پرش به محتوا

سید مرتضی نجومی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Sama
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۷: خط ۵۷:
سید مرتضی نجومی (۱۳۰۷-۱۳۸۸ش) از علماء و مجتهدین معاصر ایران بود. شهرت او بیشتر به خاطر آثار هنری است. او در نوشتن خطوط به ویژه [[خط ثلث]] استاد بود و در تهذیب و مینیاتور و مرقع سازی مهارت داشت. تحصیلات حوزوی را در [[کرمانشاه]] و [[نجف]] گذراند. از پدرش، [[میرزا محمدباقر زنجانی]]، [[سید عبدالاعلی سبزواری]]، [[سید محسن حکیم]]، [[سید محمود شاهرودی]] و [[علی فلسفی|میرزا علی فلسفی]] دروس حوزوی را آموخت. پس از اخراج ایرانیان از نجف، به کرمانشاه بازگشت. نجومی از اعضای فرهنگستان هنر بود و پس از انقلاب بارها از او به عنوان هنرمند تقدیر شد. از او آثار هنری و علمی در تفسیر و فقه و اصول باقی مانده است.
سید مرتضی نجومی (۱۳۰۷-۱۳۸۸ش) از علماء و مجتهدین معاصر ایران بود. شهرت او بیشتر به خاطر آثار هنری است. او در نوشتن خطوط به ویژه [[خط ثلث]] استاد بود و در تهذیب و مینیاتور و مرقع سازی مهارت داشت. تحصیلات حوزوی را در [[کرمانشاه]] و [[نجف]] گذراند. از پدرش، [[میرزا محمدباقر زنجانی]]، [[سید عبدالاعلی سبزواری]]، [[سید محسن حکیم]]، [[سید محمود شاهرودی]] و [[علی فلسفی|میرزا علی فلسفی]] دروس حوزوی را آموخت. پس از اخراج ایرانیان از نجف، به کرمانشاه بازگشت. نجومی از اعضای فرهنگستان هنر بود و پس از انقلاب بارها از او به عنوان هنرمند تقدیر شد. از او آثار هنری و علمی در تفسیر و فقه و اصول باقی مانده است.
==زندگینامه==
==زندگینامه==
سید مرتضی نجومی در ۵ آذر ۱۳۰۷ شمسی (۲۳ جمادی الثانیه ۱۳۴۶ق)<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۶۱؛ در شناسنامه تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۰۷ نوشته شده است اما خود نجومی تاریخ صحیح را ۵ آذر میداند.</ref>
سید مرتضی نجومی در ۵ آذر ۱۳۰۷ شمسی (۲۳ جمادی الثانیه ۱۳۴۶ق)<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۶۱؛ در شناسنامه تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۰۷ نوشته شده است اما خود نجومی تاریخ صحیح را ۵ آذر می‌داند.</ref>
سید مرتضی نجومی فرزند سید محمدجواد نجومی فرزند سید میرزا اسمعیل نجومی(۱۲۵۶ق-۱۳۱۸ق) است. پدر و جد وی هر دو از مجتهدان و خوشنویسان بودند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۳۶،۴۳</ref> نسب وی به [[زید بن علی]] بن الحسین میرسد.<ref> سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۳۶</ref> در میان اجداد پدری وی، علمایی مانند آقامیرزا محمدرضا<ref> امین عاملی ترجمه وی را در جلد ۴۵ اعیان الشیعه، شماره ۲۱۲۵ و آقابزرگ در طبقات اعلام الشیعه مجلد الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعد العشره ص ۲۶۳ آورده است. </ref> و سید عبدالرزاق<ref> آقابزرگ در طبقات اعلام الشیعه مجلد الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعد العشره ص ۴۲۸ آورده است.</ref> پدر سید محمدرضا و همچنین میرمحمدتقی رضوی مشهدی معروف به میرخدایی دیده میشود.<ref> آقابزرگ در طبقات اعلام الشیعه مجلد الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعد العشره ص ۱۲۵ آورده است.</ref> اجداد وی ساکن [[مشهد]] بودند. پس از آن به [[کربلا]] و در اوایل قرن سیزدهم به کرمانشاه میروند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۴۷</ref> مادر سید مرتضی نجومی فرزند شیخ [[مرتضی علم الهدی آل آقا]] بود که از [[آخوند خراسانی]] [[اجازه اجتهاد]] داشت و نسب وی به [[وحید بهبهانی]] میرسید.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۵۱</ref>
سید مرتضی نجومی فرزند سید محمدجواد نجومی فرزند سید میرزا اسمعیل نجومی(۱۲۵۶ق-۱۳۱۸ق) است. پدر و جد وی هر دو از مجتهدان و خوشنویسان بودند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۳۶،۴۳</ref> نسب وی به [[زید بن علی]] بن الحسین می‌رسد.<ref> سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۳۶</ref> در میان اجداد پدری وی، علمایی مانند آقامیرزا محمدرضا<ref> امین عاملی ترجمه وی را در جلد ۴۵ اعیان الشیعه، شماره ۲۱۲۵ و آقابزرگ در طبقات اعلام الشیعه مجلد الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعد العشره ص ۲۶۳ آورده است. </ref> و سید عبدالرزاق<ref> آقابزرگ در طبقات اعلام الشیعه مجلد الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعد العشره ص ۴۲۸ آورده است.</ref> پدر سید محمدرضا و همچنین میرمحمدتقی رضوی مشهدی معروف به میرخدایی دیده می‌شود.<ref> آقابزرگ در طبقات اعلام الشیعه مجلد الکواکب المنتشره فی القرن الثانی بعد العشره ص ۱۲۵ آورده است.</ref> اجداد وی ساکن [[مشهد]] بودند. پس از آن به [[کربلا]] و در اوایل قرن سیزدهم به کرمانشاه می‌روند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۴۷</ref> مادر سید مرتضی نجومی فرزند شیخ [[مرتضی علم الهدی آل آقا]] بود که از [[آخوند خراسانی]] [[اجازه اجتهاد]] داشت و نسب وی به [[وحید بهبهانی]] می‌رسید.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۵۱</ref>


در ۱۳۳۴ شمسی پس از پنج سال اقامت در نجف ازدواج کرد. در ۱۳۴۳ نیابتاً به حج میرود. در ۱۳۴۶ پدرش وفات میکند. در ۱۳۴۹ همزمان با اخراج ایرانیان از نجف، مجبور به مهاجرت و بازگشت به ایران میشود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۲۳، ۱۲۵، ۱۳۲</ref> در مبارزات پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] در کرمانشاه شرکت داشت و در خانه اش گاهی جلسات علما برگزار میشد و در زیرزمین اعلامیه های انقلاب تکثیر و چاپ میشد. در این مبارزات داماد وی، صادق صابون‎پز کشته میشود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۷-۱۵۹</ref>
در ۱۳۳۴ شمسی پس از پنج سال اقامت در نجف ازدواج کرد. در ۱۳۴۳ نیابتاً به حج می‌رود. در ۱۳۴۶ پدرش وفات می‌کند. در ۱۳۴۹ همزمان با اخراج ایرانیان از نجف، مجبور به مهاجرت و بازگشت به ایران می‌شود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۲۳، ۱۲۵، ۱۳۲</ref> در مبارزات پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] در کرمانشاه شرکت داشت و در خانه‌اش گاهی جلسات علما برگزار می‌شد و در زیرزمین اعلامیه‌های انقلاب تکثیر و چاپ می‌شد. در این مبارزات داماد وی، صادق صابون‌پز کشته می‌شود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۷-۱۵۹</ref>


سید مرتضی نجومی در کرمانشاه در مسجد نواب نماز میگزارد. او در کتابخانه اش بیش از هجده هزار کتاب جلد گرد آورد که در میان آنها کتابهای خطی نادر است. بخشی از این کتابها را در هنگام بازگشت از نجف منتقل کرد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۳۳</ref>
سید مرتضی نجومی در کرمانشاه در مسجد نواب نماز می‌گزارد. او در کتابخانه‌اش بیش از هجده هزار کتاب جلد گرد آورد که در میان آن‌ها کتاب‌های خطی نادر است. بخشی از این کتاب‌ها را در هنگام بازگشت از نجف منتقل کرد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۳۳</ref>


سید مرتضی نجومی در سن ۸۱ سالگی در ۲۵ آبان ۱۳۸۸ درگذشت.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/984372/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B9-%DA%AF%D9%81%D8%AA آیت الله سید مرتضی نجومی دارفانی را وداع گفت. مهر نیوز]</ref> در کرمانشاه سه روز عزای عمومی اعلام شد.برخی از علما<ref>[http://www.hawzah.net/fa/news/view/81652/ پیام تسلیت لطف الله صافی گلپایگانی]</ref> و مسئولان حکومتی از جمله [[سید علی خامنه‌ای|رهبر انقلاب]]<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=8409 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی رحلت سید مرتضی نجومی]</ref>  رحلت وی را تسلیت گفتند.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/984709/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C پیام تسلیت رئیس مجلس] </ref><ref>[http://www.ofoghhawzah.com/index.aspx?siteid=4&pageid=11561&newsview=110931 پیام های تسلیت به مناسبت درگذشت سید مرتضی نجومی]</ref>
سید مرتضی نجومی در سن ۸۱ سالگی در ۲۵ آبان ۱۳۸۸ درگذشت.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/984372/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B9-%DA%AF%D9%81%D8%AA آیت الله سید مرتضی نجومی دارفانی را وداع گفت. مهر نیوز]</ref> در کرمانشاه سه روز عزای عمومی اعلام شد.برخی از علما<ref>[http://www.hawzah.net/fa/news/view/81652/ پیام تسلیت لطف الله صافی گلپایگانی]</ref> و مسئولان حکومتی از جمله [[سید علی خامنه‌ای|رهبر انقلاب]]<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=8409 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی رحلت سید مرتضی نجومی]</ref>  رحلت وی را تسلیت گفتند.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/984709/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85%DB%8C پیام تسلیت رئیس مجلس] </ref><ref>[http://www.ofoghhawzah.com/index.aspx?siteid=4&pageid=11561&newsview=110931 پیام‌های تسلیت به مناسبت درگذشت سید مرتضی نجومی]</ref>


==تحصیلات==
==تحصیلات==
در ۱۳۱۴ به دبستان هدایت میرود. در زندگی خودنوشت خاطراتی را از [[کشف حجاب]] و منع [[روضه خوانی]] و حمله متفقین به ایران بیان میکند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۶۵-۶۶</ref> در سال ۱۳۲۲ پس از گذراندن سال دوم دبیرستان، دبیرستان را ترک به خواندن دروس حوزوی رو می آورد؛ در حالیکه در آن زمان هیچ طلبه ای در کرمانشاه نبود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۶۸</ref> پس از دو ماه به امر [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و همکاری علمای کرمانشاه بنای [[حوزه علمیه|حوزه علمیه]] در کرمانشاه را گذاردند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۰</ref>
در ۱۳۱۴ به دبستان هدایت می‌رود. در زندگی خودنوشت خاطراتی را از [[کشف حجاب]] و منع [[روضه خوانی]] و حمله متفقین به ایران بیان می‌کند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۶۵-۶۶</ref> در سال ۱۳۲۲ پس از گذراندن سال دوم دبیرستان، دبیرستان را ترک به خواندن دروس حوزوی رو می‌آورد؛ در حالیکه در آن زمان هیچ طلبه ای در کرمانشاه نبود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۶۸</ref> پس از دو ماه به امر [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و همکاری علمای کرمانشاه بنای [[حوزه علمیه|حوزه علمیه]] در کرمانشاه را گذاردند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۰</ref>


'''مقدمات و سطح'''
'''مقدمات و سطح'''
[[جامع المقدمات]] را نزد میرزا ابراهیم پورمتعبد میخواند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص۶۹</ref> بخشی از [[البهجة المرضیة|سیوطی]] و [[مغنی اللبیب|مغنی]] را از سید محمود معصومی لاری فرا میگیرد. بخشی از [[شرایع الاسلام|شرایع]] را نزد شیخ حسن حاج آخوند تلمذ میکند. مغنی، [[المطول فی شرح تلخیص المفتاح|مطول]]، [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین|معالم]] و بخشی از [[شرح لمعه]] و [[قوانین الاصول|قوانین]] را نزد والد خواند. پس از آن به نجف عزیمت میکند و باقی شرح لمعه و قوانین را در نجف میخواند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۱</ref> در نجف در مدرسه وسطای آخوند مستقر میشود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۷</ref> ادامه لمعه را در نجف از میرزا علی فلسفی و قوانین را از [[احمد اردبیلی|میرزا احمد اردبیلی]] فرامیگیرد. [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] را نزد [[سید علی بهشتی]] و [[سید محمد روحانی]] و [[سید احمد اشکوری]] و میرزا علی فلسفی میخواند. مکاسب را در درس سید عبدالاعلی سبزواری حاضر میشود و بعدها از وی اجازه اجتهاد دریافت میکند. [[کفایه الاصول|کفایه]] را از سید محمد روحانی و سید عبدالاعلی سبزواری می آموزد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۸-۷۹</ref>
[[جامع المقدمات]] را نزد میرزا ابراهیم پورمتعبد می‌خواند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص۶۹</ref> بخشی از [[البهجة المرضیة|سیوطی]] و [[مغنی اللبیب|مغنی]] را از سید محمود معصومی لاری فرا می‌گیرد. بخشی از [[شرایع الاسلام|شرایع]] را نزد شیخ حسن حاج آخوند تلمذ می‌کند. مغنی، [[المطول فی شرح تلخیص المفتاح|مطول]]، [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین|معالم]] و بخشی از [[شرح لمعه]] و [[قوانین الاصول|قوانین]] را نزد والد خواند. پس از آن به نجف عزیمت می‌کند و باقی شرح لمعه و قوانین را در نجف می‌خواند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۱</ref> در نجف در مدرسه وسطای آخوند مستقر می‌شود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۷</ref> ادامه لمعه را در نجف از میرزا علی فلسفی و قوانین را از [[احمد اردبیلی|میرزا احمد اردبیلی]] فرامی‌گیرد. [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] را نزد [[سید علی بهشتی]] و [[سید محمد روحانی]] و [[سید احمد اشکوری]] و میرزا علی فلسفی می‌خواند. مکاسب را در درس سید عبدالاعلی سبزواری حاضر می‌شود و بعدها از وی اجازه اجتهاد دریافت می‌کند. [[کفایه الاصول|کفایه]] را از سید محمد روحانی و سید عبدالاعلی سبزواری می‌آموزد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۷۸-۷۹</ref>


'''خارج'''
'''خارج'''
پس از دروس سطح، دو دوره و نیم [[درس خارج]] اصول را به مدت هفده سال نزد [[محمدباقر زنجانی|میرزا محمدباقر زنجانی]] فرا میگیرد. در درس خارج فقه  میرزا [[عبدالهادی شیرازی]]، [[سید محسن حکیم]] و سید محمود شاهرودی حاضر میشود.همچنین در نجف با [[عبدالحسین امینی]] و [[آقا بزرگ طهرانی|آقابزرگ طهرانی]] ارتباط داشت.
پس از دروس سطح، دو دوره و نیم [[درس خارج]] اصول را به مدت هفده سال نزد [[محمدباقر زنجانی|میرزا محمدباقر زنجانی]] فرا می‌گیرد. در درس خارج فقه  میرزا [[عبدالهادی شیرازی]]، [[سید محسن حکیم]] و سید محمود شاهرودی حاضر می‌شود.همچنین در نجف با [[عبدالحسین امینی]] و [[آقا بزرگ طهرانی|آقابزرگ طهرانی]] ارتباط داشت.
{{ستون-شروع|۳}}
{{ستون-شروع|۳}}
'''اساتید''':
'''اساتید''':
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:


'''اجازات'''
'''اجازات'''
سید مرتضی نجومی در ۱۳۴۰ ابتداءً از میرزا محمدباقر زنجانی و سپس از سید عبدالاعلی سبزواری اجازه اجتهاد و حدیث دریافت کرد. پدرش نیز سومین اجازه اجتهاد را به او میدهد.
سید مرتضی نجومی در ۱۳۴۰ ابتداءً از میرزا محمدباقر زنجانی و سپس از سید عبدالاعلی سبزواری اجازه اجتهاد و حدیث دریافت کرد. پدرش نیز سومین اجازه اجتهاد را به او می‌دهد.


نجومی از آقا بزرگ تهرانی، [[محمدعلی اراکی]]، [[سید محمدصادق بحر العلوم]] و [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]] [[اجازه روایت]] و حدیث گرفته است.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۶۹-۱۸۳</ref>
نجومی از آقا بزرگ تهرانی، [[محمدعلی اراکی]]، [[سید محمدصادق بحر العلوم]] و [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی]] [[اجازه روایت]] و حدیث گرفته است.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۶۹-۱۸۳</ref>
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
'''کتب هنری'''
'''کتب هنری'''
*بعد معنوی هنر خط؛ این رساله در شماره ۲۲۹ تا ۲۳۴ مجله سروش چاپ شده است. در سال ۱۳۶۲ به دعوت دانشکده هنرهای اسلامی این رساله به صورت سخنرانی ارائه شد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۹</ref>
*بعد معنوی هنر خط؛ این رساله در شماره ۲۲۹ تا ۲۳۴ مجله سروش چاپ شده است. در سال ۱۳۶۲ به دعوت دانشکده هنرهای اسلامی این رساله به صورت سخنرانی ارائه شد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۹</ref>
* عرفان هنری انسان؛ در سال ۱۳۶۲ در دانشگاه تهران به مدت چهارساعت متوالی به صورت سخنرانی ایراد شد و بعداً‌ انتشارات سروش آن را منتشر کرد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۹</ref>
* عرفان هنری انسان؛ در سال ۱۳۶۲ در دانشگاه تهران به مدت چهارساعت متوالی به صورت سخنرانی ایراد شد و بعداً انتشارات سروش آن را منتشر کرد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۹</ref>
[[پرونده:نقاشی سید مرتضی نجومی.jpg|بندانگشتی|کودک اثر سید مرتضی نجومی]]
[[پرونده:نقاشی سید مرتضی نجومی.jpg|بندانگشتی|کودک اثر سید مرتضی نجومی]]
'''کتب فقهی و اصولی'''
'''کتب فقهی و اصولی'''
*الرسائل الفقهیة: این کتاب، مجموعه‌ای از رساله‌های فقهی است.عنوان رساله‌ها عبارتند از: غنا و موسیقی، نقاشی و مجسمه‌سازی، نجاست خمر، حکم مالیات در فقه اسلامی و تعظیم شعائر دینی.<ref>[http://www.bustaneketab.com/Book/BookView.aspx?LanguageID=1&ID=2733 پایگاه اینترنتی انتشارات بوستان کتاب؛ کتاب الرسائل الفقهیة]</ref> {{سخ}}رسالة التصویر و التمثیل و رسالة الغناء به دعوت کنگره بزرگداشت شیخ اعظم انصاری نوشته شد و از طرف کنگره نیز چاپ شده بود.رسالة نجاسة الخمر؛ برای کنگره مقدس اردبیلی نگاشته شد و در اولین نشریه کنگره چاپ شد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۹</ref>
*الرسائل الفقهیة: این کتاب، مجموعه‌ای از رساله‌های فقهی است.عنوان رساله‌ها عبارت‌اند از: غنا و موسیقی، نقاشی و مجسمه‌سازی، نجاست خمر، حکم مالیات در فقه اسلامی و تعظیم شعائر دینی.<ref>[http://www.bustaneketab.com/Book/BookView.aspx?LanguageID=1&ID=2733 پایگاه اینترنتی انتشارات بوستان کتاب؛ کتاب الرسائل الفقهیة]</ref> {{سخ}}رسالة التصویر و التمثیل و رسالة الغناء به دعوت کنگره بزرگداشت شیخ اعظم انصاری نوشته شد و از طرف کنگره نیز چاپ شده بود.رسالة نجاسة الخمر؛ برای کنگره مقدس اردبیلی نگاشته شد و در اولین نشریه کنگره چاپ شد.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۹</ref>
*رساله فی فروع العلم الاجمالی؛ این اثر شامل دو رساله فروع علم اجمالی و مفاد حدیث لاتعاد از میرزا باقر زنجانی است که سید مرتضی نجومی آن را تحقیق کرده است.
*رساله فی فروع العلم الاجمالی؛ این اثر شامل دو رساله فروع علم اجمالی و مفاد حدیث لاتعاد از میرزا باقر زنجانی است که سید مرتضی نجومی آن را تحقیق کرده است.
*معراج الاصول؛ این اثر تقریر درس میرزا باقر زنجانی است که به قلم سید مرتضی نجومی نگاشته شده است.
*معراج الاصول؛ این اثر تقریر درس میرزا باقر زنجانی است که به قلم سید مرتضی نجومی نگاشته شده است.


'''کتاب‎های تفسیری'''
'''کتاب‌های تفسیری'''
* مونس جان (تفسیر سوره یونس)
* مونس جان (تفسیر سوره یونس)
* نسیم ایمان (تفسیر سوره مومنون)
* نسیم ایمان (تفسیر سوره مومنون)
خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
* منزل مقصود (تفسیر سوره هود)
* منزل مقصود (تفسیر سوره هود)
* آیات سبحانی (تفسیر سوره رعد)،
* آیات سبحانی (تفسیر سوره رعد)،
* المومن(تفسیر [[سوره مؤمن|سوره مومن]])
* المومن(تفسیر [[سوره مؤمن|سوره مؤمن]])


* فیض قلم؛ کتاب حاضر، مجموعه‎ای سید مرتضی نجومی کرمانشاهی است که در فاصله زمانی سال‎های ۱۳۶۰-۱۳۸۰ش در موضوعات گوناگون کلامی، تاریخی، رجالی، هنری، ادبی و سیاسی نوشته شده است.<ref>[http://www.bustaneketab.com/Book/BookView.aspx?LanguageID=1&ID=2000 پایگاه اینترنتی انتشارات بوستان کتاب؛ کتاب فیض قلم]</ref>
* فیض قلم؛ کتاب حاضر، مجموعه‌ای سید مرتضی نجومی کرمانشاهی است که در فاصله زمانی سال‌های ۱۳۶۰-۱۳۸۰ش در موضوعات گوناگون کلامی، تاریخی، رجالی، هنری، ادبی و سیاسی نوشته شده است.<ref>[http://www.bustaneketab.com/Book/BookView.aspx?LanguageID=1&ID=2000 پایگاه اینترنتی انتشارات بوستان کتاب؛ کتاب فیض قلم]</ref>
* کیمیای هستی؛ زندگی نامه خود نوشت سید مرتضی نجومی. این اثر ابتدا در نشر سها به اهتمام محمدعلی سلطانی به چاپ رسید. بعدها بوستان کتاب در مجموعه آثار سید مرتضی نجومی این اثر را و دیگر آثار وی را چاپ کرد.<ref>[http://www.bustaneketab.com/Book/BookCollection.aspx?ID=96 مجموعه آثار سید مرتضی نجومی؛ پایگاه بوستان کتاب]</ref>
* کیمیای هستی؛ زندگی نامه خود نوشت سید مرتضی نجومی. این اثر ابتدا در نشر سها به اهتمام محمدعلی سلطانی به چاپ رسید. بعدها بوستان کتاب در مجموعه آثار سید مرتضی نجومی این اثر را و دیگر آثار وی را چاپ کرد.<ref>[http://www.bustaneketab.com/Book/BookCollection.aspx?ID=96 مجموعه آثار سید مرتضی نجومی؛ پایگاه بوستان کتاب]</ref>


'''استنساخ‎ها'''
'''استنساخ‌ها'''


سید مرتضی نجومی بعضی از کتابهایی را که به چاپ نرسیده بود، برای خود استنساخ میکرد. در کیمیای هستی، به این کتب اشاره میکند.
سید مرتضی نجومی بعضی از کتاب‌هایی را که به چاپ نرسیده بود، برای خود استنساخ می‌کرد. در کیمیای هستی، به این کتب اشاره می‌کند.
* [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء و حیاض الفضلاء]]؛ این کتاب را از روی نسخه ای که متعلق به آقابزرگ تهرانی بود، در مدت سه ماه و بیست روز استنساخ کرد.
* [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء و حیاض الفضلاء]]؛ این کتاب را از روی نسخه ای که متعلق به آقابزرگ تهرانی بود، در مدت سه ماه و بیست روز استنساخ کرد.
* رسالة لاتعاد از اميرزامحمدباقر زنجاني.
* رسالة لاتعاد از امیرزامحمدباقر زنجانی.
* رسالة فروع علم اجمالي نيز از ميرزامحمدباقر رنجاني.
* رسالة فروع علم اجمالی نیز از میرزامحمدباقر رنجانی.
* كتاب استخارات [[سید بن طاووس|سيد بن طاووس]].
* کتاب استخارات [[سید بن طاووس|سید بن طاووس]].
* بناء المقاله الفاطمیة فی نقض الرسالة العثمانیة تأليف [[احمد بن موسی بن جعفر بن طاووس|احمد بن موسی بن جعفر ابن طاوس]].
* بناء المقاله الفاطمیة فی نقض الرسالة العثمانیة تألیف [[احمد بن موسی بن جعفر بن طاووس|احمد بن موسی بن جعفر ابن طاوس]].
* نشوه السلافه و محل الاضافه از محمد علي خيقاني نجفي.
* نشوه السلافه و محل الاضافه از محمد علی خیقانی نجفی.
* فصل القضاء فی الکتاب المشهتر بفقه الرضا تأليف سيد حسن صدر کاظمی.
* فصل القضاء فی الکتاب المشهتر بفقه الرضا تألیف سید حسن صدر کاظمی.
* اجازه سيد صدر براي علامه طهراني صاحب الذّريعه؛ این اجازه در ۱۱۰ صفحه است و نجومی آن را در ۱۱ روز نوشت.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۰۸</ref>
* اجازه سید صدر برای علامه طهرانی صاحب الذّریعه؛ این اجازه در ۱۱۰ صفحه است و نجومی آن را در ۱۱ روز نوشت.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۰۸</ref>
* [[تحفة الحکیم|تحفه الحكيم]] [[محمدحسین غروی اصفهانی|محمّد حسين غروی اصفهاني]] <ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۲</ref>
* [[تحفة الحکیم|تحفه الحکیم]] [[محمدحسین غروی اصفهانی|محمّد حسین غروی اصفهانی]] <ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۲</ref>
* رسالة معاد محمد حسين غروی اصفهانی<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۲</ref>
* رسالة معاد محمد حسین غروی اصفهانی<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۵۲</ref>


[[پرونده:گل و بلبل سید مرتضی نجومی.jpg|بندانگشتی|نقاشی اثر سید مرتضی نجومی]]
[[پرونده:گل و بلبل سید مرتضی نجومی.jpg|بندانگشتی|نقاشی اثر سید مرتضی نجومی]]
==زندگی هنری==
==زندگی هنری==
میرزا اسماعیل نجومی، جد سید مرتضی از اساتید خط بود و انواع خطوط را مینوشت.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۳۵</ref> برادر میزرا اسماعیل؛ میرزا رضا منجم باشی نیز خوشنویس بوده است. این دو برادر شاگرد میرزا محمدعلی خوشنویس کرمانشاهی بودند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۳۵</ref> سید جواد نجومی پدر سید مرتضی نیز خط نسخ را به خوبی مینوشت. سید جواد از شاگردان محمدصالح خان کلهر بود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۵۵</ref>
میرزا اسماعیل نجومی، جد سید مرتضی از اساتید خط بود و انواع خطوط را می‌نوشت.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۳۵</ref> برادر میزرا اسماعیل؛ میرزا رضا منجم باشی نیز خوشنویس بوده است. این دو برادر شاگرد میرزا محمدعلی خوشنویس کرمانشاهی بودند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۳۵</ref> سید جواد نجومی پدر سید مرتضی نیز خط نسخ را به خوبی می‌نوشت. سید جواد از شاگردان محمدصالح خان کلهر بود.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۵۵</ref>


نجومی از کودکی به خط و نقاشی علاقه داشت. نخستین استاد وی محمدرضا اقبال بود. از مشق کردن والد خود نیز آموخته است. صحافی را به خوبی یاد گرفته بود. پس از طلبگی نقاشی را کنار میگذارد. پس از رفتن به نجف، به خط ثلث متمایل میشود. با هاشم محمد بغدادی استاد خط عربی مراوده داشت. به گفته نجومی در زندگینامه خودنوشتش او به صنایع و هنرهای کتابخانه ای علاقه مند بود و در صحافی و وراقی (ساختن کاغذهای رنگی و ابر و باد و قطعه سازی و مرقع سازی و هنر تهذیب و نقاشی مینیاتور به ویژه گل و بوته سازی دستی داشت.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۶۶-۲۶۷</ref>
نجومی از کودکی به خط و نقاشی علاقه داشت. نخستین استاد وی محمدرضا اقبال بود. از مشق کردن والد خود نیز آموخته است. صحافی را به خوبی یاد گرفته بود. پس از طلبگی نقاشی را کنار می‌گذارد. پس از رفتن به نجف، به خط ثلث متمایل می‌شود. با هاشم محمد بغدادی استاد خط عربی مراوده داشت. به گفته نجومی در زندگینامه خودنوشتش او به صنایع و هنرهای کتابخانه ای علاقه مند بود و در صحافی و وراقی (ساختن کاغذهای رنگی و ابر و باد و قطعه سازی و مرقع سازی و هنر تهذیب و نقاشی مینیاتور به ویژه گل و بوته سازی دستی داشت.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۲۶۶-۲۶۷</ref>


در ۱۳۵۷ اجازه توقیع و امضا را از میرزا [[احمد معصومی زنجانی]] دریافت میکند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۸۹</ref> در سال ۱۳۶۲ در نمایشگاهی از قطعات خطی او در تهران، از وزیر فرهنگ و ارشاد وقت؛ سید محمد خاتمی نشان و نامه افتخار میگرد. در بهمن ۱۳۷۵ در نخستین جشنواره خوشنویسان جهان اسلام؛ [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] رئیس جمهور وقت لوح تقدیر به او اهدا کرد. <ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۹۰</ref> وی از اعضای پیوسته فرهنگستان هنر بود.<ref>[http://www.honar.ac.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=177 پایگاه فرهنگستان هنر]</ref> نجومی در همایش دوم چهره های ماندگار در سال ۱۳۸۱ به عنوان چهره ماندگار هنر شناخته شد.<ref>[http://chehreha.iribtv.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=23&Itemid=128 پایگاه چهره های ماندگار]</ref>
در ۱۳۵۷ اجازه توقیع و امضا را از میرزا [[احمد معصومی زنجانی]] دریافت می‌کند.<ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۸۹</ref> در سال ۱۳۶۲ در نمایشگاهی از قطعات خطی او در تهران، از وزیر فرهنگ و ارشاد وقت؛ سید محمد خاتمی نشان و نامه افتخار میگرد. در بهمن ۱۳۷۵ در نخستین جشنواره خوشنویسان جهان اسلام؛ [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] رئیس جمهور وقت لوح تقدیر به او اهدا کرد. <ref>سیدمرتضی نجومی، کیمیای هستی؛ زندگینامه خودنوشت، ص ۱۹۰</ref> وی از اعضای پیوسته فرهنگستان هنر بود.<ref>[http://www.honar.ac.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=177 پایگاه فرهنگستان هنر]</ref> نجومی در همایش دوم چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۱ به عنوان چهره ماندگار هنر شناخته شد.<ref>[http://chehreha.iribtv.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=23&Itemid=128 پایگاه چهره‌های ماندگار]</ref>


کتاب «یادگارهای ماندگار از استاد فرهیخته روزگار» شامل بخشي از آثار خوشنويسي (ثلث، نستعليق، شكستة نستعليق، نسخ و خطوط متفرقه) وی همراه با چند نمونه از آثار نقاشي، در زمستان ۱۳۹۰ در انتشارات متن چاپ شد.<ref>[http://matn.honar.ac.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=4&pageid=398&proid=582 پایگاه انتشارات متن؛ کتاب یادگارهای ماندگار از استاد فرهیخته روزگار]</ref>
کتاب «یادگارهای ماندگار از استاد فرهیخته روزگار» شامل بخشی از آثار خوشنویسی (ثلث، نستعلیق، شکستة نستعلیق، نسخ و خطوط متفرقه) وی همراه با چند نمونه از آثار نقاشی، در زمستان ۱۳۹۰ در انتشارات متن چاپ شد.<ref>[http://matn.honar.ac.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=4&pageid=398&proid=582 پایگاه انتشارات متن؛ کتاب یادگارهای ماندگار از استاد فرهیخته روزگار]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۱۵۷: خط ۱۵۷:
==منابع==
==منابع==
# سید مرتضی نجومی، کیمیای هستی، زندگینامه خودنوشت کمترین بندگان سید مرتضی نجومی، به اهتمام محمدعلی سلطانی، نشر سها، تهران، ۱۳۷۹
# سید مرتضی نجومی، کیمیای هستی، زندگینامه خودنوشت کمترین بندگان سید مرتضی نجومی، به اهتمام محمدعلی سلطانی، نشر سها، تهران، ۱۳۷۹
# [http://farsi.khamenei.ir/ پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله سيدعلی خامنه‌ای]
# [http://farsi.khamenei.ir/ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله سیدعلی خامنه‌ای]
# [http://www.honar.ac.ir/ پایگاه فرهنگستان هنر]
# [http://www.honar.ac.ir/ پایگاه فرهنگستان هنر]
# [http://chehreha.iribtv.ir/ پایگاه چهره های ماندگار]
# [http://chehreha.iribtv.ir/ پایگاه چهره‌های ماندگار]
# [http://bustaneketab.com/ پایگاه بوستان کتاب]
# [http://bustaneketab.com/ پایگاه بوستان کتاب]
# [http://matn.honar.ac.ir/ پایگاه انتشارات متن]
# [http://matn.honar.ac.ir/ پایگاه انتشارات متن]
کاربر ناشناس