حدیث (مادر امام حسن عسکری): تفاوت میان نسخه‌ها

'''حُدَیث'''، همسر [[امام هادی(ع)]] و مادر [[امام حسن عسکری(ع)]].  ایشان وصی (متولی موقوفات و صدقات) امام عسکری و در [[غیبت صغری]] واسطه بین [[امام زمان]](ع) و مردم بود. منابع شیعی او را زنِ عفیف و کریم و در نهایتِ صلاح و ورع و تقوا معرفی کرده‌اند. حُدیث از آن رو که مادربزرگ امام زمان(ع) بوده، در منابع تاریخی به جده مشهور شده است. وی در [[حرم عسکریین]] در سامرا مدفون است.

سلیل وقتی نزد امام علی النقی آمد، آن حضرت فرمود: «سلیل از آفت‌ها، گزندها، پلیدی‌ها و ناپاكی‌ها محفوظ است. آن‌گاه به سلیل فرمود: به همین زودی خدا حجت خود را به خلق عطا می‌كند كه زمین را پر از عدل و داد می‌کند، آن‌طور كه پر از جور شده باشد».<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ص۲۴۴.</ref>

منابع شیعی از حدیث به بزرگی یاد کرده و او را ستوده‌اند.<ref> منتهی الآمال، ج۲، ص۶۴۹؛ اکمال الدین صدوق</ref> علامه مجلسی در جلاء العیون می‌نویسد: «آن زنِ عفیف و کریم در نهایت صلاح و ورع و تقوا بود».<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. مجلسی، جلاء العیون، ص۹۸۹.</ref> همچنین شیخ عباس قمی در انوار البهیه می‌نویسد: «مادر بزرگوار حضرت عسکری(ع) پاک‌ترین، پارساترین، پاکدامن‌ترین و والاترین بانوی زمان خود بوده و راویان ایشان را از بانوان عارفه و صالحه برشمرده‌اند...».<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. قمی، انوار البهیه، ص۴۷۳.</ref>

سلیل، تنها همسر امام هادی بود؛ بنابراین همه فرزندان امام هادی از او متولد شدند. پسران او، [[حسن بن علی الهادی|حسن(ع)]]، [[سیدمحمد|محمد]]، حسین و [[جعفر کذاب|جعفر]] بودند<ref>الهدایة الکبری، ص۳۱۳؛ الارشاد، ج۲، ص۳۱۲</ref> و دخترش [[عایشه دختر امام هادی(ع)|عایشه]] نام داشت.<ref>الارشاد، ج۲، ص۳۱۲</ref> سلیل مانند مادر برخی از امامان، [[کنیز]] بود.<ref>الارشاد، ج۲، ص۳۱۳؛ بحارالانوار، ج۵۰، ص۲۳۷-۲۳۸</ref>

امام حسن عسکری اندکی پیش از وفات خود، مادرش را به [[حج]]‌ فرستاد.<ref>مسعودی، اثبات الوصیه، ص۲۷۱، به نقل از پاکتچی، حسن عسکری، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، ص۶۱۸</ref> وقتی او خبر وفات امام حسن عسکری را شنید از [[مدینه النبی|مدینه]] به [[سامرا]] رفت و چون دید [[جعفر کذاب]] ادعای [[امامت]] کرده و میراث امام را برای خود برداشته، به سلطان شکایت کرد و پس از ارائه ادله، قاضی به نفع او رأی داد. پس از مدتی جعفر کذاب به فقر دچار شد و جده، مخارج روزمره او و فرزندان و حیواناتش را می‌داد.<ref>مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء، ج۱، ص۳۱۱ به نقل از اکمال الدین صدوق</ref>

احمد بن ابراهیم گوید: « من در سال ۲۶۲ق در مدینه به حضور حکیمه دختر محمد بن علی الرضا، خواهر ابوالحسن عسکری رسیدم و با او از پشت پرده صحبت کردم و از دین او سؤال کردم، [یعنی درباره] کسی که امام می‌داند. گفت فلان بن حسن(ع) و نام آن [حضرت] را برد. گفتم فدایت شوم او را دیدی یا اینکه خبرش را شنیدی؟ گفت خبر او را از ابومحمد(ع) (امام عسکری) گرفتم که برای مادرش نوشته بود. به حکیمه گفتم آن فرزند کجاست؟ گفت پنهان است. گفتم پس شیعیان به چه کسی پناه ببرند، گفت به جده‌اش، مادر ابومحمد(ع). گفتم آیا از کسی پیروی کنم که یک زن را وصی خود کرده است؟! فرمود: امام حسن عسکری(ع) در این مورد از امام حسین(ع) پیروی کرد که در ظاهر به خواهرش زینب دختر علی بن‌ابی‌طالب وصیت کرد،... به جهت حفظ جان علی بن حسین(ع) (امام سجاد). سپس فرمود شما مردمی هستید مطلع از اخبار، آیا در روایات به شما نرسیده است كه نهمین فرزند حسین(ع) زنده است و میراثش تقسیم می‌شود؟».<ref>صدوق، کمال الدین، ج۲، ۵۰۱.</ref>

شیخ طوسی نیز در کتاب الغیبه می‌نویسد: آن حضرت مادر خود را وصی قرار داد تا تولد فرزندش مخفی بماند. شیخ طوسی در ادامه می‌گوید نظیر این کار را امام صادق(ع) [برای حفظ وجود فرزندش موسی بن جعفر(ع)] انجام داد و پنج نفر را وصی خود معرفی کرد که از جمله آنان حمیده بَربَریه بود.<ref>طوسی، کتاب الغیبه، النص، ص۱۰۸</ref>