پرش به محتوا

حجة الوداع: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Kheradmand
(←‏حجة الوداع: ویرایش جزئی)
imported>Mohamadpur
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
=== طواف و نماز ===
=== طواف و نماز ===


روز بعد، پیامبر(ص) با یارانش از درِ بنی شَیبه وارد [[مسجدالحرام]] شد <ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۹۷؛ کلینی، ج۴، ص۲۵۰.</ref> و به سوی [[کعبه]] رفت و بر [[حجرالاسود]] دست کشید (اصطلاحاً: استلام حَجَر) و سپس به [[طواف]] کعبه پرداخت <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۵.</ref>. پیامبر(ص) سوار بر شتر طواف نمود <ref>واثقی، ص۱۰۶ـ۱۱۰.</ref> و در پایان، یک بار دیگر بر حجرالأسود دست مالید <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> و بر آن بوسه زد و گریه‌ای طولانی سرداد، <ref>ابن ماجه، ج۲، ص۹۸۲.</ref> سپس پشت [[مقام ابراهیم]] دو رکعت [[نماز طواف]] خواند. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۷؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۵، ۲۴۹ـ ۲۵۰.</ref>
روز بعد، پیامبر(ص) با یارانش از درِ بنی شَیبه وارد [[مسجدالحرام]] شد<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۹۷؛ کلینی، ج۴، ص۲۵۰.</ref> و به سوی [[کعبه]] رفت و بر [[حجرالاسود]] دست کشید (اصطلاحاً: استلام حَجَر) و سپس به [[طواف]] کعبه پرداخت.<ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> پیامبر(ص) سوار بر شتر طواف نمود<ref>واثقی، ص۱۰۶ـ۱۱۰.</ref> و در پایان، یک بار دیگر بر حجرالأسود دست مالید<ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> و بر آن بوسه زد و گریه‌ای طولانی سرداد،<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۹۸۲.</ref> سپس پشت [[مقام ابراهیم]] دو رکعت [[نماز طواف]] خواند.<ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۷؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۵، ۲۴۹ـ ۲۵۰.</ref>


=== سعی ===
=== سعی ===


بعد از [[نماز]]، از آب [[چاه زمزم]] نوشید و دعا کرد و پس از آن به سوی [[کوه صفا]] رفت <ref>کلینی، ج۴، ص۲۵۰.</ref> <ref>ابن شهید ثانی، ج۳، ص۲۶۰.</ref> و فرمود چون خدا اول از صفا نام برده <ref>رجوع کنید به بقره: ۱۵۸.</ref> [[سعی بین صفا و مروه]] را از صفا آغاز می‌کنیم. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> چون بر صفا مستقر شد، رو به سوی [[رکن یمانی]] [[کعبه]] کرد و مدتی طولانی به ذکر و ثنای الهی پرداخت، <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref> سپس از صفا به سوی [[مروه]] حرکت کرد و مقداری از راه را به صورت هَروَله‌<ref>هروله: نوعی از حرکت٬ بین راه‌رفتن و دویدن.</ref> رفت. <ref>رجوع کنید به مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸.</ref> چون به مروه رسید، درنگ کرد و دعا خواند. <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref> ظاهراً حضرت این مسیر را سواره پیموده است. <ref>رجوع کنید به واقدی، ج۳، ص۱۰۹۹؛ واثقی، ص۱۳۳ـ ۱۳۵.</ref>
بعد از [[نماز]]، از آب [[چاه زمزم]] نوشید و دعا کرد و پس از آن به سوی [[کوه صفا]] رفت<ref>کلینی، ج۴، ص۲۵۰.</ref> <ref>ابن شهید ثانی، ج۳، ص۲۶۰.</ref> و فرمود چون خدا اول از صفا نام برده <ref>رجوع کنید به بقره: ۱۵۸.</ref> [[سعی بین صفا و مروه]] را از صفا آغاز می‌کنیم. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۵.</ref> چون بر صفا مستقر شد، رو به سوی [[رکن یمانی]] [[کعبه]] کرد و مدتی طولانی به ذکر و ثنای الهی پرداخت، <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref> سپس از صفا به سوی [[مروه]] حرکت کرد و مقداری از راه را به صورت هَروَله‌<ref>هروله: نوعی از حرکت٬ بین راه‌رفتن و دویدن.</ref> رفت. <ref>رجوع کنید به مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸.</ref> چون به مروه رسید، درنگ کرد و دعا خواند. <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref> ظاهراً حضرت این مسیر را سواره پیموده است. <ref>رجوع کنید به واقدی، ج۳، ص۱۰۹۹؛ واثقی، ص۱۳۳ـ ۱۳۵.</ref>


پیامبر(ص)، در پایان سعی، به مسلمانان چگونگی [[حج تمتع]] را ــ که شامل عمره و حج است ــ آموخت. تا آن زمان، در موسم حج، فقط [[حج افراد|حج اِفراد]] و [[حج قران|حج قِران]] را می‌شناختند و انجام دادن عمره در موسم حج را ناروا می‌دانستند، به همین جهت برخی مسلمانان با سختی، این حکم را پذیرفتند. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸ـ۸۸۹؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
پیامبر(ص)، در پایان سعی، به مسلمانان چگونگی [[حج تمتع]] را ــ که شامل عمره و حج است ــ آموخت. تا آن زمان، در موسم حج، فقط [[حج افراد|حج اِفراد]] و [[حج قران|حج قِران]] را می‌شناختند و انجام دادن عمره در موسم حج را ناروا می‌دانستند، به همین جهت برخی مسلمانان با سختی، این حکم را پذیرفتند. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸ـ۸۸۹؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
=== حرکت به منا و عرفات ===
=== حرکت به منا و عرفات ===
روز [[۸ ذی‌الحجه|هشتم ذی حجه]] هنگام غروب آفتاب، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبراکرم(ص)]] و مسلمانان به سوی [[سرزمین منا|منا]] حرکت کردند و شب را در آنجا گذراندند و صبح [[۹ ذیحجه|نهم ذی حجه]]، پس از طلوع آفتاب، به سوی [[عرفات]] رفتند. چون کاروان به نَمِرَه (وادی عُرَنه) در جوار عرفات رسید، توقف کرد و پیامبر(ص) و مسلمانان در آنجا خیمه زدند و رسول خدا(ص) در آنجا نماز خواند. آنگاه به عرفات رفت و در آنجا توقف کرد و تا غروب آفتاب به دعا و ذکر الهی پرداخت.<ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۹ـ۸۹۰؛ نیز رجوع کنید به کلینی، ج۴، ص۲۴۶ـ ۲۴۷؛ قاضی نعمان، ج۱، ص۳۱۹؛ برای آشنایی با اهمیت و محتوای آن خطابه رجوع کنید به مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۹ـ۸۹۰؛ واثقی، ص۱۷۶ـ۱۹۱.</ref>
روز [[۸ ذی‌الحجه|هشتم ذی حجه]] هنگام غروب آفتاب، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبراکرم(ص)]] و مسلمانان به سوی [[سرزمین منا|منا]] حرکت کردند و شب را در آنجا گذراندند و صبح [[۹ ذیحجه|نهم ذی حجه]]، پس از طلوع آفتاب، به سوی [[عرفات]] رفتند. چون کاروان به نَمِرَه (وادی عُرَنه) در جوار عرفات رسید، توقف کرد و پیامبر(ص) و مسلمانان در آنجا خیمه زدند و رسول خدا(ص) در آنجا نماز خواند. آنگاه به عرفات رفت و در آنجا توقف کرد و تا غروب آفتاب به دعا و ذکر الهی پرداخت.<ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۹ـ۸۹۰؛ نیز رجوع کنید به کلینی، ج۴، ص۲۴۶ـ ۲۴۷؛ قاضی نعمان، ج۱، ص۳۱۹؛ برای آشنایی با اهمیت و محتوای آن خطابه رجوع کنید به مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۹ـ۸۹۰؛ واثقی، ص۱۷۶ـ۱۹۱.</ref>


بنابه روایتی از [[امام صادق]](ع)، [[عید غدیر]]، یعنی [[هجدهم ذی حجه]]، روز [[جمعه]] بود. <ref>رجوع کنید به صدوق، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۹۴.</ref> بنا بر این روایت، روز [[وقوف در عرفات]] [[چهارشنبه]] نهم ذی حجه بوده است؛ اما به گفته [[سیوطی]]، از مورخان [[اهل سنت|اهل سنّت]]، از [[خلیفه دوم]] نقل شده که وقوف در عرفات در حجةالوداع مصادف با روز جمعه بوده است. <ref> سیوطی، ج۳، ص۱۹.</ref>
بنابه روایتی از [[امام صادق]](ع)، [[عید غدیر]]، یعنی [[هجدهم ذی حجه]]، روز [[جمعه]] بود.<ref>رجوع کنید به صدوق، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۳۹۴.</ref> بنا بر این روایت، روز [[وقوف در عرفات]] [[چهارشنبه]] نهم ذی حجه بوده است؛ اما به گفته [[سیوطی]]، از مورخان [[اهل سنت|اهل سنّت]]، از [[خلیفه دوم]] نقل شده که وقوف در عرفات در حجةالوداع مصادف با روز جمعه بوده است.<ref> سیوطی، ج۳، ص۱۹.</ref>


=== وقوف در مشعر ===
=== وقوف در مشعر ===
هنگام غروب خورشید، پیامبر(ص) بر شتر سوار شد و به سوی [[مزدلفه|مُزْدَلِفَه]] (مشعرالحرام) حرکت نمود <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۹۰ـ ۸۹۱؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۷؛ بیهقی، ج۷، ص۲۶۰.</ref> و به مسلمانان توصیه کرد که به آرامی، مسیر را بپیمایند. <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۷؛ طوسی، ج۵، ص۱۸۷.</ref> حضرت محمد(ص) در مکان مناسبی در مشعرالحرام، [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشاء]] را باهم به جا آورد <ref>طوسی، ج۵، ص۱۸۸.</ref> و مدتی استراحت کرد. سحرگاه به عبادت و ذکر الهی ـ که دستور اکید در موسم حج است ـ پرداخت. <ref>واثقی، ص۲۱۱ـ۲۱۶.</ref>
هنگام غروب خورشید، پیامبر(ص) بر شتر سوار شد و به سوی [[مزدلفه|مُزْدَلِفَه]] (مشعرالحرام) حرکت نمود <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۹۰ـ ۸۹۱؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۷؛ بیهقی، ج۷، ص۲۶۰.</ref> و به مسلمانان توصیه کرد که به آرامی، مسیر را بپیمایند. <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۷؛ طوسی، ج۵، ص۱۸۷.</ref> حضرت محمد(ص) در مکان مناسبی در مشعرالحرام، [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء|عشاء]] را باهم به جا آورد <ref>طوسی، ج۵، ص۱۸۸.</ref> و مدتی استراحت کرد. سحرگاه به عبادت و ذکر الهی ـ که دستور اکید در موسم حج است ـ پرداخت. <ref>واثقی، ص۲۱۱ـ۲۱۶.</ref>
=== رمی جمرات ===
=== رمی جمرات ===
با طلوع خورشید، به سوی منا حرکت کرد و مستقیم به سوی [[جمره عقبه]] رفت و هفت ریگ به آن پرتاب کرد. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۹۱ـ۸۹۲غ قاضی نعمان، ج۱، ص۳۲۲ـ۳۲۳؛ نوری، ج۱۰، ص۶۷.</ref>
با طلوع خورشید، به سوی منا حرکت کرد و مستقیم به سوی [[جمره عقبه]] رفت و هفت ریگ به آن پرتاب کرد. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۹۱ـ۸۹۲غ قاضی نعمان، ج۱، ص۳۲۲ـ۳۲۳؛ نوری، ج۱۰، ص۶۷.</ref>
=== قربانی ===
=== قربانی ===
سپس به سوی قربانگاه رفت و از یکصد شتری که برای قربانی از [[مدینه]] به همراه آورده بود <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۸.</ref>، سی و چند شتر را به حضرت [[علی(ع)]] داد تا برای خود قربانی کند و شصت و چند شتر را خود قربانی کرد. آن دو، اندکی از گوشت قربانی خوردند و باقی را [[صدقه]] دادند. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۹۲؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۷؛ طوسی، ج۵، ص۲۲۷.</ref>
سپس به سوی قربانگاه رفت و از یکصد شتری که برای قربانی از [[مدینه]] به همراه آورده بود <ref>کلینی، ج۴، ص۲۴۸.</ref>، سی و چند شتر را به حضرت [[علی(ع)]] داد تا برای خود قربانی کند و شصت و چند شتر را خود قربانی کرد. آن دو، اندکی از گوشت قربانی خوردند و باقی را [[صدقه]] دادند. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۹۲؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۷؛ طوسی، ج۵، ص۲۲۷.</ref>


خط ۵۰: خط ۴۳:
== ویژگی‌های این سفر ==
== ویژگی‌های این سفر ==
*پیامبر(ص) از زمان ورود به مکه تا هشتم [[ذی‌الحجة]] در خانه‌ای منزل نکرد، بلکه در خیمه‌ای در بیرون مکه، در [[ابطح|اَبْطَح]] (بَطحاء)، به سر برد.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۹۹؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
*پیامبر(ص) از زمان ورود به مکه تا هشتم [[ذی‌الحجة]] در خانه‌ای منزل نکرد، بلکه در خیمه‌ای در بیرون مکه، در [[ابطح|اَبْطَح]] (بَطحاء)، به سر برد.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۰۹۹؛ کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
*در این سفر، پیامبر(ص) با پارچه هایی که بافت یمن بود، [[کعبه]] را پوشاند. <ref>واقدی، ج۳، ص۱۱۰۰؛ ازرقی، ج۱، ص۲۵۳؛ مسعودی، ص۲۷۶؛ فاسی، ج۱، ص۲۳۰.</ref>
*در این سفر، پیامبر(ص) با پارچه هایی که بافت یمن بود، [[کعبه]] را پوشاند.<ref>واقدی، ج۳، ص۱۱۰۰؛ ازرقی، ج۱، ص۲۵۳؛ مسعودی، ص۲۷۶؛ فاسی، ج۱، ص۲۳۰.</ref>
*حضرت به اهل [[مکه]] و مجاوران آنجا توصیه کرد که [[مَطاف]]، [[حجرالاسود]]، [[مقام ابراهیم]]، و نیز صف اول [[نماز جماعت]] را از [[۱۰ ذی‌القعده]] تا برگشت حجاج، به آنان اختصاص دهند. <ref>متقی، ج۳، جزء۵، ص۲۲.</ref>
*حضرت به اهل [[مکه]] و مجاوران آنجا توصیه کرد که [[مَطاف]]، [[حجرالاسود]]، [[مقام ابراهیم]]، و نیز صف اول [[نماز جماعت]] را از [[۱۰ ذی‌القعده]] تا برگشت حجاج، به آنان اختصاص دهند.<ref>متقی، ج۳، جزء۵، ص۲۲.</ref>
*آن حضرت، مانند پیشینیان، حاجیان را اطعام کرد. <ref>ابن فهد، ج۱، ص۵۶۷.</ref>
*آن حضرت، مانند پیشینیان، حاجیان را اطعام کرد.<ref>ابن فهد، ج۱، ص۵۶۷.</ref>
*خطابه کوتاهی از آن حضرت روایت شده که در [[مسجد خیف]] در [[منا]] ایراد کرد. <ref>رجوع کنید به ابن ماجه، ج۱، ص۸۴ـ۸۵؛ یعقوبی، ج۲، ص۱۰۲؛ کلینی، ج۱، ص۴۰۳ـ۴۰۴.</ref>
*خطابه کوتاهی از آن حضرت روایت شده که در [[مسجد خیف]] در [[منا]] ایراد کرد. <ref>رجوع کنید به ابن ماجه، ج۱، ص۸۴ـ۸۵؛ یعقوبی، ج۲، ص۱۰۲؛ کلینی، ج۱، ص۴۰۳ـ۴۰۴.</ref>
*[[امام علی(ع)]]، که با گروهی از [[یمن]] آمده بود، در مکه به پیامبر(ص) پیوست. <ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸غ کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
*[[امام علی(ع)]]، که با گروهی از [[یمن]] آمده بود، در مکه به پیامبر(ص) پیوست.<ref>مسلم بن حجاج، ج۱، ص۸۸۸غ کلینی، ج۴، ص۲۴۶.</ref>
*اعلام [[ولایت]] امام علی (ع)در [[غدیر خم]] هنگام بازگشت از این سفر و گرفتن [[بیعت]] از [[اصحاب]]، نیز در این سفر صورت گرفت.
*اعلام [[ولایت]] امام علی (ع)در [[غدیر خم]] هنگام بازگشت از این سفر و گرفتن [[بیعت]] از [[اصحاب]]، نیز در این سفر صورت گرفت.


کاربر ناشناس