پرش به محتوا

خطبه اشباح: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۵۷۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۱۶
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei
imported>Pourrezaei
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''خطبه اشباح''' از خطبه‌های مفصل [[نهج البلاغه]] است که موضوعات گوناگونی در آن مطرح شده است. توصیف [[خداوند]]، بی‌زمانی و بی‌مکانی او، توقیفی بودن [[اسما و صفات]] او، هدفداری خلقت موجودات، توصیف آسمان، [[ملائکه|فرشتگان]]، خلقت زمین، از جمله مطالب مطرح شده در این [[خطبه]] است.
'''خطبه اَشباح''' از خطبه‌های مفصل [[نهج البلاغه]] است که موضوعات گوناگونی در آن مطرح شده است. توصیف [[خداوند]]، بی‌زمانی و بی‌مکانی او، توقیفی بودن [[اسما و صفات]] او، هدفداری خلقت موجودات، توصیف آسمان، [[ملائکه|فرشتگان]]، خلقت زمین، از جمله مطالب مطرح شده در این [[خطبه]] است.


این خطبه به لحاظ ادبی دارای استعاره‌ها و کنایه‌هایی شگفت است که [[ابن ابی الحدید]] می‌گوید رواست بدین سبب گوینده بر دیگران برتر شمرده شود.
این خطبه به لحاظ ادبی دارای استعاره‌ها و کنایه‌هایی شگفت است که [[ابن ابی الحدید]] می‌گوید رواست بدین سبب گوینده بر دیگران برتر شمرده شود.


== شماره ترتیبی در نسخه‌ها ==
شماره ترتیبی این خطبه در نسخه‌های نهج البلاغه، متفاوت است:<ref>به نقل: محمدی، المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه، جدول اختلاف نسخ انتهای کتاب، ص۲۳۲.</ref>
{{جعبه نقل قول | عنوان = گزیده‌ای از خطبه اشباح| نقل‌قول = '''«'''خدایا! تویی سزاوار نیکو ستودن، و بسیار و بی‌شمارت ستایش نمودن. اگر امید به تو بندند بهترین امیدبسته‌ای، و اگر چشم از تو دارند، این چشمداشت را هر چه نیکوتر شایسته‌ای. خدایا! درِ نعمت بر من گشادی، و مرا زبانی دادی تا بدان مدح جز تو نخوانم، و بر کسی غیر تو آفرین نرانم. و بدان کسانی را نستایم که نومید کنند یا گمانِ آن بُوَد که نبخشند، و زبان خود را بازداشتم از ستودن مردمان، و آفرین راندن بر پروردگان و آفریدگان.
 
بار خدیا! هر ثناگوی را بر ثنا گفته، پاداشی است: جزایی <small>-در خوردِ ثنای آفرین‌گوینده-</small>، یا عطایی نیکو <small>-سزاوار پاداش‌دهنده-</small>. خدایا! امید به تو بستم تا راهنما باشی به‌اندوخته‌های آمرزش و گنجینه‌های بخشایش.'''»''' |تاریخ بایگانی | منبع = <small>[[نهج البلاغه]]، ترجمه شهیدی، ص۸۴.</small> | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px | اندازه خط = ۱۲px|رنگ پس‌زمینه =#ffeebb| گیومه نقل‌قول = | تراز منبع = چپ}}


شماره ترتیبی این خطبه در نسخه‌های نهج البلاغه، متفاوت است:<ref>به نقل: محمدی، المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه، جدول اختلاف نسخ انتهای کتاب، ص۲۳۲.</ref>
{| class="wikitable" style="float:left"
{{وسط‌چین}}
{| class="wikitable"
|-
|-
! نام نسخه !! شماره خطبه
! نام نسخه !! شماره خطبه
خط ۲۶: خط ۲۱:
|فی ظلال || ۸۹
|فی ظلال || ۸۹
|}
|}
{{پایان}}
 


== نامگذاری ==
== نامگذاری ==
خط ۴۹: خط ۴۴:
# خطبه با دعای امام و طلب رضای خدا و درخواست بی‌نیازی از اینکه دست نیاز به سوی جز او دراز کنیم به پایان می‌رسد.<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، ص۸۴.</ref>
# خطبه با دعای امام و طلب رضای خدا و درخواست بی‌نیازی از اینکه دست نیاز به سوی جز او دراز کنیم به پایان می‌رسد.<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، ص۸۴.</ref>


== ارزش ادبی خطبه ==  
== ارزش ادبی خطبه ==
[ابن ابی الحدید]]، از علمای [[اهل سنت]]، در شرح این خطبه می‌نویسد::این فصل از سخنان امیرالمؤمنین(ع) دارای استعاراتی شگفت و جز آن از ابواب [[علم بدیع|بدیع]] است که اگر در دیوان شاعری پرگو یا نویسنده‌ای پرگو یافت شود سزاوار است بر دیگران مقدم شود،... خدا را جای شگفتی است از کسانی که معیار برتری سخنان را دارا بودن امثال این صنعت می‌دانند و چون در صد صفحه، دو یا سه کلمه از آن را بیابند، قیامتی برپا می‌کنند و در بوق و کرنا می‌کنند و صفحه‌ها در وصف نکویی و شگفتی آن پر می‌کنند ولی چون این سخن را که همه‌اش به لطیف‌ترین وجه و ظریف‌ترین وجه و زیباترین عبارت و دقیق‌ترین معنا و نیکوترین مقصود، از این صنعت پر است می‌بینند هوای نفس و تعصب مانع می‌شود که از برتری آن سخن بگویند البته اگر به خوبی سخن گویند و تعصب نورزند که دیگر سخنان را بر آن برتری دهند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۵۱-۴۵۲</ref>  
[ابن ابی الحدید]]، از علمای [[اهل سنت]]، در شرح این خطبه می‌نویسد::این فصل از سخنان امیرالمؤمنین(ع) دارای استعاراتی شگفت و جز آن از ابواب [[علم بدیع|بدیع]] است که اگر در دیوان شاعری پرگو یا نویسنده‌ای پرگو یافت شود سزاوار است بر دیگران مقدم شود،... خدا را جای شگفتی است از کسانی که معیار برتری سخنان را دارا بودن امثال این صنعت می‌دانند و چون در صد صفحه، دو یا سه کلمه از آن را بیابند، قیامتی برپا می‌کنند و در بوق و کرنا می‌کنند و صفحه‌ها در وصف نکویی و شگفتی آن پر می‌کنند ولی چون این سخن را که همه‌اش به لطیف‌ترین وجه و ظریف‌ترین وجه و زیباترین عبارت و دقیق‌ترین معنا و نیکوترین مقصود، از این صنعت پر است می‌بینند هوای نفس و تعصب مانع می‌شود که از برتری آن سخن بگویند البته اگر به خوبی سخن گویند و تعصب نورزند که دیگر سخنان را بر آن برتری دهند.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۵۱-۴۵۲</ref>


== متن و ترجمه خطبه ==
== متن و ترجمه خطبه ==
متن این خطبه بر اساس ترجمه [[حسین انصاریان]] به این شرح است:
متن این خطبه بر اساس ترجمه [[حسین انصاریان]] به این شرح است:
{{نقل قول دوقلو طبقاتی
{{نقل قول دوقلو طبقاتی تاشو
|شکل بندی عنوان=
|شکل بندی عنوان=
|شکل بندی عنوان ستون راست=
|شکل بندی عنوان ستون راست=
کاربر ناشناس