پرش به محتوا

نهر علقمه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ مارس ۲۰۲۳
جز
اصلاح نشانی وب
(درج الگوی درجه بندی)
جز (اصلاح نشانی وب)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:نهر الحسینی.jpg|بندانگشتی|300px|در [[کربلا]] آبی که در کنار مقام [[امام زمان(عج)]] جاری است، نهر الحسینی نام دارد و محل دقیق نهر علقمه مشخّص نیست.]]
[[پرونده:نهر الحسینی.jpg|بندانگشتی|300px|در [[کربلا]] آبی که در کنار مقام [[امام زمان(عج)]] جاری است، نهر الحسینی نام دارد و محل دقیق نهر علقمه مشخّص نیست.]]


'''نهر عَلقَمه''' یا '''علقمی'''، نهری بوده در کشور [[عراق]] که در بین مردم شایع است که [[عباس بن علی(ع)]] در [[روز عاشورا]]، کنار این نهر به [[شهادت]] رسید.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۶.</ref>
'''نهر عَلقَمه''' یا '''علقمی'''، نهری بوده در کشور [[عراق]] که در بین مردم شایع است که [[عباس بن علی(ع)]] در [[روز عاشورا]]، کنار این نهر به [[شهادت]] رسید.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۶.</ref> این نهر از رود [[فرات]] منشعب شده و آب فرات را به منطقه [[کربلا]] و سرزمین‌های اطراف آن می‌رسانده است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۴۸۷.</ref>  


این نهر از رود [[فرات]] منشعب شده و آب زلال آن را به منطقه [[کربلا]] و سرزمین‌های اطراف آن می‌رسانده است.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۴۸۷.</ref> برخی نهر علقمه را ساخته پدربزرگ [[ابن علقمی]] آخرین وزیر [[عباسیان]] (درگذشت ۶۵۶ق) می‌دانند. جد ابن علقمی نهری در کنار [[فرات]] حفر کرد و نام او بر این نهر نهاده شد.<ref>ابن طقطقی، الفخری، ۱۸۹۴م، ص۴۵۵.</ref> <ref>برای توصیف بیشتر و همچنین دیگر نقل قول‌ها درباره این نهر ببینید: الخلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۲-۳۸.</ref>
برخی نهر علقمه را ساخته پدربزرگ [[ابن علقمی]] آخرین وزیر [[عباسیان]] (درگذشت ۶۵۶ق) می‌دانند. جد ابن علقمی نهری در کنار [[فرات]] حفر کرد و نام او بر این نهر نهاده شد.<ref>ابن طقطقی، الفخری، ۱۸۹۴م، ص۴۵۵.</ref> <ref>برای توصیف بیشتر و همچنین دیگر نقل قول‌ها درباره این نهر ببینید: الخلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۳۲-۳۸.</ref> بر همین اساس [[محمدحسن رجبی دوانی|رجبی دوانی]] تاریخ‌پژوه، شهادت حضرت عباس(ع) را در کنار نهر علقمه رد کرده است.<ref>[https://article.tebyan.net/337788/آیا-امام-حسین-علیه-السلام-واقعا-در-کربلا-آب-نداشتند-مصاحبه «آیا امام حسین علیه السلام واقعا در کربلا آب نداشتند؟!»]، پایگاه تبیان.</ref>


رجبی دوانی شهادت حضرت عباس(ع) را در کنار نهر علقمه رد کرده است. وی بیان داشته این نهر را ابن علقمی در قرن هفتم هجری حفر کرده  که سال‌ها پس از [[ماجرای کربلا]] به دنیا آمده است.<ref>[https://article.tebyan.net/337788/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D8%A2%D8%A8-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D9%87 «آیا امام حسین علیه السلام واقعا در کربلا آب نداشتند؟!»پایگاه تبیان.</ref>
برخی منابع، [[شریعه فرات]] در کربلا و نهر علقمه را یکی دانسته‌اند؛<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۳۰۲.</ref> شیخ مفید<ref>شیخ مفید، کتاب المزار، ۱۴۱۳ق، ص۹۹.</ref> و [[محمد بن جعفر مشهدی|ابن مشهدی]<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۳۷۰.</ref> در ضمن آداب زیارت امام حسین(ع) نقل کرده‌اند که [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] بر غسل زیارت در نهر علقمه سفارش نموده و [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] معتقد است مراد از نهر علقمه همان شریعه فرات است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۸، ص۳۰۲.</ref>  
 
==در ادبیات عاشورا==
در [[ادبیات عاشورایی]] نهر علقمه در [[روضه عطش]] و دست‌های قطع شده حضرت ابوالفضل العباس(ع) بیان می‌شود:<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۸۸ش، ص۳۴۷.</ref>
{{شعر}}
{{ب|از چشم سپیده خواب را می‌بردند|از چشمه گُل، گلاب را می‌بردند}}
{{ب|بر شانه خود فرشتگان آهسته|از '''علقمه'''، روح آب را می‌بردند}}
{{پایان شعر}}


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
==منابع==
==منابع==
* [[ابن مشهدی]]، محمد بن جعفر، [[المزار الکبیر]]، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
* [https://article.tebyan.net/337788/آیا-امام-حسین-علیه-السلام-واقعا-در-کربلا-آب-نداشتند-مصاحبه «آیا امام حسین علیه السلام واقعا در کربلا آب نداشتند؟!»]، مصاحبه با دکتر محمدحسین رجبی دوانی، پایگاه تبیان.
* ابن طقطقی، محمد، الفخری، به کوشش هارتویک درنبورگ، پاریس، ۱۸۹۴م.
* ابن طقطقی، محمد، الفخری، به کوشش هارتویک درنبورگ، پاریس، ۱۸۹۴م.
* الخلیلی، جعفر، موسوعة العتبات المقدسه، بیروت، نشر الأعلمی، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م.
* شیخ مفید، [[کتاب المزار (شیخ مفید)|کتاب المزار]]، محقق و مصحح: سید محمد باقر ابطحی، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* مجلسی، محمد باقر، [[بحار الانوار]]، بیروت،‌ دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
* محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.
* محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۸۸ش.
* [https://article.tebyan.net/337788/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D8%A2%D8%A8-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D9%87 «آیا امام حسین علیه السلام واقعا در کربلا آب نداشتند؟!»]، مصاحبه با دکتر محمدحسین رجبی دوانی، پایگاه تبیان.
 
* الخلیلی، جعفر، موسوعة العتبات المقدسه، بیروت، نشر الأعلمی، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م.
{{تشیع در کربلا}}
{{تشیع در کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۱۲

ویرایش