پرش به محتوا

اصحاب امام مهدی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
'''اصحاب امام مهدی(عج)'''، به همراهان و یاران [[امام مهدی]](عج) در [[زمان ظهور]] گویند. این اصحاب امام مهدی(عج) را در قیام یاری می‌کنند و حضرت به کمک آنان حکومت جهانی تشکیل می‌دهد.
'''اصحاب امام مهدی(عج)'''، به همراهان و یاران [[امام مهدی]](عج) در [[زمان ظهور]] گویند. این اصحاب امام مهدی(عج) را در قیام یاری می‌کنند و حضرت به کمک آنان حکومت جهانی تشکیل می‌دهد.


در غالب روایات، تعداد یاران امام مهدی(عج) ۳۱۳ نفر بیان شده و آمده است ایشان به طور ناگهانی و معجزه‌آسا از مسافت‌های دور و نزدیک در یک شب یا صبح‌گاه در [[مکه]] معظمه گرد می‌آیند و به حضرت می‌پیوندند. از جمله ایشان، [[حضرت مسیح]](ع) و برخی از اصحاب [[پیامبر(ص)]] و [[ائمه]](ع) همچون [[سلمان فارسی]] و [[مالک اشتر نخعی]] است. زنان نیز در میان یاران حضرت حضور دارند.
در بیشتر روایات، تعداد یاران امام مهدی(عج) ۳۱۳ نفر بیان شده و آمده است ایشان به طور ناگهانی و معجزه‌آسا از مسافت‌های دور و نزدیک در یک شب یا صبح‌گاه در [[مکه]] معظمه گرد می‌آیند و به حضرت می‌پیوندند. از جمله ایشان، [[حضرت مسیح]](ع) و برخی از اصحاب [[پیامبر(ص)]] و [[ائمه]](ع) همچون [[سلمان فارسی]] و [[مالک اشتر نخعی]] است. زنان نیز در میان یاران حضرت حضور دارند.


== معنای اصحاب ==
== معنای اصحاب ==
خط ۱۱: خط ۱۱:
در روایات، تعداد اصحاب [[امام مهدی]] (عج)، مختلف ذکر شده است. بیشتر روایات تعداد اصحاب و یاران امام مهدی (عج) را ۳۱۳ نفر، به اندازه [[اصحاب پیامبر]](ص) در [[جنگ بدر]]، بیان کرده‌اند.<ref> صدوق، ''کمال الدین''، ج۷۲، ص۶۵۴ و ''الخصال''، ص۶۴۹؛ صفار قمی، ''بصائر الدرجات''، ص۳۱۱؛ صدوق، ''عیون اخبار الرضا''، ج۱، ص۵۹؛ ابن‌طاووس، ''الملاحم''، ص۶۴؛ عیاشی، ''تفسیر العیاشی''، ج۲، ص۵۶؛ طبری، ''دلائل الامامه''، ص۳۱۹؛ بحرانی، ''المحجه''، ص۴۶.</ref>
در روایات، تعداد اصحاب [[امام مهدی]] (عج)، مختلف ذکر شده است. بیشتر روایات تعداد اصحاب و یاران امام مهدی (عج) را ۳۱۳ نفر، به اندازه [[اصحاب پیامبر]](ص) در [[جنگ بدر]]، بیان کرده‌اند.<ref> صدوق، ''کمال الدین''، ج۷۲، ص۶۵۴ و ''الخصال''، ص۶۴۹؛ صفار قمی، ''بصائر الدرجات''، ص۳۱۱؛ صدوق، ''عیون اخبار الرضا''، ج۱، ص۵۹؛ ابن‌طاووس، ''الملاحم''، ص۶۴؛ عیاشی، ''تفسیر العیاشی''، ج۲، ص۵۶؛ طبری، ''دلائل الامامه''، ص۳۱۹؛ بحرانی، ''المحجه''، ص۴۶.</ref>


اما برخی روایات، تعداد اصحاب و یاوران مهدی(عج) را بیش از ۳۱۳ نفر ذکر کرده‌اند. این دسته روایات بعضاً عدد ده هزار را آورده‌اند؛ از جمله [[امام صادق]](ع) می‌فرماید: مهدی ظهور نمی‌کند، مگر اینکه حلقه کامل گردد. ایشان در پاسخ به این سؤال که آنان چند نفرند، می‌فرماید: ده هزار نفر.<ref> نعمانی، ''الغیبة''، ص۳۰۷؛ حر عاملی، ''اثبات الهداه''، ج۳، ص۵۴۵.</ref> همچنین [[ابوبصیر]] نقل می‌کند: مردی از اهالی [[کوفه]] از امام صادق(ع) پرسید آنان چند نفرند؟ مردم می‌گویند: همراهان مهدی به تعداد [[اصحاب بدر]] ۳۱۳ نفرند؟ امام(ع) در پاسخ فرمود: مهدی ظهور نمی‌کند، مگر با نیروی قدرتمندی که تعداد آنان کمتر از ده هزار رزمنده نخواهند بود.<ref> صدوق، ''کمال الدین''، ج۲، ص۶۵۴؛ حر عاملی، ''اثبات الهداه''، ج۳، ص۵۴۸؛ عروسی حویزی، ''نور الثقلین''، ج۴، ص۹۸؛ حلی، ''العدد القویه''، ص۶۵.</ref> برخی دیگر از روایات، تعداد اصحاب مهدی (عج) در هنگام ظهور را دست کم دوازده هزار و حداکثر پانزده هزار نفر ذکر کرده‌اند؛ <ref> ابن‌طاووس، ''الملاحم''، ص۶۵</ref> حتی در بعضی روایات عدد یکصد هزار نفر نیز نقل شده است.<ref>حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۳، ص۵۷۸؛ مجلسی، ''بحارالأنوار''، ج۵۲، ص۳۰۷ و ص۳۶۷؛ کاظمی، ''بشارة الإسلام''، ص۱۹۰.</ref>
اما برخی روایات، تعداد اصحاب و یاوران مهدی(عج) را بیش از ۳۱۳ نفر ذکر کرده‌اند. این دسته روایات بعضاً عدد ده هزار را آورده‌اند؛ از جمله [[امام صادق]](ع) می‌فرماید: مهدی ظهور نمی‌کند، مگر اینکه حلقه کامل گردد. ایشان در پاسخ به این سؤال که آنان چند نفرند، می‌فرماید: ده هزار نفر.<ref> نعمانی، ''الغیبة''، ص۳۰۷؛ حر عاملی، ''اثبات الهداه''، ج۳، ص۵۴۵.</ref> همچنین [[ابوبصیر]] نقل می‌کند: مردی از اهالی [[کوفه]] از امام صادق(ع) پرسید آنان چند نفرند؟ مردم می‌گویند همراهان مهدی به تعداد [[اصحاب بدر]] ۳۱۳ نفرند؟ امام(ع) در پاسخ فرمود: مهدی ظهور نمی‌کند، مگر با نیروی قدرتمندی که تعداد آنان کمتر از ده هزار رزمنده نخواهند بود.<ref> صدوق، ''کمال الدین''، ج۲، ص۶۵۴؛ حر عاملی، ''اثبات الهداه''، ج۳، ص۵۴۸؛ عروسی حویزی، ''نور الثقلین''، ج۴، ص۹۸؛ حلی، ''العدد القویه''، ص۶۵.</ref> برخی دیگر از روایات، تعداد اصحاب مهدی (عج) در هنگام ظهور را دست کم دوازده هزار و حداکثر پانزده هزار نفر ذکر کرده‌اند؛ <ref> ابن‌طاووس، ''الملاحم''، ص۶۵</ref> حتی در بعضی روایات عدد یکصد هزار نفر نیز نقل شده است.<ref>حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۳، ص۵۷۸؛ مجلسی، ''بحارالأنوار''، ج۵۲، ص۳۰۷ و ص۳۶۷؛ کاظمی، ''بشارة الإسلام''، ص۱۹۰.</ref>


در نگاه اول به نظر می‌رسد روایاتی که تعداد اصحاب را مختلف بیان کرده‌اند، با هم تعارض و تقابل دارند؛ اما با توجه به قرینه‌های موجود می‌توان روایاتِ عدد ۳۱۳ را درباره اصحاب و یاران ویژه حضرت در مرحله آغازین قیام دانست؛ آنانی که هسته اصلی قیام را تشکیل می‌دهند و در روایات از آنان با عنوان پرچمداران و فرماندهان لشکر مهدی(عج) <ref> صدوق، ''کمال الدین''، ج۲، ص۶۷۲؛ نعمانی، ''الغیبة''، ص۳۱۵؛ کلینی، ''الکافی''، ج۸، ص۳۱۳؛ بحرانی، ''المحجه''، ص۱۹.</ref> و نیز فرمانروایان و حاکمانِ روی زمین یاد شده است که حضرت با آنان شرق و غرب جهان را فتح می‌کند: ''' «‌انّهم حکام الأرض وعماله علیها وبهم یفتح شرق الأرض وغربها‌» '''. <ref> نعمانی، ''الغیبة''، ص۲۵۲؛ امین، ''اعیان الشیعه''، ج۲، ص۸۴.</ref> این ۳۱۳ نفر، هم افراد اولیه قیام‌اند و هم کارگزاران اصلی حکومت جهانی حضرت و زمامداران زمین.
در نگاه اول به نظر می‌رسد روایاتی که تعداد اصحاب را مختلف بیان کرده‌اند، با هم تعارض و تقابل دارند؛ اما با توجه به قرینه‌های موجود می‌توان روایاتِ عدد ۳۱۳ را درباره اصحاب و یاران ویژه حضرت در مرحله آغازین قیام دانست؛ آنانی که هسته اصلی قیام را تشکیل می‌دهند و در روایات از آنان با عنوان پرچمداران و فرماندهان لشکر مهدی(عج) <ref> صدوق، ''کمال الدین''، ج۲، ص۶۷۲؛ نعمانی، ''الغیبة''، ص۳۱۵؛ کلینی، ''الکافی''، ج۸، ص۳۱۳؛ بحرانی، ''المحجه''، ص۱۹.</ref> و نیز فرمانروایان و حاکمانِ روی زمین یاد شده است که حضرت با آنان شرق و غرب جهان را فتح می‌کند: ''' «‌انّهم حکام الأرض وعماله علیها وبهم یفتح شرق الأرض وغربها‌» '''. <ref> نعمانی، ''الغیبة''، ص۲۵۲؛ امین، ''اعیان الشیعه''، ج۲، ص۸۴.</ref> این ۳۱۳ نفر، هم افراد اولیه قیام‌اند و هم کارگزاران اصلی حکومت جهانی حضرت و زمامداران زمین.
خط ۲۳: خط ۲۳:


== بیعت با امام(عج) ==
== بیعت با امام(عج) ==
امام مهدی (عج) در بیعتی از یارانش تعهد می‌گیرد با حضرت بر سر شرایطی که اعلام می‌کند، پیمان وفاداری ببندند. از جمله شرایطی که برای بیعت امام مهدی(عج) با یارانش نقل شده، پایمردی در میدان رزم، دوری از حرام و کارهای منکر نظیر دزدی، زراندوزی، احتکار، رباخواری، تخریب مساجد، شهادت ناحق، نوشیدن شراب، تجمل گرایی، تحقیر مؤمنان، تعقیب افراد فراری، خونریزی ناحق، انفاق به منافقان و کافران و انجام عمل نامشروع، و همچنین تحمل سختی‌ها و مشکلات و [[امر به معروف و نهی از منکر]] است. اصحاب نیز این پیمان را می‌پذیرند و تک تک به حضرت دست تعهد می‌دهند.<ref> سلّمی شافعی، ''عقد الدرر''، ص۹۶؛ طبسی، ''الشیعة والرجعه''، ج۱، ص۱۵۷.</ref>
امام مهدی (عج) در بیعتی از یارانش تعهد می‌گیرد با حضرت بر سر شرایطی که اعلام می‌کند، پیمان وفاداری ببندند. از جمله شرایطی که برای بیعت امام مهدی(عج) با یارانش نقل شده، پایمردی در میدان رزم، تحمل سختی‌ها و مشکلات، [[امر به معروف و نهی از منکر]] و دوری از حرام و کارهای منکر نظیر دزدی، زراندوزی، احتکار، رباخواری، تخریب مساجد، شهادت ناحق، نوشیدن شراب، تجمل‌گرایی، تحقیر مؤمنان، تعقیب افراد فراری، خونریزی ناحق، انفاق به منافقان و کافران و انجام عمل نامشروع است. اصحاب نیز این پیمان را می‌پذیرند و تک‌تک به حضرت دست تعهد می‌دهند.<ref> سلّمی شافعی، ''عقد الدرر''، ص۹۶؛ طبسی، ''الشیعة والرجعه''، ج۱، ص۱۵۷.</ref>


== مشخصات اصحاب ==
== مشخصات اصحاب ==
خط ۳۵: خط ۳۵:
== حضور پیشینیان ==
== حضور پیشینیان ==
{{اصلی|رجعت}}
{{اصلی|رجعت}}
از جمله کسانى که در زمان ظهور در جمع اصحاب و لشکریان امام مهدى(عج) قرار مى‌گیرند، عده‌اى از مؤمنان شایسته و برجسته‌اى‌اند که پیش تر از دنیا رفته‌اند. خداوند آنان را دوباره زنده مى‌کند و آنان به سپاه مهدى(عج) ملحق مى‌شوند.
از جمله کسانى که در زمان ظهور در جمع اصحاب و لشکریان [[امام مهدی]](عج) قرار مى‌گیرند، عده‌اى از مؤمنان شایسته و برجسته‌اى‌اند که پیش تر از دنیا رفته‌اند. خداوند آنان را دوباره زنده مى‌کند و آنان به سپاه مهدى(عج) ملحق مى‌شوند.


این اشخاص که بعضاً نامشان در روایات آمده، برخی جزو امت‌های پیشین‌اند، مانند
این اشخاص که بعضاً نامشان در روایات آمده، برخی جزو امت‌های پیشین‌اند، مانند
[[یوشع وصی موسی]](ع)، [[مؤمن آل فرعون]] و [[اصحاب کهف]]<ref>دیلمی، ''ارشاد القلوب''، ص۳۶۵؛ بحرانی، ''حلیة الابرار''، ج۲، ص۶۰۱؛ طبری، ''دلائل الامامه''، ص۲۷۴؛ اربلی، ''کشف الغمه''، ج۳، ص۲۵۶؛ مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۵۲، ص۳۴۶.</ref> و برخی دیگر جزو پیشگامان و برجستگان صدر اسلام در عصر پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم‌اند، نظیر [[سلمان فارسی]]، [[ابو دجانه انصاری]]، [[مالک اشتر|مالک اشتر نخعی]]، <ref> نیشابوری، ''روضة الواعظین''، ج۲، ص۲۶۶؛ طبری، ''دلائل الامامه''، ص۲۷۴؛ طبرسی، ''مجمع البیان''، ج۲، ص۴۸۹؛ حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۷۳، ص۵۵۰.</ref> جبیر بن خاربون، <ref> رواندی، ''الخرائج والجرائح''، ج۷۱، ص۱۸۵؛ مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۴۱، ص۲۹۶.</ref> [[اسماعیل فرزند امام صادق]](ع)، <ref> حر عاملی، ''الایقاظ من الهجعه''، ص۲۶۶.</ref> عبداللّه بن شریک عامری، <ref> مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۵۳، ص۶۷؛ حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۳، ص۵۶۱.</ref> [[مفضل بن عمر]] <ref> طبری، ''دلائل الامامه''، ص۲۴۸؛ حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۳، ص۵۷۳.</ref> و... .
[[یوشع وصی موسی]](ع)، [[مؤمن آل فرعون]] و [[اصحاب کهف]]<ref>دیلمی، ''ارشاد القلوب''، ص۳۶۵؛ بحرانی، ''حلیة الابرار''، ج۲، ص۶۰۱؛ طبری، ''دلائل الامامه''، ص۲۷۴؛ اربلی، ''کشف الغمه''، ج۳، ص۲۵۶؛ مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۵۲، ص۳۴۶.</ref> و برخی دیگر جزو پیشگامان و برجستگان عصر [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[ائمه|امامان معصوم‌]]اند، نظیر [[سلمان فارسی]]، [[ابو دجانه انصاری]]، [[مالک اشتر|مالک اشتر نخعی]]، <ref> نیشابوری، ''روضة الواعظین''، ج۲، ص۲۶۶؛ طبری، ''دلائل الامامه''، ص۲۷۴؛ طبرسی، ''مجمع البیان''، ج۲، ص۴۸۹؛ حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۷۳، ص۵۵۰.</ref> جبیر بن خاربون، <ref> رواندی، ''الخرائج والجرائح''، ج۷۱، ص۱۸۵؛ مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۴۱، ص۲۹۶.</ref> [[اسماعیل فرزند امام صادق]](ع)، <ref> حر عاملی، ''الایقاظ من الهجعه''، ص۲۶۶.</ref> عبداللّه بن شریک عامری، <ref> مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۵۳، ص۶۷؛ حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۳، ص۵۶۱.</ref> [[مفضل بن عمر]] <ref> طبری، ''دلائل الامامه''، ص۲۴۸؛ حر عاملی، ''إثبات الهداه''، ج۳، ص۵۷۳.</ref> و... .


=== بازگشت حضرت مسیح(ع) ===
=== بازگشت حضرت مسیح(ع) ===
با ظهور امام مهدی (عج) [[حضرت مسیح]](ع) نیز از آسمان فرود می‌آید و به امام (عج) عرض می‌کند: من به عنوان وزیر فرستاده شده‌ام، نه امیر و فرمانروا.<ref> ابن طاووس، ''الملاحم''، ص۸۳؛ ابن حماد، ''الفتن''، ص۱۶۰.</ref> امام مهدی (عج) وی را عهده دار فرماندهی عملیات تهاجمی علیه لشکریان [[دجال]] می‌کند.<ref> طبسی، ''الشیعة والرجعه''، ج۷۱، ص۱۶۷.</ref>
با ظهور امام مهدی (عج) [[حضرت مسیح]](ع) نیز از آسمان فرود می‌آید و به امام (عج) گوید: من به عنوان وزیر فرستاده شده‌ام، نه امیر و فرمانروا.<ref> ابن طاووس، ''الملاحم''، ص۸۳؛ ابن حماد، ''الفتن''، ص۱۶۰.</ref> امام مهدی (عج) وی را عهده دار فرماندهی عملیات تهاجمی علیه لشکریان [[دجال]] می‌کند.<ref> طبسی، ''الشیعة والرجعه''، ج۷۱، ص۱۶۷.</ref>


در روایات، از حضرت عیسی(ع) به دلیل نقش کلیدی ایشان در میان اصحاب و کارگزاران امام مهدی (عج)، با عناوین «‌وزیر »، «‌پرده دار‌» و «‌جانشین‌» یاد شده است.<ref> بحرانی، ''غایة المرام''، ص۶۹۷؛ بحرانی، ''حلیة الابرار''، ج۷۲، ص۶۲۰.</ref>
در روایات، از حضرت عیسی(ع) به دلیل نقش کلیدی ایشان در میان اصحاب و کارگزاران امام مهدی (عج)، با عناوین «‌وزیر»، «‌پرده‌دار‌» و «‌جانشین‌» یاد شده است.<ref> بحرانی، ''غایة المرام''، ص۶۹۷؛ بحرانی، ''حلیة الابرار''، ج۷۲، ص۶۲۰.</ref> همچنین از برخی دیگر از یاران شاخص امام مهدی (عج) نظیر [[شعیب بن صالح]]، با عنوان «‌پرچمدار سپاه مهدی (عج)‌» یاد شده است.<ref> ابن‌طاووس، ''الملاحم''، ص۵۳؛ شبلنجی، ''نور الابصار''، ص۱۳۸؛ سلّمی شافعی، ''عقد الدرر''، ص۱۳۰؛ طبسی، ''الشیعة والرجعه''، ج۷۱، ص۲۱۱.</ref>
 
در روایات همچنین از برخی دیگر از یاران شاخص امام مهدی (عج) نظیر [[شعیب بن صالح]]، با عنوان «‌پرچمدار سپاه مهدی (عج)‌» یاد شده است.<ref> ابن طاووس، الملاحم، ص۵۳؛ شبلنجی، ''نور الابصار''، ص۱۳۸؛ سلّمی شافعی، ''عقد الدرر''، ص۱۳۰؛ طبسی، ''الشیعة والرجعه''، ج۷۱، ص۲۱۱.</ref>




کاربر ناشناس