Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۸۸۴
ویرایش
جز (←پانویس) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سیره علوی''' به طریقه و سیره رفتاری [[امام علی(ع)]] در ارتباط وی با خداوند و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او میپردازد. | '''سیره علوی''' به طریقه و سیره رفتاری [[امام علی(ع)]] در ارتباط وی با خداوند و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او میپردازد. | ||
== سیره علوی == | == سیره علوی == | ||
سیره علوی به طریقه و سیره رفتاری امام علی در ارتباط وی با خداوند، و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او میپردازد. | سیره علوی به طریقه و سیره رفتاری امام علی در ارتباط وی با خداوند، و خانواده و بررسی رابطه وی با جامعه اسلامی و روابط سیاسی، اقتصادی، فضایی و نظامی او میپردازد. | ||
در روایت معروفی [[پیامبر (ص)]] در مورد امام علی(ع) فرموده است که «علی(ع) با حق است و حق با او؛ حق با علی میگردد هر جا که باشد.»<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۷.</ref> و از این رو امام علی(ع) یکی از معیارهای تشخیص حق از باطل بوده و سیره او به عنوان کاملترین الگو مورد توجه قرار گرفته است.<ref>رک: ناظمزاده قمی، فضایل و مناقب امام علی(ع)، ص۱۷۱؛ رستمیزاده، حق و باطل از دیدگاه امام علی(ع).</ref> | در روایت معروفی [[پیامبر(ص)]] در مورد امام علی(ع) فرموده است که «علی(ع) با حق است و حق با او؛ حق با علی میگردد هر جا که باشد.»<ref>شیخ مفید، الفصول المختاره، ۱۴۱۳ق، ص۹۷.</ref> و از این رو امام علی(ع) یکی از معیارهای تشخیص حق از باطل بوده و سیره او به عنوان کاملترین الگو مورد توجه قرار گرفته است.<ref>رک: ناظمزاده قمی، فضایل و مناقب امام علی(ع)، ص۱۷۱؛ رستمیزاده، حق و باطل از دیدگاه امام علی(ع).</ref> | ||
==سیره عبادی== | ==سیره عبادی== | ||
[[امام علی(ع)]] خود [[عبادت]] مردم در برابر پروردگار را به عبادت بازرگانان (که به امید بخشش خدا را | [[امام علی(ع)]] خود [[عبادت]] مردم در برابر پروردگار را به عبادت بازرگانان (که به امید بخشش خدا را میپرستند)، عبادت بردگان (که از روی ترس عبادت میکنند) و عبادت آزادگان (که برای سپاس عبادت میکنند) تقسیم کرده است.<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، کلمه ۲۳۷، ص۴۰۰.</ref> که طبعا عبادت آن امام، عبادت آزادگان بوده است.<ref>فیض کاشانی، الوافی، ۱۴۰۶ق، ج۴، ص۳۶۱.</ref> | ||
روایات و توصیفات متعددی از عبادت امام علی(ع) در منابع نقل شده است.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷، هاشمی خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref> او بیش از همه عبادت میکرد، روزها | روایات و توصیفات متعددی از عبادت امام علی(ع) در منابع نقل شده است.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷، هاشمی خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref> او بیش از همه عبادت میکرد، روزها روزهدار بود و شبها مشغول نماز. حتی موقع جنگ نیز نماز شبش ترک نمیشد.<ref>رک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ص۲۷.</ref> در روایات نقل شده وقتی به [[امام سجاد(ع)]] که به علت عبادتهای بسیارش به [[زین العابدین]] معروف بود<ref>قرشی، حیاة الامام زینالعابدین، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۴۵.</ref> گفتند چرا در عبادت خود را به رنج و مشقت میاندازد پاسخ داد کسی مانند جدش امام علی(ع) نمیتواند خدا را عبادت کند.<ref>خویی، منهاج البراعه، ۱۴۰۰ق، ص۴۰۹.</ref> | ||
===توجه به نماز=== | ===توجه به نماز=== | ||
خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
امام علی در مورد رابطه خود با همسرش [[حضرت زهرا(س)]] میگوید: «به خدا سوگند! هیچ گاه فاطمه را به اکراه به کاری وانداشتم و او را ناراحت نکردم و خشمگین نساختم تا خداوند او را نزد خویش برد و او نیز هیچ زمان مرا ناراحت و خشمگین نکرد و از دستور من سر نپیچید و هر گاه به او نگاه میکردم همه ناراحتیها و اندوهها و غمهایم را از یاد میبردم.»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۳۴.</ref> | امام علی در مورد رابطه خود با همسرش [[حضرت زهرا(س)]] میگوید: «به خدا سوگند! هیچ گاه فاطمه را به اکراه به کاری وانداشتم و او را ناراحت نکردم و خشمگین نساختم تا خداوند او را نزد خویش برد و او نیز هیچ زمان مرا ناراحت و خشمگین نکرد و از دستور من سر نپیچید و هر گاه به او نگاه میکردم همه ناراحتیها و اندوهها و غمهایم را از یاد میبردم.»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۳۴.</ref> | ||
تأمین معیشت خانواده به عنوان یکی از امور مهم مربوط به خانواده در سیره امام علی(ع) اینگونه بود که با توجه به شرایط دشوار مسلمانان در سالهای اول [[هجرت]] که در تنگدستی به سر میبردند و برخی از آنها از شدت فقر به [[اصحاب صفه]] معروف گردیدند<ref>بیضاوی، انوار التنزیل، نشر موسسه شعبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> در اولویت رسیدگی قرار داشتند. امام علی(ع) وقتی هدایا و غنایمی دریافت میکرد تمام آن را بین فقرا تقسیم میکرد.<ref>طبری، دلایل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۴.</ref> این در حالی بود که گاه معیشت خانواده آن حضرت نیز با مشکلاتی روبرو بود. طبق روایات؛ امام علی(ع) برخی اوقات در مقابل هر یک عدد خرما، برای باغداران [[مدینه]]، یک سطل آب از چاه میکشید و سپس همه خرماها را به همسر خود [[حضرت فاطمه (س)]] میداد.<ref>مظفر بن جعفر، الرساله الموضحه، ۱۴۳۲ق، ص۲۷۳.</ref> برخی اوقات نیز آن حضرت برای تأمین معیشت خانواده خود پول قرض میگرفت.<ref>شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۶۱۶.</ref> با این حال؛ توجه به دشواریهای زندگی مسلمانان باعث میشد پولی را که برای تأمین مخارج زندگی [[قرض]] گرفته بود به دیگران بدهد.<ref>شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۶۱۶.</ref> در مقابل این رفتارهای امام علی(ع)؛ در روایات از توجه ویژه خداوند به خانواده آن حضرت سخن به میان آمده و در چند روایت شیعی از نزول مائده الهی بر خانواده امام علی(ع) حکایاتی نقل شده است.<ref>رک: طبری، دلایل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۴.</ref> | تأمین معیشت خانواده به عنوان یکی از امور مهم مربوط به خانواده در سیره امام علی(ع) اینگونه بود که با توجه به شرایط دشوار مسلمانان در سالهای اول [[هجرت]] که در تنگدستی به سر میبردند و برخی از آنها از شدت فقر به [[اصحاب صفه]] معروف گردیدند<ref>بیضاوی، انوار التنزیل، نشر موسسه شعبان، ج۱، ص۲۶۷.</ref> در اولویت رسیدگی قرار داشتند. امام علی(ع) وقتی هدایا و غنایمی دریافت میکرد تمام آن را بین فقرا تقسیم میکرد.<ref>طبری، دلایل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۴.</ref> این در حالی بود که گاه معیشت خانواده آن حضرت نیز با مشکلاتی روبرو بود. طبق روایات؛ امام علی(ع) برخی اوقات در مقابل هر یک عدد خرما، برای باغداران [[مدینه]]، یک سطل آب از چاه میکشید و سپس همه خرماها را به همسر خود [[حضرت فاطمه(س)]] میداد.<ref>مظفر بن جعفر، الرساله الموضحه، ۱۴۳۲ق، ص۲۷۳.</ref> برخی اوقات نیز آن حضرت برای تأمین معیشت خانواده خود پول قرض میگرفت.<ref>شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۶۱۶.</ref> با این حال؛ توجه به دشواریهای زندگی مسلمانان باعث میشد پولی را که برای تأمین مخارج زندگی [[قرض]] گرفته بود به دیگران بدهد.<ref>شیخ طوسی، امالی، ۱۴۱۴ق، ص۶۱۶.</ref> در مقابل این رفتارهای امام علی(ع)؛ در روایات از توجه ویژه خداوند به خانواده آن حضرت سخن به میان آمده و در چند روایت شیعی از نزول مائده الهی بر خانواده امام علی(ع) حکایاتی نقل شده است.<ref>رک: طبری، دلایل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۱۴۴.</ref> | ||
علی(ع) در خانه به فاطمه کمک میکرد. حضرت علی(ع) در خانه عدس پاک میکرد.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.</ref> [[امام صادق(ع)]] میفرماید: «امیر مومنان(ع) به خانه هیزم و آب میآورد و جارو میکرد و [[فاطمه(س)]] آسیاب و خمیر میکرد و نان میپخت»<ref>کلینی، الکافی،۱۴۰۷ق، ج۵، ص۸۶.</ref> | علی(ع) در خانه به فاطمه کمک میکرد. حضرت علی(ع) در خانه عدس پاک میکرد.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰۱، ص۱۳۲.</ref> [[امام صادق(ع)]] میفرماید: «امیر مومنان(ع) به خانه هیزم و آب میآورد و جارو میکرد و [[فاطمه(س)]] آسیاب و خمیر میکرد و نان میپخت»<ref>کلینی، الکافی،۱۴۰۷ق، ج۵، ص۸۶.</ref> | ||
خط ۳۶: | خط ۳۵: | ||
ایشان به والدین سفارش میکردند که در تربیت فرزندان، موقعیت زمانی کودکان و فاصله میان دو نسل را در نظر داشته باشند. ایشان میفرماید: «فرزندان خویش را به آداب و نوع تربیت خویش مجبور نکنید زیرا آنان برای روزگاری غیر از روزگار شما آفریده شدهاند.»<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۲۵۳.</ref> | ایشان به والدین سفارش میکردند که در تربیت فرزندان، موقعیت زمانی کودکان و فاصله میان دو نسل را در نظر داشته باشند. ایشان میفرماید: «فرزندان خویش را به آداب و نوع تربیت خویش مجبور نکنید زیرا آنان برای روزگاری غیر از روزگار شما آفریده شدهاند.»<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۲۵۳.</ref> | ||
ایشان به فرزندانش در مورد فضیلتها و ارزشهای متعالی در زندگی سخن میگفت. [[نامه امام علی(ع) به امام حسن(ع)]] | ایشان به فرزندانش در مورد فضیلتها و ارزشهای متعالی در زندگی سخن میگفت. [[نامه امام علی(ع) به امام حسن(ع)]] که در [[نهج البلاغه]] نیز موجود هست مجموعه کاملی از توصیههایی است که یک پدر میتواند به فرزند خود کند. | ||
===رفتار حضرت علی با خویشاوندان=== | ===رفتار حضرت علی با خویشاوندان=== | ||
خط ۸۴: | خط ۸۳: | ||
===بازرسی مستقیم بازار=== | ===بازرسی مستقیم بازار=== | ||
امام علی در بازارها راه میرفت و تازیانهای در دست داشت که با آن، کمفروشان و نیرنگبازان در تجارت مسلمانان را تنبیه میکرد. اصبغ گوید: روزی به وی گفتم:ای امیر مومنان! شما در خانه بنشینید و من به جای شما این کار را بر عهده میگیرم. فرمود:ای اصبغ برایم خیرخواهی نکردی.<ref> مغربی، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۵۳۸.</ref> | امام علی در بازارها راه میرفت و تازیانهای در دست داشت که با آن، کمفروشان و نیرنگبازان در تجارت مسلمانان را تنبیه میکرد. اصبغ گوید: روزی به وی گفتم:ای امیر مومنان! شما در خانه بنشینید و من به جای شما این کار را بر عهده میگیرم. فرمود:ای اصبغ برایم خیرخواهی نکردی.<ref> مغربی، دعائم الاسلام، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۵۳۸.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
*[[سیره نبوی]] | *[[سیره نبوی]] | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۴: | ||
* مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ دوم، ۱۳۸۵ق. | * مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، قم، موسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ دوم، ۱۳۸۵ق. | ||
* نصر بن مزاحم، وقعة صفین، تحقیق عبد السلام محمد هارون، القاهرة، المؤسسة العربیة الحدیثة، چاپ دوم، ۱۳۸۲، افست قم، منشورات مکتبة المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ | * نصر بن مزاحم، وقعة صفین، تحقیق عبد السلام محمد هارون، القاهرة، المؤسسة العربیة الحدیثة، چاپ دوم، ۱۳۸۲، افست قم، منشورات مکتبة المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ | ||
* یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب بن جعفر بن وهب واضح، تاریخ الیعقوبی، | * یعقوبی، احمد بن أبی یعقوب بن جعفر بن وهب واضح، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بیتا. | ||
{{امام علی(ع)}} | {{امام علی(ع)}} |