پرش به محتوا

سکوت ۲۵ ساله: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۹۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ نوامبر ۲۰۱۹
جز
imported>Bashiri
imported>Bashiri
خط ۱۵: خط ۱۵:
# اعتراض: [[ابن ابی الحدید]] دانشمند [[اهل سنت]] و شارح [[نهج البلاغه]] نیز در چند بخش از تفسیر خود، سخنان امام علی(ع) را به معنای اذعان [[امام علی(ع)]] به عدم حقانیت خود در خلافت تعبیر می‌نماید،<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۳؛</ref> اما در بخشی دیگر از شرح نهج البلاغه، نپذیرفتن شروط برخی اعضای هیئت [[خلیفه دوم]] برای تعیین خلیفه بعدی را نشان از اعتقاد به نادرستی سیره خلفای پیشین می‌داند، نه اصل حکومت؛ به همین دلیل در پاسخ گفت:«مرا رها کنید و به سراغ کسی بروید که شرط‌های شما را قبول دارد.» و در بخشی دیگر از شرح خود بر نهج البلاغه،  رفتار و گفتار [[امام علی(ع)]] را مطابق با انتصابی بودن جانشین [[رسول اکرم(ص)]] و دانسته است.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۰۷.</ref>
# اعتراض: [[ابن ابی الحدید]] دانشمند [[اهل سنت]] و شارح [[نهج البلاغه]] نیز در چند بخش از تفسیر خود، سخنان امام علی(ع) را به معنای اذعان [[امام علی(ع)]] به عدم حقانیت خود در خلافت تعبیر می‌نماید،<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۳۳؛</ref> اما در بخشی دیگر از شرح نهج البلاغه، نپذیرفتن شروط برخی اعضای هیئت [[خلیفه دوم]] برای تعیین خلیفه بعدی را نشان از اعتقاد به نادرستی سیره خلفای پیشین می‌داند، نه اصل حکومت؛ به همین دلیل در پاسخ گفت:«مرا رها کنید و به سراغ کسی بروید که شرط‌های شما را قبول دارد.» و در بخشی دیگر از شرح خود بر نهج البلاغه،  رفتار و گفتار [[امام علی(ع)]] را مطابق با انتصابی بودن جانشین [[رسول اکرم(ص)]] و دانسته است.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۰۷.</ref>
# فقدان یاور: در خطبه ۲۶ [[نهج‌البلاغه]]، آمده است: «نظر کردم، جز اهل بیتم یاری برایم نبود، از اینکه آنان را در جنگ نابرابر به دست مرگ سپارم دریغ کردم، چشم بر خاشاک در دیده بستم، زهر غم و غصه آشامیدم و بر فروبردن خشم صبر ورزیدم و بر حادثه تلخ‌تر از درخت عَلقَم(درختِ کُنارِ تلخ<ref>دهخدا و دیگران، لغتنامه دهخدا، ذیل عنوان علقم.</ref>) پایداری کردم.»<ref>نهج البلاغه، ترجمه انصاریان، خطبه ۲۶.</ref> [[علامه جعفری]] در پاسخ به این سوال که با وجود یارانی چون [[مقداد بن اسود کندی|مقداد کندی]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[ابو ایوب انصاری]]، [[مالک اشتر]] و چند صحابه دیگر که در موضوع زمامداری از [[امام علی(ع)]] حمایت می‌کردند، چرا امام علی(ع) تنها اهل بیت خود را یار خود می‌داند، می‌نویسد: «این عدۀ انگشت شمار به قدری به مقام شامخ [[امام اول شیعیان|امیرالمومنین(ع)]] ارادت و عشق می‌ورزیدند که مانند اهل بیت و دودمان طهارت بودند.»<ref>جعفری،‌ علامه، محمد تقی، شرح نهج‌البلاغه، خطبه ۲۶.</ref>
# فقدان یاور: در خطبه ۲۶ [[نهج‌البلاغه]]، آمده است: «نظر کردم، جز اهل بیتم یاری برایم نبود، از اینکه آنان را در جنگ نابرابر به دست مرگ سپارم دریغ کردم، چشم بر خاشاک در دیده بستم، زهر غم و غصه آشامیدم و بر فروبردن خشم صبر ورزیدم و بر حادثه تلخ‌تر از درخت عَلقَم(درختِ کُنارِ تلخ<ref>دهخدا و دیگران، لغتنامه دهخدا، ذیل عنوان علقم.</ref>) پایداری کردم.»<ref>نهج البلاغه، ترجمه انصاریان، خطبه ۲۶.</ref> [[علامه جعفری]] در پاسخ به این سوال که با وجود یارانی چون [[مقداد بن اسود کندی|مقداد کندی]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[ابو ایوب انصاری]]، [[مالک اشتر]] و چند صحابه دیگر که در موضوع زمامداری از [[امام علی(ع)]] حمایت می‌کردند، چرا امام علی(ع) تنها اهل بیت خود را یار خود می‌داند، می‌نویسد: «این عدۀ انگشت شمار به قدری به مقام شامخ [[امام اول شیعیان|امیرالمومنین(ع)]] ارادت و عشق می‌ورزیدند که مانند اهل بیت و دودمان طهارت بودند.»<ref>جعفری،‌ علامه، محمد تقی، شرح نهج‌البلاغه، خطبه ۲۶.</ref>
# فقدان زمینه لازم: امام علی(ع) در پاسخ [[ابوسفیان]] که از امام(ع) درخواست بیعت(و در نتیجه مخالفت با [[خلیفه]] وقت)می‌کرد، گفت:«(در این موقع سزاوار آنست که از حقّ خود چشم پوشیده صبر کنم، زیرا) آنکه میوه را در غیر وقت رسیدن بچیند، مانند کسی است که در زمین غیر زراعت کند (طلب امر خلافت در این هنگام که تنها بوده یاوری ندارم مانند چیدن میوه نارس و زراعت در زمین غیر سودی ندارد، بلکه زیان‌آور است).»<ref>نهج‌البلاغه، ترجمه فیض الاسلام، خطبه ۵.</ref>[[ابن میثم بحرانی]] معتقد است این سخن به معنای فقدان زمینه لازم در بازپس‌گیری حق اوست.<ref>بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۷۶و۲۷۷.</ref> [[علامه جعفری]] نیز معتقد است خوش‌بینی مردم به یکدیگر و شایعه رضایت [[امام علی(ع)]] به ماجرای پس از وفات [[پیامبر اکرم(ص)]]، مردم را از آمادگی پذیرش حکومت امام(ع) محروم ساخته بود.<ref>جعفری،‌ علامه، محمد تقی، شرح نهج‌البلاغه، خطبه ۵.</ref>
# فقدان زمینه لازم: امام علی(ع) در پاسخ [[ابوسفیان]] و چند تن دیگر که از امام(ع) درخواست بیعت (و در نتیجه مخالفت با [[خلیفه]] وقت) می‌کردند، گفت:«(در این موقع سزاوار آنست که از حقّ خود چشم پوشیده صبر کنم، زیرا) آنکه میوه را در غیر وقت رسیدن بچیند، مانند کسی است که در زمین غیر زراعت کند.»<ref>نهج‌البلاغه، ترجمه فیض الاسلام، خطبه ۵.</ref>[[ابن میثم بحرانی]] معتقد است این سخن به معنای فقدان زمینه لازم در بازپس‌گیری حق اوست.<ref>بحرانی، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۷۶و۲۷۷.</ref> [[علامه جعفری]] نیز معتقد است خوش‌بینی مردم به یکدیگر و شایعه رضایت [[امام علی(ع)]] به ماجرای پس از وفات [[پیامبر اکرم(ص)]]، مردم را از آمادگی پذیرش حکومت امام(ع) محروم ساخته بود.<ref>جعفری،‌ علامه، محمد تقی، شرح نهج‌البلاغه، خطبه ۵.</ref>
# جلوگیری از فروپاشی جامعه اسلامی: برخی نیز معتقدند امام علی(ع) علاوه بر موارد بالا برای حفظ اتحاد اسلامی و خطری از بازگشت [[کفر]] احساس می‌کرد، از حق خود چشم‌پوشی کرد.<ref>علامه مجلسی، «شرح نهج‌البلاغة المقتطف من بحارالأنوار»، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۱۳؛ مکارم شیرازی، الأمثل، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۵۴۲؛ سند، الصحابه بین العداله و العصمه، ۱۴۳۳ق، ص۳۰۴؛ ابومعاش، الشیعه فرقه الناجیة، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۵۳۴.</ref>  
# جلوگیری از فروپاشی جامعه اسلامی: برخی نیز معتقدند امام علی(ع) علاوه بر موارد بالا برای حفظ اتحاد اسلامی و خطری از بازگشت [[کفر]] احساس می‌کرد، از حق خود چشم‌پوشی کرد.<ref>علامه مجلسی، «شرح نهج‌البلاغة المقتطف من بحارالأنوار»، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۳۱۳؛ مکارم شیرازی، الأمثل، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۵۴۲؛ سند، الصحابه بین العداله و العصمه، ۱۴۳۳ق، ص۳۰۴؛ ابومعاش، الشیعه فرقه الناجیة، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۵۳۴.</ref>  
# پیروی از روش اولیای الهی(ع): برخی از صاحب‌نظران معتقدند سکوت ۲۵ ساله [[امام علی(ع)]] را در ادامه درنگ او در کشتن [[عمرو بن عبدود]]، جنگاور نامی عرب و دیگر رفتارهای [[امام اول شیعیان]] در همین باب جستجو کرد.<ref>بابایی، «تعامل فرهنگ با سایر مولفه‌های قدرت ملی از دیدگاه امام علی(ع)»، ص۶۸.</ref> [[امام علی(ع)]] در پاسخ به سوال مردم [[مدینه]] در خصوص علت جنگ با [[عایشه]]، [[طلحه]] و [[زبیر]] و سکوت در برابر [[خلفای سه‌گانه]]، دلیل سکوت ۲۵ ساله خود را بیان نموده است. حضرت علی(ع) علت سکوت خود را پیروی از روش ۶ [[پیامبر|پیامبر الهی(ع)]]، [[حضرت ابراهیم(ع)]] آن زمان که از قوم خود به دلیل ناروایی‌های آنان کناره گرفت،<ref>سوره مریم، آیه ۴۸.</ref>  [[حضرت لوط(ع)|حضرت لوط(ع]])آنجا که قدرتی در میان قوم خود نداشت و مظلوم واقع شد،<ref>سوره هود، آیه ۸۰.</ref> [[حضرت یوسف(ع)]] هنگامی که زندان را بر انجام عملی که خداوند بر آن خشمگین می‌شد ترجیح داد،<ref>سوره یوسف، آیه۳۳.</ref> [[حضرت موسی(ع)]] به دلیل ترس از قومش از آنها گریخت،<ref>سوره شعرا، آیه ۲۱.</ref> [[حضرت هارون|حضرت هارون(ع)]] آنجا که در صدد قتلش برآمدند و [[حضرت محمد(ص)]] آنجا که از بیم جان، از قومش گریخت و به غار پناه برد [[و امام علی(ع)]] در بستر او خوابید([[لیلة المبیت]]).<ref>ابن بابویه، علل الشرایع، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۰.</ref>
# پیروی از روش اولیای الهی(ع): برخی از صاحب‌نظران معتقدند سکوت ۲۵ ساله [[امام علی(ع)]] را در ادامه درنگ او در کشتن [[عمرو بن عبدود]]، جنگاور نامی عرب و دیگر رفتارهای [[امام اول شیعیان]] در همین باب جستجو کرد.<ref>بابایی، «تعامل فرهنگ با سایر مولفه‌های قدرت ملی از دیدگاه امام علی(ع)»، ص۶۸.</ref> [[امام علی(ع)]] در پاسخ به سوال مردم [[مدینه]] در خصوص علت جنگ با [[عایشه]]، [[طلحه]] و [[زبیر]] و سکوت در برابر [[خلفای سه‌گانه]]، دلیل سکوت ۲۵ ساله خود را بیان نموده است. حضرت علی(ع) علت سکوت خود را پیروی از روش ۶ [[پیامبر|پیامبر الهی(ع)]]، [[حضرت ابراهیم(ع)]] آن زمان که از قوم خود به دلیل ناروایی‌های آنان کناره گرفت،<ref>سوره مریم، آیه ۴۸.</ref>  [[حضرت لوط(ع)|حضرت لوط(ع]])آنجا که قدرتی در میان قوم خود نداشت و مظلوم واقع شد،<ref>سوره هود، آیه ۸۰.</ref> [[حضرت یوسف(ع)]] هنگامی که زندان را بر انجام عملی که خداوند بر آن خشمگین می‌شد ترجیح داد،<ref>سوره یوسف، آیه۳۳.</ref> [[حضرت موسی(ع)]] به دلیل ترس از قومش از آنها گریخت،<ref>سوره شعرا، آیه ۲۱.</ref> [[حضرت هارون|حضرت هارون(ع)]] آنجا که در صدد قتلش برآمدند و [[حضرت محمد(ص)]] آنجا که از بیم جان، از قومش گریخت و به غار پناه برد [[و امام علی(ع)]] در بستر او خوابید([[لیلة المبیت]]).<ref>ابن بابویه، علل الشرایع، ۱۴۰۸ق، ص۱۵۰.</ref>
کاربر ناشناس