، ص 129ـ130؛ خُصَیبی، ص 202ـ203؛ ابن قولویه، ص 59 ـ61؛ طبرانی، ج 3، ص 108؛ ابن شجری، ج 2، ص 82، مجلس 29، ص 139ـ140؛ حاکم نیشابوری، ج 5، ص 567</ref>. خونْ رنگ شدن تربت در روز [[عاشورا]] در برخی گزارشهای دیگر نیز آمده است<ref>میثمی عراقی، ص 542؛ دستغیب، ص 123ـ124</ref>. در منابع شیعی، این احادیث به واسطه حدود ده راوی از [[پیامبر اکرم]] و [[امام باقر]] و [[امام صادق]] نقل شده است<ref>طوسی، 1414، ص 314ـ 318، 330؛ فضل طبرسی، ج 1، ص 428</ref>. در برخی از آنها اشاره شده که [[محمد(ص)|پیامبر]] به [[ام سلمه]] مقداری تربت داده، در حدیثی آمده که این تربت تا هنگام مرگِ [[ام سلمه]] نزد وی بوده <ref>ابن قولویه، ص 60</ref>. و بنا بر روایتی آن تربت نزد [[امام باقر(ع)]] بوده است<ref>طوسی، 1414، ص 316</ref>. در برخی دعاها نیز به ماجرای تربت آوردن [[جبرائیل]] اشاره یا تصریح شده است<ref>ابن قولویه، ص 280، 282، 284ـ 285؛ مجلسی، ج 98، ص 118، 129</ref>. | در برخی منابع ، مُفاد این احادیث از جمله [[معجزات پیامبر]] به شمار آمده است<ref>ابونعیم ، ص 553؛ بیهقی ، ج 6، ص 468ـ470</ref>. برطبق این احادیث، که بیشتر آنها از طریق [[ام سَلَمه]] نقل شده<ref>موحد ابطحی اصفهانی ، ج 4، ص 218ـ242</ref>، [[محمد(ص)|پیامبر]] تربتی را که [[جبرائیل]] برای وی آورد، به [[ام سلمه]] داد و او آن را در شیشه ای (یا پیراهن یا روسری خود) نهاد، آنگاه [[پیامبر اکرم]] خونْ رنگ شدن تربت را در روز [[عاشورا]] نشانه [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] معرفی کرد<ref>ابویعلی موصلی، ج 6، ص 129ـ130؛ خُصَیبی، ص 202ـ203؛ ابن قولویه، ص 59 ـ61؛ طبرانی، ج 3، ص 108؛ ابن شجری، ج 2، ص 82، مجلس 29، ص 139ـ140؛ حاکم نیشابوری، ج 5، ص 567</ref>. خونْ رنگ شدن تربت در روز [[عاشورا]] در برخی گزارشهای دیگر نیز آمده است<ref>میثمی عراقی، ص 542؛ دستغیب، ص 123ـ124</ref>. در منابع شیعی، این احادیث به واسطه حدود ده راوی از [[پیامبر اکرم]] و [[امام باقر]] و [[امام صادق]] نقل شده است<ref>طوسی، 1414، ص 314ـ 318، 330؛ فضل طبرسی، ج 1، ص 428</ref>. در برخی از آنها اشاره شده که [[محمد(ص)|پیامبر]] به [[ام سلمه]] مقداری تربت داده، در حدیثی آمده که این تربت تا هنگام مرگِ [[ام سلمه]] نزد وی بوده <ref>ابن قولویه، ص 60</ref>. و بنا بر روایتی آن تربت نزد [[امام باقر(ع)]] بوده است<ref>طوسی، 1414، ص 316</ref>. در برخی دعاها نیز به ماجرای تربت آوردن [[جبرائیل]] اشاره یا تصریح شده است<ref>ابن قولویه، ص 280، 282، 284ـ 285؛ مجلسی، ج 98، ص 118، 129</ref>. | ||
===احادیثی از حضرت علی درباره تربت=== | ===احادیثی از حضرت علی درباره تربت=== | ||
از [[حضرت علی]] احادیثی در باره تربت [[امام حسین]] نقل شده است، از جمله آنکه آن حضرت هنگام عبور از [[کربلا]] در [[جنگ صفّین]] ، حدیث پیامبر را در شأن تربت برای [[اصحاب]] نقل کردند<ref>نصربن مزاحم، ص 140؛ ابن سعد، ص 48ـ49؛ ابن حنبل، ج 1، ص 446؛ ابویعلی موصلی، ج 1، ص 298؛ ابن عساکر، ص 234ـ23</ref>. ظاهراً این حدیث دو بار، هنگام رفتن [[امام علی]] به [[صفّین]] و هنگام بازگشت از آن، در [[کربلا]] شنیده شده است<ref>موحد ابطحی اصفهانی، ج 4، ص 365ـ366</ref>. در حدیثی دیگر، از آگاهی [[حضرت علی]] نسبت به تربت محل [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] سخن رفته است<ref>ابن سعد، ص 48؛ ابن قولویه، ص 72</ref>. بنا بر حدیثی ، آن حضرت هنگام عبور از [[کربلا]] ضمن گریستن و اشاره به واقعه [[عاشورا]]، حرمت تربت آنجا را یادآور شدند<ref>حمیری، ص 26؛ ابن قولویه، ص 269ـ270</ref>. | از [[حضرت علی]] احادیثی در باره تربت [[امام حسین]] نقل شده است، از جمله آنکه آن حضرت هنگام عبور از [[کربلا]] در [[جنگ صفّین]] ، حدیث پیامبر را در شأن تربت برای [[اصحاب]] نقل کردند<ref>نصربن مزاحم، ص 140؛ ابن سعد، ص 48ـ49؛ ابن حنبل، ج 1، ص 446؛ ابویعلی موصلی، ج 1، ص 298؛ ابن عساکر، ص 234ـ23</ref>. ظاهراً این حدیث دو بار، هنگام رفتن [[امام علی]] به [[صفّین]] و هنگام بازگشت از آن، در [[کربلا]] شنیده شده است<ref>موحد ابطحی اصفهانی، ج 4، ص 365ـ366</ref>. در حدیثی دیگر، از آگاهی [[حضرت علی]] نسبت به تربت محل [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] سخن رفته است<ref>ابن سعد، ص 48؛ ابن قولویه، ص 72</ref>. بنا بر حدیثی ، آن حضرت هنگام عبور از [[کربلا]] ضمن گریستن و اشاره به واقعه [[عاشورا]]، حرمت تربت آنجا را یادآور شدند<ref>حمیری، ص 26؛ ابن قولویه، ص 269ـ270</ref>. | ||