بنی‌قریظه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''بنی قُریظه'''، قبیله یهودی ساکن [[مدینه]] (یَثْرِب) در نخستین سال‌های پس از [[هجرت]] [[پیامبر اکرم (ص)]]. آخرین جنگ پیامبر (ص) با [[یهودیان مدینه]]، با این قبیله بود که [[غزوه بنی قریظه]] نام گرفت.

بنی قریظه، بنابر برخی نقل‌های شفاهی یهود، از نسل [[حضرت هارون |هارون]] برادر [[حضرت موسی]] (ع) بودند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۲۲، ص۱۰۷؛ مقدسی، ج۴، ص۱۲۹ـ ۱۳۰؛ یاقوت حموی، ج۵، ص۸۴. </ref> برخی دیگر از منابع، این قبیله را از طایفة جُذام سکنة [[فلسطین]] می‌دانند که در عهد عادیابن سموئل (شموئل؛ حک ح۱۰۷۵ـ ۱۰۴۵ قم). به دین یهود گرویدند.<ref>یعقوبی ، ج۱، ص۴۰۸.</ref>

درباره پیشینه تاریخی و زمان مهاجرت بنی قریظه به مدینه گزارش‌های متفاوتی وجود دارد. گفته شده است آنان پیش از رویداد سیل عَرِم که به مهاجرت قبایل عربِ اَوْس و خَزْرَجْ به [[یثرب]] انجامید، به مدینه مهاجرت کردند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، ج۲۲، ص۱۰۷؛ مقدسی، ج۴، ص۱۲۹ـ ۱۳۰؛ یاقوت حموی، ج۵، ص۸۴. </ref> بر اساس این نقل‌ها، به دنبال جنگ رومیان با یهود (۷۰ میلادی)، بنی قریظه به [[حجاز]] گریخته و در مَهزور از نواحی یثرب ساکن شده بودند.<ref>ابوالفرج اصفهانی ، ج۲۲، ص ۱۰۸ـ ۱۰۹. </ref> برخی دیگر از منابع، این قبیله را از طایفة جُذام سکنة [[فلسطین]] می‌دانند که در عهد عادیابن سموئل (شموئل؛ حک ح۱۰۷۵-۱۰۴۵ قم). به دین یهود گرویدند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۱، ص۴۰۸.</ref>

سلطه قبایل عرب بر [[مدینه]] موجب شد که بسیاری از یهودیان مدینه را ترک کنند. در دوران نزدیک به ظهور [[اسلام]]، قبایل یهود در بیرون شهر در دژها و قلاع خود زندگی می‌کردند. بنی قریظه، که در این زمان به لحاظ جمعیت و نفوذ از دو قبیله دیگر یعنی [[بنی نضیر]] و [[بنی قینقاع|بنی قینقاع]] مقتدرتر بودند، در جنوب شرقی مدینه سکونت داشتند و عمدتاً کشاورزی می‌کردند.

مسلمانان قلعه‌ها و خانه‌های بنی قریظه را ۱۵ روز محاصره کردند<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۷.</ref> و چون آنها توان مقابله را در خود نمی‌دیدند، پیشنهاد صلح دادند و داوری [[سعد بن معاذ]] را پذیرفتند.<ref>ابن عبد ربه، العقد الفرید، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۲۷.</ref> سعد در حالتی که مجروح و بیمار بود، از چادر خود به طرف محل بنی قریظه رفت و برخلاف انتظار طایفه‌اش که هم پیمان بنی قریظه بودند، حکم کرد که سزای مردان جنگجوی بنی قریظه قتل است و باید اموال‌شان تقسیم و کودکانشان اسیر گردند.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۲۲-۲۲۳.</ref> در منابع آمده است پیامبر(ص) درباره این حکم سعد فرمود: او همان حکم خدا را گفت.<ref>ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۲۲۲-۲۲۳؛ تاریخ یعقوبی، ج۱، ص۴۱۲، ج۲، ص۵۲؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۵۷-۵۹؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۱۰، ص۳۰۲؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۲، ص۱۶۹؛ طبری، تاریخ طبری، ج۳، ص۱۰۷۳-۱۰۷۴ و ۱۰۸۴ و ۱۰۸۸.</ref>

* ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، کتاب الاغانی، بیروت، بی‌تا.

* طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، اساطیر، تهران،  ۱۳۶۲ش.

* مزی، یوسف، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، تحقیق بشار عواد معروف، مؤسسة الرسالة، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۹۸م.

* مقدسی، مطهربن طاهر، کتاب البدء و التاریخ، پاریس ۱۸۹۹۱۹۱۹، چاپ افست تهران، ۱۹۶۲.