کاربر ناشناس
جفر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mahboobi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
عنوان دو كتاب حدیثی به املای [[محمد(ص)|پیامبر اكرم]] و نگارش [[علی(ع)|حضرت علی(ع)]] است كه محتوای آنها، همه [[احكام]] و [[حلال]] و حرامهایی است كه مردم در طول اعصار بدان نیاز دارند و ذكر حوادث آینده تا روز [[قیامت]] است. | عنوان دو كتاب حدیثی به املای [[محمد(ص)|پیامبر اكرم]] و نگارش [[علی(ع)|حضرت علی(ع)]] است كه محتوای آنها، همه [[احكام]] و [[حلال]] و حرامهایی است كه مردم در طول اعصار بدان نیاز دارند و ذكر حوادث آینده تا روز [[قیامت]] است. | ||
==كتاب جفر== | ==كتاب جفر== | ||
| خط ۵۱: | خط ۴۵: | ||
امتیاز مهم جامعه بر دیگر كتابهای منسوب به [[امام علی]] این است كه به رؤیت افراد متعددی رسیده، هر چند كه در باره كتاب جفر در روایت آمده است: «جز نبی و وصی نبی كسی نمی‌تواند در آن بنگرد» <ref>مفید، الارشاد،ج 2، ص 249ـ250</ref> <ref>قطب راوندی، الخرائج و الجرائح،ج 2، ص 897</ref>. به نوشته عبدالحلیم جُندی <ref>جندی، الامام جعفرالصادق،ص 200</ref> حتی [[منصور عباسی]] نیز موفق به رؤیت كتاب جامعه شده است. برخی از راویانی كه موفق به رؤیت كتاب جامعه یا بخشهایی از آن شده‌اند، بدین قرارند: [[ابوبصیر مرادی]] <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 143</ref><ref>كلینی، کافی، ج 7، ص 119</ref>، عبدالملك‌بن اَعین <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 153</ref>، [[محمدبن مسلم]]<ref>كلینی، کافی، ج 6، ص 219ـ220</ref> <ref>طوسی، تهذیب الاحكام،ج 9، ص 2</ref>، [[زُراره بن اَعْین]] <ref>طوسی، الاستبصار،ج 1، ص 387</ref><ref>كلینی، کافی، ج 7، ص 94ـ 95</ref>، مُعَتَّب <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 145</ref>، [[ابن‌بُكَیر]]<ref>كلینی، کافی،ج 3، ص 397</ref> و [[وهْب‌بن عبداللّه سُوائی]] <ref>ابن‌بطریق، عمدة عیون صحاح‌الاخبار فی مناقب امام الابرار،ص 314</ref>. مجید معارف <ref>معارف، پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه،ص 43ـ 45</ref> نیز بیش از چهل تن را نام برده كه برخی از آنان هر چند كتاب جامعه را ندیده‌اند، اصل وجود آن را روایت كرده‌اند. | امتیاز مهم جامعه بر دیگر كتابهای منسوب به [[امام علی]] این است كه به رؤیت افراد متعددی رسیده، هر چند كه در باره كتاب جفر در روایت آمده است: «جز نبی و وصی نبی كسی نمی‌تواند در آن بنگرد» <ref>مفید، الارشاد،ج 2، ص 249ـ250</ref> <ref>قطب راوندی، الخرائج و الجرائح،ج 2، ص 897</ref>. به نوشته عبدالحلیم جُندی <ref>جندی، الامام جعفرالصادق،ص 200</ref> حتی [[منصور عباسی]] نیز موفق به رؤیت كتاب جامعه شده است. برخی از راویانی كه موفق به رؤیت كتاب جامعه یا بخشهایی از آن شده‌اند، بدین قرارند: [[ابوبصیر مرادی]] <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 143</ref><ref>كلینی، کافی، ج 7، ص 119</ref>، عبدالملك‌بن اَعین <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 153</ref>، [[محمدبن مسلم]]<ref>كلینی، کافی، ج 6، ص 219ـ220</ref> <ref>طوسی، تهذیب الاحكام،ج 9، ص 2</ref>، [[زُراره بن اَعْین]] <ref>طوسی، الاستبصار،ج 1، ص 387</ref><ref>كلینی، کافی، ج 7، ص 94ـ 95</ref>، مُعَتَّب <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 145</ref>، [[ابن‌بُكَیر]]<ref>كلینی، کافی،ج 3، ص 397</ref> و [[وهْب‌بن عبداللّه سُوائی]] <ref>ابن‌بطریق، عمدة عیون صحاح‌الاخبار فی مناقب امام الابرار،ص 314</ref>. مجید معارف <ref>معارف، پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه،ص 43ـ 45</ref> نیز بیش از چهل تن را نام برده كه برخی از آنان هر چند كتاب جامعه را ندیده‌اند، اصل وجود آن را روایت كرده‌اند. | ||
==پیدایش جفر و جامعه== | |||
صفار قمی <ref>صفار قمی، بصائر الدرجات،ص 506 - 507</ref> آغاز جفر را در روایتی منسوب به [[امام کاظم|امام موسی‌الكاظم]](ع) این‌گونه آورده است كه در روزهای پایانی عمر [[پیامبر(ص)]]، همه اخبار گذشته و آینده تا روز [[قیامت]] و تأویل همه آیات و نام اوصیا از خاندان آن حضرت و آنچه بر ایشان می‌گذرد و نیز توصیه یكایك ایشان و شیعیانشان به صبر، بر آن حضرت [[وحی]] شد و پیامبر به امر خدا آنها را بر [[امام علی|علی(ع)]] املا فرمود و آن حضرت نیز با مركّب سبز رنگی كه [[جبرائیل]] از [[بهشت]] آورده بود، این مطالب را بر روی پوست یك جَفْرة (برّه یا بزغاله ماده)، كه آماده شده بود، نوشت. در پایان این روایت تصریح شده است كه اوصیای پیامبر همه اخبار مَلاحِم را از این نوشته برگرفته‌اند <ref>آملی، نفائس‌الفنون فی عرایس العیون،ج 2، ص 93ـ94</ref><ref>مجلسی، بحار، ج 26، ص 26- 27</ref>. | |||
بنا بر روایتی كه [[كلینی]] <ref>کلینی، کافی، ج1، ص279ـ280</ref> نقل كرده است، خداوند مشی كلی [[امامان شیعه]] را در نوشته‌ای بر رسول خدا نازل كرده است؛ احتمالاً این نوشته همان جفر و جامعه است كه [[امام رضا]](ع) به هنگام پذیرش ولایتعهدی [[مأمون]] از آن یاد كرده و در پایان عهدنامه چنین نوشته است: «ولایتعهدی را می‌پذیرم، ولی مضمون جفر و جامعه بر خلاف آن دلالت دارند» و گواهانی نیز بر مضمون آن گواهی دادند<ref>مجلسی، بحار، ج49، ص 148ـ153</ref>. در روایتی دیگر آمده است كه [[امام رضا]] در پایان عهدنامه نوشت: «مضمون جفر و جامعه چنین بیان می‌دارد كه امر ولایتعهدی بتمامه منعقد نخواهد شد» <ref>جرجانی، شرح‌المواقف،ج 6، ص22</ref>. ابن‌طِقْطَقی' در الفخری فی‌الا´داب السلطانیة<ref>ابن‌طِقْطَقی' در الفخری فی‌الا´داب السلطانیة،ص260</ref>، جرجانی در شرح‌المواقف<ref>جرجانی، شرح‌المواقف،ج 6، ص22</ref> و طاشكوپری‌زاده <ref>طاشكوپری‌زاده، كتاب مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج 2، ص 425</ref>، متن كامل پاسخ [[امام رضا]](ع) را، با اندك اختلافی در واژگان، آورده‌اند. به تصریح طاشكوپری‌زاده<ref>طاشكوپری‌زاده، كتاب مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج 2، ص 426</ref>، امر همان‌گونه كه [[امام رضا]] پیش‌بینی كرده بود، اتفاق افتاد؛ ولایتعهدی منعقد نشد و مأمون كه از ناحیه [[بنی‌هاشم]] احساس خطر كرده بود، امام رضا را با سم به [[شهادت]] رساند. | |||
==تفکیک جفر و جامعه در منقولات اهل سنّت== | ==تفکیک جفر و جامعه در منقولات اهل سنّت== | ||