کاربر ناشناس
اصحاب امام مهدی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
همراهان و یاران [[امام مهدی]](عج) در [[زمان ظهور]]. | '''اصحاب امام مهدی(عج)'''؛ به همراهان و یاران [[امام مهدی]](عج) در [[زمان ظهور]] اطلاق می شود. | ||
== معنای اصحاب == | == معنای اصحاب == | ||
کلمه اصحاب و صحابه ، جمع صاحب از ماده «صحب» ، در لغت به معناى معاشر و همراه است. <ref>لسان العرب ، ج1 ، ص 519 </ref>;<ref> تاج العروس ، ج3 ، ص 186)</ref>. | کلمه اصحاب و صحابه ، جمع صاحب از ماده «صحب» ، در لغت به معناى معاشر و همراه است. <ref>لسان العرب ، ج1 ، ص 519 </ref>;<ref> تاج العروس ، ج3 ، ص 186)</ref>. | ||
در قرآن نیز کلمه «اصحاب» به معناى همراه ، اهل ، دسته و گروه به کار رفته و 78 بار در آیات مختلف ذکر شده است. | در [[قرآن]] نیز کلمه «اصحاب» به معناى همراه ، اهل ، دسته و گروه به کار رفته و 78 بار در آیات مختلف ذکر شده است. | ||
== تعداد اصحاب == | == تعداد اصحاب == | ||
در مورد تعداد اصحاب امام مهدى ( | در مورد تعداد اصحاب امام مهدى(عج)، در روایات آمار مختلفى ذکر شده است. بیشتر روایات تعداد اصحاب و یاران امام مهدى(عج) را 313 نفر به اندازه [[اصحاب پیامبر]] (صلى الله علیه وآله وسلم) در [[جنگ بدر]] ذکر نموده است <ref> کمال الدین ، ج72 ، ص 654 </ref>; <ref>الخصال ، ص 649 </ref>; <ref>بصائر الدرجات ، ص 311 </ref>; <ref>عیون اخبار الرضا (علیه السلام) ، ج1 ، ص 59 </ref>; <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 64 </ref>; <ref>تفسیر عیاشى ، ج2 ، ص 56 </ref>; <ref>دلائل الامامه ، ص 319 </ref>; <ref>المحجه ، ص 46</ref>. | ||
بر اساس این روایات ، آنان به طور ناگهانى و معجزه آسا از مسافت هاى دور و نزدیک در یک شب و یا صبح گاه در [[مکه]] معظمه گرد مى آیند و به حضرت مى پیوندند. | بر اساس این روایات ، آنان به طور ناگهانى و معجزه آسا از مسافت هاى دور و نزدیک در یک شب و یا صبح گاه در [[مکه]] معظمه گرد مى آیند و به حضرت مى پیوندند. | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
[[علی|امیرمؤمنان]] (علیه السلام در مورد نحوه فراخوانى و پیوستن یاران مهدى (علیه السلام) از [[پیامبر اکرم]] (صلى الله علیه وآله وسلم) نقل مى کند که: خداوند یاوران مهدى را در کمتر از چشم به هم زدن از مشرق و مغرب زمین در کنار [[کعبه]] گرد مى آورد <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 146</ref>. | [[علی|امیرمؤمنان]] (علیه السلام در مورد نحوه فراخوانى و پیوستن یاران مهدى (علیه السلام) از [[پیامبر اکرم]] (صلى الله علیه وآله وسلم) نقل مى کند که: خداوند یاوران مهدى را در کمتر از چشم به هم زدن از مشرق و مغرب زمین در کنار [[کعبه]] گرد مى آورد <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 146</ref>. | ||
[[امام باقر]] ( | [[امام باقر]](ع) نیز در این مورد مى فرماید: یاران مهدى با [[طى الارض]] به سوى او مى شتابند و در مکه با او بیعت مى کنند <ref>روضة الواعظین ، ج2 ، ص 263 </ref>; <ref>عقدر الدرر ، ص 65 </ref>; <ref>البرهان فى علامات مهدى آخرالزمان ، ص 145</ref>. | ||
برخى روایات ، تعداد اصحاب و یاوران مهدى (علیه السلام) را بیش از 313 نفر ذکر کرده است. این دسته روایات بعضاً عدد ده هزار را ذکر نموده است ; از جمله در روایتى [[امام صادق]] ( | برخى روایات ، تعداد اصحاب و یاوران مهدى (علیه السلام) را بیش از 313 نفر ذکر کرده است. این دسته روایات بعضاً عدد ده هزار را ذکر نموده است ; از جمله در روایتى [[امام صادق]](ع) مى فرماید: مهدى ظهور نمى کند مگر این که حلقه کامل گردد ، در پاسخ به این سؤال که آنان چند نفراند مى فرماید: ده هزار نفر <ref>الغیبة نعمانى ، ص 307 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج3 ، ص 545</ref>. | ||
همچنین [[ابوبصیر]] نقل مى کند: مردى از اهالى [[کوفه]] از امام صادق ( | همچنین [[ابوبصیر]] نقل مى کند: مردى از اهالى [[کوفه]] از امام صادق(ع) پرسید که آنان چند نفرند ، مردم مى گویند: همراهان مهدى به تعداد [[اصحاب بدر]] سیصد و سیزده نفرند؟ امام(ع) در پاسخ فرمود:مهدى ظهور نمى کند مگر با نیروى قدرتمندى که تعداد آنان کمتر از ده هزار رزمنده نخواهند بود <ref> کمال الدین ، ج2 ، ص 654 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج3 ، ص 548 </ref>; <ref>نور الثقلین ، ج4 ، ص 98 </ref>; <ref>العدد القویه ، ص 65</ref>. | ||
برخى دیگر از روایات ، تعداد اصحاب مهدى ( | برخى دیگر از روایات ، تعداد اصحاب مهدى(عج) در هنگام ظهور را حداقل دوازده هزار و حداکثر پانزده هزار نفر ذکر کرده است. <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 65</ref> و حتى در بعضى روایات عدد یکصد هزار نفر نیز نقل شده است <ref>إثبات الهداه ، ج3 ، ص 578 </ref>; <ref>بحارالأنوار ، ج52 ، ص 307 و ص 367 </ref>; <ref>بشارة الإسلام ، ص 190</ref>. | ||
=== جمع‌بندی روایات === | === جمع‌بندی روایات === | ||
جمع میان این دسته از روایات با روایات دسته نخست با توجه به قراین موجود به آن است که روایات عدد 313 ، ناظر به اصحاب و یاران ویژه حضرت در مرحله آغازین قیام است ، آنانى که هسته اصلى قیام را تشکیل مى دهند و در روایات از آنان به عنوان پرچمداران و فرماندهان لشکر مهدى (علیه السلام) <ref>کمال الدین ، ج2 ، ص 672 </ref>; <ref>الغیبة نعمانى ، ص 315 </ref>; <ref>اصول کافى ، ج8 ، ص 313 </ref>; <ref>المحجه ، ص 19</ref> و نیز فرمانروایان و حکام روى زمین ، یاد شده است که حضرت به وسیله آنان شرق و غرب جهان را فتح مى کند: '''«انّهم حکام الأرض وعماله علیها وبهم یفتح شرق الأرض وغربها»''' <ref> الغیبة نعمانى ، ص 252 </ref>; <ref>اعیان الشیعه ، ج2 ، ص 84</ref>. این سیصد و سیزده نفر ، هم کادر اولیه قیام اند و هم کارگزاران اصلى حکومت جهانى حضرت و زمامداران زمین. | جمع میان این دسته از روایات با روایات دسته نخست با توجه به قراین موجود به آن است که روایات عدد 313 ، ناظر به اصحاب و یاران ویژه حضرت در مرحله آغازین قیام است ، آنانى که هسته اصلى قیام را تشکیل مى دهند و در روایات از آنان به عنوان پرچمداران و فرماندهان لشکر مهدى (علیه السلام) <ref>کمال الدین ، ج2 ، ص 672 </ref>; <ref>الغیبة نعمانى ، ص 315 </ref>; <ref>اصول کافى ، ج8 ، ص 313 </ref>; <ref>المحجه ، ص 19</ref> و نیز فرمانروایان و حکام روى زمین ، یاد شده است که حضرت به وسیله آنان شرق و غرب جهان را فتح مى کند: '''«انّهم حکام الأرض وعماله علیها وبهم یفتح شرق الأرض وغربها»''' <ref> الغیبة نعمانى ، ص 252 </ref>; <ref>اعیان الشیعه ، ج2 ، ص 84</ref>. این سیصد و سیزده نفر ، هم کادر اولیه قیام اند و هم کارگزاران اصلى حکومت جهانى حضرت و زمامداران زمین. | ||
اما روایات دسته دوم که عدد بیشتر از سیصد و سیزده نفر را ذکر نموده اند ، ناظر به مجموع نیروها و یاورانى است که به این جمع مى پیوندند تحت فرماندهى آنان قرار دارند. شاهد این مطلب دو روایتى است که از امام صادق ( | اما روایات دسته دوم که عدد بیشتر از سیصد و سیزده نفر را ذکر نموده اند ، ناظر به مجموع نیروها و یاورانى است که به این جمع مى پیوندند تحت فرماندهى آنان قرار دارند. شاهد این مطلب دو روایتى است که از امام صادق(ع) رسیده است. | ||
در روایت نخست حضرت مى فرماید: آنان (اصحاب مهدى) 313 نفرند و هر یک خود را در میان سیصد نفر مى بینند <ref> دلائل الامامه ، ص 320</ref> ;<ref> المحجه ، ص 46</ref>. | در روایت نخست حضرت مى فرماید: آنان (اصحاب مهدى) 313 نفرند و هر یک خود را در میان سیصد نفر مى بینند <ref> دلائل الامامه ، ص 320</ref> ;<ref> المحجه ، ص 46</ref>. | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
در جاى دیگر مى فرماید: هنگامى که خداوند به حضرت قائم اجازه قیام دهد ، سیصد و سیزده تن با او [[بیعت]] مى کنند و حضرت در [[مکه]] توقف مى کند تا تعداد یارانش به ده هزار نفر برسند ، آنگاه به سوى [[مدینه]] حرکت مى کنند <ref>المستجاد ، ص 511</ref>. | در جاى دیگر مى فرماید: هنگامى که خداوند به حضرت قائم اجازه قیام دهد ، سیصد و سیزده تن با او [[بیعت]] مى کنند و حضرت در [[مکه]] توقف مى کند تا تعداد یارانش به ده هزار نفر برسند ، آنگاه به سوى [[مدینه]] حرکت مى کنند <ref>المستجاد ، ص 511</ref>. | ||
این دو روایت ، قرینه است بر این که قیام حضرت مهدى (علیه السلام) با سیصد و سیزده نفر از اصحاب ویژه و اخذ بیعت از آنان ، آغاز مى گردد و سایر یاوران حضرت به سرعت به آنان ملحق مى شوند. از این رو ، روایاتى که عدد بالاتر از 313 را ذکر نموده است ناظر به مجموع نیروهایى است که تحت فرماندهى یاران ویژه حضرت ، لشکریان قیام مهدى را در هنگام ظهور تشکیل مى دهند. از این رو ، با توجه به اختلاف روایات در مورد تعداد آنان ، مى توان گفت ارقام یاد شده مقصود نبوده است ، بلکه مقصود بیان فزونى پیروان و یاوران امام مهدى ( | این دو روایت ، قرینه است بر این که قیام حضرت مهدى (علیه السلام) با سیصد و سیزده نفر از اصحاب ویژه و اخذ بیعت از آنان ، آغاز مى گردد و سایر یاوران حضرت به سرعت به آنان ملحق مى شوند. از این رو ، روایاتى که عدد بالاتر از 313 را ذکر نموده است ناظر به مجموع نیروهایى است که تحت فرماندهى یاران ویژه حضرت ، لشکریان قیام مهدى را در هنگام ظهور تشکیل مى دهند. از این رو ، با توجه به اختلاف روایات در مورد تعداد آنان ، مى توان گفت ارقام یاد شده مقصود نبوده است ، بلکه مقصود بیان فزونى پیروان و یاوران امام مهدى(عج) بوده است. | ||
== بیعت با امام == | == بیعت با امام(عج) == | ||
امام ( | امام(عج)در این بیعت از آنان تعهد مى گیرد که با حضرت بر سر شرایطى که اعلام مى کند ،پیمان وفادارى ببندند. از جمله شرایطى که براى بیعت امام(عج) با یارانش نقل شده است ، پایمردى در میدان رزم ، دورى از حرام و کارهاى منکر نظیر: دزدى ، زراندوزى ، احتکار ، رباخوارى ، تخریب مساجد ، شهادت ناحق ، نوشیدن شراب ، تجمل گرایى ، تحقیر مؤمنان ، تعقیب افراد فرارى ، خونریزى ناحق ، انفاق به منافقان و کافران و انجام عمل نامشروع ، و همچنین تحمل سختى ها و مشکلات و [[امر به معروف و نهى از منکر]] ، مى باشد. اصحاب نیز این پیمان را مى پذیرند و تک تک با امام(عج) مصافحه مى کنند. <ref> عقد الدرر ، ص 96 </ref>; <ref>الشیعة والرجعه ، ج1 ، ص 157</ref>. | ||
== مشخصات اصحاب == | == مشخصات اصحاب == | ||
در برخى روایات نام ، ملیت و موطن آنان نیز ذکر شده است و از شهرهایى چون: [[کوفه]] ، [[بصره]] ، [[مدائن]] ، هرات ، حران ، قلزوم ، خیبر ، طرابلس ، بیروت و بسیارى از شهرهاى ایران ، مثل: اهواز ، همدان ، [[رى]] ، [[طالقان]] ، [[قم]] ، [[نیشابور]] ، کرمان | در برخى روایات نام ، ملیت و موطن آنان نیز ذکر شده است و از شهرهایى چون: [[کوفه]] ، [[بصره]] ، [[مدائن]] ، [[هرات]] ، حران ، قلزوم ، خیبر ، [[طرابلس]] ، [[بیروت]] و بسیارى از شهرهاى ایران ، مثل: [[اهواز]] ، [[همدان]] ، [[رى]] ، [[طالقان]] ، [[قم]] ، [[نیشابور]] ، [[کرمان]] ، [[قزوین]]، [[طوس]] و... نام برده شده است <ref> دلائل الامامه ، ص 316 </ref>; <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 146)</ref>. | ||
از نظر ویژگى ها و اوصاف ، اصحاب مهدى (علیه السلام) همگى جوانند ، مگر تعداد اندکى مانند سرمه در چشم و یا نمک در غذا <ref> الغیبة نعمانى ، ص 315 </ref>; <ref>الغیبة طوسى ، ص 284 </ref>; <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 145 </ref>; <ref>کنزالعمال ، ج14 ، ص 592 </ref>; <ref>بحارالانوار ، ج52 ، ص 334</ref>. | از نظر ویژگى ها و اوصاف ، اصحاب مهدى (علیه السلام) همگى جوانند ، مگر تعداد اندکى مانند سرمه در چشم و یا نمک در غذا <ref> الغیبة نعمانى ، ص 315 </ref>; <ref>الغیبة طوسى ، ص 284 </ref>; <ref>ملاحم ابن طاووس ، ص 145 </ref>; <ref>کنزالعمال ، ج14 ، ص 592 </ref>; <ref>بحارالانوار ، ج52 ، ص 334</ref>. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
و در راه انجام مأموریت ، بسیار قاطع و نترس اند و از هیچ خطرى هراس به دل راه نمى دهند <ref> بحارالانوار ، ج52 ، ص 308</ref>. | و در راه انجام مأموریت ، بسیار قاطع و نترس اند و از هیچ خطرى هراس به دل راه نمى دهند <ref> بحارالانوار ، ج52 ، ص 308</ref>. | ||
== تعداد زنان == | == تعداد زنان == | ||
در میان اصحاب مهدى ( | در میان اصحاب مهدى(عج) زنان نیز حضور دارند و در بخش هاى بهداشت و درمان ، انجام وظیفه مى کنند. | ||
تعداد آنان در روایات ، متفاوت ذکر شده است. طبق روایت [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]] ، همراه [[قائم]] ( | تعداد آنان در روایات ، متفاوت ذکر شده است. طبق روایت [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]](ع) ، همراه [[قائم]](عج) سیزده نفر زن حضور دارند که زخمى ها را مداوا و بیماران را پرستارى مى کنند. <ref> دلائل الامامه ، ص 259 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج3 ، ص 75</ref>. | ||
اسامى نه نفر و در برخى روایات پنجاه نفر ذکر شده است <ref> تفسیر عیاشى ، ج1 ، ص 65 </ref>; <ref>الغیبة نعمانى ، ص 279</ref> و در برخى دیگر عدد بیشترى عنوان شده است <ref> فتن ابن حماد ، ص 151</ref>. این روایات ظاهراً ناظر به زنانى است که پس از قیام ، حضرت را همراهى و در کارها و اردوى حضرت مشارکت مى نمایند. | اسامى نه نفر و در برخى روایات پنجاه نفر ذکر شده است <ref> تفسیر عیاشى ، ج1 ، ص 65 </ref>; <ref>الغیبة نعمانى ، ص 279</ref> و در برخى دیگر عدد بیشترى عنوان شده است <ref> فتن ابن حماد ، ص 151</ref>. این روایات ظاهراً ناظر به زنانى است که پس از قیام ، حضرت را همراهى و در کارها و اردوى حضرت مشارکت مى نمایند. | ||
== از پیشینیان == | == از پیشینیان == | ||
از جمله کسانى که در زمان ظهور در جمع اصحاب و لشکریان امام مهدى ( | از جمله کسانى که در زمان ظهور در جمع اصحاب و لشکریان امام مهدى(عج) قرار مى گیرند ، عده اى از مؤمنان شایسته و برجسته اى اند که پیش تر از دنیا رفته اند. خداوند آنان را دوباره زنده مى کند و به سپاه مهدى(عج) ملحق مى شوند. | ||
این اشخاص که در روایات بعضاً نام برده اند ، برخى جزء امت هاى پیشین اند مانند: | این اشخاص که در روایات بعضاً نام برده اند ، برخى جزء امت هاى پیشین اند مانند: | ||
[[یوشع وصى موسى]] (علیه السلام) ، [[مؤمن آل فرعون]] و [[اصحاب کهف]] <ref> ارشاد القلوب دیلمى ، ص 365 </ref>; <ref>حلیة الابرار ، ج2 ، ص 601 </ref>; <ref>دلائل الامامه ، ص 274 </ref>; <ref>کشف الغمه ، ج3 ، ص 256 </ref>; <ref>بحارالانوار ، ج52 ، ص 346</ref>. | [[یوشع وصى موسى]] (علیه السلام) ، [[مؤمن آل فرعون]] و [[اصحاب کهف]] <ref> ارشاد القلوب دیلمى ، ص 365 </ref>; <ref>حلیة الابرار ، ج2 ، ص 601 </ref>; <ref>دلائل الامامه ، ص 274 </ref>; <ref>کشف الغمه ، ج3 ، ص 256 </ref>; <ref>بحارالانوار ، ج52 ، ص 346</ref>. | ||
برخى دیگر جزء پیشگامان و برجستگان صدر اسلام در عصر پیامبر اکرم ( | برخى دیگر جزء پیشگامان و برجستگان صدر اسلام در عصر پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم اند ، نظیر: [[سلمان فارسی]] ، [[ابو دجانه انصارى]] ، [[مالک اشتر|مالک اشتر نخعى]] <ref> روضة الواعظین ، ج2 ، ص 266 </ref>; <ref>دلائل الامامه ، ص 274 </ref>; <ref>مجمع البیان ، ج2 ، ص 489 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج73 ص 550</ref>، جبیر بن خاربون <ref>الخرائج والجرائح ، ج71 ص 185 </ref>; <ref>بحارالانوار ، ج41 ، ص 296</ref> ، [[اسماعیل فرزند امام صادق]](ع) <ref> الایقاظ من الهجعه ، ص 266</ref> ، عبداللّه بن شریک عامرى <ref> بحارالانوار ، ج53 ، ص 67 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج3 ، ص 561</ref> ، [[مفضل بن عمر]] <ref> دلائل الامامه ، ص 248 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج3 ، ص 573</ref> و .... | ||
== بازگشت حضرت مسیح (ع) == | == بازگشت حضرت مسیح (ع) == | ||
با ظهور امام مهدى ( | با ظهور امام مهدى(عج) [[حضرت مسیح]](ع) نیز از آسمان فرود مى آید و به امام(عج) عرض مى کند: من به عنوان وزیر فرستاده شده ام ، نه امیر و فرمانروا <ref> ملاحم ابن طاووس ، ص 83 </ref>; <ref>فتن ابن حماد ، ص 160</ref>. | ||
وى از سوى حضرت ، فرماندهى عملیات تهاجمى علیه لشکریان [[دجال]] را به عهده مى گیرد <ref> الشیعة والرجعه ، ج71 ص 167</ref>. | وى از سوى حضرت ، فرماندهى عملیات تهاجمى علیه لشکریان [[دجال]] را به عهده مى گیرد <ref> الشیعة والرجعه ، ج71 ص 167</ref>. | ||
در روایات ، از حضرت عیسى (علیه السلام) به دلیل نقش کلیدى ایشان در میان اصحاب و کارگزاران امام مهدى ( | در روایات ، از حضرت عیسى (علیه السلام) به دلیل نقش کلیدى ایشان در میان اصحاب و کارگزاران امام مهدى(عج)، با عناوین «وزیر» ، «پرده دار» و جانشین» یاد شده است. <ref> غایة المرام ، ص 697 </ref>; <ref>حلیة الابرار ، ج72 ص 620</ref>. | ||
همچنین از برخى دیگر از چهره هاى شاخص یاران امام مهدى ( | همچنین از برخى دیگر از چهره هاى شاخص یاران امام مهدى(عج) نظیر: [[شعیب بن صالح]] ، در روایات به عنوان «پرچمدار سپاه مهدى (علیه السلام) » یاد شده است <ref> ملاحم ابن طاووس ، ص 53 </ref>; <ref>نور الابصار ، ص 138 </ref>; <ref>عقد الدرر ، ص 130 </ref>; <ref>الشیعة والرجعه ، ج71 ، ص 211</ref>. | ||
حضرت مهدى (علیه السلام) با چنین اصحاب و یارانى ، جهان را فتح و اسلام را در سراسر زمین حکمفرما مى سازد. | حضرت مهدى (علیه السلام) با چنین اصحاب و یارانى ، جهان را فتح و [[اسلام]] را در سراسر زمین حکمفرما مى سازد. | ||
[[امام باقر]] ( | [[امام باقر]](ع) مى فرماید: گویا یاران مهدى را مى بینم که سراسر زمین و آسمان را احاطه کرده و هیچ چیزى در جهان نیست که فرمانبردار و تسلیم محض آنان نباشد. آنان به قدرى محبوبیت دارند که حتى درندگان و پرندگان نیز در پى جلب خشنودى آنان هستند ، قطعه اى از زمین ، از این که یکى از یاران مهدى (علیه السلام) بر آن گام نهاده است بر قطعه دیگر فخر و مباهات مى کند <ref>کمال الدین ، ج2 ، ص 672 </ref>; <ref>اثبات الهداه ، ج3 ، ص 493 </ref>; <ref>بحارالانوار ، ج52 ، ص 327</ref>. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ستون-شروع|4}} | {{ستون-شروع|4}} | ||