بین‌الحرمین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''بینُ الْحَرَمَین''' حد فاصل [[حرم امام حسین(ع)]] و [[حرم حضرت عباس(ع)]] و مسیری به طول ۳۷۸ متر است.

در گذشته بین الحرمین به صورت فضای آزاد میان دو حرم نبود، بلکه حد فاصل حرمین، منازل مسکونی و تجاری قرار داشت، در دوره [[صدام]] اماکن مسکونی و بناهای این محدوده با انگیزه توسعه اطراف حرمین تخریب شد و فضای کنونی بین الحرمین به وجود آمد. پس از سقوط صدام، توسعه بین الحرمین به عنوان یکی از طرح‌های مهم ستاد بازسازی و توسعه [[عتبات عالیات]] [[ایران]] و [[عراق]] مورد بررسی قرار گرفته و اجرایی شد.

رجوع به کتب تاریخی، زندگینامه‌ها و حتی دانشنامه‌ها و اشعار قدیمی آیینی نشان می‌دهد که تا پیش از تخریب خانه‌های میان حرمین، نام بین الحرمین مرسوم نبوده است. تنها نامی که از بین الحرمین دیده می‌شود، بازار بین الحرمین تهران است که در زمان قاجار ساخته شده است و میان دو مسجد شاه و جامع تهران است. این اصطلاح پس از ساخت بین الحرمین در [[کربلا]] وارد [[ادبیات عاشورایی]] و آیینی شد.

پیش از ساخت بین الحرمین، حد فاصل حرمین محله‌ای مانند دیگر محلات [[کربلا]] بوده و بافتی قدیمی داشته است؛ کوچه پس کوچه‌های باریک و پیچ در پیچ و خانه‌ها و مغازه‌های مردم. [[سید محسن حکیم]] در این اندیشه بود که دو حرم را توسعه داده و به هم متصل کند؛ اما تملک خانه‌ها و مغازه‌ها هم هزینه هنگفتی داشت و هم رضایت مالکان سخت و دور از دسترس بود. همچنین در این میان، مدارس و مساجدی بود که این مسأله را دشوارتر می‌کرد.

در ۱۳۹۳ق وزارت اوقاف عراق، اداره [[عتبات عالیات]] در [[عراق]] را به دست گرفت و در سال ۱۴۰۰ق کارگروهی برای بازسازی و توسعه حرمین تشکیل شد.

[[صدام]] در محرم ۱۴۰۵ق - ۱۹۸۴م با حضور در کربلا اعلام می‌کند که ده‌ها میلیون دینار برای توسعه حرمین و نیز اتصالشان با میدان واحدی اختصاص خواهد داد. در این طرح اراضی و محلات اطراف حرم تملک شد. مبلغ یک میلیون دینار عراقی – معادل ۱۰ میلیون دلار- برای توسعه حرمین و احداث بین الحرمین به استاندار کربلا داده شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد الحسین و اهل بیته و انصاره، الجزء الثالث، ص۱۲۵-۱۲۶</ref>

پس از دو سال، در [[۳ جمادی‌الثانی]] ۱۴۰۷ق /۱۹۸۷م بین الحرمین به همراه دیگر طرح‌های توسعه حرمین مانند تجدید طلاکاری گنبد [[حرم امام حسین]] افتتاح شد.<ref> دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد الحسین و اهل بیته و انصاره، الجزء الثالث،، ص۱۵۵</ref> در طرح توسعه حرمین، خانه‌ها، بازار و مغازه‌ها به عرض ۴۰ متر از بین رفت. در این میان برخی آثار تاریخی و مدارس علمیه و مساجد قدیمی و همچنین برخی از مقبره بزرگان نیز تخریب شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد الحسین و اهل بیته و انصاره، الجزء الثالث، پاورقی، ص۱۳۵</ref>

در دو طرف بین الحرمین، ساختمان‎هایی تجاری ساخته شد. این ساختمان‎ها تا سال ۱۹۹۱ وجود داشت. به دنبال [[انتفاضه شعبانیه]] ساختمان‎های تجاری اطراف بین الحرمین بر اثر درگیری میان انقلابیون و ارتش بعثی مورد اصابت قرار گرفت. پس از تسلط مجدد [[صدام]] بر این منطقه، ساختمان‎های اطراف بین الحرمین به طور کامل تخریب شده و فضای بین الحرمین گسترده‎تر شد. در ۱۴۱۵ق /۱۹۹۴م درختکاری بین الحرمین به همت شیعیان بغداد انجام شد.<ref>دائرة المعارف الحسینیة، تاریخ المراقد الحسین و اهل بیته و انصاره، الجزء الثالث، ص۲۱۰</ref>

پس از سرنگونی رژیم [[صدام]] و همزمان با اجرای طرح‎های بازسازی [[عتبات عالیات]] در [[عراق]]، طرح بازسازی و توسعه [[حرم امام حسین(ع)]] و [[حرم حضرت عباس(ع)]] نیز در دستور کار قرار گرفت. در این میان فضای آزادی که میان دو حرم ایجاد شده بود طی عملیاتی عمرانی مورد استفاده زائران قرار گرفت. به دلیل موقعیت مناسب بین الحرمین به ویژه استفاده این محدوده در [[عزاداری امام حسین|عزاداری]] میلیونی زائران در [[اربعین حسینی]]، طرح توسعه بین الحرمین پایه ریزی و آغاز شد.

طرح‌ توسعه بین الحرمین با هدف آماده سازی محوطه بین الحرمین متناسب با فضای معنوی و همچنین تامین امکانات و خدمات لازم برای زائران در این محوطه و تسهیل عبور و مرور آنان بین [[حرم امام حسین(ع)]] و [[حرم حضرت عباس(ع)]] و نیز تأمین حداکثر فضای مسقف ممکن از مهرماه ۱۳۸۹ آغاز شد. در یکی از پروژه‌های این طرح، عملیات تخریب برخی ساختمان‌ها و هتل‌های موجود در محدوده طرح آغاز شد. مساحت این پروژه حدود یک میلیون و پانصد هزار متر مربع بوده که از خیابان «[[میثم تمار]]» آغاز و با گذشتن از خیابان «جمهوری» به سمت دیگر بین الحرمین منتهی می‌شود.

به دلیل گران بودن ساختمان‌ها و هتل‌های موجود در این منطقه، اعتبار بسیار بالایی برای خریداری و تخریب آن مورد نیاز بوده که بخشی از آن را دولت [[عراق]]، مقداری نیز از بودجه شهرداری [[کربلا]] و هدایا و نذورات حرمین دریافت شد. قرار است این طرح تا سال ۲۰۳۵ میلادی پایان یابد.<ref>[http://azsharghi.haj.ir/tabid/85/articleType/ArticleView/articleId/448/Default.aspx مختصات بین الحرمین و جدیدترین تصاویر ماهواره‌ای]، پایگاه اینترنتی حج و زیارت.</ref>