Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۹۳۵
ویرایش
دلیل عقلی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
به دلیلی که از مقدمات عقلی ترکیب شده و به تبع آن نتیجه نیز عقلی باشد دلیل عقلی گفته می‌شود.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۱۸۹.</ref> «[[عقل]]» در کنار نقل از منابع شناخت و معارف بشری است.<ref>ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۲۳.</ref> | به دلیلی که از مقدمات عقلی ترکیب شده و به تبع آن نتیجه نیز عقلی باشد دلیل عقلی گفته می‌شود.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۱۸۹.</ref> «[[عقل]]» در کنار نقل از منابع شناخت و معارف بشری است.<ref>ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۲۳.</ref> | ||
===اقسام دلیل عقلی=== | ===اقسام دلیل عقلی=== | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۲: | ||
#دلیل عقلی که متوقف بر حکم شرعی است. مانند وجوب مقدمۀ واجب و حرمت فعل ضدواجب.<ref>کلانتری، مطارح الانظار، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۳۱۹.</ref> | #دلیل عقلی که متوقف بر حکم شرعی است. مانند وجوب مقدمۀ واجب و حرمت فعل ضدواجب.<ref>کلانتری، مطارح الانظار، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۳۱۹.</ref> | ||
==کاربرد دلیل عقلی در استنباط حکم شرعی== | |||
دلیل عقلی از اقسام [[ادله اربعه]] و مقابل [[دلیل شرعی]] بوده و به قضایایی گفته می‌شود که عقل به طور قطعی آنها را درک می‌کند و صلاحیت قرار گرفتن در مسیر استنباط [[حکم شرعی]] را دارد؛ یعنی بتوان به کمک آنها احکام شرعی را استنباط نمود، مانند: حکم قطعی عقل به وجوب مقدمه واجب که می‌توان از آن در راه استنباط احکام شرعی استفاده کرد.<ref>مرکز اطلاعات و منابع اسلامی، فرهنگ نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۵۷۶.</ref> گاهی نیز در تقسیم بندی دیگری، ادله استنباط احکام را به دلیل لفظی و [[دلیل لُبّی]] تقسیم می‌کنند.<ref>ولایی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ج۱، ص۱۸۹. </ref> دلیل لبّی نیز به دلیل عقلی و [[سیره عقلاء]] تقسیم می‌شود.<ref>صفری، «شریعت اسلامی و استدلال عقلی از منظر امامیه»، ص۱۹۴.</ref> | |||
از نظر [[شیخ انصاری]] دلیل عقلی، حکمی است که به وسیله آن، دستیابی به حکم شرعی ممکن می‌شود.<ref>کلانتری، مطارح الانظار، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۳۱۹.</ref> | |||
===تاریخچه بحث عقل در استنباط حکم شرعی=== | ===تاریخچه بحث عقل در استنباط حکم شرعی=== | ||