پرش به محتوا

جبر و اختیار: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۴۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۳
جز
خط ۱۰۴: خط ۱۰۴:
هویت و وحدت نفس، پرتوی از هویت و وحدت خداست، و نحوه انتساب و استناد همه هویت‎های امکانی و افعال و آثار آنها به آفریدگار یکتا از سنخ انتساب و استناد افعال و آثار اعضا و قوای انسان به نفس او است.<ref>رک: ملاصدرا، اسفار، ۱۹۸۱م، ج ۶، ص۳۷۹-۳۷۷، نیز: امام خمینی، طلب و اراده، ص۸۲، و همچنین جبر و اختیار ص۲۸۸ رجوع شود</ref>
هویت و وحدت نفس، پرتوی از هویت و وحدت خداست، و نحوه انتساب و استناد همه هویت‎های امکانی و افعال و آثار آنها به آفریدگار یکتا از سنخ انتساب و استناد افعال و آثار اعضا و قوای انسان به نفس او است.<ref>رک: ملاصدرا، اسفار، ۱۹۸۱م، ج ۶، ص۳۷۹-۳۷۷، نیز: امام خمینی، طلب و اراده، ص۸۲، و همچنین جبر و اختیار ص۲۸۸ رجوع شود</ref>
در پایان یادآور می‎شویم، متکلمان ماتریدی کسب را به گونه‎ای تفسیر کرده‎اند که به امر بین الأمرین باز می‎گردد، بلکه برخی از آنان به این مطلب تصریح نیز کرده است.<ref>جهت آگاهی از دیدگاه آنان، به کتاب الکلام القارن از علی ربانی گلپایگانی رجوع شود.</ref>
در پایان یادآور می‎شویم، متکلمان ماتریدی کسب را به گونه‎ای تفسیر کرده‎اند که به امر بین الأمرین باز می‎گردد، بلکه برخی از آنان به این مطلب تصریح نیز کرده است.<ref>جهت آگاهی از دیدگاه آنان، به کتاب الکلام القارن از علی ربانی گلپایگانی رجوع شود.</ref>
[[مولوی]] نیز در اشعاری مسأله جبر و اختیار و امربین الامرین را با بیان این که جمادات دارای اختیار و اراده نیستند و مشمول امر و نهی، خطاب و عتاب واقع نمی شوند؛ تشریح کرده است که برخی از ابیاتش این است:
{{شعر}}{{ب|اختیارى هست ما را بی‌گمان|
حس را منکر نتانى شد عیان}}
{{ب|سنگ را هرگز نگوید هین بپر|
از کلوخى کس کجا جوید وفا}}
{{ب|کس نگوید سنگ را دیر آمدى|
یا که چوبا تو چرا بر من زدى؟}}
{{ب|امر و نهى و خشم و تشریف و عتاب|
نیست جز مختار را اى پاک جیب}}
{{ب|اختیارى هست در ما ناپدید|
چون دو مطلب دید، آید در مزید...}}
{{ب|این‌که فردا این کنم یا آن کنم|
این دلیل اختیار است اى صنم}}
{{ب|و آن پشیمانى که خوردى زآن بدى|
ز اختیار خویش گشتى مهتدى}}{{پایان شعر}<ref>}https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar5/sh130مثنوی، دفتر پنجم، بخش ۱۳۱.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
۱۷٬۴۰۲

ویرایش