پرش به محتوا

دعای فرج: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ نوامبر ۲۰۲۰
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{اشتباه نشود|دعای سلامتی امام زمان}}
{{ جعبه اطلاعات دعا و زیارت
{{ جعبه اطلاعات دعا و زیارت
  | عنوان          = دعای فرج
  | عنوان          = دعای فرج
خط ۴: خط ۵:
  | اندازه تصویر  =  
  | اندازه تصویر  =  
  | توضیح تصویر    =  
  | توضیح تصویر    =  
  | نام‌های دیگر    =  
  | نام‌های دیگر    = دعای الهی عظم البلاء
  | موضوع          = [[استغاثه]] از [[امامان شیعه|ائمه(ع)]]
  | موضوع          = [[استغاثه]] از [[امامان شیعه|ائمه(ع)]]
  | مأثور/غیرمأثور = مأثور
  | مأثور/غیرمأثور = مأثور
خط ۱۵: خط ۱۶:
  | مکان          = اعمال [[سرداب غیبت]]
  | مکان          = اعمال [[سرداب غیبت]]
}}
}}
{{اشتباه نشود|دعای سلامتی امام زمان}}
 
{{نیایش}}
 
'''دعای فرج'''، [[دعا|دعایی]] است که با عبارت «إلهی عَظُمَ البَلاء» آغاز می‌شود. این دعا برای اولین بار در کتاب کنوز النجاح [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] آمده و آثاری چون [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسائل الشیعه]] (اثر [[شیخ حر عاملی]]) و [[جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع (کتاب)|جمال الاسبوع]] (اثر [[سید بن طاووس]]) نیز آن را نقل کرده‌اند.  
'''دعای فرج'''، [[دعا|دعایی]] است که با عبارت «إلهی عَظُمَ البَلاء» آغاز می‌شود. این دعا برای اولین بار در کتاب کنوز النجاح [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] آمده و آثاری چون [[وسائل الشیعة (کتاب)|وسائل الشیعه]] (اثر [[شیخ حر عاملی]]) و [[جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع (کتاب)|جمال الاسبوع]] (اثر [[سید بن طاووس]]) نیز آن را نقل کرده‌اند.  


گفته‌ شده دعای فرج را [[امام زمان]] به محمد بن احمد بن ابی‌لیث تعلیم داد که از ترس کشته‌شدن به [[کاظمین]] پناهنده شده بود. او با خواندن این دعا از مرگ رهایی یافت.  
گفته‌ شده دعای فرج را [[امام زمان]] به محمد بن احمد بن ابی‌لیث تعلیم داد که از ترس کشته‌شدن به [[کاظمین]] پناهنده شده بود. او با خواندن این دعا از مرگ رهایی یافت.  


دعای فرج، جزو [[تعقیبات]] [[نماز امام زمان]] و جزو اعمال [[سرداب مقدس|سرداب غیبت]] بیان شده است. این دعا در کتاب [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]] در بخش ادعیه آمده است.
دعای فرج، جزو تعقیبات [[نماز امام زمان]] و جزو اعمال [[سرداب مقدس|سرداب غیبت]] بیان شده است. این دعا در کتاب [[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]] در بخش ادعیه آمده است.


نزد [[شیعه|شیعیان]] [[ایران]]، دعای [[دعای سلامتی امام زمان|«أللهمَّ کُن لِولیکَ الحجة بنِ الحَسن»]] که دعایی برای سلامتی [[امام زمان(ع)]] است نیز به دعای فرج مشهور است.
نزد [[شیعه|شیعیان]] [[ایران]]، دعای [[دعای سلامتی امام زمان|«أللهمَّ کُن لِولیکَ الحجة بنِ الحَسن»]] که دعایی برای سلامتی [[امام زمان(ع)]] است نیز به دعای فرج مشهور است.
خط ۲۷: خط ۲۸:
==سند دعا==
==سند دعا==
دعای فرج، برای اولین بار در کتاب کُنوز النجاح [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] (درگذشت ۵۴۸ق) آمده است،<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/996906/%da%a9%d8%a7%d9%88%d8%b4%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%af%d8%b9%d8%a7%db%8c-%d9%81%d8%b1%d8%ac-(%d8%a7%d9%84%d9%87%db%8c-%d8%b9%d8%b8%d9%85-%d8%a7%d9%84%d8%a8%d9%84%d8%a7%d8%a1)?q=%D8%AF%D8%B9%D8%A7%DB%8C%20%D9%81%D8%B1%D8%AC&score=575.61957&rownumber=1 بنویدی، «کاوشی در دعای فرج (الهی عظم البلاء)»، ص۹۶.]</ref> البته فقط بخش آغازین آن یعنی تا «أَوْ هُوَ أَقْرَبُ».<ref>ساجدی و علیانسب، «سازگاری محتوای دعای فرج (عظم البلاء) با مبانی توحیدی»، ص۳۷.</ref> برخی دیگر از آثاری که این دعا را آورده‌اند این کتاب‌ها هستند: [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]]<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۹۰.</ref> اثر [[ابن مشهدی]] (درگذشت ۶۱۰ق)، [[جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع (کتاب)|جمال الاسبوع]]<ref>سید بن طاووس، جمال الاسبوع، دار الرضی، ص۲۸۰- ۲۸۱.</ref> اثر [[سید بن طاووس]] (درگذشت ۶۶۴ق)، [[کتاب المزار (شهید اول)|المزار]]<ref>شهید اول، المزار، انتشارات مدرسه امام مهدی، ج۱، ص۲۱۰.</ref> اثر [[شهید اول]] (درگذشت ۷۸۶ق)، [[جنة الامان الواقیة و جنة الایمان الباقیة (کتاب) |مصباح]]<ref>کفعمی، مصباح کفعمی، ۱۴۰۳ق، ص۱۷۶.</ref> اثر [[کفعمی]] (درگذشت ۹۰۵ق)، [[وسائل الشیعه]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۱۸۵.</ref> اثر [[شیخ حر عاملی]] (درگذشت ۱۱۰۴ق).
دعای فرج، برای اولین بار در کتاب کُنوز النجاح [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] (درگذشت ۵۴۸ق) آمده است،<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/996906/%da%a9%d8%a7%d9%88%d8%b4%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%af%d8%b9%d8%a7%db%8c-%d9%81%d8%b1%d8%ac-(%d8%a7%d9%84%d9%87%db%8c-%d8%b9%d8%b8%d9%85-%d8%a7%d9%84%d8%a8%d9%84%d8%a7%d8%a1)?q=%D8%AF%D8%B9%D8%A7%DB%8C%20%D9%81%D8%B1%D8%AC&score=575.61957&rownumber=1 بنویدی، «کاوشی در دعای فرج (الهی عظم البلاء)»، ص۹۶.]</ref> البته فقط بخش آغازین آن یعنی تا «أَوْ هُوَ أَقْرَبُ».<ref>ساجدی و علیانسب، «سازگاری محتوای دعای فرج (عظم البلاء) با مبانی توحیدی»، ص۳۷.</ref> برخی دیگر از آثاری که این دعا را آورده‌اند این کتاب‌ها هستند: [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]]<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۹۰.</ref> اثر [[ابن مشهدی]] (درگذشت ۶۱۰ق)، [[جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع (کتاب)|جمال الاسبوع]]<ref>سید بن طاووس، جمال الاسبوع، دار الرضی، ص۲۸۰- ۲۸۱.</ref> اثر [[سید بن طاووس]] (درگذشت ۶۶۴ق)، [[کتاب المزار (شهید اول)|المزار]]<ref>شهید اول، المزار، انتشارات مدرسه امام مهدی، ج۱، ص۲۱۰.</ref> اثر [[شهید اول]] (درگذشت ۷۸۶ق)، [[جنة الامان الواقیة و جنة الایمان الباقیة (کتاب) |مصباح]]<ref>کفعمی، مصباح کفعمی، ۱۴۰۳ق، ص۱۷۶.</ref> اثر [[کفعمی]] (درگذشت ۹۰۵ق)، [[وسائل الشیعه]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۱۸۵.</ref> اثر [[شیخ حر عاملی]] (درگذشت ۱۱۰۴ق).
 
{{نیایش}}
==شأن صدور و مضمون==
==شأن صدور و مضمون==
کتاب [[نجم ثاقب (کتاب)|النجم الثاقب]] به نقل از کتاب «کنوز النجاح» می‌نویسد: دعای فرج دعایی است که [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی (عج)]] آن را به اباالحسن محمد بن احمد بن ابی لیث در شهر [[بغداد]] که از ترس کشته شدن به مقابر [[قریش]] ([[کاظمین]]) پناه برده بود تعلیم داد و ابوالحسن به [[برکت]] این دعا از کشته شدن نجات پیدا کرد.<ref>[http://lib.eshia.ir/70751/2/135 طبرسی نوری، النجم الثاقب، ج۲، ص۱۳۵.]</ref>
کتاب [[نجم ثاقب (کتاب)|النجم الثاقب]] به نقل از کتاب «کُنوزُ النّجاح» می‌نویسد: دعای فرج دعایی است که [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام مهدی (عج)]] آن را به اباالحسن محمد بن احمد بن ابی لیث در شهر [[بغداد]] که از ترس کشته‌شدن به مقابر قریش ([[کاظمین]]) پناه برده بود تعلیم داد و ابوالحسن به [[برکت]] این دعا از کشته‌شدن نجات پیدا کرد.<ref>[http://lib.eshia.ir/70751/2/135 طبرسی نوری، النجم الثاقب، ج۲، ص۱۳۵.]</ref>


دعای فرج از سه بخش تشکیل شده است:
دعای فرج از سه بخش تشکیل شده است:
در بخش اول به آزمایش بزرگی که مردم در زمان [[غیبت کبرا|غیبت]] به آن مبتلا گشته‌اند اشاره شده است.
*بخش اول به آزمایش بزرگی که مردم در زمان [[غیبت کبرا|غیبت]] به آن مبتلا گشته‌اند، اشاره شده است.
در بخش دوم بعد از درود بر [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]]، به لزوم فرمان‌برداری مؤمنان از ایشان به سبب جایگاه والایی که دارند پرداخته شده است.
*بخش دوم بعد از درود بر [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]]، به لزوم فرمان‌برداری مؤمنان از ایشان به سبب جایگاه والایی که دارند پرداخته شده است.
در بخش پایانی دعا از خداوند خواسته شده به سبب حقوق و منزلتی که [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] بر ما دارند امور ما را کفایت و ما را یاری کنند.<ref>به متن دعا رجوع شود.</ref>
*بخش سوم دعا از خداوند خواسته شده به سبب حقوق و منزلتی که [[چهارده معصوم|معصومان(ع)]] بر ما دارند امور ما را کفایت و ما را یاری کنند.<ref>به متن دعا رجوع شود.</ref>


==زمان خواندن دعا==
==زمان خواندن دعا==
[[شیخ حر عاملی]] دعای فرج را جزو [[تعقیبات|تعقیباتِ]] [[نماز امام زمان]] آورده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۱۸۵.</ref> در کتاب [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]] نیز در آداب [[سرداب غیبت|سرداب]] امام زمان [[زیارتنامه|زیارتی]] نقل شده و بعد از آن دو رکعت [[نماز زیارت]] و بعد این دعا نقل شده است.<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۹۰.</ref> کتاب [[مفاتیح الجنان]] نیز این دعا را در اعمال سرداب و نیز در باب ادعیه، با عنوان دعاهای کوتاه و نافع آورده است.<ref>رک: مفاتیح الجنان، باب اول (ادعیه)، ص۱۹۲. باب زیارات، زیارت صاحب الامر، ص۸۷۸.</ref> همچنین از [[محمدتقی بهجت|آیت‌الله محمدتقی بهجت]] نقل شده است بهترین کار برای اینکه در [[آخرالزمان]] به هلاکت نیفتیم، دعای فرج است، مخصوصا خواندن دعای «عظم البلاء».<ref>[http://www.hawzah.net/fa/magazine/view/4227/7021/85120 «دعای فرج، دوای همه دردها: گفتارهایی از آیت‌الله العظمی بهجت»، مجله موعود.]</ref>
[[شیخ حر عاملی]]، دعای فرج را جزو [[تعقیبات|تعقیباتِ]] [[نماز امام زمان]] آورده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص۱۸۵.</ref> در کتاب [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]] نیز در آداب [[سرداب غیبت|سرداب]] امام زمان [[زیارتنامه|زیارتی]] نقل شده و بعد از آن دو رکعت [[نماز زیارت]] و بعد این دعا نقل شده است.<ref>ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۵۹۰.</ref> کتاب [[مفاتیح الجنان]] نیز این دعا را در اعمال سرداب و نیز در باب ادعیه، با عنوان دعاهای کوتاه و نافع آورده است.<ref>رک: مفاتیح الجنان، باب اول (ادعیه)، ص۱۹۲. باب زیارات، زیارت صاحب الامر، ص۸۷۸.</ref> همچنین از [[محمدتقی بهجت|آیت‌الله محمدتقی بهجت]] نقل شده است بهترین کار برای اینکه در [[آخرالزمان]] به هلاکت نیفتیم، دعای فرج است، مخصوصا خواندن دعای «عظم البلاء».<ref>[http://www.hawzah.net/fa/magazine/view/4227/7021/85120 «دعای فرج، دوای همه دردها: گفتارهایی از آیت‌الله العظمی بهجت»، مجله موعود.]</ref>


==سایر دعاهای فرج==
==سایر دعاهای فرج==
[[علامه مجلسی]] در [[بحارالانوار]]، ۳۹ دعا تحت عنوان «باب ادعیة الفرج» نقل کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۸۰-۲۰۸.</ref> واژه «فَرَج»، در لغت به معنای «رهایی از غم و اندوه و گشایش» است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۳۴۳، ذیل واژه الفرج .</ref> دعاهای نقل شده در بحارالانوار که برای حصول فَرَج و گشایش امور ذکر شده، با توجه به همین معنای لغوی آن است و با فرج امام زمان(ع) ارتباطی ندارد.<ref>نگاه کنید به: مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۸۰.</ref>
[[علامه مجلسی]] در [[بحارالانوار]]، ۳۹ دعا تحت عنوان «باب اَدعیَةِ الْفَرَج» نقل کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۸۰-۲۰۸.</ref> واژه «فَرَج»، در لغت به‌معنای رهایی از غم و اندوه و گشایش است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۳۴۳، ذیل واژه الفرج .</ref> دعاهای نقل‌شده در بحارالانوار که برای حصول فَرَج و گشایش امور ذکر شده، با توجه به همین معنای لغوی آن است و با فرج امام زمان(ع) ارتباطی ندارد.<ref>نگاه کنید به: مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۸۰.</ref>


در بین [[ایران|ایرانیان]] [[دعای سلامتی امام زمان|دعای «اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ...»]] که دعا برای سلامتی امام زمان است نیز به دعای فرج مشهور است که گفته شده اشتباه است.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۷.</ref>
در بین [[ایران|ایرانیان]] [[دعای سلامتی امام زمان|دعای «اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ...»]] که دعا برای سلامتی امام زمان است نیز به دعای فرج مشهور است که گفته شده اشتباه است.<ref>قرائتی، شرح دعای سلامتی امام زمان(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۷.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵

ویرایش