پرش به محتوا

تنبیه بدنی زنان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ آوریل ۲۰۲۲
جز
خط ۲۱: خط ۲۱:
به نظر مشهور [[مفسران]] و [[فقیهان]] شیعه و [[اهل سنت]]، «ضرب» در آیه ۳۴ سوره نساء به معنای کتک زدن است و آن‌را حکمی دائمی دانسته‌اند؛<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۹؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۳۵۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۳۴۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۳۷۲؛ فخر رازی، تفسیر الکبیر،‌۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۷۲؛ صدوق، من لا یحضر، ۱۴۱۳ق، ج۳،  ص۵۲۱؛ شهید ثانی، مسالک، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۳۵۶.</ref> البته بیشتر کسانی که قائل به این نظر شده با استناد به برخی [[روایات]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۱، ص۵۸.</ref> برای «ضرب» رعایت شرایطی را لازم می‌دانند. ارتکاب خلاف (نشوز) توسط زن، رعایت ترتیب میان موعظه، قهر و زدن، زدن به قصد اصلاح نه انتقام،<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۱۷ق، ج۳۱، ص۳۰۶؛ امام خمینی، تحریر الوسیله،‌ ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۳۰۵.</ref> اکتفا به حداقل<ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر،‌۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۷۲.</ref> و اجتناب از زدن به گونه‌ای که موجب [[دیه]] (خون‌ریزی، کبودی یا شکستگی بدن) شود،<ref>مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۱۸.</ref> ازجمله شرایطی است که برای زدن زن لحاظ کرده‌اند.<ref>مهریزی، «تطور دیدگاه‌ها در تفسیر آیه ۳۴ سوره نساء»، ص۱۱.</ref>
به نظر مشهور [[مفسران]] و [[فقیهان]] شیعه و [[اهل سنت]]، «ضرب» در آیه ۳۴ سوره نساء به معنای کتک زدن است و آن‌را حکمی دائمی دانسته‌اند؛<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۹؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۳۵۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۳۴۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۳۷۲؛ فخر رازی، تفسیر الکبیر،‌۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۷۲؛ صدوق، من لا یحضر، ۱۴۱۳ق، ج۳،  ص۵۲۱؛ شهید ثانی، مسالک، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۳۵۶.</ref> البته بیشتر کسانی که قائل به این نظر شده با استناد به برخی [[روایات]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۱، ص۵۸.</ref> برای «ضرب» رعایت شرایطی را لازم می‌دانند. ارتکاب خلاف (نشوز) توسط زن، رعایت ترتیب میان موعظه، قهر و زدن، زدن به قصد اصلاح نه انتقام،<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۱۷ق، ج۳۱، ص۳۰۶؛ امام خمینی، تحریر الوسیله،‌ ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۳۰۵.</ref> اکتفا به حداقل<ref>فخر رازی، تفسیر الکبیر،‌۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۷۲.</ref> و اجتناب از زدن به گونه‌ای که موجب [[دیه]] (خون‌ریزی، کبودی یا شکستگی بدن) شود،<ref>مفید، المقنعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۱۸.</ref> ازجمله شرایطی است که برای زدن زن لحاظ کرده‌اند.<ref>مهریزی، «تطور دیدگاه‌ها در تفسیر آیه ۳۴ سوره نساء»، ص۱۱.</ref>


برخی از مفسران معاصر در مواجهه با پرسش‌های دنیای جدید درباره موضوع زدن زنان در این آیه، برای توجیه نظر مشهور  به مواردی چون مصلحت خانواده و تئوری‌های روان‌شناسان روی آورده‌اند. [[محمد عبده]] از علمای اهل سنت مشروع بودن کتک زدن زنان را امری ناپسند از منظر [[عقل]] و [[فطرت]] نمی‌داند، زمانی که خانواده به خاطر سرپیچی او رو به تباهی گذاشته است؛ البته اگر بازگشتن از نافرمانی با زدن قابل اصلاح باشد.<ref>رشید رضا، المنار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۷۵.</ref> [[مکارم شیرازی]] نیز در پاسخ به این ایراد که چگونه [[اسلام]] به مردان اجازه زدن زنان را داده است، می‌گوید: این تنبیه فقط درباره افراد وظیفه‌ناشناس جایز است؛ همانگونه که در تمام قوانین دنیا افراد خاطی مجازات می‌شوند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ۳۷۳-۳۷۴.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] براین باور است که براساس آیات قرآن زن‌ صالحه‌ زنی است كه زندگی‌اش  را بر پايه‌ حقّ و عدالت‌ و پيروی از قانون‌ نظام‌ فطرت‌ و شرع‌ نهاده‌ و مطيع‌ همسرش‌ می‌باشد، و اين‌ اطاعت‌ را در حضور او همواره‌ ادامه‌ می‌دهد و در غياب‌ شوهر، خود و مال‌ او را حفظ‌ می‌كند.و امّا زنی كه‌ از اطاعت‌ همسرش بيرون‌ می‌رود و از وي‌ تمكين‌ نمی‌كند و در اداء حقوق‌ همسري‌ نشوز (سركشی و امتناع‌) دارد، چون از مسير حيات‌ فطری خارج‌ گشته‌ و ضروری است‌ كه‌ حكم‌ به‌ تأديب‌ او شود تا به‌ راه‌ اعتدال‌ و مستقيم‌ باز آيد. <ref>رساله بدیعه، حسینی طهرانی، سیدمحمدحسین، ص۸۱
برخی از مفسران معاصر در مواجهه با پرسش‌های دنیای جدید درباره موضوع زدن زنان در این آیه، برای توجیه نظر مشهور  به مواردی چون مصلحت خانواده و تئوری‌های روان‌شناسان روی آورده‌اند. [[محمد عبده]] از علمای اهل سنت مشروع بودن کتک زدن زنان را امری ناپسند از منظر [[عقل]] و [[فطرت]] نمی‌داند، زمانی که خانواده به خاطر سرپیچی او رو به تباهی گذاشته است؛ البته اگر بازگشتن از نافرمانی با زدن قابل اصلاح باشد.<ref>رشید رضا، المنار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۷۵.</ref> [[مکارم شیرازی]] نیز در پاسخ به این ایراد که چگونه [[اسلام]] به مردان اجازه زدن زنان را داده است، می‌گوید: این تنبیه فقط درباره افراد وظیفه‌ناشناس جایز است؛ همانگونه که در تمام قوانین دنیا افراد خاطی مجازات می‌شوند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۳، ۳۷۳-۳۷۴.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی]] تنبیه زن را راهکاری برای اعتدال و بازگرداندن او به مسیر فطرت می داند براین باور است که براساس آیات قرآن زن‌ صالحه‌ زنی است كه زندگی‌اش  را بر پايه‌ حقّ و عدالت‌ و پيروی از قانون‌ نظام‌ فطرت‌ و شرع‌ نهاده‌ و مطيع‌ همسرش‌ می‌باشد، و اين‌ اطاعت‌ را در حضور او همواره‌ ادامه‌ می‌دهد و در غياب‌ شوهر، خود و مال‌ او را حفظ‌ می‌كند.و امّا زنی كه‌ از اطاعت‌ همسرش بيرون‌ می‌رود و از وي‌ تمكين‌ نمی‌كند و در اداء حقوق‌ همسری نشوز (سركشی و امتناع‌) دارد، چون از مسير حيات‌ فطری خارج‌ گشته‌ و ضروری است‌ كه‌ حكم‌ به‌ تأديب‌ او شود تا به‌ راه‌ اعتدال‌ و مستقيم‌ باز آيد. <ref>رساله بدیعه، حسینی طهرانی، سیدمحمدحسین، ص۸۱
</ref>
</ref>


۱۶٬۹۲۲

ویرایش